46. Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға кімнің құқығы бар?
Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек – жан басына шаққандағы орташа айлық табысы кедейлік шегінен аспайтын адамдарға (отбасыларына) берілетін ақшалай төлем (өтініш беруші тұратын аймақта белгіленген ең төмен күнкөріс деңгейінің 40 %-ы). 2010 жылы республика бойынша орташа ең төмен күнкөріс деңгейінің шамасы 13 487 теңгені, кедейлік шегі – 5 395 теңгені құрады.
Атаулы әлеуметтiк көмектің мөлшерi жан басына шаққандағы орташа табыс пен кедейлiк шегiнің белгіленген айырмасы түрiнде есептеледi және атаулы әлеуметтік көмек алуға құқығы бар отбасының әрбiр мүшесiне тағайындалады.
Атаулы әлеуметтiк көмекті алуға Қазақстан Республикасының азаматтары, оралмандар, босқындар, шетелдіктер және Қазақстан Республикасында тұрақты тұрып жүрген азаматтығы жоқ тұлғалардың құқығы бар.
Атаулы әлеуметтік көмекті ресімдеу үшін сәйкес құжаттар пакетімен тұрғылықты жеріңіз бойынша жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасына (бөліміне) бару қажет. Егер сіз тұратын ауылдық жерде аталған басқарма (бөлім) болмаса, атаулы әлеуметтік көмекті ресімдеу үшін құжаттарды кент, ауыл (село), ауылдық (селолық) округ әкіміне ұсыну қажет.
Сізге тегін берілетін өтініш бланкісінде жеке басын куәландыратын құжат деректемелері, әлеуметтік жеке код нөмірі (ӘЖК) мен жеке идентификациялық код нөмірін (ЖИК) толтыру міндетті екенін ескере отырып, атаулы әлеуметтік көмек алу үшін өтініш берген кезде өзіңізбен бірге аталған құжаттардың түпнұсқасы болу керек.
Өтініштен бөлек сізге белгіленген үлгіде үш тегін мәліметтер бланкісі беріледі, олар толтырылғаннан кейін өтінішке қоса тіркеледі:
1) отбасы құрамы туралы мәліметтер;
2) сіздің отбасының тапқан табысы туралы мәліметтер;
3) жеке қосалқы шаруашылығының бар-жоғы туралы мәліметтер.
Атаулы әлеуметтік көмек алу құқығы тоқсан сайын табыстар туралы құжаттардың табыс етілуі арқылы расталады.
Назар аударыңыз! Өтініш беруші ұсынылған мәліметтердің дұрыстығы үшін жауапкершілік алады.
Есіңізде болсын! Мыналарға:
1) мүгедектерді және стационарлық емделуде бір айдан астам уақыт болатын адамдарды, күндізгі оқу нысанында оқитын оқушыларды, студенттерді, тыңдаушыларды, курсанттар мен магистранттарды, сондай-ақ I және II топтардағы мүгедектерді, сексен жастан асқан адамдарды, жеті жасқа дейінгі балаларды бағып-күтумен айналысатын азаматтарды қоспағанда, жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі уәкілетті органдарда тіркелмеген жұмыссыздарға;
2) уәкілетті органдар ұсынған жұмысқа, оның ішінде әлеуметтік жұмыс орнына немесе қоғамдық жұмысқа орналастырудан, кәсіби даярлаудан, қайта даярлаудан, біліктілігін арттырудан дәлелсіз себептермен бас тартқан, осындай жұмыстарға қатысуды және оқуды өз бетінше тоқтатқан жұмыссыздарға атаулы әлеуметтік көмек тағайындалмайды.
Бұл ретте, жұмыссыз адам жұмысқа, оның ішінде әлеуметтік жұмыс орнына немесе қоғамдық жұмысқа орналасқан, кәсіби даярлауға, қайта даярлауға, біліктілігін арттыруға жіберілген күннен бастап, оған атаулы әлеуметтік көмек қайта қалпына келтіріледі.
Назар аударыңыз! Атаулы әлеуметтiк көмектi тағайындау оны алуға өтiнiш берген айдан бастап ағымдағы тоқсанның соңына дейiнгi мерзiмге жүзеге асырылады. Өтiнiш берген ай деп құжаттарын қосып өтiнiш берген ай есептеледi.
