Қазақстан республикасының бiлiм және ғылым министрлiгi
жүктеу/скачать 302 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қысқаша теориялық мағлұмат
- Қолданушы программасы
Арифметикалық командаларОлардың негiзiлерi төмендегi кестеде көрсетiлген: 6-кесте
7-кесте Екiлiк арифметика командалары
JC командасын қолдану командасы:
JNZ командасын қолдану командасы:
Лабораториялық жұмыстың орындалу тәртiбi:
4-зертханалық жұмыс Жұмыстың мақсаты: Студенттердi қолданушы процедурасымен және үзiлулермен таныстыру. Қысқаша теориялық мағлұматПроцедура ұғымы Процедура – программист құрған белгiлi-бiр нақты есептi шешуге арналған подпрограмма. Процедура негiзгi программадан келесi команда арқылы шақырылады: call имя_процедуры Процедураны сипаттау Процедура proc және endp компилятор директивасымен шақырылады процедура аты proc ... процедура денесi ... ret процедура аты endp Үзiлу ұғымы Үзiлу – бұл программаның қалыпты жұмысына қандай-да бiр сыртқы факорлардың әсер етуi. Үзiлу клавиатура клавишасын, тышқанды, т.б. басу әсерiнен туындайды. Лабораториялық жұмыстың орындалу тәртiбi:
5-зертханалық жұмыс Жұмыстың мақсаты: Ассемблер тілінде программалау тәсілдерін, программаны отладкалау тәсілдерін, программа құру технологияларын үйрену. Қарапайым операциялармен, яғни жіберу, арифметикалық, разрядтық операциялармен танысу. Қысқаша теориялық мағлұмат Программалау жүйелері ассемблерлік программаларды СИ-программаларының операторларын қолоданып, сонымен қатар автономды модульдер түрінде күйге келтіре алады. Бұл _asm директивасының көмегімен екі вариантта жүреді: вариант 1: _asm mov ax, bx _asm add ax, 33h _asm and ax,l
{ mov ax, bx add ax, 33h and ax, 1 } Бірақ мұнда берілген компьютер үшін және жады моделі үшін таңдалған регистрларды қолдану шарттары сақталуы тиіс. Ассемблер подпрограммалары көбінесе автономды программалық модуль түрінде жазылады. Бұл жағдайда олар файлда .asm кеңейтілуімен орнатылады да, жеке компилляциялана алады. Программалауды қысқарту үшін псевдопкомандалар құрамы қолданылады. Ассемблердегі автономды программа мысалы: TITLE HELLO CR EQU 13 ;тұрақтыларды анықтау LF EQU 10 .MODEL TINY ; .СОМ – файлды генерациялау .STACK lOOh ;стек 256 байт .DATA ;берілгендер сегментінің басы msg DB "Hello, world.", CR, LF, "$" ; шығаруға арналған текст .CODE ;кодтық сегменттің басы .STARTUP ;берілгендер сегментін инициализациялау және SS=DS ;беру mov ah, 9h ;DOS-қа қатысу, функция 9 mov dx, OFFSET msg int 21.h ;жолды шығару .EXIT О end ;программаның соңы Осы программаны компилляциялау кезінде QC жұмыс режимін дұрыс орнату қажет: Options – Make - Compiler flags - Memory model - Small Options – Make - Linker flags - Generate COM-file Осы программаның СИ- функциясы түрінде көрсетілуі TITLE HELLO CR EQU 13 ;тұрақтыларды анықтау LF ECU 10 .MODEL SMALL,С .DATA ;Берілгендер сегментінің басы msg DB "Hello, world.", CR, LF, "$" ; кодтық сегменттің басын .CODE ;шығару тексті hello PROC NEAR, С ;процедураның басы mov ah, 9h ;DOS-қа қатысу, функция 9 mov dx, OFFSET msg ;DS араласуды жүктеу жолы int 21h ;жолды шығару ret ;процедурадан қайту hello ENDP
Осы фрагменттің ассемблерлік қойылуы: char msg[] = "Hello, world.\r\n$ "; _asm
{ mov ah, 9h ;DOS қатынасу, функция 9 mov dx, OFFSET msg ;жолдың DS араласуын шығару int 21h ;жолды шығару } Мұндай ассемблерлік қойылуларды қолдану кезінде оларды стекте сақтап, содан соң қолданылатын регистрлерді қайта қалпына келтіру қажет. Лабораториялық жұмыстың орындалуына нұсқау Жұмыстың орындалуы кезінде AX, BX, CX, DX регистрлерін және адрестеудің регистрлік, үзіліссіз тәсілдерін қолдану қажет. Константаларды беру үшін EQU директивасын қолданыңыз. Программаны қадамдық отладкалау кезінде регистрлердің мазмұнын View - Windows - Register командалар тізбегімен ашылатын Registers терезесінің көмегімен бақылауға болады: Ассемблерлік программаларды СИ подпрограммаларымен байланыстыру үшін EXTRN және GLOBAL директивалары қолданылады. Лабораториялық жұмыстың орындалу тәртiбi: 1. Тапсырма варианттарына сәйкес байттармен, сөздермен арифметикалық, логикалық операциялар орындайтын ассемблер тіліндегі автономды прогграмманы жазу қажет. Алғашқы берілгендерді EQU директивасының көмегімен беру қажет. Жұмыс нәтижелерін жады ұяшығына орналастыру қажет. Қадамдық режимде программаның жұмыс режимінің дұрыстығын тексеру қажет. Лабораториялық жұмыс тапсырмалары: Алғашқы берілгендер: А = 2438Н – екілік-ондық сан В = 1329Н - екілік-ондық сан С = -157 -таңбалы екілік сан D = 100 - таңбасыз екілік байт
1. А сөзіндегі 1-і және 3-і тетрадалардың орнын ауыстыру қажет 2. А мен В-ны екілік – ондық түрде қосу қажет. 3. В сөзіндегі 2-і және 4-і тетрадаларды белгілеп (выделить) және 2 екілік сан ретінде қосу қажет. 4. А-ны D-ға көбейтіп, үлкен сөзде екі кіші разрядты белгілеп, 2- бөлімдегі «НЕМЕСЕ» нәтижесімен біріктіру қажет.
