Білім алушыға қолданылатын жаза түрлері:
Ауызша ескерту.
Тапсырмаға қойылган бағаны жою.
Бағаланатын тапсырмаларға, оның ішінде дипломдық және диссертациялық жұмыстарды қорғауға жібермеу.
79.Азаматтың құқықтық мәртебесі ұғымын сипаттаңыз
Азаматтық құқық — азаматтық заңдарда көрініс тапқан мүліктік және мүліктік қатынастармен байланысы бар мүліктік емес, жеке қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы. Бұл нормалар азаматтық заңнамада көрініс тапқан
Қазақстан Республикасының жаңа Конституциясы (1995 ж) азаматтардың құықтары мен бостандықтарын нығайта отырып, халықаралық актілердің нормалары мен принциптеріне сүйенеді. Аталған және басқа халықаралық актілер мынадай негізгі құқықтар мен бостандықтарды жариялайды: кез келген адам өмір сүруге, бостандыққа және жеке басына қол сұғылмауына құқылы: ешкім де азапталмауы, қадір қасиетін кемсітетіндей көз алартушылыққа және жазаға ұшырамауы тиіс; барлық адамдар заң алдында тең, заңмен тең дәрежеде қорғалуға құқылы; кез келген адам тұратын орнын мемлекет шегінде еркін алмастыруға және таңдауға құқылы: кез келген адам өзінің, отбасының және басқаларының денсаулығын және тұрмыс жағдайын қолдауға қажетті өмірлік деңгейде еңбек етуге, білім алуға, дем алуға құқылы. Халықаралық-құқықтық құжаттар адам құқы мен бостандығын ең жоғары құндылық деп таниды.
Республиканың Конституциясын және заңдарын сақтау Қазақстан Республикасын қорғау
Басқа адамдардың құқықтарын, бостандықтарын, абыройы мен ар-намысын құрметтеу
Заңда белгіленген тәртіп пен түрлер бойынша әскери қызметті атқару
Тарихи және мәдени мұралардың сақталуына қамқорлық жасау, тарих пен мәдениет ескерткіштерін қорғау
Республиканың мемлекеттік рәміздерін құрметтеу
қайнар көздеріне
Заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу
Табиғатты сақтау және табиғат байлық- тарына ұқыпты қарау
80. Сайлау есімді азамат өзінің жеке автокөлігімен қатты жылдамдықпен келе жатып, жол полициясы қызметкерінің тоқтатуына байланысты тоқтайды. Азамат Сайлау ауруханада жатқан әйеліне асығып көліктің жылдамдығын арттырған болатын. Жол полициясы қызметкері азамат Сайлаудан төлқұжаттарын сұрап, жауап беруін қазақ тілінде талап етеді. Алайда, қазақ тілін мүлдем түсінбейтінін азамат Сайлау жол полициясы қызметкеріне жеткізеді. Бірақ жол полициясы қызметкері бұған түсіністік танытудың орнына, керісінше оны кемсітеді. Яғни, тілге байланысты себептер бойынша кемсітеді. Әрекеттің құқықтық салдары қандай?
592-бап
Белгіленген қозғалыс жылдамдығын арттыру
1. Көлік құралының белгіленген жүру жылдамдығын сағатына оннан жиырма километрге дейін арттыру — 5 АЕК (15 315 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
2. Көлік құралының белгіленген жүру жылдамдығын сағатына жиырмадан қырық километрге дейiнгi шамаға арттыру — 10 АЕК (30 630 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
3. Көлiк құралының (КҚ) белгiленген жүру жылдамдығын сағатына 40 километрден астам шамаға арттыру — 20 АЕК (61 260 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
4.Осы баптың екiншi және үшiншi бөлiктерiнде көзделген, әкiмшiлiк жаза қолданылғаннан кейiн бiр жыл iшiнде қайталап жасалған iс-әрекеттер — 30 АЕК (91 890 теңге) мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдіктерге және азаматтығы жоқ адамдарға қолданылады. 4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекетік тілі Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тілі. Мемлекеттік тіл – мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі. Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын мемлекеттік тілді меңгеру – Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы. Үкімет, өзге де мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдар: Қазақстан Республикасында мемлекеттік тілді барынша дамытуға, оның халықаралық беделін нығайтуға; Қазақстан Республикасының барша азаматтарының мемлекеттік тілді еркін және тегін меңгеруіне қажетті барлық ұйымдастырушылық, материалдық-техникалық жағдайларды жасауға; Қазақ диаспорасына ана тілін сақтауы және дамытуы үшін көмек көрсетуге міндетті. 5-бап. Орыс тілін қолдану Мемлекеттік ұйымдарда және жергілікті өзін-зі басқару органдарында орыс тілі ресми түрде қазақ тілімен тең қолданылады. 6-бап. Мемлекеттің тіл жөніндегі қамқорлығы Қазақстан Республикасының азаматының ана тілін қолдануына, қарым-қатынас, тәрбие, оқу және шығармашылық тілін еркін таңдауына құқығы бар. Мемлекет Қазақстан халқының тілдерін оқып-үйрену мен дамыту үшін жағдай туғызу жөнінде қамқорлық жасайды. Ұлттық топтар жинақы тұратын жерлерде іс-шаралар өткізілген кезде олардың тілдері пайдаланылуы мүмкін. 7-бап. Тілдердің қолданылуына кедергі келтіруге жол бермеу Қазақстан Республикасында тілдік белгісі бойынша азаматтардың құқықтарын кемсітуге жол берілмейді. Қазақстанда мемлекеттік тілдің және басқа да тілдердің қолданылуына және оларды үйренуге кедергі келтіретін лауазымды адамдардың іс-әрекеттері Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соқтырады.