Атаулы әлеуметтік көмек ай сайын төленеді.
Мұны білген жөн (оқып шығыңыз):
1) «Мемлекеттік әлеуметтік көмек туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 17 шілдедегі № 246 Заңы;
2) «Мемлекеттiк атаулы әлеуметтiк көмек туралы» Қазақстан Республикасының Заңын iске асыру жөнiндегi шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 24 желтоқсандағы № 1685 қаулысы;
3) «Учаскелік комиссиялар туралы үлгілі ережені бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2009 жылғы 28 қаңтардағы № 29-ө бұйрығы;
4) «Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алуға үміткер адамның (отбасының) жиынтық табысын есептеудің ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2009 жылғы 28 шілдедегі № 237-ө бұйрығы;
5) «Кедейлiк шегiн анықтаудың тәртiбi туралы» Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 8 сәуiрдегі № 537 қаулысы.
Пайдалы сілтемелер:
1) www.enbek.gov.kz – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің сайты;
2) www.e.gov.kz – «Электронды үкімет» порталы («Әлеуметтік көмек. Сақтандыру және әлеуметтік төлемдер» бөлімі).
Интернет арқылы іздеу. Сіз Интернет арқылы да осы тақырып бойынша көптеген материалдармен таныса аласыз. Ол үшін іздеуге арналған сайттар, мысалы www.google.kz, www.rambler.ru, www.yandex.ru сияқты жүйелерде «атаулы әлеуметтік көмек», «атаулы көмекті кім ала алады» және т.б. кілт сөздерді теру керек.
47. Тұрғын үй көмегіне кімнің құқығы бар?
Тұрғын үй көмегі осы елді мекенде тұрақты тұратын аз қамтамасыз етілген отбасыларға (азаматтарға) беріледі. Тұрғын үй көмегі қызметтерді жеткізушілер ұсынған шоттар бойынша:
-
жекешелендірілген тұрғын үй-жайларда (пәтерлерде) тұратын немесе мемлекеттік тұрғын үй қорындағы тұрғын үй-жайларды (пәтерлерді) жалдаушылар (қосымша жалдаушылар) болып табылатын отбасыларға (азаматтарға) кондоминиум объектісінің ортақ мүлкін күрделі жөндеуге және (немесе) күрделі жөндеуге қаражат жинақтауға арналған жарналарға;
-
тұрғын үйдің меншік иелері немесе жалдаушылары (қосымша жалдаушылары) болып табылатын отбасыларға (азаматтарға) коммуналдық қызметтерді тұтынуға;
-
байланыс саласындағы заңнамада белгіленген тәртіппен тұрғын үйдің меншік иелері немесе жалдаушылары (қосымша жалдаушылары) болып табылатын отбасыларға (азаматтарға) телекоммуникация желісіне қосылған телефон үшін абоненттік төлемақының ұлғаюы бөлігінде байланыс қызметтеріне;
-
жергілікті атқарушы орган жеке тұрғын үй қорынан жалға алған тұрғын үйді пайдаланғаны үшін жалға алу төлемақысына ақы төлеуге көрсетіледі.
Тұрғын үй көмегі телекоммуникация желісіне қосылған телефон үшін абоненттік төлемақының, тұрғын үйді пайдаланғаны үшін жалға алу ақысының ұлғаюы бөлігінде кондоминиум объектілерінің ортақ мүлкін күрделі жөндеуге және (немесе) күрделі жөндеуге қаражат жинақтауға арналған жарналарға, коммуналдық қызметтер мен байланыс қызметтерін тұтынуға нормалар шегінде ақы төлеу сомасы мен отбасының осы мақсаттарға жұмсаған, жергілікті өкілді органдар белгілеген шығыстарының шекті жол берілетін деңгейінің арасындағы айырма ретінде айқындалады.
Тұрғын үй көмегін тағайындау үшін азамат (отбасы) тұрғылықты жері бойынша Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасына (бөліміне) өтініш береді және тиісті құжаттарды ұсынады.
