Бөлімше. Теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды кәсіптік даярлаудың үлгілік бағдарламалары

424. 
     Осы Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі мамандарды кәсіптік даярлаудың үлгілік бағдарламалары келесілерді кәсіптік даярлаудың қағидаларын, ұйымдастырылуын, тәртібі мен минималды көлемін, сондай-ақ өз бетімен жұмысқа қатынауды анықтайды:
     

2) теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушы.

424. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі мамандарды кәсіптік даярлау кәсіпті игеру, жаңа технологияларды зерделеу, қызметтің саласын өзгерту немесе кеңейту, апаттық, штаттан тыс жағдайларда және жүйелердің жұмысқа жарамдылығы нашарлаған кезде орындалатын қызметтік міндеттерге сәйкес келу үшін жүргізіледі.
     
425. 
     Теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды кәсіптік даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау келесі кезеңдерден тұрады:
     

2) Тәжірибелік даярлау.

424. 
     Бастапқы даярлау және қайта даярлау көрсетілген мамандар үшін біліктілік талаптарына сәйкес келетін тұлғалар қатарынан жүргізіледі және кемінде 76 сағат құрайтын даярлаудың жалпы көлемімен жүргізіледі.
     
425. 
     Кәсіптік деңгейді ұстау 24 айда бір рет мерзімділікпен және кемінде 40 сағат құрайтын жалпы көлеммен жүргізіледі.
     
426. 
     Бастапқы даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейді ұстау көлемі азаматтық авиация саласында уәкілетті органмен бекітілетін, АА АОО тиісті бағдарламаларымен реттеледі және келесі өлшемдерге сәйкес келеді:
     

1. 
   авиациялық персонал тұлғалары ішінен теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды бастапқы даярлау кезінде даярлаудың жалпы көлемі кемінде 40 сағат болу тиіс;
   
2. 
   авиациялық білімі болмайтын тұлғалар ішінен теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды бастапқы даярлау кезінде даярлаудың жалпы көлемі кемінде 76 сағат болу тиіс;
   
3. 
   теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды бастапқы даярлау кезінде - тыңдаушының 4-ші деңгейден кем емес ИКАО тіл білімінің шкаласы бойынша игеру деңгейін растайтын әрекеттегі сертификаты болу тиіс;
   
4. 
   теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманды бастапқы даярлау кезінде - тыңдаушының авиациялық станция операторының әрекеттегі куәлігі болу және теңіз қондырғыларында кемінде екі жыл жұмыс тәжірибесі болу тиіс.
   

424. 
     Құзыреттіліктерді бағалау элементтерін қоса алғанда, кәсіптік деңгейді ұстау бойынша бағдарламалар мазмұны кемінде 40 сағат құрайтын көлеммен бастапқы даярлау, қайта даярлау кезінде алынған және енді игерілген білім мен дағдының расталуын қамтамасыз етеді.
     
425. 
     Қазақстан Республикасының азаматтық авиация саласында нормативтік-құқықтық акттермен анықталатын кәсіптік даярлауға қойылатын жаға және қосымша талаптарды енгізу кезінде, оларды кәсіптік даярлау бағдарламаларында іске асыру міндетті болып табылады, ал сағаттардың жалпы саны барабар өзгереді.
     
426. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі мамандарды бастапқы даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау кем дегенде келесі салаларда, қажетті білімді зерделеу мен көрсету осы Үлгілік бағдарламаның 34-қосымшасында берілген.
     
427. 
     Теориялық даярлау аяқталған соң тәжірибелік даярлау білікті нұсқаушылардың басшылығымен бекітілген бағдарлама бойынша жаттығу құралын немесе арнайы жабдықты пайдаланумен жүргізіледі.
     
428. 
     Тыңдаушылардың сабақ үлгерімін бақылау ағымдағы, аралық және қорытынды бола алады, және техникалық құралдарды пайдаланумен, соның ішінде компьютерлік техниканы, сауалнама жүргізу, сынақ жүргізу, ауызша сұрақ-жауап, жазбаша бақылау жұмыстары әдістерін пайдаланумен жүзеге асырыла алады.
     
