Бағдарламасы «Аңшылық шаруашылығда табиғатты қорғау»

Семей

1.ӘЗЕРЛЕГЕН

«Мал шаруашылығы және аңшылықтану, морфология негіздерімен» кафедрасының отырысында

Хаттама №__ «__»_____20___ж
Кафедра меңгерушісі ___________ Ахметова Б.С.
2.2. Аграрлық факультеттің оқу - әдістемелік кеңесінің отырысында

Хаттама №__ «__»_____20___ж

Университеттің оқу - әдістемелік кеңесінің

отырысында қаралып, баспаға ұсынылды

Хаттама №__ «__»_____20___ж

4. 05.09.2013 ж. №1 БАСПАНЫҢ ОРНЫНА ЕҢГІЗІЛГЕН

1.	Жалпы ережелер
2.	Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
3.	Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
4.	Курс форматы
5.	Курс саясаты
6.	Баға қоюдың саясаты
7.	Әдебиет тізімі

1. 
   Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
   

Байланыс ақпараты – тел:777 7917329, оқу ғимараты № ___, кабинет № 211

Сабақ өткізу орны – дәрісхана № 101

Берілген пән бойынша кредиттер саны – 2

«Аңшылық шаруашылығында табиғатты қорғау» пәні 5В080300 - «Аңшылықтану және аңшаруашылығы» мамандығы студенттеріне арналған. Жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану саласындағы бақылау өз мақсаты ретінде шаруашылық және өзгеде қызметердің әсерімен жануарлар дүниесінің қалпын және өзгеруін қадағалауды, іс-шаралардың орындалуын тексеруді, бұзушылықтарға уақытылы жол бермеуге және жануарлар дүниесін қорғау, өсімін молайту және пайдалану туралы заңнаманы ұстануды білдіреді.

Аңшылық шаруашылығындағы табиғат қорғау ісі – ерекшк қорғалатын табиғи аймақтарда, ұлттық табиғи бақтарда, қорықтарда, қорықшаларда, жануарлар дүниесін тиімді пайдалану және қорғау жөнінде мемлекеттік мекемелерде флоро мен фаунаға қорғауды жүргізу бойынша құзіретті болу.

• 
  ұлттық табиғи бақтар, қорықтар және басқада ерекше қорғалатын табиғи аймақтарда қорғау қызметін құрудың қажеттігін көрсету;
  
• 
  ұлттық табиғи бақтарлы, қорықтарды, сондай-ақ әртүрлі ерекше қорғалатын табиғи аймақтарды қорғау шаралары туралы түсіндіріп жеткізу;
  
• 
  ұлттық табиғи бақтарда, және басқа да ерекше қорғалатын табиғи аймақтарда қорғау әдістері және қорғау механизімі туралы білім беру;
  
• 
  табиғатты қорғау заңнамасы бұзылған кезде актілерді, хаттамаларды және басқа да құжаттарды сауатты түрде рәсімдеу мен толтыру бойынша білім беру;
  

• 
  болашақ маман ретінде ұлттық табиғи бақтарды, қорықтарды және басқада ерекше қорғалатын табиғи аймақтарды сақтау және қорғау бойынша міндеттерді шешуге құзіретті болуда:
  
• 
  әртүрді типтегі ерекше қорғалатын табиғи аймақтардың (ұлттық табиғи бақтардың, қорықтардың, қорықшалардың, жануарлар дүниесін тиімді пайдалану және қорғау бойынша мемлекеттік мекемелердің) қорғау қызметтердің құрылу мақсаттарын және міндеттерінің теориялық негіздерін:
  
• 
  ерекше қорғалатын табиғи аймақтардың (ұлттық табиғи бақтардың, қорықтардың, қорықшалардың, жануарлар дүниесін тиімді пайдалану және қорғау бойынша мемлекеттік мекемелердің) қорғау қызметінің жұмысын қалай ұйымдастыруды және құқықтық негіздерін:
  
• 
  қорғауға алынған жануарлар мен өсімдіктер әлемінің түрлерін:
  
• 
  жануарлар дүниесін қорғау тиімді пайдалану туралы нормативтік құқықтық актілерді:
  
• 
  табиғатты қорғау заңнамасы бұзылған кезде актілерді, хаттамаларды және басқы құжаттарды сауатты түрде рәсімдеуді мен толтыруды.
  
• 
  
  

1.6.1 Орнитология

1.6.2 Териология

1.6.3 Аңшылық жануарларды есепке алу

1.6.4 Биотехния және жабайы жануарларды өсіру

1.6.5 Аңшылық шарушылығын құру

1.6.6 Аң мен құс аулау техникасы

1.7. Курстың постреквизиттері:

1.7.1 Өңдірістік практика.