Назар аударыңыз! Тұрғын үй көмегін көрсетудің мөлшері мен тәртібін жергілікті өкілді органдар айқындайды. Сондықтан тұрғын үй көмегін алу үшін қажетті толық құжаттар тізбесі жергілікті өкілді органдардың шешімімен айқындалады.
Мұны білгеніңіз жөн (оқып шығыңыз):
1) «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 сәуiрдегi № 94 Заңы (97-бап);
2) «Тұрғын үймен қамтамасыз ету Ережелерін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2314 қаулысы.
Пайдалы сілтеме:
www.e.gov.kz – «Электронды Үкімет» порталы («Әлеуметтік көмек. Сақтандыру және әлеуметтік төлемдер» бөлімі, «Тұрғын үй көмегін тағайындау» тақырыбы).
Интернет арқылы іздеу. Сіз Интернет арқылы да осы тақырып бойынша көптеген материалдармен таныса аласыз. Ол үшін іздеуге арналған сайттар, мысалы www.google.kz, www.rambler.ru, www.yandex.ru сияқты жүйелерде «тұрғын үй көмегі», «тұрғын үй көмегін алу» және т.б. кілт сөздерді теру керек.
48. 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақы алуға кімнің құқығы бар?
Осы жәрдемақы орта есеппен жан басына шаққандағы табысы азық-түлік себетінің құнынан төмен 18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға төленеді.
Жәрдемақы отбасының асырауындағы он сегiз жасқа дейiнгi әр балаға 1 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде тағайындалады.
2011 жылға арналған айлық есептік көрсеткіш (АЕК) – 1 512 теңге
Балаларға арналған жәрдемақыны алуға Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтары және оралмандардың құқығы бар.
Балаларға арналған жәрдемақыны ресімдеу үшін сәйкес құжаттар пакетімен тұрғылықты жеріңіз бойынша жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасына (бөліміне) бару қажет. Егер Сіз тұратын ауылдық жерде аталған басқарма (бөлім) болмаса, атаулы әлеуметтік көмекті ресімдеу үшін құжаттарды кент, ауыл (село), ауылдық (селолық) округ әкіміне ұсыну қажет.
Сізге тегін берілетін өтініш бланкісінде жеке идентификациялық код нөмірі (ЖИК), дербес шот нөмірі және банк атауын толтыру міндетті екенін ескере отырып, балаларға арналған жәрдемақыны алу үшін өтініш берген кезде өзіңізбен бірге аталған құжаттардың түпнұсқасы болу керек.
Өтініштен бөлек Сізге белгіленген үлгіде үш тегін мәліметтер бланкісі беріледі, оны толтырғаннан кейін тиісті құжаттарды қоса тіркеп өткізесіз.
Салыстырып тексеру үшiн құжаттардың түпнұсқалары мен көшiрмелерi ұсынылады, одан кейiн құжаттардың түпнұсқалары өтiнiш берушiге қайтарылады. Бұл ретте балаларға арналған жәрдемақыны алуға құқық тоқсан сайын отбасы мүшелерiнiң табысы туралы мәлiметтердi бере отырып расталады.
Назар аударыңыз! Балаларға арналған жәрдемақы өтiнiш берiлген айдан бастап жәрдемақы алуға құқығы туындағаннан кейiн ағымдағы тоқсанға тағайындалады.
Қажеттi барлық құжаттарымен, өтiнiш берген ай өтiнiш жасалған ай деп саналады.
Балаларға арналған жәрдемақы төлеу өткен ай үшiн ай сайын жүргiзiледi.
Әкесi немесе анасы (асырап алушылар) бiрiншi, екiншi топтағы мүгедектердiң, мүгедек балалардың, сексен жастан асқан адамдардың, үш жасқа дейiнгi баланың күтiмiмен айналысатын жағдайларды қоспағанда, баланың еңбекке жарамды ата-анасы (асырап алушылар) жұмыс iстемейтiн, күндiзгi оқу бөлiмiнде оқымайтын, армияда қызметiн өткермейтiн және жұмыспен қамту органдарында жұмыссыз ретiнде тiркелмеген кезеңге балаларға арналған жәрдемақы тағайындалмайды.