429. 
     Теориялық және тәжірибелік даярлау сәтті аяқталған соң теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі білікті мамандар-нұсқаушыларының басшылығымен өз бетімен жұмыс істеуге қатынау үшін тиісті өндірістік тағылымдама жүргізіледі.
     
430. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушының басшылығымен теңіз қондырғысында тағылымдаманың минималды көлемі азаматтық авиация саласында уәкілетті органға өз бетімен жұмыс істеуге өтініш берер алдында тікелей 6 ай бойы қызмет көрсетілетін тікұшақтарды кемінде 75 ұшу мен қондыруды құрау тиіс;
     
431. 
     Тағылымдама келесілер сияқты, білімді, дағды мен іскерлікті алуды қамтамасыз ету тиіс:
     

2) нысанда ұйымдық құрылымды зерделеу;

3) әуе кеңістігінің құрылымын зерделеу;

4) вертодром нысандарын зерделеу;

5) жұмыс орнында жұмыстың жалпы технологиялық үдерісін зерделеу;

6) ұшуды жүргізу жөніндегі нұсқаулықты зерделеу (вертодромның аэронавигациялық төлқұжаты;

7) нақты жұмыс орнында пайдаланылатын анықтамалық материалмен және рәсімдермен танысу;

8) аралас жұмыс тармақтарымен, ұшуды бақылау және үйтлестіру огандарымен өзара іс-қимыл жасау тәртібі мен ерекшеліктерін зерделеу;

9) жұмыс орнының метеорологиялық қамтамасыз етуімен танысу;

10) жұмыс нысаныда радиотехникалық, жарық-сигналдық, метеорологиялық, отын-май құятын, өртке қарсы және апаттық-құтқау жабдығымен танысу;

11) жерүсті байланыс құралдарымен танысу;

12) жұмыс тармағын (жабдық пен оны пайдалану) және жұмыс жағдайларының ерекшеліктерін зерделеу;

13) нақты жұмыс орнында теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның жұмысына қатысты рәсімдерді, нұсқаулықтар мен басқа нормативтік құжаттаманы зерделеу және оны тәжірибеде қолдану;

14) вертодромда апаттық орай әрекет ету бойынша рәсімдер мен әрекеттерді зерделеу

15) тәжірибелік қызмет (даярлау).

424. 
     Осыдан кейін теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманмен тағылымдамадан өтушінің білімін тексеру және тәжірибелік даярлаудың басталуына тағылымдамадан өтушінің дайындығы туралы шешім қабылдау жүргізіледі.
     
425. 
     Тәжірибелік даярлау теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның жұмыс орнында жүргізіледі.
     
426. 
     Тәжірибелік даярлау жұмыс орнында нұсқаушының рәсімдерді нұсқаушылық көрсетуден және оператор-нұсқаушының бақылауымен теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман ретінде тағылымдамадан өтушінің жұмысынан тұрады.
     
427. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман үшін нұсқаушылық көрсету келесілермен сүйемелденетін, тағылымдамадан өтуші болған кезде теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушының тәжірибелік жұмысын қарастырады:
     

2) жұмыс ахуалын бақылаудың тәсілдері мен рәсімдерін түсіндіру;

3) тиісті ақпарат пен шешімдерді қабылдау мен алу себептерін түсіндіру;

4) ӘК-мен жұмыс істеген кезінде назарды бөлу бойынша ұсынымдар;

5) жабдықты пайдалану бойынша ұсынымдар;

6) аралас жұмыс тармақтарымен және қызметтерімен өзара іс-қимыл жасау тәртібі бойынша ұсынымдар.

424. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман ретінде тағылымдамадан өтушінің жұмысы оператор-нұсқаушының бақылауымен теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның функцияларын жартылай немесе толық орындауды қарастырады және сүйемелденеді:
     

2) тағылымдамадан өтушінің әрекеттеріне дер кезінде кедергі жасауға маман-нұсқаушының тұрақты даярлығы;

3) тағылымдамадан өтушінің қиындықтары туындаған кезде маман-нұсқаушының түсіндірмелерді, ұсынымдар беру мен жәрдем көрсету.

424. 
     Тағылымдамадан өткен соң тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушы алынған білімді, дағды мен іскерлікті тиісті тексеруді жүргізіп, тағылымдамадан өтушінің жұмыс орнында өз бетімен қызмет жасауға даярлығы туралы шешім шығарады.
     

