Бағдарламасы Нысан пму ұс н 18. 2/06

Көркем аударма практикасы пәнінен бойынша

050207 Аударма ісі мамандығының студенттеріне арналған

жұмыс бағдарламасы

Павлодар
Мемлекеттік жалпыға міндетті Нысан

мамандықтың білім стандарты ПМУ ҰС Н 7.18.1/06

мен типтік бағдарлама

негізінде әзірленген

пәннің жұмыс бағдарламасына

бекіту парағы

БЕКІТЕМІН

______ Н.Э.Пфейфер

"___" __________200_ж.

Құрастырушы: ф.ғ.д., ПМУ доценті К.К.Карімова

Аударма теориясы мен тәжірибесі кафедрасы
Көркем аударма практикасы пәнінен бойынша

050207 Аударма ісі мамандығының студенттеріне арналған

Жұмыс бағдарламасы ҚР Білім және ғылым Министрлігінің Республикалық оқу-әдістемелік Кеңесімен 2006.06.22 күні еңгізілген, ҚР МЖМБС 3.08.277 – 2006 жалпыға бірдей білім беру стандартына сәйкес 050207 - Аударма ісі мамандығы және типтік оқу жоспары бойынша құрастырылған.

200_ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____хаттама.

Кафедра меңгерушісі ________________ Демесінова Г. Х .

200_ж. «_____»______________№____ хаттама

ӘК төрайымы_________ Е.Н. Жуманкулова

КЕЛІСІЛГЕН

Факультет деканы ______ Сарбалаев Ж.Т. «____»_____________200_ж.

• 
  болашақ аудармашыларды көркем мәтін құрастыру заңдылықтарымен және оның негізгі қызметтерімен таныстыру;
  
• 
  көркем аударманың теориялық негіздерін зерттеу;
  
• 
  көркем аудару барысындағы тіл бірліктерінің қайта құрылу тәсілдері және құралдары жөніндегі жұйелі ұғым қалыптастыру;
  
• 
  көркем аударманың практикалық даңдыларын игеру және дамыту;
  
• 
  көркем аудару процесіндегі пайда болатын лексикалық, грамматикалық және стилистикалық қиыншылықтарды жеңіп шығу тәсілдерін меңгеру;
  
• 
  аудармашылық біліктілікке қажетті дағдылар мен іскерліктерді кезеңдер бойынша қалыптастыру.
  

• 
  мәдениетаралық қатынастардағы көркем аударманың рөлін;
  
• 
  көркем аударманың әлеуметтік-мәдени алғышарттарын;
  
• 
  көркем аударманың қағидаларын, тәсілдерін және әдістерін;
  
• 
  аудармашылық стратегияныі түрлерін;
  
• 
  көркем аудармада,ы тіл аралық өайта түзу деңгейлерін;
  
• 
  аударманың негізгі үлгілерін, аудармашылық ауысуларды және көркем аударманы және оның нәтижелерін талдау кезінде оларды қолдану тәсілдерін.
  

• 
  көркем аударма процесінің заңдылықтарын және көркем мәтіндерде аудармашылық сәйкестілікті сақтау;
  
• 
  аударманың мақсаттары мен түнұсқасының типін ескере отырып, оның жалпы стратегиясын белгілеу;
  
• 
  көркем аудармадағы сәйкеспеушілік пен қателерді айқынду және түзеу;
  
• 
  көркем мәтіндердің аудармасын олардың жанрлық ерекшеліктері мен қатынастық-прагматикалыө мақсаттарын ескере отырып жүзеге асыру.
  

жоспары ПМУ ҰС Н 7.18.2/10

Көркем проза мен көркем публицистиканың негіздері. Қағидалары, тәсілдері және әдістері. Көркем аудармадағы заттық-қисынды, қызметтік-қатынастық және эмоциялық - әсер етушілік аспектілердің түзіндісі.