Жәрдемақыны төлеуді тоқтату үшін:
1) баланың қайтыс болуы;
2) баланың толық мемлекет қарауына берілуі;
3) өтініш берушінің жәрдемақының (жәрдемақылардың) заңсыз тағайындалуына әкеп соқтырған дәйексіз мәліметтер табыс етуі;
4) Қазақстан Республикасының неке-отбасы заңнамасында белгіленген жағдайларда ата-аналарды ата-ана құқықтарынан айыру немесе құқықтарын шектеу, бала асырап алуды жарамсыз деп тану немесе оның күшін жою, қорғаншыларды (қамқоршыларды) өз міндеттерін атқарудан босату немесе шеттету негіз болып табылады.
Ескерту. 2011 жылға арналған айлық есептік көрсеткіш (АЕК) мөлшері – 1 512 теңге.
Мұны білген жөн (оқып шығыңыз):
1) «Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы» Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 28 маусымдағы № 63 Заңы;
2) «Балалы отбасыларға берiлетiн мемлекеттiк жәрдемақылар туралы» Қазақстан Республикасының Заңын iске асыру жөнiндегi кейбiр шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 2 қарашадағы № 1092 қаулысы.
Пайдалы сілтемелер:
1) www.enbek.gov.kz – Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің сайты;
2) www.e.gov.kz – «Электронды үкімет» порталы («Әлеуметтік көмек. Сақтандыру және әлеуметтік төлемдер» бөлімі, «18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға мемлекеттік жәрдемақылар тағайындау» тақырыбы).
Интернет арқылы іздеу. Сіз Интернет арқылы да осы тақырып бойынша көптеген материалдармен таныса аласыз. Ол үшін іздеуге арналған сайттар, мысалы www.google.kz, www.rambler.ru, www.yandex.ru сияқты жүйелерде «18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға көмек», «18 жасқа дейінгі балалары бар отбасыларға жәрдемақы» және т.б. кілт сөздерді теру керек.
49. Көпбалалы аналардың қандай әлеуметтік төлемақы алуға құқығы бар?
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес көп балалы аналардың:
-
бірге тұратын төрт және одан көп кәмелетке толмаған балалары, оның ішінде орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беретін ұйымдарда, жоғары оқу орындарында күндізгі оқу нысанында оқитын балалары бар көп балалы отбасылар, балалары кәмелеттік жасқа толғаннан кейін олар оқу орнын бітіретін уақытқа дейін (бірақ әрі дегенде жиырма үш жасқа толғанға дейін);
-
«Алтын алқамен», «Күміс алқамен» марапатталған немесе бұрын «Ардақты ана» атағын алған, сондай-ақ І және ІІ дәрежелі «Ана даңқы» ордендерімен марапатталған көп балалы аналар ретінде арнаулы әлеуметтік жәрдемақы алуға құқығы бар.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес «Алтын алқамен» - жеті, «Күміс алқамен» алты бала туған және тәрбиелеген аналар марапатталады. «Алтын алқа», «Күміс алқамен» марапаттау осы ананың алтыншы және жетінші баласы бір жасқа жеткен және қалған балалары тірі болған жағдайда жүргізіледі.
Мрапаттау кезінде мына балалар да есепке алынады:
-
заңды түрде асырап алған;
-
Қазақстан Республикасының мүдделерiн қорғау кезiнде немесе өзге қызметтiк мiндеттерiн атқару үстiнде қаза тапқан не болмаса хабарсыз кеткен, дүлей апаттар кезiнде не адам өмiрi мен материалдық құндылықтарды құтқару жөнiнде азаматтық борышын атқару үстiнде, қылмысқа қарсы күресте және қоғамдық тәртiп күзетiнде қаза тапқан, сондай-ақ аталған жағдаяттар кезiнде жаралану, мертiгу немесе ауруға шалдығу не еңбек жарақаты немесе кәсiби ауру салдарынан қайтыс болған балалар.
Жәрдемақы тағайындау туралы өтінішті тиісті құжаттарымен қоса тұратын жері бойынша Зейнетақы төлеу жөніндегі мемлекеттік орталықтың филиалына береді:
1) белгіленген үлгідегі өтініш;
2) жеке басын куәландыратын құжат;
3) жәрдемақы алу құқығын растайтын құжаттар;
4) әлеуметтік жеке код беру туралы куәлік;
5) азаматтарды тіркеу кітабы.
