БАҒдарламасы 6 9 сыныптар Астана 2010 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

Жаңа елдердің шығуы. Әлем картасындағы саяси өзгерістер мен дүние жүзін қайта құру мәселелері. Ұлттар Лигасы және оның қызметі. Вашингтон конференциясы. Ұжымдық қауіпсіздік үшін күрес. Дүниежүзілік экономикалық дағдарыс кезіндегі халықаралық қатынастар және Версаль-Вашингтон жүйесінің күйреуі.

Жапонияның Қытайға шабуылы. Литтон комиссиясы және Жапонияның Ұлттар Лигасынан кетуі. Еуропа мен Африкадагы озбырлы елдердің қимылдары. Мюнхен конференциясы және Германияның Чехословакияны басып алуы. Италияның Эфиопияны басып алуы. Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы халықаралық дағдарыс. Австрияны қосып алу (аншлюс). КСРО мен Германия арасындағы бір-біріне шабуыл жасамау туралы пакт және оның Еуропаны бөлшектеудегі рөлі.

Испания үкіметінің ішкі-сыртқы саясаты. Португалия. Диктаторлық тәртіптің кұлауы. Демократиялық, әлеуметтік-экономикалық өзгерістер.

Грецияның 40-60 жылдардағы дамуы. Монархияның құлауы. "Қара полковниктер" саясаты. Кипр мәселесі. 80-90-шы жылдардағы Греция.

Солтустік Еуропа елдері. Әлеуметтік даму және сыртқы саяси бейтараптық жолында (Финляндия және Швеция). Швеция, Финляндия, Норвегия және Данияның 90-шы жылдардағы дамуы.

Еуропалық интеграция және Еуропа одағы. Экономикалық интеграция және жалпы рынок. ЕЭО-тың кеңеюі. Еуропалык және қаржылық одақтың құрылуы. Саяси бірлікке қарай бет бұру.

1945-1999 жылдардағы Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдері. Халық майдандары үкіметтерінің билікке келуі. Экономикалық қайта құрулар: 40-жыддардағы аграрлық реформалар, өндірістің негізгі салаларын национализациялау. Халықтық-демократиялық тәртіптің орнауы. Польша, Чехословакия, Болгария, Румыния, Венгрия, Югославия, Албания жэне ГДР-дағы социализм негіздерін құру шаралары.

КСРО-Югославия жанжалы (1948-1953). Әлеуметтік-экономикалық дамудағы қиыншылықтар мен қайшылықтар. Халық қозғалыстар.

Шығыс аудаңдардагы аграрлы саясат: жетістіктері мен зардаптары Н.Хрущев, КСРО-ның 50-60-шы жылдардағы сыртқы саясаты. 1965 жылғы қазандағы оқиғалар және Л.Брежнев бастаған топтың билікке келуі. Реформалар жүргізу жолдары, оның тиянақсыздығы. Сыртқы саясаттағы екіжүзділіктің асқынуы (Польша, Чехословакия, араб елдері, Африка, Ауғанстан, т.е.). "Тоқырау кезеңі". Социализм дағдарысы.

1984-1991 жьлдардағы КСРО. М.Горбачевтің "қайта құру" саясаты. Ұтымды жақтары: демократиялаңдыру, жариялыпық. Қайта құрудың тереңдеуі, қиыншылықтары мен проблемалары. Бүл саясаттың бұрмалануы, халықтардың бостандығына жол бермеу (Алматы, Вильнюс, Тбилиси, Баку оқиғалары). КСРО Компартиясыңдағы дағдарыс. Саяси қайта қүру. Құкыктық мемлекет құру бағыты. Дағдарыстан шығу жолдарын іздеу. Төтенше жағдай мемлекеттік комитетінің (ТЖМК) төңкеріс бастауы және сәтсіздікке үшырауы.

КСРО-ның ыдырауы және ТМД-ның құрылуы. ТМД құрылуы және дамуы. Ресей мен славян республикалары. Кавказдағы жаңа мемлекеттер. Одақтас республикалардың КСРО құрамынан шығуы және тәуелсіз мемлекеттердің құрылуы. Бүрьнғы КСРО көлеміндегі интеграциялық процестер. Орта Азия интеграциясы. Экономикалык және әлеуметтік дағдарысқа тап болу, оның себептері. Дағдарыстан шығу жолы.