1 кесте

№ т/б	Тақырыб атауы	Сағаттар				Әдебиет
		Дәріс	ЗС	ОСӨЖ	СӨЖ
1	Аңшылық шаруашылығындағы табиғат қорғау ісі.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
2.	Орман және аңшылық шаруашылығы аумақтық басқармасы.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
3.	Қазақстанныі аңшылар мен балық аулау бірлестіктері. .	1	1	3,75		7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
4.	Аңшылық шаруашылығындағы табиғат қорғау ісінің мәні.	1	1		11,25	7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
5.	Броконерлікке, аңшылық және балық аулау ережелерін бұзушылықтарға қарсы күресте ішкі істер органдарының табиғатты қорғау органдарымен өзара әрекетті ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсынымдары.	1	1	3,75		7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
6.	Броконерлікке, аңшылық және балық аулау ережелерін бұзушылықтарға қарсы күрес бойынша ішкі істер органдарының жұмысын ұйымдастыру.	1	1		11,25	7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
7.	Бракеньерлікке, аңшылық пен балық аулау ережелерін бұзушылыққа қарсы күресте бірлескен жұмыстың жоспары мен есебі.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
8.	Бракеньерлікке қарсы күрестің түрлері мен әдістері.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
9	Бригаданың нұсқаунамасы.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
10	Бракеньерлерді ұстау бойынша бригада қатысушыларының әрекеті.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
11	Оқиға орнын тексеру аңшылық пен балық аулау ережелерін бұзушылықтардың, ағаштар мен бұталарды заңсыз шабу дәлелдерін бекіту.	1	1	3,75		7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
12	Ағаштар мен бұталарды шабу анықталғанда жүргізілетін шаралар.	1	1		11,25	7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
13	Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін мемлекеттік қорғау туралы ереже.	1	1	3,75		7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
14	Жануарлар дүниесін қорғаудың міндеттері мен функциялары.	1	1		11,25	7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
15	Жануарлар дүниесін мемлекеттік қорғаудың ұйымдық құрлымы.	1	1			7.1.1 – 7.1.7 7.2.1 -7.2.11
	БАРЛЫҒЫ:	15	15	15	45

3 ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

«Аңшылық шаруашылығында табиғатты қорғау» курсын оқыту өзара байланысты төрт форманы қажет етеді: сабаққа қатысу, зертханалық жұмыс, ООӨЖ-оқытушының студентпен өздік жұмысы, және ОӨЖ- студенттің өздік жұмысы.

Зертханалық сабағына дайындалуда келесі қажет болады: практикалық сабақтың тақырыбына сәйкес оқу құралдардан ұсынылған теориялық материалдарды зерттеу; практикум немесе нақты әдістемелік нұсқаулардан жұмыстың мазмұнымен, қажетті құралдар; алғашқы сабаққа жіберілу алыңған соң жеке тапсырма орындау; қорытындысымен орындалған жұмыстың есебін жазу және оны қорғау. ООӨЖ және ОӨЖ күнделікті және міндетті дайындықты талап етеді, нақты тапсырма бойынша орындалады және күнделікті оқытушымен тексеріледі. Аудиториядан тыс өздік жұмыста студенттер әдебиетпен жұмыс істеп, үй тапсырмасын орындап, практикалық сабақтарға дайындалады.

4 КУРС ФОРМАТЫ

«Аңшылық шаруашылығында табиғатты қорғау» – 2 кредит.

Курс бойынша 50 минуттық зертханалық сабақ және 50 минуттық дәріс аптасына 1 рет болады. Зертханалық сабаққа және дәріске қатысуға студент міндетті. Себепсіз босатылған сабақтар қайталап оқытылмайды. Жазбаша үй тапсырмалары (ЖҮТ) көрсетілген уақытта өткізілмесе, қабылданбайды, сондықтан студент белгілі бір балын жоғалтады. Зертханалық сабақтар студентті өздігінен жұмыс істеуге үйретеді, ойлау қабілетін арттырады, сондықтан сабаққа нұсқаудағы сұрақтарға толық жауап беріп және тәжірибе жүргізу үшін дайын келуі тиіс. Сол жағдайда ғана тәжірибелік жұмысқа толық қорытынды жасауға болады. Сабаққа дайын емес студент практикалық сабаққа жіберілмейді, қосымша сабақ жүргізілмейді.
5 курс саясаты

Студентпәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.

Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.

Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген
«Омыртқалылар зоологиясы» пәні бойынша балдардың таратылуы

2-кесте

1. 
   Негізгі:
   
   1. 
      Беркинбай О. Қазақстан құстары. Алматы, 2006.
      
   2. 
      Колосов А.М и др. Биология охотничье промысловых птиц СССР. М.,1983.
      
   3. 
      Есжанов Б.Е., Ташенов Б.Д., Беркінбай О. Қазақстан сүтқоректілері. Алматы, 2006.
      
   4. 
      Есжанов Б.Е., Ташенов Б.Д., Беркінбай О. Қазақстан хайуанаттары. Алматы, 2006.
      
   5. 
      Красная книга Казахстана Алматы, 1996.
      

7.2.1 Қазақстан Республикасы ішкі істер министірлігі,қоғамдық қаупсіздік департаментінің (Браконьерлікке,аң аулау мен балық аулау тартібін бұзушылықтарға қарсы күрес жургізуде ішкі істер органдары мен табиғатты қорғау органдарының өзара іс қимылының тимділігін арттыру жөніндегі шаралар) туралы бұйрық.

7.2.2 Жануарлар дүниесін қоғау, өсімін молайту жане пайдалану туралы Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 шілдедегі заңна сайкес Қазақстан Республикасының жануарлар дүниесін мемілекеттік қорғау ережесі туралы қаулы.

7.2.3 Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы министірлігі орман жане аңшылық комитеті төрағасының 2004 жылғы 16 қараша №243 аңшылық шаруашылық ұйымдарының қорықшылық қызметі туралы үлгілік ереже туралы бұйрығы.