Құжаттар түпнұсқада және салыстырып тексеру үшін көшірмеде ұсынылады, кейін құжаттардың түпнұсқалары өтініш иесіне қайтарылады.
Жәрдемақыны тағайындаудың және мөлшерін анықтаудың тәртібі
Арнаулы мемлекеттік жәрдемақы қажетті құжаттармен қоса өтініш берген күннен бастап тағайындалады және ай сайын төленеді. Жәрдемақы мөлшері:
-
бірге тұратын төрт және одан көп кәмелетке толмаған балалары, оның ішінде орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беретін ұйымдарда, жоғары оқу орындарында күндізгі оқу нысанында оқитын балалары бар көп балалы отбасыларға балалары кәмелеттік жасқа толғаннан кейін олар оқу орнын бітіретін уақытқа дейін (бірақ әрі дегенде жиырма үш жасқа толғанға дейін) - 3,9 айлық есептік көрсеткіш;
-
"Алтын алқамен", "Күмiс алқамен" марапатталған немесе бұрын "Батыр ана" атағын алған, I және II дәрежелi "Ана даңқы" ордендерiмен марапатталған көп балалы аналарға - 6 айлық есептiк көрсеткiш.
Назар аударыңыз! Бір уақытта бірнеше негіздемелер бойынша жәрдемақы алуға құқығы бар адамдарға жәрдемақы олардың қалауы бойынша тек бір негіздеме бойынша ғана төленеді.
Есте сақтаңыз! Көп балалы аналар Қазақстан Республикасының азаматтығы туралы жеке куәлік және төлқұжат беру үшін баж төлеуден босатылады.
Ескерту. 2011 жылға арналған айлық есептік көрсеткіш (АЕК) мөлшері – 1 512 теңге.
Мұны білгеніңіз жөн (оқып шығыңыз):
1) «Қазақстан Республикасының мемлекеттiк наградалары туралы» Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 12 желтоқсандағы № 2676 Заңы;
2) «Қазақстан Республикасындағы арнаулы мемлекеттік жәрдемақы туралы» Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 5 сәуірдегі № 365-I Заңы
Пайдалы сілтемелер:
1) www.enbek.gov.kz – Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің сайты;
2) www.e.gov.kz – «электронды үкімет» порталы («Заңнама» бөлімі).
Интернет арқылы іздеу. Сіз Интернет арқылы да осы тақырып бойынша көптеген материалдармен таныса аласыз. Ол үшін іздеуге арналған сайттар, мысалы www.google.kz, www.rambler.ru, www.yandex.ru сияқты жүйелерде «көпбалалары аналарға көмек», «көпбалалы аналарға жәрдемақы» және т.б. кілт сөздерді теру керек.
50. Жұмыс іздеушілерге кеңес
Жұмысты қайдан тауып, қайдан іздейтінін білетінін кез келген адамның жұмысқа орналасу мүмкіндігі бар. Сондықтан жаңа жұмыс іздеу барысында тыңғылықты дайындалып, алдағы әр қадамды жақсылап ойлану керек. Мақсатты алдын ала талдау жасау – өз күшіне сенім тудыру үшін ғана емес, сонымен бірге дұрыс бағыт таңдау үшін де керек. «Дұрыс бағыт» алу үшін біз сізге мынадай кеңес береміз.
1. Өз мақсатыңызды жақсылап ойланыңыз. Болашақ жұмыс орныңызды қалай елестетесіз? Сіздің алдыңызда бірқатар сұрақтар туындайды: сізді нақты қандай жұмыс түрі қызықтырады, қандай салада жұмыс жасағыңыз келеді, өзіңізге қандай деңгейдегі жауапкершілікті алуға дайынсыз, өзіңізге қандай рөл алғыңыз келеді, сіз үшін жалақының қандай деңгейде болғанын қалайсыз және т.с.с.
