БАҒдарламасы мазмұны 1 Кіріспе


-2014 жылдардағы өңдеу өнеркәсібінің серпіні



бет5/23
Дата25.02.2016
өлшемі3.97 Mb.
#22142
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23

2009-2014 жылдардағы өңдеу өнеркәсібінің серпіні

2 сурет


Бұл кезеңде өндіріс көлемдерінің өсімі келесі салаларда байқалады: мұнай өнімдерін қайта өңдеу көлемдері 2,2 есеге, өзге де металл емес минералды өнімдерін - 1,5 есеге, металлургия өнеркәсібі - 1,5 есеге, дайын металл бұйымдары 2%-ға өскен.

2012 жылы өңдеу өнеркәсібінде еңбек өнімділігі бір қызметкерге 45,2 мың АҚШ долларын құрады және 2011 жылмен салыстырғанда 1,2 есеге өскен. Еңбең өнімділігінің ең үлкен көрсеткіші металлургия саласында байқалуда - 24,9 мың АҚШ доллар/адам, бұл өткен жылмен салыстырғанда 4,5 есеге өскен, өзге де металл емес минералды өнімдерін өндіруде - 1,8 есеге (58,6 мың АҚШ доллар/адам), азық-түлік өнімдерін өндіруде және мұнай өнімдерін қайта өңдеуде - 1,5 есеге (тиісінше 55,3 мың АҚШ долларын/адам және 84,1 мың АҚШ долларын/адам), химия өнеркәсібінде - 1,2 есеге (90,6 мың АҚШ доллары/адам), машина жасау - 1,1 есеге (10,5 мың АҚШ доллары/адам).


2009-2014 жылдардағы өңдеу өнеркәсібіндегі

негізгі өнім түрлерін өндірудің серпіні

2 кесте

Өнімнің атауы

өлшем бірлік

жылдар

2009

2010

2011

2012

2013

2014 қаңтар-желтоқсан

Тамақ өнімдерін өндіру

ет және тағамдық қосымша өнімдер

тн

5284

6783

5557

5927

6258

7524

шұжық өнімдері

-/-

8023

4386

4313

3445

3274

3513

өсімдік майы

-/-

2069

4247

2137

1671

1623

1378

өңделген сүт

-/-

7868

9268

7644

7740

8373

8544

сары май

-/-

1013

1 074

966

989

1016

1197

ірімшік және сүзбе

-/-

866

704

431

492

569

785

дәнді дақылдар мен өсімдіктерден жасалған ұн

мың тн

35,6

36,2

40,4

43,6

52,4

47,0

жаңа піскен нан

-/-

45,0

29,8

43,6

43,8

43,4

35,6

макарон, кеспе және ұн өнімдері

тн

1959

2764

3794

6017

4714

4855

қант шикізаты немесе тазартылған қант

мың тн

225,3

218,9

178,9

135,4

273,1

345,3

арақ және ликерлі арақ өнімдері

мың л

803,2

1081

1212

1006

1380,0

785

алкогольсіз сусындар

-/-

950,1

1151,1

1012,7

1690,7

1912,9

1886,9

Химия өнеркәсібі өнімдерінің өндірісі

сары фосфор

мың тн

35,0

62,5

85,2

86,4

89,6

99,9

ортофосфор қышқылы

-/-

43,9

43,8

77,7

55,9

48,5

42,3

натрий үшполифосфаты

-/-

46,8

45,6

86,2

57,5

50,1

40,2

азотты, минералды тыңайтқыштар

-/-

7,8

7,4

11,5

11,9

12,4

13,2

фосфорлы, минералды тыңайтқыштар

-/-

42,8

40,7

62,9

64,6

65,4

71,0

Машина жасау

тұрмыстық кір жуу машиналары

шт.

55

65

43

71

22

-

жуылған киімді сығуға арналған машиналар

-/-

42

20

50

48

22

-

Металлургия өнеркәсібі

ферросиликомарганец

мың тн

9,6

12,3

30,3

50,6

6,5

0,071

өңделмеген күміс

кг

125

91

302

404

345

326

өңделмеген алтын

-/-

561

315

769

1 104

998

1026

құрама құрылыстық металл конструкциялары

мың тн

13,8

17,0

23,7

24,8

22,9

21,9

Өзге металл емес минералды өнімдер өндірісі

құрылыс кірпіштері


мың

текше м


60,8

43,3

33,9

19,0

22,9

19,5

цемент

мың тн

0,2

41,2

574

1002,3

1 038,5

1665,6

бетоннан жасалған құрама құрылыстық конструкциялар

-/-

28,4

26,2

26,4

27,2

36,9

43,9

Кокс және мұнай өңдеу өнімдерінің өндірісі

мотор отыны

мың тн

18,1

22,6

13,9

14,8

40,3

7,2

газойльдер (дизельдік отын)

