Жарыс төрешілері мен жүгіну алқасы

Жарыс төрешілері мен жүгіну алқасы

1. 
   Жарысты ұйымдастыру алқасы Бас төрешілер алқасы мен жүгіну алқасын құрап, оны бекітеді. Республика көлемінде өтетін барлық ресми жарыстардың Бас төрешілер алқасының құрамы республикалық Тоғызқұмалақ Федерациясымен келісіледі. Бас төрешілер алқасының құрамын ҚР Спорт және дене шынықтыру істері агенттігі бекітеді.
   
2. 
   Бас төрешілер алқасының құрамына бас төреші, бас төрешінің орынбасары, бас хатшы, бас хатшының орынбасары және төреші-хатшы кіреді. Қатардағы төрешілердің саны жарыстың дәрежесімен анықталады:
   

3. 
   Жарыс төрешілерінің басты қағидалары бейтараптық болып, жарыс ережесінің қатаң сақталуын қамтамасыз ету болып табылады.
   
4. 
   Бас төрешілер алқасының міндеттері:
   

• 
  жарыс алаңының даярлығын тексеру;
  
• 
  жарысқа қатысушылардың тапсырыстарын тексеру және тіркеу;
  
• 
  жарыстың алғашқы ойынының жеребесін өткізу;
  
• 
  жарыстың коэфициентін есептеп шығару.
  

• 
  жарыс қорытындысын шығару және нәтижелерін бекіту;
  
• 
  кезекті спорттық дәреже орындаған спортшыларға анықтама толтыру;
  
• 
  төрешілерге анықтама беру;
  
• 
  жарыс қорытындысы бойынша есеп беру.
  

5. 
   Ереженің бабымен толық реттелмейтін жағдайлардың соңғы шешімі ережеде қаралатын ұқсас жағдайлардың негізінде, жарыстың Бас төрешілер алқасының жиналысында дауыс беру арқылы қабылданады. Алқа мүшелерінің дауысы тең болған жағдайда бас төрешінің дауысы шешуші дауыс болып табылады.
   
6. 
   Төрешілер қолданатын жаза түрлері:
   

• 
  бірінші ескерту (ауызша ескерту);
  
• 
  екінші ескерту (жазбаша ескерту болып тіркеледі);
  
• 
  үшінші ескерту (қатаң ескерту болып тіркеледі). Үшінші рет ескерту алған ойыншының мәселесі Бас төрешілер алқасында қаралады;
  
• 
  төртінші ескерту (тәртіп бұзған ойыншының команда өкіліне немесе жаттықтырушысына берілген ескерту болып тіркеледі);
  
• 
  бесінші ескерту (ойыншы жарыстан шығарылады).
  

7. 
   Бас төрешілер алқасының қолданатын жаза түрлері:
   

• 
  ойыншыға жеңіліс жариялау;
  
• 
  команда өкіліне немесе жаттықтырушысына ескерту беру;
  
• 
  ойыншыны және команда өкілін немесе жаттықтырушыны жарыстан шығару;
  
• 
  командалық жарыста тапсырыста көрсетілмеген ойыншы анықталған жағдайда, команданың сол ойындағы нәтижесіне жеңіліс жариялау.
  

8. 
   Төрешілерге қолданылатын жаза түрлерін Бас төреші мен жүгіну алқасы біріге отырып шешеді.
   

• 
  қарсыласының қалған уақытын көбейтеді;
  
• 
  ережені бұзған ойыншының қалған уақытын азайтады.
  
• 
  төреші берген ескертуді басқа төреші өзгерте алмайды.
  

9. 
   Ойын барысында ойыншылар ұялы телефондарын өшіруге міндетті. Қосулы телефон анықталған жағдайда ойыншыға жеңіліс жарияланады.
   
10. 
    Егер команда өкілінің немесе жаттықтырушының төрешілер тарапынан алған ескертуі қайталанатын болса, төрешілер оны жарыстың соңына дейін ерекше бақылауға алады. Жарыс барысында ескерту алған адамдардың тізімі бас төрешілер алқасында сақталынып, әр ойыннан кейін хабарланады.
    
11. 
    Бас төрешінің міндеттері:
    

• 
  жарыс алаңын ұйымдастыру алқасымен бірге қабылдауға қатысу;
  
• 
  мандаттық комиссияның жұмысына қатысу;
  
• 
  жарыстың барысына басшылық жасау;
  
• 
  төрешілерді тағайындау;
  
• 
  жарыс бағдарламасын бекіту;
  
• 
  жеребе өткізуді қадағалау;
  
• 
  әр ойын күнін қорытындылау және жарыс барысында туындаған даулы мәселелерді шешу;
  
• 
  жарыстың қорытынды есебін беру.
  

12. 
    Бас төреші орынбасарының міндеттері:
    

• 
  жеребе өткізу;
  
• 
  төрешілер жұмысына басшылық жасау, олардың міндеттерін белгілеу;
  
• 
  төрешілерге анықтама толтыру;
  
• 
  ойыншыларға анықтама толтыру;
  
• 
  қажет жағдайда бас төрешінің орнын алмастыру.
  

13. 
    Бас хатшының міндеттері:
    

• 
  жарыс бағдарламасын даярлау;
  
• 
  бақылау сағатын белгілеу және оған бақылау жүргізу;
  
• 
  нәтиже кестесін толтыру;
  
• 
  қажет жағдайда бас төреші мен оның орынбасарын алмастыру.
  

14. 
    Бас хатшы орынбасарының міндеттері:
    

• 
  жарысқа келгендерді тіркеу;
  
• 
  ойын алдында жазу бланкаларын даярлау;
  
• 
  қатардағы төрешілерден ойын нәтижелерін қабылдау;
  
• 
  хаттамалар толтыру.
  

15. 
    Қатардағы төрешілердің міндеттері:
    

• 
  жазу бланкаларын тарату;
  
• 
  ойыншылардың жазу бланкаларын талапқа сай толтыруын қадағалау;
  
• 
  уақытты бақылау;
  
• 
  ойын нәтижелерін қабылдау;
  
• 
  ойын нәтижелерін төреші-хатшыға өткізу;
  
• 
  жеребе бойынша ойыншылардың жеке дерекнамаларын (табличка) ойын үстелдерінде дұрыс орналастыру.
  

16. 
    Әр ойын аяқталғаннан кейін ойналған ойындардың жазулары ойыншылардың көшіріп алуларына ыңғайластырылып, көрнекі жерге қойылады.
    
17. 
    Жүгіну алқасының міндеттері:
    

• 
  жарыстың қабылданған ережеге сай өтуін қадағалау;
  
• 
  команда өкілінің немесе жаттықтырушының наразылық хаттарын қабылдау;
  
• 
  Бас төрешілер алқасымен бірге түскен наразылыққа байланысты шешім қабылдау.
  

18. 
    Жарыстың Бас төрешісі жарыс барысында тоғызқұмалақ ойынының негізгі қағидалары және жарыс өткізу ережелеріне бағынышты.