2. Жауаптарыңызды талқылаңыз. Тікелей іздеуге кіріспес бұрын, өз ойыңызды сізге мінездеме бере алатын, ой бөлісетін келешекте іздену мақсатында бастапқы басшылыққа алған айналаңыздағылармен бөліскеніңіз дұрыс. Сіздің ұсынған тілектеріңіз туралы өзге адамдардың пікірін тыңдау үшін, сізді жақсы білетін, жақындарыңызбен, достарыңызбен сөйлесіңіз. Дұрыс жолда екендігіңізге көз жеткізу үшін, дәл қазіргі уақытта сіз қарастырған бағытта немесе сол салада шұғылданып жүрген адамдармен сөйлесіңіз.
3. Мақсаттарыңызды қайта қарап шығыңыз. Бастапқы мақсатыңызды талдап, талқылағаннан кейін, бірінші сатыдағы сұрақтарыңызға қайта жауап беріңіз. Осыдан кейін төртінші сатыға – түйіндеме (резюме) дайындауға ауысыңыз.
4. Түйіндеме (резюме) дайындау. Енді жаңа жұмыстың талаптарына және ықтимал жолдары туралы нақты ұсыныстарын басшылыққа ала отырып, түйіндемеңізді дұрыстап немесе қайта жазып шығыңыз. Жұмыс іздеуші туралы басшыға нақ осы арқылы алғашқы әсер қалдыратын болғандықтан, кез келген жұмыс іздеу барысында түйіндемеге (резюмеге) өте жоғары мән беріледі. Түйіндемеге жазғаныңыздан алған әсердің негізінде жұмыс беруші сізді әңгімелесуге шақыру, әлде бірден кандидатураңызды алып тастау туралы шешім қабылдайды.
Жақсы жазылған түйіндеме бес бөлімнен тұрады: мақсат, қысқаша сипаттама, кәсіптік тәжірибеңіз, біліміңіз және өз қалауыңыз бойынша ерекше дағдыларыңызға көңіл аударуға, кейбір жеке ақпараттармен таныстыруға арналған қосымша бөлім.
Түйіндеме ойластырылған, сауатты, анық құрастырылған және барынша ақпараттандырылған болуы керек. Қарапайым ақиқатты есте сақтаңыз: жақсы түйіндеме сіздің жұмыс іздеуіңіздің нәтижелі болуының алғашқы қадамы. Сонымен қатар түйіндемені жазғанда түбінде шындықтың ашылатынын есіңізде сақтай отырып, барынша адал болуға тырысыңыз.
5. Енді жұмыс іздеуге кірісіңіз!
Ал енді дайындалған кезеңдерден өткеннен кейін өзіңізге сенімді болған шығарсыз. Жұмыс іздеуге кірісуіңізге болады.
Жұмыс іздеуді неден бастауға болады? Міне, бірнеше кеңестер:
1) газеттердегі жарнамаларды қараңыз;
2) интернет-сайттардағы жарнамаларды қараңыз;
3) газеттер мен сайттарда өзіңіздің түйіндемеңізді және жарнамаңызды жариялаңыз;
4) кадрлер агенттігіне хабарласыңыз;
5) өз қалаңыздағы болмаса ауданыңыздағы әлеуметтік бағдарлама және жұмыспен қамту бөліміне хабарласыңыз;
6) өзіңіздің жұмыс іздеп жүргеніңіз туралы достарыңызға, таныстарыңызға хабарлаңыз, оларға сіздің кандидатураңызды ұсынуы үшін ақпарат таратуға түйіндемеңізді беріңіз.
Көріп отырғаныңыздай, жұмыс іздеудің жолдары көп. Осындай жұмыс туралы көптеген жарнамалардың арасынан қалай дұрыс таңдау жасауға болады?
Міндетті түрде, алғашқыда сіз өзіңізге тартымды ұсыныстарды бөліп аласыз. Бірақ алаяқтардың арбауына түспес үшін ертегілердегідей жалақы мен тез ақша табу мүмкіндіктерін ұсынатын жарнамаларды алып тастаңыз. Алғашқы жарна төлеуді талап ететін жұмыстан да сақтанған жөн. Болмаса, сізден біліміңізді де, жұмыс тәжірибеңізді де талап етпейтін ұсыныстар, өте сирек жағдайда ғана пайдалы қызметкерлерді іздегенде жарияланады.