424. 
     Осы Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны кәсіптік даярлаудың үлгілік бағдарламалары кәсіптік даярлаудың қағидаларын, ұйымдастырылуын, тәртібі мен минималды көлемін, сондай-ақ өз бетімен жұмысқа қатынауды анықтайды.
     
425. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны кәсіптік даярлау кәсіпті игеру, жаңа технологияларды зерделеу, қызметтің саласын өзгерту немесе кеңейту, апаттық, штаттан тыс жағдайларда және жүйелердің жұмысқа жарамдылығы нашарлаған кезде орындалатын қызметтік міндеттерге сәйкес келу үшін жүргізіледі.
     
426. 
     Теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны кәсіптік даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау келесі кезеңдерден тұрады:
     

2) тәжірибелік даярлау.

424. 
     Бастапқы даярлау және қайта даярлау көрсетілген мамандар үшін біліктілік талаптарына сәйкес келетін тұлғалар қатарынан жүргізіледі және кемінде 76 сағат құрайтын даярлаудың жалпы көлемімен жүргізіледі.
     
425. 
     Кәсіптік деңгейді ұстау 24 айда бір рет мерзімділікпен және кемінде 40 сағат құрайтын жалпы көлеммен жүргізіледі.
     
426. 
     Бастапқы даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейді ұстау көлемі азаматтық авиация саласында уәкілетті органмен бекітілетін, АА АОО тиісті бағдарламаларымен реттеледі және келесі өлшемдерге сәйкес келеді:
     

1. 
   авиациялық персонал тұлғалары ішінен теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны бастапқы даярлау кезінде даярлаудың жалпы көлемі кемінде 40 сағат болу тиіс;
   
2. 
   авиациялық білімі болмайтын тұлғалар ішінен теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны бастапқы даярлау кезінде даярлаудың жалпы көлемі кемінде 76 сағат болу тиіс;
   
3. 
   теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны бастапқы даярлау кезінде - тыңдаушының 4-ші деңгейден кем емес ИКАО тіл білімінің шкаласы бойынша игеру деңгейін растайтын әрекеттегі сертификаты болу тиіс;
   
4. 
   теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны бастапқы даярлау кезінде - тыңдаушының авиациялық станция операторының әрекеттегі куәлігі болу болу тиіс;
   

5. 
   теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушыны бастапқы даярлау кезінде - теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маман-нұсқаушы ретінде жұмыс тәжірибесі теңізде екі және одан артық вертодромда кемінде бір жыл болу тиіс.
   

424. 
     ұзыреттіліктерді бағалау элементтерін қоса алғанда, кәсіптік деңгейді ұстау бойынша бағдарламалар мазмұны кемінде 40 сағат құрайтын көлеммен бастапқы даярлау, қайта даярлау кезінде алынған және енді игерілген білім мен дағдының расталуын қамтамасыз етеді.
     
425. 
     Қазақстан Республикасының азаматтық авиация саласында нормативтік-құқықтық акттермен анықталатын кәсіптік даярлауға қойылатын жаға және қосымша талаптарды енгізу кезінде, оларды кәсіптік даярлау бағдарламаларында іске асыру міндетті болып табылады, ал сағаттардың жалпы саны барабар өзгереді.
     
426. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі мамандар-нұсқаушыларды бастапқы даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау кем дегенде келесі салаларда, қажетті білімді зерделеу мен көрсету осы Үлгілік бағдарламаның 35-қосымшасында берілген.
     
427. 
     Теориялық даярлау аяқталған соң тәжірибелік даярлау білікті нұсқаушылардың басшылығымен бекітілген бағдарлама бойынша жаттығу құралын немесе арнайы жабдықты пайдаланумен жүргізіледі.
     
428. 
     Тыңдаушылардың сабақ үлгерімін бақылау ағымдағы, аралық және қорытынды бола алады, және техникалық құралдарды пайдаланумен, соның ішінде компьютерлік техниканы, сауалнама жүргізу, сынақ жүргізу, ауызша сұрақ-жауап, жазбаша бақылау жұмыстары әдістерін пайдаланумен жүзеге асырыла алады.
     
