Білім беру бағдарламасы : Кредит саны (ects): 3 Семестр: 5-6 Пререквизиттер: Физика, математика, химия
Дәріс №12. Мемлекеттің еңбек қорғау инспекциясы
жүктеу/скачать 108.52 Kb.
|
| Дәріс №12. Мемлекеттің еңбек қорғау инспекциясы
Еңбек инспекциясы негізгі міндеттері заңнаманың сақталуын қамтамасыз ету және алдын алу шараларын жүзеге асыру арқылы еңбек жағдайларын қамтамасыз ету болып табылады. Мемлекеттік еңбек инспекциясының қызметі жұмыскерлердің құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу, сақтау және қорғау, заңдылық, объективтілік, тәуелсіздік және жариялылық қағидаттары негізінде жүзеге асырылады. Мемлекеттік еңбек инспекциясының негізгі міндеттері: 1) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының сақталуын мемлекеттік бақылауды қамтамасыз ету; 2) қауіпсіз еңбек жағдайларына құқықты қоса алғанда, жұмыскерлердің құқықтары мен бостандықтарының сақталуын және қорғалуын қамтамасыз ету; 3) Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасының мәселелері бойынша жұмыскерлер мен жұмыс берушілердің өтініштерін, арыздарын және шағымдарын қарау болып табылады. Негізгі міндеттерді іске асыру және өз функцияларын жүзеге асыру үшін Еңбек инспекциясы жөніндегі басқармасы өз құзыреті шегінде құқықтары бар: 1) өз құзыреті шегінде ведомстволық бағынысты аумақта орналасқан тиісті мемлекеттік билік органдарынан, меншік нысанына қарамастан өзге де ұйымдар мен кәсіпорындардан және жеке тұлғалардан Еңбек инспекциясы жөніндегі басқармаға жүктелген функциялар мен міндеттерді орындау үшін қажетті ақпаратты сұратуға және алуға; 2) гендерлік және отбасылық-демографиялық саясатты қалыптастыру және іске асыру мәселелерін қарау; 3)еңбек қатынастары саласындағы заңнама талаптарының сақталуын белгіленген тәртіпте және өз құзыреті шегінде тексеруді және мемлекеттік бақылаудың өзге де нысандарын жүзеге асыру; 4) Құзыретіне кіретін мәселелерді талқылау жөніндегі комиссиялар мен жұмыс топтарының жұмысына қатысу. Еңбек инспекциясы мақсаттарға қол жеткізу үшін қолында бірқатар құралдар бар. Олар екі негізгі әдіс - құқық қорғау (дәстүрлі түрде түсініледі бақылау немесе қадағалау) және алдын алу шаралары. Бір жағынан алдын алу, екінші жағынан бақылау мен санкциялар арасында, қайшылық жоқ. Заңдар алдын алатындай етіп жасалған тәуекелдер және олармен байланысты жойқын салдары және бұл анықтау алдын алу шараларының мақсаты болып табылады. Еңбек инспекциясы қызметтері белсендірек бағытталған алдын алу шараларын әзірлеу және енгізу жұмыс берушілердің де, қызметкерлердің де жауапкершілігі. Мұның астарында мынандай ой жатыр нашар еңбек жағдайларын бастапқы жою немесе тәуекелдерді азайту береді жүйеліктен жоғары әсер етеді олардың ашылуына қатысты санкциялар. Еңбекті қорғау, алдын алу саласында бағытталған мақсатты шараларды білдіреді жазатайым оқиғалар мен аурулардың, еңбек дауларының, жанжалдардың, қызметкерлерге әділетсіз қарым-қатынастың және т.б. қаупінің алдын алу немесе жою. Еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспектордың (бұдан әрі – инспектор) кандидатурасын ұйымның кәсіподақ комитеті ұсынады. Инспектор еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің шешімімен бекітіледі. Бекітілгеннен кейін бір айдың ішінде инспектор басшы қызметкерлер мен өндірістік ұйымдардың еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты тұлғалары үшін көзделген көлемде кадрларды кәсіптік дайындау, қайта дайындау және біліктілігін арттыруды жүзеге асыратын ұйымдарда еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқытудан және білімдерін тексеруден өтуі тиіс. Оқу кезеңіне ақы төлеу ұжымдық шартпен реттеледі. Бұған қоса, инспектор жылына бір рет өткізілетін арнаулы курстарда және семинарларда біліктілігін мерзімдік арттырудан өтеді. Арнаулы дайындықтан өткен және өз қасиеттері бойынша ұйымда еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау бойынша ішкі бақылауды жүзеге асыру жөніндегі жұмысты орындауға қабілетті, бес жылдан кем емес жұмыс өтілі, жоғары немесе орта техникалық білімі бар тұлғалар инспекторлар бола алады. Атқаратын лауазымы бойынша еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды қамтамасыз ету үшін жауапкершілікте болатын қызметкер техникалық инспектор бола алмайды. Инспкторға өз функцияларын жүзеге асыру үшін апта сайын негізгі жұмысындағы жалақысы сақталумен екі сағаттан кем емес уақыт беріледі. Техникалық инспектор кәсіподақ комитетінің басшылығымен жұмыс істейді және кәсіподақ комитетінің алдында орындалған жұмыс туралы ай сайын есеп береді. Кәсіподақ комитеті тоқсан сайын инспектордың ескертулерін/ұсыныстарын еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі өндірістік кеңестің отырысына ұсынады. Инспектор құқықтарын әлеуметтік қорғау Қазақстан Республикасы заңнамасымен, ұжымдық шартпен немесе келісіммен реттеледі. Инспекторға белгіленген нысандағы куәлік беріледі. Еңбек кодексі жұмыскердің еңбек құқықтарын нақты қорғау үшін жаңа мүмкіндіктер бере отырып, кәсіподақтардың әлеуметтік әріптестік құрылымындағы рөлі мен жауапкершілігін күшейтеді. Адам құқықтарын құрметтеу, еңбектің қолайлы жағдайларын қамтамасыз ету, жұмыспен қамту мүмкіндіктерін жақсарту, экономикалық тұрақтылықты арттыру – бұлардың бәрі әлеуметтік әділдіктің негізгі элементтері болып табылады, кәсіподақтар олармен барлық еңбекшілерді қамтамасыз етуге ұмтылады. жүктеу/скачать 108.52 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|