Қазақстан Республикасының Заңы Азаматтардың денсаулығын сақтау туралы

1. Клиникаға дейінгі зерттеулер және медициналық-биологиялық эксперименттер жануарларға жүргізіледі.

2. Адамға клиникалық сынау жасау жануарларға жасалған клиникаға дейінгі зерттеулер мен медициналық-биологиялық эксперименттердің оң нәтижелері алынған жағдайда, оның хабардар етілген жазбаша келісімімен ғана не адам мен денсаулық сақтау ұйымының арасындағы шарт бойынша жасалады.

Клиникалық сынаулар сыналатын адамның талап етуі бойынша кез келген кезеңде, сондай-ақ оның өміріне, денсаулығына қауіп төнген жағдайда тоқтатылады.

3. Профилактиканың, диагностиканың, емдеу мен медициналық оңалтудың жаңа әдістері мен құралдары клиникалық сынаулардың оң нәтижелері алынған жағдайда қолданылуы мүмкін.

32-бап. Биологиялық өлімді анықтау. Өмірге дем беріп

1. Өлімді растауды дәрігер немесе фельдшер жүзеге асырады.

2. Биологиялық өлім мынадай белгілердің жиынтығы негізінде расталады:

1) жүрек қызметінің тоқтауы;

2) тыныс алудың тоқтауы;

3) орталық жүйке жүйесі жұмысының тоқтауы.

3. Өмірге дем беру жөніндегі жасанды шаралар тек қана:

4. Органдар мен тіндерді кейіннен транспланттау үшін алуды қамтамасыз ететін адамдардың биологиялық өлімді немесе бас миының біржола семуін растауға қатысуына тыйым салынады.

33-бап. Эвтаназия

34-бап. Патологиялық-анатомиялық ашуды жүргізу

1. Патологиялық-анатомиялық ашу өлімнің себептерін анықтау мен аурудың диагнозын нақтылау мақсатында жүргізіледі.

2. Зорлықпен өлтірілгендігіне күмән болмаған және жұбайының (зайыбының), жақын туыстарының немесе заңды өкілдерінің жазбаша өтініші болған кезде не өлген адамның өзінің тірі кезінде білдірген еркіне сәйкес ашу жүргізілмей-ақ мәйітті беруге рұқсат етіледі.

3. Өлген адамның жақын туыстарының немесе заңды өкілінің талап етуі бойынша патологиялық-анатомиялық ашуды уәкілетті орган белгілеген тәртіппен тәуелсіз денсаулық сақтау ұйымдары жүргізуі мүмкін.

 

35-бап. Анатомиялық сый

1. Анатомиялық сыйды өсиет етуші тиісінше ресімделген өсиет арқылы жүзеге асырады.

2. Анатомиялық сый туралы деректер жария етуге жатпайды.

3. Өсиет етілген органдар мен тіндерден басқа, табылған күннен бастап қырық бес күн ішінде танылмаған және сұрауы болмаған адамдардың мәйіттері де анатомиялық сый ретінде танылады.

4. Анатомиялық сый биомедициналық зерттеулер жүргізу үшін ғылыми, ғылыми-практикалық және оқу мақсаттарында пайдаланылуы мүмкін.

36-бап. Транспланттау үшін тіндерді және (немесе)

1. Адам немесе адамның мәйіті немесе жануар тіндерді және (немесе) органдарды (органдарының бөліктерін) транспланттау бойынша донор болуы мүмкін.

2. Адамның тіндерін және (немесе) органдарын (органдарының бөліктерін) мәжбүрлеп алуға және оларды ауыстырып салуға тыйым салынады.

3. Адамның органдары мен тіндерін сатып алуға-сатуға тыйым салынады. Адамның органдары мен тіндерін әкелу және әкету Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен жүзеге асырылады.