429. 
     Теңіз қондырғысына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушыны теориялық және тәжірибелік даярлау сәтті аяқталған соң, тағылымдама жүргізілмейді.
     

424. 
     Осы Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманның көмекшісін кәсіптік даярлаудың үлгілік бағдарламалары келесілерді кәсіптік даярлаудың қағидаларын, ұйымдастырылуын, тәртібі мен минималды көлемін, сондай-ақ өз бетімен жұмысқа қатынауды анықтайды.
     
425. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманның көмекшісін кәсіптік даярлау кәсіпті игеру, жаңа технологияларды зерделеу, қызметтің саласын өзгерту немесе кеңейту, апаттық, штаттан тыс жағдайларда және жүйелердің жұмысқа жарамдылығы нашарлаған кезде орындалатын қызметтік міндеттерге сәйкес келу үшін жүргізіледі.
     
426. 
     Теңіз қондырғысына тікұшақты қондыру жөніндегі маманның көмекшісін кәсіптік даярлау, қайта даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау келесі кезеңдерден тұрады:
     

2) тәжірибелік даярлау.

424. 
     Бастапқы даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау кемінде 16 сағат құрайтын жалпы көлеммен жүргізіледі.
     
425. 
     Кәсіптік деңгейді ұстау 24 айда бір рет мерзімділікпен және кемінде 16 сағат құрайтын жалпы көлеммен жүргізіледі.
     
426. 
     Бастапқы даярлау және кәсіптік деңгейді ұстау көлемі азаматтық авиация саласында уәкілетті органмен бекітілетін, АА АОО тиісті бағдарламаларымен реттеледі.
     
427. 
     Құзыреттіліктерді бағалау элементтерін қоса алғанда, кәсіптік деңгейді ұстау бойынша бағдарламалар мазмұны кемінде 16 сағат құрайтын көлеммен бастапқы даярлау, қайта даярлау кезінде алынған және енді игерілген білім мен дағдының расталуын қамтамасыз етеді.
     
428. 
     Қазақстан Республикасының азаматтық авиация саласында нормативтік-құқықтық акттермен анықталатын кәсіптік даярлауға қойылатын жаға және қосымша талаптарды енгізу кезінде, оларды кәсіптік даярлау бағдарламаларында іске асыру міндетті болып табылады, ал сағаттардың жалпы саны барабар өзгереді.
     
429. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты қондыру жөніндегі маманның көмекшісін бастапқы даярлау және кәсіптік деңгейін ұстау кем дегенде келесі салаларда, қажетті білімді зерделеу мен көрсету осы Үлгілік бағдарламаның 36-қосымшасында берілген.
     
430. 
     Теориялық даярлау аяқталған соң тәжірибелік даярлау білікті нұсқаушылардың басшылығымен бекітілген бағдарлама бойынша жаттығу құралын немесе арнайы жабдықты пайдаланумен жүргізіледі.
     
431. 
     Теориялық және тәжірибелік даярлау сәтті аяқталған соң теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі білікті мамандар-нұсқаушыларының басшылығымен өз бетімен жұмыс істеуге қатынау үшін тиісті өндірістік тағылымдама жүргізіледі.
     
432. 
     Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушының басшылығымен теңіз қондырғысында тағылымдаманың минималды көлемі азаматтық авиацияны ұйымдастыруға өз бетімен қатынауға рұқсат алар алдында тікелей 6 ай бойы қызмет көрсетілетін тікұшақтарды кемінде 30 ұшу мен қондыруды құрау тиіс;
     
433. 
     Тағылымдама келесілер сияқты, білімді, дағды мен іскерлікті алуды қамтамасыз ету тиіс:
     

2) нысанда ұйымдық құрылымды зерделеу;

3) вертодром нысандарын зерделеу;

4) жұмыс орнында жұмыстың жалпы технологиялық үдерісін зерделеу;

5) ұшуды жүргізу жөніндегі нұсқаулықты зерделеу (аэродромның, вертодромның аэронавигациялық төлқұжаты);

6) нақты жұмыс орнында пайдаланылатын анықтамалық материалмен және рәсімдермен танысу;