Аудармадағы дайындық және түпнұсқа мәтінін аудармашылық талдаудың негіздері. Аудармашылық стратегияны әзірлеу. Түпнұсқа мәтінінің үлгісін құрайтын кешенді оппозициялары, мәтін тудырушы оппозициялар, даму оппозициялары, қауырттұжырымдамасын қалыптастыруы.

Аударманың лексико-грамматикалық аспектісі. Лексикалық тәсілдер: транслитерация, транскрипция, қалькалау, семантикалық модификация, сипаттама, түсініктемелер, аралас (жарыспалы) аударма және т.б. Грамматикалық тәсілдер: қызметтік айырбас, антонимдік аударма, конверсия, қысқарту, сипаттаушылық аударма және т.б.

Көркем мәтіннің көп құрылымдылығы. Аударылатын сәтін үлгісін жасау барысында инварианттық өзектің және варианттық элементтердің оппозициялары. Мазмұн «конденсациялануы» процесі.

Мәтінаралық инвариант. Аударма контекстінің тілдік, стилистикалық және мәдени ерекшеліктері. Бір ғана шығарманың барлық аудармаларындағы варианттық элементтердің бірдей болмауы.

Аударманың кешенді үлгісін жасау. Мәтің құраудың тілдік деңгейлері. Тілдік деңгейлерді түнұсқа мәтінінен аударма мәтініне қайта түзу. Тіларалық қайта түзу деңгейлері. Рефераттық аударма. Мәтін деңгейіндегі аударма.

Түпнұсқа мәтінінен стилистикалық баламаларды іздестіру және таңдау. Аударма тіліндегі баламалылық. Қызметтік баламалар қағидасы. Аударма процесіндегі құрылым гомеостазасы. Аудармадағы қызметтік стилистикалық орын ауыстырулар.

Аударма стиліндегі әдеби өлшемдердің стратификациясы. Стилистикалық код. Аударма құрылымындағы бейнелеушілік өлшемдер. Эстетикалық өлшемдер. Стилистикалық жүйедегі бейнелеудің этикалық пафосы.

Мәтіннің материалдық субстраты деңгейіндегі уақыттық аспект (грамматикалық шақ). Мәтіннің семантикалық қызметі деңгейіндегі уақыттық аспект (уақыт мәдениет ыеномені ретінде). Болмыстар.

Әдеби қатынас үлгісі. Әдеби стратегияны таңдау. Алғашқы әдеби қатынас актісі. Екінші әдеби қатынас актісі. Қайтара метамәтіндер. Аударманың метакоммуникативтік контексті. Аудару кезіндегі метамәтіндік операциялардың семиотикалық ұғымы.

1. 
   Алексеева И.С. Профессиональный тренинг переводчика.- Санкт-Петербург, 2004
   
2. 
   Алимов А.К. Проблемы художественного перевода в Казахстане в 20-30-е годы.-Алматы, 1993
   
3. 
   Альмуратова А.Н. Теоретические проблемы литературного перевода. -Алматы, 1998
   
4. 
   Қ.Қ.Кәрімова. Коркем аударма практикум, Павлодар, 2010
   

5. 
   Казакова Т.А. Практические основы перевода.- Санкт-Петербург, 2003
   
6. 
   Капанев П.И. Вопросы теории и истории художественного перевода.-Минск, 1972
   
7. 
   Попович А. Проблемы художественного перевода.- М., 1980
   

жұмыс оқу ҰС Н 7.18.1/10

жоспарынан көшірме


050207 «Аударма ісі» мамандығының жұмыс оқу жоспарынан көшірме

Пәннің атауы «Көркем аударма практикасы»

Оқу формасы

Бақылау формасы

Білім алушылардың жұмыс көлемі, сағатпен

Курс және семестр (сағаттарды) бойынша сағаттарды бөлу

экз.

зач.

КП

КР

РГР

контр. раб

барлығы

лек

пр.

СРС

лек

пр.

срсп

СРС

общ

ауд

срс

Күндізгі ЖОБ негізінде

7

135

45

90

7 семестр

семестр

-

45

90

-

-

-

-