-/-

7,0

6,8

41,0

94,1

79,7

51,0

оттық мазут

-/-

3,1

4,9

46,3

126,7

133,7

67,4

Тоқыма бұйымдарының өндірісі

жүн

тн

853

1 543

1 596

574

535

278

трикотаждан басқа ерлер мен ұл балаларға арналған сырт киімдер

дана

846

7 487

3 349

1 827

1236

2389

трикотаждан басқа әйелдер мен қыз балаларға арналған сырт киімдер

дана

4 808

3 549

2 254

1 222

10996

17155

2 кестеден көргендей, 2009-2012 ж.ж. азық-түлік өнімдерін (ірімшік, сүзбе, шұжық өнімдері, ұн, қант-шикізаты), химия өнеркәсібінде (сұраныстың қысқаруынан – сары фосфорды, ортофосфор қышқылын, натрий үшполифосфатын, минералды фосфорлы тыңайтқыштарды өндіру), металлургия өнеркәсібінде, машина жасауда және өзге металл емес минералды өнімдер (құрылысқа арналған жиналмалы металл қондырғылар, тұрмыстық машиналар мен құрылыс материалдарына деген сұраныстың төмендеуінен) өндіруде көлемдер айтарлықтай қысқарған.

Бірақ, 2010 жылы сары фосфорды; ет, сүт, ұн; ферросиликомарганецті, құрылыстық жиналмалы металл қондырғыларын; цементті; мұнайды қайта өңдеу өнімдерін, мотор отынын, оттық мазутты; трикотаж киімдерін өндіруде өсім қарқыны байқалуда.

«Казфосфат» ЖШС, «Тараз металлургия зауыты» ЖШС, «Қант» АҚ, «Меркі қант зауыты» ЖШС, «Имсталькон» АҚ-ның ЖМКЗ филиалы, «Ақбақай КМК» АҚ, «Жамбылгипс» АҚ, «Казтрансгаз» АҚ, «Мақсат А» АҚ компаниялары секілді өңдеу саласының кәсіпорындары облыстың өнеркәсіп өнімдері өндірісінің негізгі көлемдерін берді.

2011 жылы сары фосфор, ортофосфор қышқылын, натрий үшполифосфатын, минералды тыңайтқыштар, дизель отыны, оттық мазут, құрылыстық құрама металл қондырғылары, цемент, гипс, бетон, ферросиликомарганец, күміс, алтын, жүн, арақ бұйымдары өндірісінде айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізілген.

2011 жылы «SUPER PHARM» ЖШС-і ҮИИДМБ шеңберінде тоқыма емес матадан (стерильденген және стерилденбеген) бір реттік пайдаланымға арналған медициналық киімдер өндіру бойынша зауытты, 2012 жылы - «Карат-V» ЖШС жиһаз ламинатын қаптау және әрлеу желісі (цех) бойынша инвестициялық жобаны іске қосты.

2012 жылы өңдеу өнеркәсібінде өндіріс көлемдерінің төмендеуіне қарамастан «Луговой жылқы зауыты» ЖШС, «Kaz-Ir-Agro», ЖШС, «Куликов сүт өнімдері» ЖШС, «Та-Мак» ЖШС, «Амангельдинский ГПЗ» ЖШС, «Казфосфат» ЖШС, «SUPER PHARM» ЖШС, МынаралТасКомпани» ЖШС, «АльБасар» ЖШС, «ТМЗ» ЖШС, «АК «Алтыналмас» АҚ, «Запчасть» АҚ, «Бином Строй-Деталь» ЖШС, «Карат-V» ЖШС секілді индустриаландыру кәсіпорындарын пайдалануға беру және жетілдендірілген кәсіпорындардың өндірісін ұлғайту ет өнімін өндіру көлемдерінің 6,7%-ға, өсімдік майын - 3,4 есеге, сүт - 1,3%-ға, сары май - 2,4%-ға, ірімшік және сүзбе - 1,1 есеге, ұн өнімдерін - 1,6 есеге, мұнай дистилятын - 2,3 есеге, фосфор - 1,4%-ға, фармацевтік препараттарды - 9,3 есеге, портландцемент - 1,7 есеге, өңделген тастан жасалатын бұйымдарды – 1,1 есеге, өңделген гранит - 10 есеге, ферросиликомарганец 1,7 есеге, күміс – 1,3 есеге, алтын - 1,4 есеге, құрама құрылыс металл конструкцияларының - 4,6%-ға өсуін қамтамасыз етті.