7) аралас жұмыс тармақтарымен, ұшуды бақылау және үйтлестіру огандарымен өзара іс-қимыл жасау тәртібі мен ерекшеліктерін зерделеу;

8) жұмыс нысаныда радиотехникалық, жарық-сигналдық, метеорологиялық, отын-май құятын, өртке қарсы және апаттық-құтқау жабдығымен танысу;

9) жұмыс тармағын (жабдық пен оны пайдалану) және жұмыс жағдайларының ерекшеліктерін зерделеу;

10) нақты жұмыс орнында теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның көмекшісінің жұмысына қатысты рәсімдерді, нұсқаулықтар мен басқа нормативтік құжаттаманы зерделеу және оны тәжірибеде қолдану;

11) вертодромда апаттық орай әрекет ету бойынша рәсімдер мен әрекеттерді зерделеу

12)тәжірибелік қызмет (даярлау).

424. 
     Осыдан кейін теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманмен тағылымдамадан өтушінің білімін тексеру және тәжірибелік даярлаудың басталуына тағылымдамадан өтушінің дайындығы туралы шешім қабылдау жүргізіледі.
     

471. Тәжірибелік даярлау жұмыс орнында нұсқаушының рәсімдерді нұсқаушылық көрсетуден және оператор-нұсқаушының бақылауымен теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман нұсқаушысы ретінде тағылымдамадан өтушінің жұмысынан тұрады.

472. Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның көмекшісі үшін нұсқаушылық көрсету келесілермен сүйемелденетін, тағылымдамадан өтуші болған кезде теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушының тәжірибелік жұмысын қарастырады:

1) жұмыс ахуалының сипаттамалыұ мысалдарын түсіндіру;

2) жұмыс ахуалын бақылаудың тәсілдері мен рәсімдерін түсіндіру;

3) тиісті ақпарат пен шешімдерді қабылдау мен алу себептерін түсіндіру;

4) ӘК-мен жұмыс істеген кезінде назарды бөлу бойынша ұсынымдар;

5) жабдықты пайдалану бойынша ұсынымдар;

473. Теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның нұсқаушысы ретінде тағылымдамадан өтушінің жұмысы оператор-нұсқаушының бақылауымен теңіз қондырғыларына тікұшақты отырғызу жөніндегі маманның функцияларын жартылай немесе толық орындауды қарастырады және сүйемелденеді:

1) ахуалдың дамуын және тағылымдамадан өтушінің әрекеттерін маман-нұсқаушының үздіксіз бақылауы;

2) тағылымдамадан өтушінің әрекеттеріне дер кезінде кедергі жасауға маман-нұсқаушының тұрақты даярлығы;

3) тағылымдамадан өтушінің қиындықтары туындаған кезде маман-нұсқаушының түсіндірмелерді, ұсынымдар беру мен жәрдем көрсету.

474. Тағылымдамадан өткен соң тікұшақты отырғызу жөніндегі маман-нұсқаушы алынған білімді, дағды мен іскерлікті тиісті тексеруді жүргізіп, тағылымдамадан өтушінің жұмыс орнында өз бетімен қызмет жасауға даярлығы туралы шешім шығарады.

29 Бөлімше. Аэронавигациялық ақпаратты қамтамасыз ететін мамандардың кәсіби деңгейін дайындау және қалпында сақтаудың типтік бағдарламасы (маман, аэронавигациялық ақпараты бойынша маман, аэронавигациялық рәсімдер дизайнері, қызметкер)

475. Бұл типтік бағдарлама, аэронавигациялық ақпараты қамтамассыз ететін мамандарды кәсіби даярлау (әрі қарай – АНИ бойынша маман) кәсіби дайындықтың ұстанымдарын анықтайды, аталмыш мамандарды өздік жұмысына жіберудің негізгі функциялары мен тәртібін анықтайды.

476. Типтік бағдарламаға сәкес іске асырылған кәсіби дайындық, АНИ бойынша мамандардың кәсіби іс әрекеттерінде пайдаланатын мамандандырыған білімдерін меңгеру мен қоса тереңдетеді

477. АНИ бойынша мамандарды кәсіби даярлау алғашқы, қатадан дайындау, кәсіби деңгейді қалыпында ұстау және арнайы дайындықты есепке алады.

