13-дәріс. Фольклорлық мәтін семантикасы және дәстүрді білу қажеттігі.
Байырғы заманның фольклорын зерттеуінде этногенез мәселесі және қазақ халқының тарихи түзілісі түркілік этногенезбен сабақтастықта қарастырылады. Әсіресе, Сібір және Орталық Азия халықтарының материалдары үнемі назарда тұрды. Бұл ретте материал қазақ пен түркілік дерек негізгі тұжырымның дұрыс-бұрысын тексеру, шындыққа көз жеткізу мақсатында пайдаланылды.
К.Леви-Стросстың миф структурасындағы тел оппозициялы (бинарная оппозиция) ұғымға негізделген тұжырым, К.Юнгтың архетип және ұжымдық бейсана (коллективное бессознательное) тұғырнамасын тереңдеткен К.Жонгтың кітаптары, Ф.Боас, М.Елиаде, Б.Малиновский сияқты белгілі мифология зерттеушілерінің еңбектері маңызды.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1. Қазақ фольклортануының терминдер сөздігі / Жауапты редакторы Ж.Рақыш. – Алматы: Brand Book, 2020. – 272 б.
2. Ибраев Ш. Қазақтың ғұрыптық фольклоры. – Нұр-Сұлтан: Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ, 2021. – 254 б.
3. Қазақ фольклортануының тарихы: ХVІІІ-ХХІ ғасырдың басы. Ұжымдық монография. – Алматы: «Service Press», 2017. – 552 б.
4. Мелетинский Е.М., Неклюдов С.Ю., Новик Е.С. Историческая поэтика фольклора: от архаики к классике. 2-е изд. – М.: РГГУ, 2021. – 286 с.
5. «Бабалар сөзі» жүзтомдығы: мазмұндалған анықтамалық / Құраст.: Т. Әлбеков, Қ. Алпысбаева, Ж. Рақыш. – Алматы: Дарын, 2022. – 382 б. ISBN 978-601-217-773-2
6. Қазақ текстологиясы: негізгі мәтін мен авторды анықтау (атрибуция) мәселелері. Ұжымдық монография. – Алматы: Литера М, 2022. 256 б.
7. Орыс шығыстанушы-түркітанушыларының ХХ ғасырға дейінгі жинақтарында қазақ фольклоры мен әдебиетінің орын алуы. Нарративті дереккөздері. – Алматы: Silver Press, 2022. 732 c.
8. Строганов М.В. Исторические корни фольклорных жанров: Монография. – М.: РГУ им. А.Н. Косыгина, 2019. – 175 с.
9. Черванёва В.А. «Антропологический поворот» в фольклористике: взгляд на классификацию устной прозы в свете новой парадигмы // Шаги/ Steps. Т. 7. №2. 2021. С. 136-155. - https://doi.org/10.22394/2412-9410-2021-7-2-136-155
10. Алтай – Западная Сибирь в XIX – начале XX вв.: население, хозяйство, культура. Материалы Всероссийской научно-практической конференции, посвященной 160-летию со дня рождения этнографа, экономиста и общественного деятеля Сергея Порфирьевича Швецова. – Горно-Алтайск: НИИ алтаистики им. С.С. Суразакова, 2018. – 356 с.
11. Методы и концепции в фольклористике и культурной антропологии (конец XX — начало XXI века): материалы XVI Междунар. школы-конференции по фольклористике, социолингвистике и культурной антропологии / Cост.: А.С. Архипова, С.Ю. Неклюдов, Д.С. Николаев, Н.Н. Рычкова. М.: РГГУ, 2016. 208 c.
12. Фольклористика и культурная антропология сегодня: тезисы и материалы Международной школы-конференции / Сост. А.С. Архипова, С.Ю. Неклюдов, Д.С. Николаев. М.: РГГУ, 2012. 433 с.
Достарыңызбен бөлісу: |