1. А сөзіндегі 2-і және 4-і тетрадалар орнын ауыстыру қажет 2. Екілік түрде А және В-ның кіші байттарын қосу қажет. 3. В сөзіндегі 1-і және 3-і тетрадаларды белгілеп (выделить), оларды екілік-ондық сандар ретінде қосу қажет 4. В-ны D-ға көбейтіп, кіші сөзде 1-5 разрядтарды белгілеп, оларды 3-бөлімдегі «ЖӘНЕ» нәтижелерімен біріктіру қажет.
1. А сөзіндегі кіші және үлкен байттардың 0-2 разрядтарының орнын ауыстыру қажет. 2. С мен D-ны екілік түрде қосу қажет. 3. А-ның үлкен байтын және В-ның кіші байтын белгілеп, оларды екілік-ондық сандар түрінде қосу қажет. 4. А-ны D-ға бөліп, қалдығын 3-бөлімдегі «Немесе» нәтижесіне біріктіру қажет.
Ең төменгi деңгейдегi құрылғылар жүйесiнiң барлық жұмысы енгiзу-шығару порттарын қолданумен жүредi. Төменде компьютер жабдықтарын басқару сұлбасы көрсетiлген. Қолданушы программасы 
Операциялық жүйе қызметтерiBIOS қызметтерi 
Сұлбадан көрiп отырғанымыздай ең төменгi деңгей BIOS деңгейi, мұнда құрылғымен жұмыс тiкелей порт арқылы жүредi. Негiзiнен құрылғыларды тiкелей порт арқылы басқару күрделi емес. Порттар номерi, разрядтары, ақпаратты басқару форматтары құрылғының техникалық сипаттамасында берiледi. Бiзге соңғы әрекеттер мақсатын, алгоритмiн, порттардың программалық қатарын бiлсек жеткiлiктi. Дыбысты генерациялау бойынша негiзгi жұмыс таймер микросхемасымен атқарылады (2-сурет). Таймер микросхемасы iшкi құрылымдары және жұмыс әрекетi бiрдей үш каналдан тұрады. Таймер каналдарына импульстер генераторы сияқты және 1,19 мГц жиiлiкпен жұмыс iстейтiн жүйелiк сағат микросхемасынан импульс берiледi. Әрбiр канал екi кiрiс, бiр шығыстан тұрады. Мұндағы 1-канал жадыға тiкелей шығу микросхемасымен байланысты. Ал 2-канал компьютер динамигiне шығады. Таймер каналдары құрылымын үш регистр құрайды: разоядтығы 8 бит енгiзу шығару регистрi және разрядтықтары 16 бит бекiту және санау регистрлерi. Басқару регистрi таймер микросхемасын басқару механизмiнiң бөлiгi болып табылады. Басқару регистрi канал таңдауды, канал жұмысының режимiн берудi жүргiзетiн жағдай сөзiнен тұрады. Кез-келген жұмысты генерациялау үшiн оның ұзақтығы мен биiктiгiн беру қажет. Одан соң енгiзу-шығару регистрiндегi мән бекiткiш регистрге түскеннен кейiн, ол лезде санағыш регистрге жазылады. Таймердiң кез-келген үш каналының шығысында логикалық көбейту кестесi бар. Таймердiң дыбыстық каналын программалауға қажеттi үш тiзбектi әрекет:
Осы лабораториялық жұмыста компьютердiң аппаратура деңгейiнде дыбыс шығару программасы қарастырылады. Ол үшiн компьютердiң iшiндегi iшкi динамик қолданылады. Динамиктi басқаруға арналған дабыл төмендегi микропроцессорлардың бiрлескен жұмысының нәтижесiнде жүредi:
--Prg_7_1.asm-------- ;Сирена дыбысын келтіретін программа. ;450-ден 2100 Гц-ке дейін дыбыс биіктігінің өзгеруі. ;delay (кешігу) макросы қолданылады. ;Қажет болған жағдайда ;кешігу мәнін ауыстыруға болады (Pentium процессорына) . ;------------------------- masm
model small stack 100h delay macro time ;кешігу макросы, оның тексті macro және endm директиваларымен шектеледі. ;Кірісінде кешігу мәні (мкс-қа) local ext,iter push cx mov cx,time ext: push cx