4. Реципиентпен генетикалық байланыстағы немесе онымен тіні үйлесетін, жан-жақты медициналық тексеруден өткен және оның тіндерін және (немесе) органдарын (органдарының бөліктерін) алуға болатындығы туралы дәрігер-мамандар консилиумының қорытындысын алған адам транспланттау бойынша тірі донор болуы мүмкін.

Кәмелетке толмаған және (немесе) әрекетке қабілетсіз адам болып табылатын тірі донордың органдарын және (немесе) тіндерін алу осы бапта аталғандармен қатар бір мезгілде мына талаптарды сақтағанда ғана:

осы Заңның 14-бабына сәйкес денсаулығының жай-күйі туралы қажетті ақпаратты алған оның заңды өкілдерінің келісімі;

5. Тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) транспланттау мақсатымен алу биологиялық өлім расталған кезде немесе бас миының біржола семуін (мидың өлімін) дәрігер-мамандардың консилиумы тіркеген жағдайда ғана, органдарды және (немесе) тіндерді алатын сәтте осы адамның тірі кезіндегі немесе оның жұбайының (зайыбының), жақын туыстарының және (немесе) заңды өкілдерінің мұндай алуға жазбаша келіспеушілігі болмаған жағдайда ғана жүргізілуі мүмкін.

6. Тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) транспланттаудың қажеттігі туралы медициналық қорытындыны тиісті денсаулық сақтау ұйымының дәрігерлер консилиумы береді.

7. Тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) транспланттау реципиенттің не кәмелетке толмаған реципиенттің не сот іс-әрекетке қабілетсіз деп таныған реципиенттің заңды өкілінің жазбаша келісімімен іске асырылады.

8. Мәйіттерден тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) алу денсаулық сақтау ұйымдарында жүргізіледі. Тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) консервациялау мен транспланттауды мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында ғана жүргізуге жол беріледі.

9. Тіндерін және (немесе) органдарын (органдарының бөліктерін) алуға келісім білдірген адам денсаулық сақтау ұйымдарынан тіндер және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) алу бойынша алдағы хирургиялық араласуға байланысты оның денсаулығында орын алуы ықтимал асқынулар туралы толық ақпаратты талап етуге құқылы.

10. Донор тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) алу бойынша жүргізілген хирургиялық араласуға байланысты денсаулық сақтау ұйымында тегін медициналық көмектің кепілді көлемі шеңберінде емделуге, оның ішінде медикаменттік ем алуға құқылы.

11. Ауру жұқтырған тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) транспланттауға тыйым салынады.

12. Тіндерін және (немесе) органдарын (органдарының бөліктерін) ауыстырып салуға келісім берген реципиент денсаулық сақтау ұйымдарынан тіндерді және (немесе) органдарды (органдардың бөліктерін) транспланттау бойынша алдағы хирургиялық араласуға байланысты оның денсаулығында орын алуы ықтимал асқынулар туралы толық ақпаратты талап етуге құқылы.

13. Реципиент жүргізілген хирургиялық араласуға байланысты денсаулық сақтау ұйымында тегін медициналық көмектің кепілді көлемі шеңберінде емделуге, оның ішінде медикаменттік ем алуға құқылы.

14. Денсаулық сақтау ұйымының медициналық және өзге де қызметкерлеріне донор мен реципиент туралы мәліметтерді жария етуге тыйым салынады.

15. Осы баптың күші ұрпақ жаңғырту тіндерін (жыныстық клеткаларды) қамтитын, адамның дүниеге келу процесіне қатысы бар органдарға, олардың бөліктері мен тіндеріне, сондай-ақ қан мен оның компоненттеріне қолданылмайды.

7-тарау.

38-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібi

2. «Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын сақтау туралы» 1997 жылғы 19 мамырдағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 10, 109-құжат; 1998 ж., № 14, 201-құжат; № 24, 434-құжат; 1999 ж., № 8, 247-құжат; № 23, 927-құжат; 2002 ж., № 6, 71-құжат; 2004 ж., № 2, 9-құжат) күші жойылды деп танылсын.