478. Аэронавигациялық ақпаратты қамтамассыз ететін мамандарды АНИ бойынша алғашқы дайындық пен өздік жұмысына жіберу осы Үлгілік бағдарламаның 37-қосымшасында берілген.

479. АНИ мамандығы бойынша жұмысқа қайта қабылданған үміткерлер өздік жұмысқа кіріспес бұрын алғашқы теориялық дайындық пен сынаудан жұмыс орынында өтеді.

480. АНИ жұмысы бойынша мамандардың теориялық дайындығы арнайы бекітілген бағдарлама бойынша пайдаланыстағы автоматизацияланған жүйелерді оқытуға ерекше көңіл бөлумен жүзеге асады

481. АНИ бойынша мамандар мен өкілдер сыны АНИ жұмыс орынындағы жетекшілермен өткізіліп,өздік жұмысқа жіберуді жоспарлайды.

482. АНИ бойынша маман ретінде дайындаудың өкілдігінің сапсы мен толық дайындығына, АНИ бойынша маман ретінде дайынданушылармен өкілдерінің өздік жұмысқа жіберілуі, аэронавигациялық ақпарат тарату жауапкершілігі ұйымның жетекшісіне жүктелнеді.

483. ИКАО 7192 (оқуға жетекшілік) Е-3 бөлімі «САИ жұмыскерлерінің техникалық дайындалу бағдарламасы» АНИ бойынша маман ретінде дайынданушылар бағдарламасы ИКАО тәжірибеде нұсқалған стандарттарға сай болуы керек.

484. АНИ бойынша мамандардың техникалық оқуы авиациялдық ұйымдар анықтайтын нормативті құжаттарға сай өткізіледі.

485. АНИ ұшуларын жақсартумен қатысушылардың тәжірибе алмасуы үшін, АНИ бойынша мамандықтарына ИКАО, МАК, Евробақылау және басқада халықаралық ұйымдар өткізетін семинарларда жетекші құрылымның қатысуын нұсқайды.

486. АНИ басқару ұйымдарының сапасын қамтамассыз ететін талаптарға сай, АНИ мамандары бойыша біліктілікті растайтын, біліктілік туралы сәйкес келетін мәліметтерді жинау мен сақтауды дәл функцияларды орындау үшін тағайындалуы бойынша іске асырылады. АНИ мамандарының білімі, қабілеті немесе құзыреттілігі туралы келеңсіздіктерді байқаған кездерде кемшіліктерді жою іс шаралары қолданылады.

488. АНИ бойынша мамандарды қайта дайындау бойынша теориялық дайындық , алғашқы теориялық дайындыққа сүйеніп өтеді.

489. Сертификацияланған азаматтық авиация оқу орындары мен Халықаралық оқу орталықтарында бағдарлама бойынша мамандандырылып, үш жылда бір рет АНИ бойынша кәсіби деңгейін қалпында ұстау өткізіледі.

490. Авиациялық орта және жоғары білімі бар сондай ақ авиациялық мамандар кәсіби қайта дайындыққа орта және жоғары кәсіби авияциялық білім орталықтарына жіберіледі .

491. АНИ бойынша мамандарды қайта дайындау ретінде келесі жағдайларда іске асады:

1) жаңа автоматтандырылған эронавигациялық ақпаратты жөндеу жүйесін пайдалануға енгізу(бағдарламамен қамтамасыз ету, картография жүйесі және аэродромдық рәсімдер дизайны);

2) аэронавигациялық ақпарат уақыт өлшемін бақылайтын ұлттық нормативті құқықтық құжаттарды талап етудегі елеулі өзгерістерде (бағдарламамен қамтамассыз ету, картография жүйесі және аэродромдық рәсімдер дизайны);

3) ИКАО және басқа ұйымдардың нұсқау тәжірибесімен стандарт талаптары елеулі өзгерістер авианавигация қызметінің уақытымен өлшенеді;

4) басқа жағдайлар Қазақстан Республикасының заңнамаларында қарастырылған.

492. АНИ мамандарының арнайы дайындықтары азаматтық авиацияның мамандандырылған оқу орындарында, оқу орталықтарында автоматизацияланған жүйеге негізделіп өткізіледі. (бағдарламамен қамтамассыз ету , картография жүйесі және аэродромдық рәсімдер дизайны).