Кайталау

XX гасырдың екінші жартысындағы Азия жүне Африка елдері (9 сагат)

Жапония, Оңтустік Корея. 1945-1990 жылдардағы Жапония: күйреген жағдайдан дамыған елдердің алдына шығу. Оккупациялық кезендегі реформалар (1945-1951). 1947 жылғы Конституцияның тұрақтылығы. Сан-Францискодағы бейбіт бітімге қол қою. Жапонияның экономикалық дамуы, негізгі кезендері. Ішкі-сыртқы саясаты: АҚШ-пен достасу. Саяси партиялар мен қозғалыстар. ДДП. Ғыльгми-техникалық прогресс және Жапониядағы салттар. Жапон халқының әлеуметтік құқық пен бейбітшілікті нығайту үшін күресі. Демократиялық қайта кұру. Жапония — ірі өндірісті ел. КСРО/Ресей және Қытаймен ара қатынастары.

Оңтүстік Корея. Кореяны азат ету, екіге бөлінуі. Корея түбегіндегі соғыс, оның шығу себептері, зардаптары. 1960 жылғы төңкеріс, әскери диктатуралар. 70-жылдардағы экономикалық дамуы және өркендеуі. 80-90-жылдардағы жағдайы. Демократия жолына түсуі.

Монғолиядағы 50-80-жылдардағы қайта құрулар. Капитализмнен "өтіп кету" проблемасы және Моңғолия тәжірибесі. 90-жыддардағы әлеуметтік-экономикалық даму. Ұлттық егемеңдік бағыты.

Солтүстік Корея. Технологиялық секірудің механизмі мен нәтижелері. КХДР-ның социалистік жолға түсуі және дамуы. Әлеуметтік-экономикалық қайта құрулар. Ким Ир Сенге табыну. Солтүстік Кореяда тоталитарлық режимді жүзеге асыру. Қазіргі кездегі жағдайы және сыртқы саясаты.

Оңтүстік-Шыгыс Азия елдері (АСЕАН). Отаршылдық жүйенің күйреуі. Үндіқытайдагы тәуелсіз мемлекеттер. Въетнамның екіге белінуі. ВДР-ның дамуы. Оңтүстік Вьетнам халқының АҚШ үстемдігіне қарсы күресі. Вьетнам соғысы. Вьетнам бірігуі. Хо Ши Мин. Лаос, Камбоджа, Иңдонезияның тәуелсіздікке жетуі және дамуы. Сукарно. 1965жылғы қанды оқиға және Сухарто диктатурасы. 1998 жылы елдегі ереуілдер. Жаңа үкімет орнауы. 1999 жылғы сайлау нәтижесі. АСЕАН және қазіргі даму бағыттары.

Үндістан, Пәкістан және Оңтүстік Азиядағы басқа елдер. Оңтүстік Азия елдерінің тәуелсіздікке жетуі. Олардың саяси және экономикалык даму жолдары. Капитализмнің үшінші моделі. Д. Неру, И. Ганди. "Неру бағыты". 80-90 жылдардағы Үңдістан. Әлеуметгік тұрақтылық пен ұлттық бірлік мәселесі.

Пәкістан Ислам Республикасының құрылуы мен дамуы. М. Джинна. Кашмир мәселесі және Үндістанмен болған соғыстар. 50-80 жылдардағы экономикалық-саяси жағдай.

90-жылдардағы Пәкістан. 1970-1971 жылдардағы оқиғалар және Бангладештің құрылуы. Бангладештегі саяси-экономикалық өмір. Шри Ланка, Мьянма, Непал. Даму қезендері. Ішкі-сыртқы саясаттары. Тайвань, Гонконг, Сингапур. Әлеуметтік-экономикалык, және саяси даму. Оңтүстік Азия елдері және әлемдік мәселелер. Ядролық қаруды сынау және оның салдары.

Орта Шығыс елдері. Иран. Ауғанстан. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі саяси-әлеуметтік және экономикалық даму. Ирандағы 40-жылдар соңындағы халықтық қозғалыстар. 1951 жылғы Мүса Садық үкіметінің шаралары. Иран мұнайы. Мұнай өндірісін дамыту жоддары. "Ақ революция" реформалары. Шах үкіметінің 70-ші жылдардағы саясаты. Саяси-әлеуметтік дағдарыс және Иран революциясы. Аятолла Хомейни. Иран Ислам Республикасының дамуы. Ирактың шабуьшы, оған тойтарыс беру. Қазіргі кездегі жағдайы.