mov cx, 5000 iter:
loop iter pop cx
loop ext pop cx
endm .data ;берілгендер сегменті tonelow dw 2651 ; 450 Гц астыңғы дыбысының шегі cnt db 0 ;программадан шығуға арналған счетчик temp dw ? ;дыбыстың жоғарғы шегі .code ;код сегменті main: ;программаға кіру нүктесі mov ax,@data ;ds регистрін сегментпен жалғаймыз mov ds,ax ;берілгендерді ах регистрі арқылы mov ax,0 ;ах регистрін тазалаймыз go: ; 10110110b(0B6h) сөзін командалық регистрге (43һ порты) енгіземіз mov al,0B6h out 43h,al in al,61h ;61h портының мәнін al-да аламыз or al,3 ;динамикті инициализациалап, 61һ портына ток береміз out 61h,al mov cx,2083 ;дыбыстың сатылы түрде өзгеру қадамының саны musicup: ;ax-тегі жиілік шегінің төменгі мәні mov ax,tonelow out 42h,al ;42һ портына ax:al кіші сөзін xchg al,ah ;al және ah арасын ауыстыру out 42h,al ;42h портына ax:ah үлкен сөзін add tonelow,1 ; дыбысты жоғарлатамыз delay 1 ;1мкс-ке кешігу mov dx,tonelow ;dx ағымының жоғары мәні mov temp,dx ;temp-дыбыстың жоғарғы мәні loop musicup ;жоғарлату циклын қайталау mov cx,2083 ;цикл счетчигін қалпына келтіру musicdown: mov ax,temp ;ах-ке дыбыстың жоғарғы мәні out 42h,al ;42h портына ax:al кіші сөзін mov al,ah ;al және ah арасын ауыстыру out 42h,al ; 42h портына ах:аһ үлкен сөзін sub temp,1 ;дыбысты төмендетеміз delay 1 ;1 мкс-ке кешігу loop musicdown ;төмендету циклын қайталау nosound: in al,61h ;61h портының мәнін al-да аламыз and al,0FCh ;динамикті өшіру out 61h,al ;61h портына mov dx,2651 ;келесі циклдар үшін mov tonelow,dx inc cnt ;сиреналық дыбыстың санын жоғарылатамыз cmp cnt,5 ;5 рет ? jne go ;егер жоқ болса,go белгісіне бару exit: mov ax,4c00h ;стандарттық шығыс int 21h end main ;программа соңы Лабораториялық жұмыстың орындалу тәртiбi:
Бақылау сұрақтары:
4. студенттің өздік жұмысы 4.1 Өздік жұмысты ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқаулар. Студенттің өздік жұмысы (СӨЖ) реферат түрінде орындалады және студенттердің өздік жұмысын қойлатын талаптарға сәйкес тапсырылады. Өздік жұмысты бақылау келесі формада өтуі мүмкін: – жасалған жұмысты көрсету; – өздік меңгерген тақырып бойынша баяндама; – аудиториялық сабақтарды немесе ОБСӨЖ-де ауызша сұрау; – жазбаша орындалған тапсырмаларды қорғау. Өздік жұмысының нәтижелерін тапсырмаған студент қорытынды аттестацияға жіберілмейді. Өз бетімен меңгерген материал оқытушумен бірге меңгерілген материалмен қоса қорытынды бақылауға шығарылады.
4.2.1 Intel микропроцессорының архитектурасы 4.2.2 Мәліметтер типі және массивтер 4.2.3 Ассемблер тілінде програмалауда жадынның адрестелуі Ассемблердің арифметикалық операцияларымен, биттерді ығыстыру, көбейту және айналдыру командаларымен жұмыс істеу принципі; Қолданушы процедураларымен және үзілістермен жұмыс жасау принциптері; Үзілістердің жеке өңдеушілерін қолдану. MS-DOS функциялары мен ассемблердің командаларының сипаттамалары. Резиденттік программалар. Айнымалыларды және массивтерді құру. Есептегіші бар қарапайым циклды ұйымдастыру. Порттармен және видеожадымен жұмыс жасау. Математикалық сопроцессормен жұмыс жасау. жүктеу/скачать 302 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|