Басќару есебі туралы жалпы т‰сінік
Екі әдістің пайда мөлшер әсерінің салыстрмалы талдауы
жүктеу/скачать 0.81 Mb.
|
| 3. Екі әдістің пайда мөлшер әсерінің салыстрмалы талдауы.
«Директ-костинг» жүйесі өзіне тек тікелей шығындарды ғана енгізеді. Бұл арада олар өнімді өндірумен тікелей байланысты шығыстардың негізінде калькуляцияланады. Әрбір жағдайда өзіндік құнға енгізілетін шығындардың деңгейі әр түрлі болады. Бірақта жалпы алғанда осы тәсіл үшін, ондағы кейбір өнімді өндіру мен сатуға тікелей қатысы бар шығындар да түрлері калькуляциялауға қатыспай-ақ табыстың есебінен өтілетіндігі белгілі. Міне, осыдан толық емес өзіндік құнның есеп жүйесінің мәні келіп шығады. Бұл жүйеде өзіндік құнды есептеу қағидаса мынадан тұрады, онда шығындардың айнымалы бөлігі ғана жоспарланады, яғни сол айнымалы шығындар иеленушісі бойынша таратылады. Қалған шығындар тұрақты шығындар бөлігі жекелеген шотқа жинақталады, калькуляциялауға енбейді және кезең сайын қаржылық нәтижереге есептен шығарылады, яғни әр тоқсан сайын есеп беру кезіндегі табыстар мен зияндар ды есептеу кезінде ескеріледі. Айнымалы шығындар бойынша – қоймадағы дайын өнімнің қалдықтарын да және аяқталмаған өндіріс қорларын да – бағалайды. Сондықтан, бүгін де «директ-костингіні» бухгалтер – практиктердің де ғалым экономистердің де зерттеу объектілеріне құпия емес, және де олардың көбісі осы жүйені, іс жүзінде қолданғанды қуаттайды. «Директ-костинг» маржиналды табыс немесе айнамалы шығынды жабу есебінің жүйесін қолдана отырып, өндіріс көлемі мен шығындар арасындағы өзіндік құн, түсім, таза және маржиналды табыс тәуелділікті және өзара байланысты жедел зерттеудің маңыздылығы зор. Оны жақтаушылардың пайымдауы бойынша, тұрақты шығыстар ШС қажет қуаттылығын қамтамасыз етеме, жоқ па, қандай өнім шығарылатындығына қарамастан бәрі бір онда тұрақты шығыстар қатысады деп ойын түйіндейді. Мәселен, бұл арада олардың өндірісте қатысуында емес, оның өндіріс деңгейіне тигізетін әсерін зерттеу. Сондықтан бұл шығындар өндіріс көлемінен тәуелді емес, бірақ олар уақыт кезеңімен тығыз байланыста болады. Демек, жақтаушылар мынадай қортынды жасайды: тұрақты шығыстар кезендік болып келеді, сондықтан оларды бірден өнімнің өзіндік құнына енгізбей сату шығынына жазу керек деп санайды. Осы теорияны жақтайтындар тұрақты шығындарды маңызды деп санамайды. Олар тұрақты және айнамалы шығыстарының бар айырмашылығы, тек олардың өздеріне тән болатын қылығында, сондықтан көптеген басқарушылық шешімлерді қабылдау кезіндегі шығынның қылығына жеткілікті көңіл бөлу керек деп санайды. жүктеу/скачать 0.81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|