Белгісіздік және тәуекелділік жағдайында басқарушылық шешімдер қабылдау Мақалада «Дәуір Сервис»
жүктеу/скачать 2.1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 25 000
0,6 123 0,5 3 075 000 230 000 2 845 000 0,3 853 500 25 000 0,6 127 0,3 3 175 000 230 000 2 945 000 0,18 530 100 25 000 0,6 132 0,2 3 300 000 230 000 3 070 000 0,12 368 400 12 000 0,1 123 0,5 1 476 000 230 000 1 246 000 0,05 62 300 12 000 0,1 127 0,3 1 524 000 230 000 1 294 000 0,03 38 820 12 000 0,1 132 0,2 1 584 000 230 000 1 354 000 0,02 27 080 Ескерту: есептеу нəтижесі бойынша автор құрастырған Шешімдер терегі нəтижесінде алынған көрсеткіштерден қорытынды жасау жəне тиімді басқару шешімдерін қабылдауға мүмкіндік болу үшін есептелген шешімдер терегі көрсеткіштерін төменде- гі ықтималдықты бөлу кестесінде көрсетеміз: 3-кесте – Ықтималдықты бөлу кестесі Қорытынды пайда, тг Ықтималдық Жалпы көрсеткіш 1 354 000 0,02 0,02 1 294 000 0,03 0,05 1 246 000 0,05 0,1 3 070 000 0,12 0,22 2 945 000 0,18 0,4 2 845 000 0,3 0,7 3 730 000 0,06 0,76 3 580 000 0,09 0,85 3 460 000 0,15 1 Ескерту: есептеу нəтижесі бойынша автор құрастырған Қорытынды. Есептеу нəтижесінде белгі- сіздік жағдайында шешімдер терегі көмегімен анықталған көрсеткіштер негізінде «Дəуір Сер- вис» ЖШС 42*45 форматтағы газет қағаздары- ның сату көлемі жəне сату бағасы бойынша ме- неджерлер келесідей басқару шешімдерін қа- былдауы қажет екендігі анықталды: – 42*45 форматтағы газет қағаздарының сату көлемі 1 айға 25 000 кг-ды құрауы қажет; – 42*45 форматтағы газет қағаздарының са- ту бағасы 1 кг үшін 123 теңгеге тең болуы қажет. Егер кəсіпорын 42*45 форматтағы газет қағаздарының 25 000 кг көлемін 123 теңгеден сататын болса, сатудан алынатын пайда көлемі 2 845 000 теңгеге, ал күтілетін пайда сомасы 853 500 теңгеге тең болады. Бұл ұйым қол жет- кізуі мүмкін ең жоғарғы пайда көлемі. Бұл ұйым үшін белгісіздік жағдайында қабылдана- тын оптималды, яғни оңтайлы шешім болып та- былады. Белгісіздік жағдайы орын алған кезде қол- данылатын келесі статистикалық модель өзгеше ISSN 1563-0358 KazNU Bulletin. Economy series. №2 (108). 2015 57 Алтаев Б.Ш., Тайтаразова М.Б. талдау түрі болып табылады. Жоғарыда талдан- ған мысалды басшылыққа ала отырып, сату кө- лемі белгісіз жəне ол қалыпты таратылған деп қарастырып көрейік. Ескерту. Қалыпты тарату ықтималдықты тарату түрлерінің ішіндегі ең көп тараған түрі. Ол графикте қоңырау пішінді болып кескінделе- ді жəне толығымен екі статистикалық өлшем- дермен, атап айтқанда, орташа ауытқу жəне ор- таша квадраттық ауытқу көрсеткіштерімен си- патталады. Қалыпты жағдайда типтік статисти- калық əдіс пайдаланылады. Бұл əдіс белгісіз сату көлемінің айнымалы шамаға əсерін анықтауға мүмкіндік береді, мысалы, таза табыстың маржи- налдық табысқа əсері. Одан басқа, типтік статис- тикалық əдіс жоспарлаумен байланысты келесі- дей сұрақтарға жауап алуға мүмкіндік береді: 1. Зиянсыздықты сақтаудың ықтималдық деңгейі қандай? 2. Күтілетін пайданың бекітілген пайда мөл- шерінен төмен болмайтынынын ықтималдық деңгейі қандай? 3. Егер сату нəтижесінде зиян орын алса, онда оны болдырмау ықтималдығы қандай? Джедике мен Робичек 1964 жылы зиянсыз- дық (қауіпсіздік) нүктесін анықтау ықтималды- ғын көрсету үшін арнайы тəсілді ұсынды. Ол тə- сіл бойынша қалыпты (нормалдық) ауытқуды (Z) анықтау керек. Қалыпты (нормалдық) ауытқу ке- лесі формула арқылы анықталады: (2) мұндағы: жүктеу/скачать 2.1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|