Сонымен қатар, нақты ұйымдар емес, ақылы қызмет көрсету мақсатында делдалдық қызмет атқаратын кадрлық агенттіктердің жұмыс беру жайлы хабарландыруларын кездестіруге болады. Кадрлық агенттіктер арқылы жұмыс іздестіру де кейде өзін өзі ақтап жатады, сондықтан оларды толығымен ысырып тастамай, жай ғана белгілеп қойған жөн.
Қолыңызға газетті алып, алғашқы кездескен жарнамаға жармаспаңыз. Алдымен барлық жұмыстарды қарап шығыңыз.
Өзіңізге қажетті жұмыстарды таңдап алып, телефон арқылы хабарласып, толығырақ анықтап, хабарландыруда көрсетілмеген сұрақтарды қарастыра бастаңыз, егер барлығы ойдағыдай болса, сұхбаттасу жайлы келісіңіз. Тек бір ғана немесе бірнешеуіне емес, барлығына хабарласыңыз! Осы хабарландыруды көптеген адамдар оқитындығын естен шығармаңыз, сіз жай ғана үлгермей қалуыңыз мүмкін. Сіз қоңырау соққанша жұмысшы табылып қоюы мүмкін. Жұмыс іздеу белсенді әрекетті қажет ететіндіктен, оны кейінге қалдырмаған жөн.
Егер сіз жұмыс іздеу жайлы өз хабарландыруыңызды орналастырсаңыз, оның әсері де дәл сондай тиімді болады. Себебі, басылымдарды тек жұмыс іздеп жатқандар ғана оқымайды. Кадрлық менеджерлер мен кадр бөлімінің қызметкерлері де жұмыс туралы газеттер мен интернет-сайттардың тұрақты оқырмандары.
Сонымен, телефон арқылы хабарласқан кезде (сіз хабарластыңыз ба немесе сізге хабарласты ма, маңызы жоқ), ұсынылатын жұмыс жайлы толығырақ біліп алған жөн. Егер сіз жұмыс іздеуге тыңғылықты кіріссеңіз, онда сізде, сөзсіз, әрбір жұмыс жайлы ақпарат жазып жүрген кітапшаңыз бар болуы керек. Ондай болмаған жағдайда сізге маңызды болып табылатын тұстары жайлы ақпарат алуға тырысыңыз.
Сонымен, толық келісімге келгеннен кейін сізді сұхбаттасуға шақыруы мүмкін. Барлық керекті құжаттарды дайындауды ұмытпай, жұмыс ұсынып жатқан ұйымның кеңсесіне аттаныңыз. Сұхбаттасу кезінде өзіңізді дұрыс ұстай алуыңызға байланысты сіздің қызметке орналасуыңыздың мәселесі шешіледі.
Егер сізді жұмысқа қабылдамаса немесе ұсынылған қызмет сізге сай келмесе, онда жұмыс іздеуді жалғастыра беріңіз. Апта сайын жаңа газет алып, интернет сайттарды қарастырып, жаңа қызметтер жайлы хабарландыруларды іздеп отырыңыз. Және сондай жиілікпен өз түйіндемеңізді сол басылымдарға беріп отырыңыз. Сізге барынша табандылық көрсету қажет, сонда ең қысқа уақытта жұмыс табатыныңыз сөзсіз.
Мұны білген жөн (оқып шығыңыз):
«Халықты жұмыспен қамту туралы» Қазақстан Республикасының Заңы.
Пайдалы сілтемелер:
1) www.enbek.gov.kz/ - Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің сайты («Вакансияларды кеңінен қарастыру», «Ізденушінің тіркелуі» және т.б. бөлімдер);
2) www.astana.kz - Астана қаласы әкімдігінің сайты («Еңбекпен қамту» бөлімі);
3) www.karierist.kz/ - Астана, Алматы және Қазақстанның басқа да қалаларында жұмыс іздеумен айналысатындарға арналған ресурс;
4) www.zhumys.kz – вакансияларды іздеу.
Интернет арқылы іздеу. Сіз Интернет арқылы да осы тақырып бойынша көптеген материалдармен таныса аласыз. Ол үшін іздеуге арналған сайттар, мысалы www.google.kz, www.rambler.ru, www.yandex.ru сияқты жүйелерде «жұмыс іздеушілерге кеңес», «бос жұмыс орындары», «вакансия» және т.б. кілт сөздерді теру керек.