88.Қазақстан Республикасындағы адам құқықтарын қорғау уәкілінің қызметі
Адам құқығын қорғау - қазіргі замандағы өзекті мәселелердің бірі. Мемлекет те, партия да, жеке лауазымды тұлға да емес, жеке қарапайым адам өзінің құқықтары мен бостандықтары арқылы кез келген қызмет ортасында болуы керек. Адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарына қол сұғылмайды және ол адамның туған сәтінен бастап өзіне тиесілі.
Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялаған күннен-ақ құқықтық мемлекет құру идеясын қабылдады. Ұлттық құқық жүйесін дамытып, оның толыққанды жұмыс істеуі үшін 1995 жылғы 30 тамызда Республикалық референдумда қабылданған Конституция содан бергі мерзімде экономикалық және әлеуметтік, саяси реформаларды жүзеге асырып, қоғамды демократияландыруда Қазақстан халқына қызмет етіп келеді.
Барлық қазіргі заманға сай конституциялар, оның ішінде Қазақстан Республикасының Конституциясы да бұл мәселеге ерекше назар аударады. Ата Заңның басты мақсаты - адам құқығын қорғау.
89. Азаматтардың қандай құқықтары жиі бұзылады деп ойлайсыз. Нелліктен? Түсіндіріңіз.
Құқықтардың жиі бұзылатыны. Жеке адамның өміріне қол сұғу ол 9 бапта жазылғын
9-бап
1. Әрбір адамның бостандыққа және жеке басының өміріне қол сұғылмауына құқығы бар. Ешкім де еріксіз қамауда немесе тұтқында ұсталуға тиіс емес. Әркім өз бостандығынан тек қана заң негізінде және сол заңда белгіленген процедураға сәйкес айырылуы мүмкін.
2. Қамауға алынған әрбір адамға қамалған кезінде оның қамауға алынған себептері мен өзіне тағылған кез келген айып жедел түрде хабарланады.
3. Қамауға алынған немесе қылмыстық айыптау бойынша ұсталған әрбір адам судьяның немесе заң бойынша сот билігін жүзеге асыру құқығы бар және ақылға қонымды уақыт ішінде істі сотта қарауға немесе босатуға құзыреті бар басқа лауазымды адамның алдына жедел жеткізілуі тиіс. Сотта ісі қаралуын күтіп отырған адамдарды тұтқында ұстау жалпыға бірдей тәртіп болып саналмауы тиіс, бірақ босату - сотқа келу, сотта ісінің қаралуының қай сатысында болмасын келу, керекті жағдайда үкім орындалу кезіне келу кепілдігі берілсе ғана жүзеге асырылады.
4. Қамау немесе тұтқында ұстау арқылы бас бостандығынан айрылған әрбір адамның, оның ұсталуының заңды-заңсыз екендігі туралы сот кідіртпей қаулы шығарып және ұсталуы заңсыз болған күнде оны босату туралы бұйрық беру үшін ісі сотта қаралуына құқығы бар.
5. Қамаудың, я болмаса тұтқында ұсталудың құрбаны болған әрбір адам талаптық күші бар өтемақы төлемдеріне құқылы.
90.Шәкәрім университеті білім алушыларының «Ар-ұждан» кодексі туралы баяндаңыз?
Ар ұждан кодексі Шәкәрім университетінің білім алушыларының міндеті, білім алушылар құқығы және білім алушыға қолданылатын жаза түрлері жайлы баяндайды.
Достарыңызбен бөлісу: |