2013 жылдың қорытындысы бойынша өңдеу өнеркәсібі саласының өсімі 2012 жылға 8,4%-ды құрап, 174,8 млрд. теңгеге жетті. Еңбек өнімділігі бір қызметкерге 46,8 мың АҚШ долларына жетіп, 2012 жылмен салыстырғанда 99,6%-ды құрады, ал 2008 жылмен салыстырғанда 1,8 есеге өскен (21,2 мың АҚШ долл/адам).

НКИ басым мәндері келесі салаларда орындалған: жиһаз жасауда – 2,3 есеге, тамақ өнімдерін өндіруде – 1,5 есеге, сусындарды өндіру – 1,3 есеге, мұнай өнімдерін өңдеуде – 7,3%, резеңке және пластмасса бұйымдарын – 1,4 есеге, өзге де металл емес минералды өнімдерді – 1,1 есеге, машина жасауда – 1,3 есеге.

2013 жылы индустрияландыру Картасының шеңберінде іске қосылған 8 инвестжобалардың – 6 осы секторда («Құрылыс-Полимер» ЖШС, «Үміт Қордай» ЖШС, «Бірлік Энерго» ЖШС, «Казфосфат» ЖШС - күкірт қышқылы цехі, «Тараз құбыр зауыты» ЖШС, «Алкопищепром» ЖШС). Жаңа өндірістерді енгізу, жұмыс істеп тұрған кәсіпорындарды жетілдіру өңделген көкөніс өндірісін арттыруды 4,7 есеге, сүзбені 1,2 есеге, ұнды 1,2 есеге, шикі қантты 2 есеге, теріні 2,8 есеге, бензинді – 2,7 есеге, мазут отынын 5,5 %-ға, кірпіштерді – 1,2 есеге, портландцементті – 3,6%-ға, тауарлық бетонды – 2,6 есеге және т.б. арттыруды қамтамасыз етті.

2014 жылдың қаңтар-желтоқсанында 200,8 млрд. теңгеге өнім өндіріліп, нақты көлем индексі 2013 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 102,3%-ды құрады, келесі салаларда өндіріс көлемдері артқан: тамақ өнімдерін өндіру 1,2 есеге, жеңіл өнеркәсібі – 1,4 есеге, химия өнеркәсібі – 4,6%-ға, фармацевтикалық өнімдер – 5,2 есеге, өзге металл емес минералдық өнімдер өткен жылдың деңгейінде – 100%, жиһаз жасау – 1,2 есеге.

Өңдеу өнеркәсібіндегі еңбек өнімділігі 10,4%-ға өсіп, 50,7 мың АҚШ долл/адам құрады, 2008 жылға өсім – 2,2 есе.

Сонымен қатар, сұраныстың азаюынан, сондай-ақ тапсырыстың төмендеуінен, жоспарлы жөндеу жұмыстары есебінен өткен жылдың тиісті деңгейіне қарағанда сусындарды өндіру – 35,6%-ға, мұнай өнімдерін өндіру көлемдері 49,1%-ға (мұнай дистиляттары, мотор отыны, дизелдік отын, оттық мазут), резеңке және пластмасса бұйымдары – 31,6%-ға (пластмассадан жасалған құбырлар, есіктер, терезелер, тұрмысқа қажетті бұйымдар), металлургия өнеркәсібі – 1,2%-ға (ферросиликомарганец), дайын металл бұйымдары – 3,6%-ға (құрама құрылыс металл конструкциялары), қағаздар – 15,1%-ға жетпейді.

