Бибатпа Кӛшімова



Pdf көрінісі
бет17/333
Дата18.07.2024
өлшемі3.38 Mb.
#502978
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   333
Снимок экрана 2024—05—15 в 15.26.42

АҚКІНДІК (Аккиндик– б., Бейнеу ауданы. Атау ақ (сын есім) және кіндік (зат есім) 
сӛздерінің бірігуінен жасалған. «Су кіндігі – «қазып келе жатқандағы мол су кӛзінің 
орны» (Ә.Спан, Ж.Дҥйсенбаева, 218). Мағынасы: «таза, мӛлдір сулы, мол су кӛзді 
бҧлақ» немесе «ортадағы мӛлдір сулы бҧлақ». 
АҚҚАР (Аккар) – алқ., мҧн.кені, Ақтау қаласынан солт-шығыста орналасқан. Ақ (сын 
есім) және қар (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Проф. Т.Жанҧзақ: «Қар сӛзі 
иран тілінде «тау», «тӛбе» деген мағыналы сӛз. Бҧл қар сӛзінің иран, фин-угор, араб, 
египет, тҥркі, моңғол тілдерінде кездесетіні Э.Мурзаев еңбегінде жете кӛрсетілген. 
Ҥндіиран. гар – «тау», ягноб. гар – «тау», «асу», сомалий тіл. кар – «жартас», «қҧз», 
«тау», фин. кар «жартас», тҥрк. қыр «тау», «жота», моңғ. хара – «жал», «биіктік», - 
деп кӛрсетеді (Т.Жанҧзақ, 106-107). Сонда атау «ақ тҥсті тӛбе, жартас» деген мән 
береді.
АҚҚАУЫМ (Аккауым) – тау, Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қауым (зат 
есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Мағынасы: «ақ тасты тау». 
АҚҚОЛҚА (Акколка) – қ., Бейнеу ауданы. Ақ (сын есім) және қолқа (зат есім) 
сӛздерінің бірігуінен жасалған. Е.Қойшыбаевтың пікірінше, атау этимологиясы: 
таудың (биік жердің) бір жақ бҥйіріндегі мал жайылатын отты жерінен қазылған 
қҧдық. 
АҚҚОҢЫР (Акконыр) – шатқ., Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қоңыр (сын 
есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. К.Қаймулдинованың пікірінше, «оронимдер 
қҧрамындағы «қоңыр» ежелгі тҥркі-моңғолдық «қара» (тӛбе, тау) дегеннің синонимі 
болып табылады, бҧл мағынасында топонимдерде постпозицияда, яғни соңғы лекте 
тҧрады» (К.Қаймулдинова, 15-16). Сонда атаудың мағынасы: «тасы, топырағы ақ 
тҥсті, алыстан қарағанда ағарып кӛрінетін тӛбе, дӛң». 
АҚҚОҢЫРДАҢ (Акконырдан) – ойп., Солтҥстік Ҥстірттің Қаратҥйе тауы етегіндегі 
және Ақтау бҧйратының солт-дегі Жыңғылды сайында жатқан ойпаң. Ақ (сын есім) 
және қоңырдаң (зат есім) сӛздерінің бірігуінен жасалған. Қоңырдаң сай бойына 
ағын сулардың жиналатын орны. Су ағар сай бойындағы шҧңғыл иірім (Ә.Спан, 


Ж.Дҥйсенбаева, 200). Атаудың мағынасы: «әк тастан тҥзілген сайдағы, су жиналатын 
асты тегіс ойпаң». 
АҚҚОРА (Аккора) – қон., Маңғыстау ауданы. Ақ (сын есім) және қора (зат есім) 
сӛздерінің бірігуінен жасалған. Қора сыртының ақтығына байланысты қойылған атау. 
Мағынасы: «ақ тастан салынған қорасы бар қыстау». 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   333




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет