Басќару есебі туралы жалпы т‰сінік
Шешімдер қабылдаудағы басқару есебінің ролі
жүктеу/скачать 0.81 Mb.
|
| Шешімдер қабылдаудағы басқару есебінің ролі.
Нарық жағдайында кәсіпорынның шаруашылқ механизмін талдау өндірістің экономикалық тиімділігіне, оның зиянсыздығына, талдау өндірістің экономикалық тиімділігіне, оның зиянсыздығына, табыстылығына, яғни оған: баға мен сұраныс; өндіру көлемі мен өнімді өткізу; кәсіпорынның тұрақты шығындары; өнім бірлігіне есептелген айнымалы шығындардың үлесі шешуші әсер ететінін көрсетеді. Бұл кезде кәсіпорынның тұрақты шығындары мен өнімнің бірлігіне шаққан айнымалы шығындар кәсіпорынның экономикалық тиімділігіен мүлде әр түрлі әсер етуі мүмкін. Сондықтан кәсіпорынды тиімді және ұтымды басқару шаруашылық субъектілерінде жүргізілетін есептің жүйесіне тәуелді болып келеді. Осы кезге дейін Қазақстанда аталған мәселе өз жәрежесінде ескерілмей келеді, ал бухгалетриядан алынатын ақпарат, кәсіпорынның шаруашылық жағдайын тиімді басқаруға қолайлы болып келе бермейді. Қазақстандағы әрекет етуші бухгалетрлік есеп жүйесі салық пен алымдар бойынша мемлекеттік кіріс Министрлігінің мақсаттарына бейімделген, бірақ шаруашылық субъектісін ұтымды басқарудың қажеттілігі өз дәрежесінде ескерілмеген. Негізінен мемлекеттік органдар үшін іске асырылып жүрген бухгадлетрлік есеп жүйесі, мақсатқа лайықты деген пікірмен келісуге болады. Сондықтан, бүгінгі таңдағы мемлекеттік органдарында қабылданып жатқан бухгалетрлік есеп беру нысандарының (формуласының) мәселесін қозғамай-ақ, шаруашылық субъектілерін басқару жөнінде дәйекті шешімдер қабылдау үшін, қажет болатын басқарушы есеп жүйесі бойынша шаруашылық субъектісінң басшылығының нұсқауымен жүргізу болады. Басқарушы есепті бүгінде бизнестің бір бөлігі ретінде қабылдауға болады, бірақ осы жөнінде бухгалтерияның бухгалтерлері мен қызметкерлері шексіз шарасыздықты танытып отыр. Үкімет пен орталық жоспарлаушы органдар үнемі бухгалетрлік есепті жүргізудің тәртібін белгілеп отырды. Бухгалтерлер табыс табуға (үлес қосуға) бағытталған өз қарастарын енгізуге мүмкіндіктер берілген жоқ, сондықтан олардың көзқарастары да өз деңгейіне танылған жоқ. Бухгалетр, ақпарат беретін бірыңғай апараттың қызметкері ретінде қарастырылды. Олар басқару шешімдерін қабылдауға өте сирек қатыстырылды. Бірақ, бизнестің нарыққа бағытталған тұсында бухгалтерлер өздерінің жауапкершілігінің аймағының өскенін сезді және басқарушы есеп оған өте жақын қызмет етушіжүйе ретінде танылды. Бәрімізге белгілі, бақарушы есеп қолданыстағы тұжырымдамаға сәйкес – бұл сапалы жаңа құбылыс, ол бухгалетрлік есептің бір бөлігі ретінде (бірақ, бұл арада қаржы есебінің жетекші ролі сақаталады,) жедел-экономикалық талдау элементтерін, сондай-ақ болашақ оқиғаларды болжау сияқты ресурстарды бақалаудың синтездік нәтижесін қамтиды. Нарықтық қатынастардың құрылымында, сондай-ақ оларды реттеу механизмінде басқарушы есеп маңызды ролт атқарады. Ол – нарықты қатынатардың ажырамас бөлігі және бір мезгілде экономикалық саясатты жүктеу/скачать 0.81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|