Ауғанстанның 50-60-жылдардағы дамуы. Экономикалық өзгерістер. 1973 жылғы төңкеріс және М.Заһир шахтың биліктен кетуі. Республика өмірі. 1978 жылғы сәуір төңкерісі. Ауғанстандағы азамат соғысының басталуы. 80-90 жылдардағы Ауғанстанның саяси жағдайы. КСРО-ның Ауғанстанньщ ішкі өміріндегі саясаты және оның халықаралық беделінің төмендеуі. Кеңес әскери күштерін шығару. Елдегі жағдай. Ауғанстанның қазіргі ішкі жағдайы.

• 
  алғашқы өркениет ошақтарын;
  

• 
  шумер – аккад қала мемлекеттерінің дамуын;
  
• 
  Хаммурапи тұсында Вавилонның дамығанын;
  
• 
  Ассирияның әскери мемлекет болғанын;
  
• 
  филистимляндардың палестиндіктердің арғы тегі екендігін;
  
• 
  Финикияның қала-мемлекеттерден құралғандығын;
  
• 
  Египетте ірі өркениет ошағы болғандығын;
  
• 
  пирамидалар мен сфинкстерді;
  
• 
  ежелгі қытайдағы билік еткен әулеттердің атын;
  
• 
  ұлы Қытай қорғанын;
  
• 
  үнді өркениетін;
  
• 
  үнділіктердегі касталық құрылысты;
  
• 
  ежелгі Грекиянің қалалар тарихымен сипатталатынын;
  
• 
  Афиныда демократиялық басқару жүйесінің болғандығын;
  
• 
  Римнің алғаш шағын қала-мемлекет болғанын;
  
• 
  Римде республикалық, одан соң империялық жүйе өктемдік
  

• 
  ғұндардың батысқа жорығының ақтық кезеңінде батыс Рим
  

• 
  Хаммурапи заңдарынан алынған үзінділерге талдау жасай алады;
  
• 
  қала-мемлекеттер ұғымына түсінік бере алады;
  
• 
  пирамидалар мен сфинкстерге сипаттама жасай алады;
  
• 
  Ұлы Қытай қорғаны туралы әңгімелеп бере алады;
  
• 
  Үнділіктердегі касталарды ажырата алады;
  
• 
  Акрополь, Зевс мүсіні жөнінде сипаттама жасай алады;
  
• 
  демократия, республика, аристократия ұғымдарын ажырата алады;
  
• 
  театр, актер, комедия, трагедия түсініктерін ажырата алады;
  
• 
  грек және римдік шешендерді қазақ шешен-билерімен салыстыра алады;
  
• 
  биліктің империялық және республикалық түрлерін ажырата алады;
  
• 
  ғұндардың дүнижүзі тарихындағы орнына сипаттама бере алады;
  

• 
  ортағасырлар ұғымының мәнін;
  
• 
  Қытайда ортағасырларда өктемдік еткен әулеттерді;
  
• 
  Үндістандағы Ұлы моғол билігін;
  
• 
  Тадж-махал, оның ерекшеліктерін;
  
• 
  ортағасырлардағы көрнекті ирандық билеушілерді;
  
• 
  түріктердің батысқа жорығын және Түркия мемлекетінің қалыптасуын;
  
• 
  Ұлы түрік империясының құрылуын, оның құрамына кірген елдерді;
  
• 
  Моңғол империясының құрылуын;
  
• 
  Араб елдерін;
  
• 
  ислам тарихын;
  
• 
  Франктер мекендеген аймақ пен оларды билеген әулеттерді;
  
• 
  Испандықтардағы басқару жүйесін;
  
• 
  белгілі ағылшын билеушілерін;
  
• 
  Киев княздығы тарихын;
  
• 
  Ресейдегі мемлекеттік құрылымдарды біледі.
  

• 
  Моғолстан мен ұлы Моғолдар билеушілерінің тегінің бір екендігін ажырата алады;
  
• 
  түркия мемлекетін құрушылардың көне түрік ұрпақтары екендігін түсіндіре алады;
  
• 
  моңғолдардың жаулаушылық әрекетіне сипаттама бере алады;
  
• 
  ислам дінінің мәні мен мазмұнына қысқаша сипаттама жасай алады;
  
• 
  Еуропадағы корольдік билік жүйесіне сипаттама бере алады;
  
• 
  феодалдар мен шаруалар ұғымдарының мәнін ажырата отырып, сипаттама жасай алады;
  
• 
  орыс княздықтарына салыстырмалы сипаттама бере алады;
  
• 
  ортағасырладағы елдер мен мемлекеттер аумағын контурлық қартаға түсіре алады;
  

• 
  XVIII – XIX ғасырлардағы Еуропа елдерінде капиталистік құрылыстың негізгі белгілерін;
  