2014 жылы ҮИИДМБ шеңберінде 6 инвестициялық жоба іске асырылды, оның 4 жобасы өңдеу саласында («Talas Investment Company» ЖШС - натрий цианидін өндіру бойынша зауыт, «БиномСтройДеталь» ЖШС - тұрғын үй құрылысы комбинаты, «Арайстроймаркет» ЖШС – радиаторлар өндіру бойынша шағын зауыты, «Central Asia Gold Production» ЖШС – бағалы металл өндіру бойынша зауыты).
Химия өнеркәсібі

Химия өнеркәсібі – Жамбыл облысында барынша дамыған сала, оның облыстың өңдеу өнеркәсібіндегі үлесі 2009 жылы 24,5%-ды, ал жалпы облысы өндірісіндегі үлесі – 18,7%-ды құрайды. Химия өнеркәсібінде облыс экономикасында жұмыс істейтіндердің жалпы санының 1,4%-ға жуығы жұмыс істейді. Инвестиция көлемі 2009 жылы 1,4 млрд.теңгені құрады.

Облыстағы Қаратау фосфориттік бассейнінде біздің республикамызда ғана емес, бүкіл ТМД елдерінде теңдесі жоқ фосфат шикізатының өте ірі қорлары бар. «Казфосфат» ЖШС компаниясының құрамында фосфарит өндіретін және оны өңдейтін «Қаратау» ТӨК мен «Шолақтау» ТӨК-і, Жаңа Жамбыл фосфор зауыты өндірістік бірлестігі, «Минералды тыңайтқыштар» зауыты жұмыс істейді (3 сурет). Облыстың химия саласының негізі – құрамында фосфоры бар шикізат өндіру, тыңайтқыштарды қоса алғанда құрамында фосфоры бар өнімдер өндіру болып табылады.

Қазақстандағы минералды шикізаттар

мен минералды тыңайтқыштар өндіру

3 сурет

Химия өнеркәсіптерінің қуаттары республиканың қажеттілігін қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар өнімдерін әлемдік нарыққа шығаруға да мүмкіндіктері бар. Алайда, 2009 жылы әлемдік дағдарыс салдарынан машина жасаудағы, құрылыстағы, ауыл шаруашылығындағы, Евроодақтағы сары фосфор өніміне деген сұраныстың күрт төмендеуінен сары фосфор мен минералды тыңайтқыштар бағасының (3-3,5 есеге) төмендеуінен, электр қуаты (50%), табиғи газ (23%), электр қуатын тасымалдау (17%), сондай-ақ теміржол тасымалы бағасының өсімінен химия өнімдерін өндіру төмендеді. 2008 жылмен салыстырғанда тауарлық химия өнімі 41,9%-ға аз шығарылып, өндіріс көлемі 21,6 млрд. теңгені құрады. Дегенмен, қабылданған шаралардың арқасында оның салдары төмендетілді. 2010 жылы химия өнеркәсібін шығару көлемі 2009 жылмен салыстырғанда 38,9% - ға артқан және 29,0 млрд. теңгені құрған, оның үлесі өңдеу өнеркәсібі саласында 30%-дан астамға жеткен. Өнімнің негізгі түрлерін өндіруді арттыру байқалуда, 2009 жылғы 35,0 мың тоннаға қарсы 62,5 мың тонна фосфор шығарылған.



2009-2014 жылдардағы химия өнеркәсібінің серпіні

4 сурет

2011 жылы химия өнеркәсібінің өндірісін ұлғайту жалғасуда. 49,3%-ға өндіріс көлемінің өсімі натрий үшполифосфатын өндіруді 1,9 есеге, ортофосфор қышқылын - 1,8 есеге, минералды тыңайтқыштарды – 1,5 есеге, сары фосфорды - 1,4 есеге өсіру есебінен қамтамасыз етілген. Жоғары шектегі химия өнімін экспорттау 151,5 млн. АҚШ долларын құрады, бұл 2010 жылға қарағанда 1,1% артық.

Алайда, 2012 жылы өткен жылмен салыстырғанда химия өнімінің нақты көлем индексі 9,1%-ға төмендеп 50,7 млрд.теңгені құрады. Талдау нәтижесінде жұмыс қарқынының төмендеуінің негізгі себебі фосфор өніміне сұраныстың төмендеуі, ортофосфор қышқылы (28%-ға), натрий үшполифосфаты (33,3%-ға) көлемінің қысқаруы, күкірт қышқылының жоқтығы болып табылатындығы анықталған.

