Б. Е. Есжанов Са ты бал диева Г.Қ. жəне т б


Шаянтəрізділердің тыныс алу мүшесі



Pdf көрінісі
бет52/81
Дата28.10.2023
өлшемі3.54 Mb.
#481831
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   81
Омыртқасыздар зоологиясы

17. Шаянтəрізділердің тыныс алу мүшесі:
A) өкпе;
B) трахея;
C) желбезек;
D) өкпе, трахея;
E) тыныс алу мүшесі жоқ.
18. Шаянның сыртқы жамылғысы қалай аталады?
A) кутикула;
B) хитинді кутикула;
C) эпидерма;
D) экзодерма;
E) мезоглея.
19. Шаянтəрізділерді зерттейтін ғылым ...
A) малакология;
B) гельминтология;
C) арахнология;
D) карцинология;
E) акаралогия.
20. Буынаяқтылар типі келесі тип тармақтарына бөлінеді:
A) Branchiata;
B) Clitellata;
C) Trilobitomorpha;
D) Tracheata;
E) Chelicerata. 


94
№11 зертханалық жұмыс
ӨРМЕКШІТƏРІЗДІЛЕР ҚҰРЫЛЫСЫНЫҢ 
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Мақсаты: өрмекшітəрізділердің морфофункционалды адап-
тациясы жəне олардың алуантүрлілігі.
Тип: Arthropoda 

Буынаяқтылар 
Тип тармағы:
Chelicerata 

Хелицералылар 
Класс:
Arachnida 

Өрмекшітəрізділер 
Отряд:
Scorpiones 

Құршаяндар
Түр:
Buthus eupeus 

Ала құршаян 
Отряд:
Aranei 

Өрмекшілер
Түр: Araneus diadematus 

 Кресті өрмекші 
Отряд:
Parasitiformes 

Паразитоформды кенелер
Түр:
Ixodes ricinus 

Ит кенесі 
Материалдар жəне құралдар: 
1. Фиксацияланған (алдын ала суға жібітілген) өрмекші- 
тəріз ділер.
2. Лупалар.
3. Союға арналған ыдыстар.
4. Таза қағаз беттері.
5. Қайшылар, пинцеттер, ажыратқыш инелер.
6. Кеңсе желімдегіш, инелер, жіптер, тушь.
Теориялық бөлімі: Өрмекшітəрізділер 
– 
өкпемен немесе тра-
хеямен тыныс алатын буынаяқтылар. Өрмекшітəрізділердің денесі 
баскеуде жəне құрсақ бөлімінен тұрады. Олардың қысқыштəрізді 
хелицералары, ұзын педипальпалары жəне төрт жұп жүргіш 
аяқтары бар. 63 мыңға жуық түpi бар, негізінен құрлықта, топырақ 
пен өсімдіктерде мекендейтін буынаяқтылар. Арасында екіншілей 
су мекендеушілері, сонымен қатар жануарлар мен өсімдіктердің 
паразиттері де кездеседі. Өрмекшітəрізділердің кең тараған отрядта-
ры: құршаяндар, бүйілер, өрмекшілер, пішеншілер жəне кенелер 


95
(47 
– 
51-сурет). Көптеген өрмекшітəрізділерге өрмек бездерінен 
бөлетін ерекше өрмек жіптері тəн. Өрмек жіптері өрмекшітəрізділер 
тіршілігінде: қорегін аулауда, жауынан қорғануда, ұрпақтарының 
таралуында маңызды рөл атқарады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   81




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет