Жиһаздар: үстел, орындық кереует,
кілем, сөре, теледидар,
тоңазытқыш.
Сыпайы сөздер
|
Сәлеметсіз бе! Сау болыңыз! Рақмет!
|
Сәлеметсіз бе! Сау болыңыз! Рақмет!
|
Сәлеметсіз бе! Сау болыңыз! Рақмет!
кешірші, мен олай
қайталамай мын, татуласыңд
ар, бірге
|
Қайырлы таң!
Сәлеметсіз бе! Сау болыңыз! Рақмет!
кешірші, мен олай қайталама
ймын,
|
Қайырлы таң! Қайырлы күн! Қайырлы кеш! Сәлеметсіз бе! Сау болыңыз! Рақмет!
Кешіріңіз!
кешірші, мен олай
қайталамаймы
|
|
|
|
ойнайық, алуға бола ма ?
|
татуласың дар, бірге ойнайық,а луға бола ма ?
|
н,
татуласыңдар, бірге
ойнайық,
алуға бола ма? Рұқсат па?
Ренжімеңіз!
|
Азық-түлікке қатысты сөздер
|
Нан, су,
сүт, сорпа, ботқа, алма, шие.
|
Нан, су,
сүт, шәй, май, тоқаш ботқа,
сорпа, алма, банан, шие.
|
Нан,
бауырсақ, шәй, май, ірімшік,
сүт, айран, су,
тоқаш,сусы н, сорпа, ботқа, тамағыңды іш, ас болсын!
Көгөністер- жемістер:
алма,
алмұрт,
банан, өрік, шие, қияр, пияз, сәбіз.
|
Нан,
бауырсақ, шай, май, ірімшік,
сүт,
қаймақ, тоқаш, айран,
жұмыртқа, су, сусын, сорпа, ботқа,
дәмді,
ащы, тұз, тәтті, қант, айран, ет, балық, тамағыңды іш, ас болсын!
Көгөністер
-
жемістер: шие, алма, алмұрт,
қарбыз, қауын өрік,
жеміс, көгөніс, сәбіз, қияр,
қызанақ.
|
Нан шәй, май, ірімшік, сүт,
қаймақ, айран, жұмыртқа, су, сусын, сорпа, тоқаш, ботқа, дәмді, ащы, тұз, тәтті,
қант, ет, балық,
тамағыңды іш, ас болсын!
Ұлттық тағамдар:
қымыз, шұбат, бауырсақ,
құрт, қазы, ірімшік.
Көгөністер- жемістер:
алма, банан, шие, өрік,
алмұрт, қарбыз, қауын,
алхоры, қияр, қызанақ,
қызылша,
картоп, пияз, сәбіз,
қырыққабат, қарақат, таңқурай,
құлпынай.
|
Көліктер
|
|
Көлік.
|
Көлік, кеме.
|
Автокөлік, кеме, ұшақ, тік ұшақ, пойыз, бесік арба
(коляска), велосипед, самокат,
жүргіншіле р жолы,
бағдаршам.
|
Автокөлік, ұшақ, тік ұшақ пойыз, велосипед, самокат,
жүргіншіл ер жолы, бағдаршам
.
Мамандық тар иесі: дәрігер, тәрбиеші, аспазшы, ұшқыш,
жүргізуші, өрт
сөндіруші, құрылысш ы, тәртіп
сақшысы.
|
Автокөлік, ұшақ, тік ұшақ, пойыз, трактор,
метро, велосипед, самокат,
жедел жәрдем көлігі, жүк
көлігі, өрт сөндіргіш
көлік, автобус, троллейбус,
аялдама,
жүргіншілер жолы,
бағдаршам. Мамандықтар иесі: дәрігер, тәрбиеші,
аспазшы, ұшқыш, сатушы,
жүргізуші, өрт сөндіруші,
құрылысшы, тәртіп
сақшысы.
|
Ойыншықтар
|
Доп.
|
Доп, асық.
|
Қуыршақ, доп, текше, асық, күрек, шелек.
|
Доп, текше,
қонжық, қуыршақ, асық, шелек,
күрек,
бесік арба (коляска).
|
Доп, текше, қонжық,
куыршақ, секіртпе,
асық, шелек, күрек, бесік арба
(коляска), шымылдық.
|
Ыдыстар
|
Кесе.
|
Кесе.
|
Кесе, қасық, тәрелке.
|
Кесе, тәрелке,
қасық,
|
Кесе, тәрелке, қасық,
шанышқы,
|
|
|
|
|
шанышқы,
шәйнек.
|
пышақ,
шәйнек.
|
Дене мүшелері
|
Бас, қол, көз.
|
Бас, қол, аяқ, бет, іш, көз.
|
Дене, бет, бас, көз, мұрын,
ауыз, тіл, тіс, құлақ, шаш, іш, бел, аяқ,
қол, саусақ, алақан.
|
Дене, бет, маңдай, бас, көз, мұрын,
ауыз, тіл, тіс, ерін, құлақ, шаш, бет, іш, бел,
аяқ, қол.
|
Дене, бет,
маңдай, бас, көз, мұрын, ауыз, тіл, тіс, ерін, құлақ,
шаш, бет, іш, бел, аяқ, қол, саусақ,
алақан,
мойын, иық, арқа,
тізе,өкше.
|
Түстер атауы
|
Ақ.
|
Ақ, қара.
|
Ақ, көк, қара,
қызыл, сары, жасыл.
|
Ақ, көк, қара,
жасыл, сары, қызыл, қоңыр.
|
Ақ, көк, қара, жасыл, сары, қызыл,
қызғылт,
қызғылт сары, қоңыр,
көгілдір.
|
Іс-қимылды білдіретін сөздер
|
Бар, бер, кел, жу, апар.
|
Бар, бер, кел, жу,
жүр, отыр, тұр, іш.
|
Жүр, отыр, тұр, бар,
апар, бер, іш, жу, кел, секір, жүгір, ұйықта, ойна, тығыл, қаш, қу, ұста,
жина.
|
Жүр, отыр, тұр, бар,
апар, бер, ал, әкел, іш, жуу,
кел, секір, жүгір,
қуып жет, ұйықта, ойна, тығыл,
қаш, қу,
ұста, жина, сапқа тұру, ауыздарың ды жауып шайнаңдар
, әбден шайнап
|
Жүр, отыр, тұр, бар, апар, бер, ал, әкел, іш, жуу, кел, секір, жүгір,
қуып жет,
қуып жет те ұста,
ұйықта, ойна, тығыл, қаш,
қу, ұста, жина, сапқа тұру,
ауыздарыңды жауып
шайнаңдар,
әбден шайнап жеңдер,
майлықпен сүртіңдер,
|
|
|
|
|
жеңдер,
майлықпен сүртіңдер, төкпей- шашпай ішіңдер, төсекке
байқап міну (тұсу), түймені дұрыс
тағу, гүлге су құю,
сырғанау.
|
төкпей- шашпай ішіңдер, екі топқа бөлініңдер, билендер, тез киіну (шешіну),
жолдасына көмектесу, киімдерін ұқыпты
жинау, төсекке
байқап міну (тұсу),
түймені дұрыс тағу, гүлге су құю,
сырғанау.
|
Кеңістікті бағдарлау сөздері
|
|
Оң, сол.
|
Оң, сол, үстінде, астында, қасында, артында.
|
Оң, сол, жоғары, төмен, үстінде, астында, қасында, артында,
жанында.
|
Оң, сол, жоғары,
төмен, алыс, жақын,
үстінде, астында, қасында, артында, жанында,
ішінде.
|
Заттардың санын білдіретін сөздер және реттік сан есімдер
|
|
Аз.
|
Аз, көп.
|
Бір, екі, үш, төрт, бес, аз,
көп, бірінші, екінші, үшінші, төртінші, бесінші.
|
Бір, екі, үш, төрт,
бес,алты, жеті, сегіз, тоғыз, он, аз, көп, бірінші,
екінші, үшінші, төртінші, бесінші,
алтыншы,
|
|
|
|
|
|
жетінші, сегізінші,
тоғызыншы, оныншы.
|
Табиғат әлемі
|
Ат, ит.
|
Ат, ит, аю, қар, жел, жылы.
|
Күз, қыс,
көктем, жаз.
Ауа райы
құбылыстар ы: жаңбыр, қар, жел,
суық,
жылы, аяз, ыстық.
Өсімдіктер әлемі: шөп, ағаш, шырша, гүл,
жапырақтар
,
Жанурлар әлемі:
Ит, мысық, ат, сиыр,
қой, қоян, түлкі,
қасқыр, аю.
|
Күз, қыс, көктем, жаз.
Ауа райы құбылыста ры:
жаңбыр, қар, жел, суық,
жылы, аяз, ыстық,
кемпірқоса қ, ай, күн, аспан, бұлт.
Өсімдіктер әлемі: шөп, ағаш, шырша, гүл,
жапырақ, бөлме гүлдері, өсімдіктер өседі.
Жанурлар әлемі:
үй
жануарлар ы: қозы,
қой, лақ, ешкі,
сиыр, бұзау жылқы, құлын, мысық,
|
Күз, қыс,
көктем, жаз.
Ауа райы
құбылыстары: жаңбыр, қар, жел, суық,
жылы, аяз, ыстық,
найзағай,
кемпірқосақ, ай, күн, аспан, бұлт.
Өсімдіктер әлемі: шөп, ағаш,
шырша, гүл, жапырақ, тамыр, бұтақ, бүршіктер, раушан,
қарағай, терек, емен, қайың,
өсімдіктер өседі.
Жанурлар әлемі:
үй
жануарлары:
қозы, қой, лақ, ешкі, сиыр, бұзау жылқы, құлын, бота, түйе, мысық, марғау, ит,
күшік.
Жабайы
аңдар: аю,
|
|
|
|
|
марғау, ит, күшік.
Жабайы
аңдар: аю, түлкі,
қасқыр, арыстан,
піл, қоян, кірпі.
Үй
құстары: тауық,
әтеш,
балапан,
қаз, үйрек.
Дала
құстары: аққу,
қарлығаш, торғай,
қарға,
көгершін.
|
түлкі, қасқыр, арыстан, піл, қоян, жылан, жолбарыс,
керік, кірпі. Үй құстары: тауық, әтеш, балапан, қаз, үйрек.
Дала құстары: аққу,
қарлығаш, торғай, қарға, сауысқан,
көгершін, шағала, бүркіт, қыран, тотықұс.
|
Киім-кешек
|
Тон, етік.
|
Тон, етік, шалбар.
|
Шалбар, көйлек,
жемпір, тон, етік.
|
Шалбар, көйлек, жейде,
кеудеше, жемпір, ішкиім, малақай, тон,
қолғап, етік.
|
Шалбар, көйлек, жейде,
кеудеше, жемпір, ішкиім,
малақай, тон, қолғап, етік, пима, шәлі.
|
Ескерту: Қазақ тілін меңгерту үшін қажетті сөздік қоры тәрбиеленушілердің қазақ тілінде ауызекі байланыстырып сөйлеуін түрлі балалар әрекетінде дамыту, сондай-ақ қазақ халқының мәдениетімен, салт- дәстүрлерімен таныстыру, белсенді сөздікті байыту, сөздік нормаларды, мәдениетті қарым-қатынасты игерту үшін қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