2013 жылдың қорытындысы бойынша химия өнеркәсібі өндірісінің көлемі 51,7 млрд. теңгені, НКИ – 97,8%-ды құрады. 2012 жылмен салыстырғанда ортофосфор қышқылының өндірісі 13,3%-ға төмендеген (2009 жылдан бастап Шымкент қаласында «Реактивті фосфорлы қосындылар» ЖШС фосфор қышқылы өндірісі нәтижесінде өткеру нарығы төмендеген, мұнда демпингтік баға орнап Ресей нарығын игеруде), натрий үшполифорсфаты – 12,8%-ға төмендеген (Польшадағы, Үндістандағы өткеру нарығын жоғалту, теміржол тарифтерінің өсуіне, долларға шаққандағы ресей рублінің өсуіне, ұсынылған баға Ресей нарығында бәсекелестікке қабілетсіз болуына байланысты). Сонымен қатар, фосфор өндірісі 3,7%-ға, азотты тыңайтқыштар – 4,3%-ға, фосфорлы тыңайтқыштар – 1,3%-ға артқан.

«Казфосфат» ЖШС компаниясы химия өнімдерін әлемдік нарыққа негізгі экспорттаушылардың бірі болып табылады, облысымыздың химия өнеркәсібі көлеміндегі үлесі 98,2% құрайды. Дайын өнімнің 80% астамы шет елдерге өткізіледі, атап айтқанда сары фосфор - Ұлыбританияға, Германияға, Данияға, Үндістанға, Италияға, Польшаға, АҚШ, Чехия Республикасына, Швейцарияға; минералды тыңайтқыштар – Бельгияға, Кореяға, Латвияға, Испанияға, Қытайға, Голландияға, Норвегияға, Түркияға, Финляндияға, Швецияға, Қырғызстанға; натрий үшполифосфаты – Германияға, Қытайға, Чехия Республикасына, Украинаға; ортофосфор қышқылы – Бразилияға, Ұлыбританияға, Германияға, Қытайға, Кореяға, Чехия Республикасына, Швейцарияға өткізіледі.

Осыған байланысты, «Казфосфат» ЖШС жұмыс істеп тұрған және соғылып жатқан қуаттылықтарының тұрақты жұмысы минералды тыңайтқыштар мен сары фосфордың әлемдік нарықтарындағы жағдаяттарына байланысты болады.

Индустрияландыру Картасының шеңберінде 2012-2013 жылдар аралығында Компаниямен Тараз қаласында натрий гексаметафосфатын және тағамдық фосфаттар өндірісін құру бойынша инвестициялық жобалары іске асырылды және өз өндірісін күкірт қышқылымен қамтамасыз ету мақсатында күкірт қышқылы цехінің құрылысы бойынша инвестжобасын іске қосты.

2014 жылдың қаңтар-желтоқсанының қорытындысы бойынша сары фосфор өндірісінің – 1,1 есеге (99,9 мың тонна), азотты минералды тыңайтқыштар – 7,1%-ға (13,2 мың тонна), фосфорлы минералды тыңайтқыштар – 8,6%-ға (71,0 мың тонна) өсуі есебінен химия өнеркәсібінің көлемі 2013 жылдың сәйкесті кезеңімен салыстырғанда 4,6%-ға өсіп, 69,8 млрд. теңгені құрады.

Қаратау қаласында 2014 жылы ҮИИД аясында натрий цианидінің өндірісі бойынша зауыты «TalasInvestmentCompany» ЖШС-і –инвестжобасы іске қосылды, онда қалдықтарды өңдеу есебінен жылдық қуаттылығы 5 мың тонна аммоний сульфатын өндіруді жоспарлап отыр.

2016-2018 жылдары «Біріккен химиялық компаниясы» ЖШС-і глифосат және калий сульфатын өндіру бойынша 2 инвестжобаны іске асыруды жоспарлап отыр.

Ұзақ мерзімді және тұрақты дамудың басты басымдылығы саланың ғылыми-техникалық әлеуетін пайдалана отырып, қосымша құны жоғары өнімдерді шығару, ішкі және сыртқы нарықта химия өнеркәсібінің бәсекеге қабілетті тұстарын нығайтатын болады. Саланың болашағы одан әрі фосфориттерді, фосфорды өңдеумен, минералды тыңайтқыштардың түрін кеңейтумен және көлемін ұлғайтумен байланысты. Мұнда жылдар бойы жинақталған - ресурстық, кадрлық, технологиялық және инновациялық әлеуеттер бар.

Облыста химиялық кластерді дамытуға барлық басмыдықтар бар, онда «Казфосфат» ЖШС-і, «Еврохим» және ««Тараз» Химиялық паркі АЭЗ» ЖШС-і кәсіпорындарымен бірқатар болашағы бар жобалар жүзеге асырылуда.