493. АНИ мамандарының арнайы дайындықтары азаматтық авиацияның мамандандырылған оқу орындарында, оқу орталықтарында автоматизацияланған жүйеге негізделіп өткізіледі. (бағдарламамен қамтамассыз ету, картография жүйесі және аэродромдық рәсімдер дизайны).

494. Авианавигациялық рәсім дизайнерлері болып авияциялық оқу орталықтарында ИКАО құжаттары талаптарына сәйкес аэронавигациялық рәсімді құрастыру бойынша даярлықтан өткен, осы даярлықтан өткенді растайтын сертификаты бар пилот, штурман немесе ауа қозғалысының қызмет көрсетуі диспечері мамандықтары бойынша авияциялық мамандар аэронавигациялық рәсім дизайнерлері болып табылады. «ВС ұшу өндірісі» (Doc 8168 OPS/611 (PANS-OPS) том II «Приборлар бойынша ұшулармен ұшудың визуалды сызбасын құру»)

495. Аэронавигациялық рәсім дизайнерін даярлау бағдарламасы «Ұшу сызбасын құрастыру барысында сапаны қамтамассыз ету ИКАО құжаттар талаптарына 2 Том «Ұшу сызбасын жобалауы мен дайындауды» қамтиды

1) «ВС ұшу өндірісі» (Doc 8168 OPS/611 (PANS-OPS) II том «Приборлар бойынша және визуалды ұшудың сызбаларын құрастыру»),ИАКО құжатының мазмұнын білу жәнем аэродромды сызбаларды құрастыру бөлімінде ИКАО қосымша құжаттарын білу;

2) тәжірбиелік дағды мен сектордың минималды абсолютті биіктігінің болуы (ағылшын тіліндегі аббревиатура – MSA), абсолютті/ қатысты ұшу биіктігіндегі кедергілер (ағылшын тіліндегі аббревиатура – OCH/OCA), ұшудың стандартты маршруты (SID) және келудің немесе қонудың (STAR) приборлар бойынша, приборлар бойынша қонуға енудің инструменталды сызбалары (NDB, VOR, VOR/DME, ILS, ILS/DME, 2NDB), зоналар (схемалар) маневрлық (шытырмандық) және визуалдық қонуға енуі (CIRCLE TO LAND) аэродрома аумағында, RNAV0 қолдану сызбасы (зоналық навигация) және серіктес жүйеге негізделген сызбалар.

496. Аэронавигациялық рәсімдер дизайнерінің қайта дайындау бағдарламасына мыналар жатады :

1. 
   ИКАО құжаттарындағы өзгерістер мен соңғы дәйектерді білу, приборлар бойынша ұшу мен аэродромдық сызбаларды рәсімдеу, құрастыруға байланысты;
   
2. 
   приборлар бойынша ұшу мен аэродромдық сызбаларды рәсімдеу, құрастырудағы білімдері мен дағдыларын тереңдету және өз қалпында ұстау.
   

Қауіпсіз ұшуды қамтамассыз етуде қатысатын

авиациялық қызметкерлерді кәсіби даярладың

үлгілік бағдарламасына

1-қосымша

РТОП – ұшудың радиотехникалық қамтамасыз етуі;

ATSEP –CNS/АТМ және РТОП жүйесіне байланысты орналастыру мен пайдалану айналасының мамандардан ауадағы қозғалысты қауіпсіз қамтамассыз ету үшін электронды қаржы бойынша қызметкерлер құрамы;

CBT (computer based training) – кәсіби даярлық элементі, орталықтанған бағдарламаларды жүзеге асыру барысында есептеуші техника мүмкіндігін қолдануына негізделген;

CNS/ATM – байланыс, навигация және бақылау ауадағы қозғалыс мекемелерінің ықыласында;

NOTECHS – техникалық емес мінездемелердің бағасы (тәртібі, қарым қатынасы т.б. );

SARP – ұсынылатын ИКАО тәжірибесі және стандарттар;

SOP – Standard Operation Procedures (Стандарттың жұмыс әдісі).

Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын

авиация персоналының кәсіптік даярлығының

үлгілік бағдарламасына

2-қосымша