51. Арнайы әлеуметтік қызметтер дегеніміз не және оны кімдер ала алады?
Бұл өмірдің қиын жағдайлары туындаған отбасыларға әлеуметтік проблемаларды жеңіп шығу үшін көмектесетін қызметтер. Бұл қызметтер төмендегідей болуы мүмкін:
1) тіршілік әрекетін қолдауға бағытталған әлеуметтік-тұрмыстық қызметтер;
2) денсаулықты жақсартуға және қолдауға бағытталған әлеуметтік-медициналық қызметтер;
3) психологиялық жағдайдың өзгеруін қарастыратын әлеуметтік-психологиялық қызметтер;
4) балаларды, дене мүмкіндігі мен ой қабілетін ескере отырып, тірек қимыл аппаратының кемістігі бар балаларды педагогикалық түзетуге және оқытуға;
Балаларды, тірек қимыл аппаратының кемістігі бар балаларды тұрмыстық дағды және қол дағдысына үйретуге бағытталған әлеуметтік педагогикалық қызметтер;
5) 18 жастан асқан тұлғаларды тұрмыстық дағдыға және қол өнер дағдысына оқытуға бағытталған әлеуметтік-педагогикалық қызметтер; балалар мен 18 жастан асқан жастарға еңбек дағдысын қалыптасыруға, еңбек қызметін ұйымдастыру мен 18 жастан асқан тұлғаларға жұмыс орнын құруға бағытталған әлеуметтік-еңбек қызметтері;
6) бос уақыт ұйымдастыруға әлеуметтік-мәдени іс-шараларды өткізуге және оған балалар мен 18 жастан асқан тұлғаларды тартуға бағытталған әлеуметтік-мәдени қызметтер;
7) өмір деңгейін сақтап тұруға және жақсартуға бағытталған әлеуметтік-экономикалық қызметтер;
8) құқықтық мәртебесін сақтауға немесе өзгертуге, құқықтық көмек көрсетуге, заңға сәйкес құқық пен мүддені қорғауға бағытталған әлеуметтік-құқықтық қызметтер.
Арнайы әлеуметтік қызметтер төмендегідей себептер бойынша өмірдің қиын жағдайларында тұрған адамдарға (отбасыларға) көрсетіледі:
1) жетімдік;
2) ата-анасының қамқорлығынан айрылғандар;
3) кәмелеттік жасқа толмағандардың қараусыз қалуы, соның ішінде девианттық мінез-құлық;
4) жаңа туылған жас нәрестелер мен үш жасқа дейінгі балалардың ерте психофизикалық дамуының шектелуі;
5) физикалық және (немесе) ақыл-естік мүмкіндіктерге негізделген организм қызметінің бұзылуы;
6) әлеуметтік маңызы бар аурулар мен қоршаған ортаға қауіп төндіретін аурулардың тіршілік әрекетін шектеу;
7) қартаю, бастан өткерген сырқаты және (немесе) мүгедектігі салдарынан өзіне-өзі қызмет ете алмауы;
8) әлеуметтік бейімсіздену мен әлеуметтік депривацияға әкелетін қатыгездік;
9) үйсіздік;
10) түзету мекемелерінен босау.
Арнайы әлеуметтік қызметтер тегін және ақылы түрде көрсетілуі мүмкін.
Егер Сіз немесе сіздің отбасыңыз өмірдің қиын жағдайын бастан кешіріп жатқан болса, тегін әлеуметтік қызметтер үшін тұрып жатқан жеріңіз бойынша жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөліміне жазбаша түрде өтініш білдіруіңіз керек. Ал ақылы қызмет үшін арнайы әлеуметтік көмектер ұсынатын мекемелерге баруыңызға болады.
Егер сіз немесе сіздің отбасыңыз арнайы әлеуметтік көмек бойынша өздеріңіз өтініш бере алмасаңыздар, онда мына адамдар жазбаша арызбен келуіне болады:
1) отбасының ересек бір мүшесі;
2) қамқоршы (қорғаншы);
3) ауыл, ауылдық округ әкімі;
4) Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасына сай сенім хат бойынша.
Достарыңызбен бөлісу: |