• 
  Англиядағы өнеркәсіптік төңкерісінің негізгі себептерін;
  
• 
  XVIII – XIX ғасырлардағы әлеуметтік күрестердің формаларын;
  
• 
  буржуазиялық революциялардың себептерін және ерекшеліктерін;
  
• 
  XIX ғасырдағы Ресейдің сыртқы саясатының мәнін және бағыттарын;
  
• 
  Осман империясының қалыптасу мен даму ерекшеліктерін;
  
• 
  Жапониядағы буржуазиялық революцияның өзіне тән ерекшеліктері мен маңызын;
  
• 
  Париж коммунасының мақсаты мен міндеттерін және еркешеліктерін;
  
• 
  буржуазиялық мемлекеттердің формаларын;
  
• 
  отарлау саясатының мәнін;
  
• 
  отаршылдыққа қарсы қозғалыстарды;
  
• 
  XVIII – XIX ғасырдағы дүние жүзілік мәдениеттің негізгі көрсеткіштерін біледі.
  

• 
  «жаңа тарих» түсінігін ажырата алады;
  
• 
  Жаңа тарихтың хронологиялық шеңберін сипаттайды;
  
• 
  Жаңа тарихтың дамуының басты кезеңдерін ажырата алады;
  
• 
  Жаңа тарих кезеңіндегі негізгі оқиғаларды сипаттайды;
  
• 
  Капиталистік қатынастардың дамуының ерекшеліктерін түсіндіреді;
  
• 
  Буржуазиялық төңкерістердің мәні мен сипатын ажыратады;
  
• 
  Қазақстанға жоңғарлар шапқыншылығы тарихын айтады;
  
• 
  Жаңа дәуір кезеңіндегі еуропалық және азиялық елдердің даму ерекшеліктерін ажыратады;
  

• 
  Бірінші дүниежүзілік соғысының себептері мен салдарын;
  
• 
  Ресейдегі XX ғасырдың басындағы революциялық қозғалыстың мақсаты мен міндеттері;
  
• 
  Кеңес одағының құрылуының барысы;
  
• 
  Азия мен Африкадағы ұлт-азаттық қозғалысының қайта жандануының себептері мен ерекшеліктерін;
  
• 
  Екінші дүние жүзілік соғыстан кейінгі саяси өзгерістердегі жаңа мемлекеттердің құрылуын;
  
• 
  XX ғасырдың екінші жартысындағы Шығыс елдерінің даму ерекшеліктерін және оның ортақ белгілерін;
  
• 
  КСРО-ның ыдырау себептерін;
  
• 
  ТМД-ның құрылуы және оған қатысатын мемлекеттерді;
  
• 
  XXI ғасырдың басындағы Дүние жүзілік ғылыми техникалық дамудың ерекшеліктерін;
  
• 
  XX ғасырдағы тарихи дамудың негізгі кезеңдерін;
  

• 
  XX ғасырдағы жетекші партиялар мен қоғамдық қозғалыстарды;
  
• 
  тарихи фактілерді сипаттау және қорытындылауды;
  
• 
  XX ғасырдағы ғылыми – техникалық прогрес дамуының негізгі кезеңдерін;
  
• 
  негізгі ұлт – азаттық қозғалыстар және олардың маңызын біледі.
  

• 
  Қазіргі заман тарихы дамуының негізгі кезеңдерін ажырата алады;
  
• 
  Екінші дүниежүзілік соғыс қаһармандары туралы түсіндіре алады;
  
• 
  Қазіргі қарқынды дамудағы елдерді ажыратады;
  
• 
  Азия мен Африкадағы ұлт-азаттық қозғалысының қайта жандануының себептері мен ерекшеліктерін түсіндіре алады;
  
• 
  Екінші дүние жүзілік соғыстан кейінгі саяси өзгерістердегі жаңа мемлекеттердің құрылуы туралы түсінігі болады;
  
• 
  XX ғасырдың екінші жартысындағы Шығыс елдерінің даму ерекшеліктерін және оның ортақ белгілерін ажырата алады;
  
• 
  XX ғасырдағы тарихи дамудың негізгі кезеңдерін сипаттайды;
  
• 
  тарихи фактілерді сипаттайды және қорытындылай алады;
  
• 
  XX ғасырдағы ғылыми – техникалық прогрес дамуының негізгі кезеңдерін сипаттай алады;
  
• 
  негізгі ұлт – азаттық қозғалыстар және олардың маңызын түсіндіре алады;