«Казфосфат» ЖШС-і 2016 жылға дейін 6 жобаны іске асыруды жоспарлауда - №8 цехындағы пеш газын пайдалану жүйесінің (ПГПЖ) құрылысы; №7 және №8 пештерін технологиялық басқарудың автоматтандырылған жүйесін енгізу; азықтық фосфат өндірісін қайта құру; фосфор жағудан жылуды кәдеге асыратын тәжірибелі-өнеркәсіптік қондырғыларды енгізу, пеш газынан этанол алу, облыстың индустрияландыру Картасына бір жоба енген - экстракционды фосфор қышқылы (ЭФҚ-1) өндірісінің технологиялық жүйесін қайта құру.

«Еврохим-Удобрения» ЖШС – Қазақстан Республикасында 2008 жылы құрылған, «ЕвроХим» Холдингі құрамына кіретін, минералдық тыңайтқыштар кешенін шығаратын кәсіпорын Жамбыл облысының Қаратау бассейні кен орнында өз қызметін іске асыруды жоспарлайды. Компанияның облыста жұмыс жасауы жалпы аймақтың әлеуметтік-экономикалық жағдайына оң әсер береді. Жобаның аса маңызды аспектісі қазақстандық газды қолдана отырып өзінің азоттық өндірісінің құрылысын салу болып табылады, бұл өз кезегінде Республиканың Өзбекстаннан тасымалданатын аммиакқа деген тәуелсіздігін қамтамасыз етеді.

Кәсіпорын 2015 жылы Жаңатас қаласында тау-кен байыту комбинатын (фосмука), 2018 жылы – Қаратау қаласында қуаттылығы жылына 1 млн. тоннадан астам минералды тыңайтқыштар шығару бойынша кешенін іске қосуды жоспарлап отыр. Инвестициялардың жалпы көлемі 356 млрд. теңгеден аса құрап, 2000-ға жуық тұрақты жұмыс орындары құрылатын болады.

Ресейлік ірі кәсіби компаняларының бірін тарту арқылы салынып отырған инвестиция есебінен осы жобаны нәтижелі іске асыру Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығын барлық тыңайтқыштар гаммасымен: азоттық, фосфорлық, калий, кешендік қамтамасыз етуге және қолданыстағы егін алаңдарының өнімділігін едәуір ұлғайтуда өсіп келе жатқан қажеттілікті қанағаттандыруға, сонымен бірге, жаңа жерлерді ауыл шаруашылық айналымына тартуға мүмкіндік береді. Зауыт өнімі алыс және жақын шет елдерге экспортқа шығарылатын болады.

«Самұрық-Қазына» ҰӘҚ-ның қатысумен «Тараз» Химиялық паркі» АЭА-н құру жұмыстары жүргізілуде, онда жалпы инвестиция көлемі 390 млрд. теңгеге дейін болатын 16 жобаны іске асыру жоспарлануда. 2017 жылы алдын ала бағалау бойынша «Тараз» Химиялық паркі» АЭА-да өндірілетін өнімдер көлемі 101,0 млрд. теңгеге 890 мың тоннаны құрайды.

Дамыған алдыңғы қатардағы технологияларды пайдалану арқылы химиялық кластерді дамыту елдің химиялық өнеркәсібін дамытуға, қазақстандық үлесті ұлғайтуға, күкірт қышқылы шикізатын жеткізушілерден тәуелсіз болып, өндірілген өнімнің сапасын арттыруға, бастысы, қосымша жұмыс орындарын ашуға, аймақтың экологиялық жағдайын түзеуге, қалдықсыз өнім өндіруді ұйымдастыруға және минералды тыңайтқыштардың өзіндік құнын төмендетуге мүмкіндік береді.
Машина жасау

Машина жасау саласы республика көлемінің шамамен 0,1% болмашы үлесін, облыс өнеркәсібінің - 5,3% және өңдеу саласының 7% құрайды.

Салада кір жуу техникалары – тұрмыстық немесе кір жуатын үйлер үшін сыйымдылығы 10 кг құрайтын кір жуу машиналары; кір сығуға арналған машиналар басымды шығарылуда.

Машина жасаудағы өндірістің құлдырауы өнімге деген сұраныстың инвестициялық сипатымен байланысты, өнім шығару көлемі 2009 жылы 2008 жылға қарағанда – 8,5%-ға төмендеген. Дағдарысқа қарсы шаралардың, мемлекеттік қолдаудың арқасында салада 2010 жылы 2009 жылға қарағанда 3,8%-ға өсім байқалуда. (5 сурет).




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет