Бағаналық жасушалар ағзаны жасарта ала ма?

Бағаналық жасушалар ағзаны жасарта ала ма?

Жүрек-қан тамырлар ауруларында бағаналық жасушаларды енгізу әдістері

Қолданылады.

жүрек тамырына енгізеді.

40 жылдан кейін 2006 жылы Синья Яманака тышқандарға жасаған тәжірибесінен, ересек бағаналы жасушаларды қайтадан плюропотенттік бағаналы жаушаға айналуын жариялады

Бағаналы жасушаларға  қысқаша тарихи шолу.

• Ең алғаш рет 1908 жылы ғылымға «бағаналы жасуша» терминін Санкт-петербургтегі әскери-медициналық академиясының профессоры, гистолог Александр Максимов (1874—1928) енгізген болатын.
• 1978жылы ұрықжолдас қанының  құрамында гемопоэтикалық бағаналы  жасушалардың бар екені анықталды.
• Ал 1981 жылы американдық биолог Мартин Эванс ең алғаш болып тышқандардың бластоциттерін, яғни бағаналы жасушалардың дифференцацияланбаған плюрипотентті  тармағын алды.
• 1997 жылы Ресейде қатерлі ісік ауруларымен ауыратын науқасқа ұрық жолдас қанының бағаналы жасушаларын тасымалдаудағы ең алғашқы операция өткізілді.
• 1998жылы  Вискон университетінің  профессоры Джеймс Томсон және  оның шәкірттері ең алғашқы  болып адамның эмбриондық бағаналы  жасушаларын бөлді.
• 1999 жылы Science журналы эмбриондық бағаналы жасушалардың ашылуын биологиядағы ең ғажайып жаңалықтардың бірі деп жариялаған.
• 1996 жылдан 2004 жылға дейін  аутологиялық бағаналы жасушаларды  трансплантациялауда 392 операция  жүргізілді.

Қорытынды:

Қорытындылай келе,Бағаналы  жасушалар - таза  субстанция, ол өзінде  ешқандай  генетикалық  информацияны  сақтап тасымалдамайды. Бұл жасушалар  жүйке  жүйесіндегі зат алмасуды, қан  айналымды, жүрек, бүйрек қызметтерін  жақсартады. Иммунитеттің көтерілуін, қартаюдың алдын алуына мумкіндік туғызады. Олар  ешқандай  қатерлі зақымға ұшырамайды.Өмір  сүру  барысында біздің ағзамыздағы  жасушалар үнемі өліп,   қайта қалпына келіп отырады. Бас миында  35  жыл сайын 30-дан  50-ге дейін нейрондар өле алады.  Ал бір  бағаналы  жасуша  барлық  ағзадағы бірнеше  мың  жасушаларды іске  қоса  алады, тек жүйке жасушаларынан  басқасын.

Қолданылған әдебиеттер:

• 1.П.Қазымбет,
• 2.Л. Аманжолова,
• 3.Қ. Нұртаева Медициналық биология.- 2-ші бас. - Алматы : Эверо, 2014.
• 4.Қуандыков, Е. Ө. Медициналық биология және генетика.- Алматы : НАS, 2006.
• Қосымша әдебиеттер:
• 5.Қ. М. Мұхаметжанов,
• 6.Қ. Х. Әлмағамбетов,
• 7.И. Қ. Тыныбаева Гендік инженерия - молекулалық биотехнология.- Астана, 2011.