- **Білім мен философия**: Томас Аквинскийдің философиялық көзқарастары мәдениетке білім беру арқылы ықпал етті. Ол ғылым мен дінді біріктіру арқылы мәдениетке жаңа өлшем енгізді. Аквинскийдің ойлары христиандық философияның негізінде білім беру жүйесінің дамуына әсер етті.
- **Діни өнер**: Аквинскийдің діни идеялары діни өнердің, әсіресе шіркеу сәулет өнері мен бейнелеу өнерінің дамуына ықпал етті. Оның ойлары негізінде шіркеулер салынды және діни рәміздер қолданылды.
4. **Мұхаммед ибн Рушд (Аверроэс)**
Ибн Рушд (1126-1198 жж.) – араб философы, оның еңбектері ислам әлемінде ғана емес, Еуропада да кең танылды. Ибн Рушд Аристотельдің шығармаларын түсіндіру арқылы еуропалық ренессанстың философиялық және мәдени негіздерін қалады. Оның идеялары мәдени диалог пен ғылымның дамуына ықпал етті.:
- Ғылым: Ибн Рушд ғылым мен философияның дамуына үлкен үлес қосып, мәдениеттің прогресіне ықпал етті. Ол мәдениет пен ғылымның тығыз байланысын көрсетіп, білімнің маңыздылығын насихаттады. Философия Оның философиялық идеялары Еуропадағы схоластикалық ойлау жүйесінің дамуына әсер етіп, мәдениеттегі ғылыми зерттеулердің бағыттарын анықтады. Платон мен Аристотельдің идеялары орта ғасыр ойшылдарына ғана емес, мәдениеттің дамуына да ықпал етті. Олардың идеализм және реализм философиялары мәдениеттің өнер, ғылым және қоғамға қатысты түсініктерінің қалыптасуына негіз болды.Платонның әсері Платонның «Идеалды мемлекет» концепциясы орта ғасырларда идеалды қоғам мен мәдениеттің қалыптасуына әсер етті. Оның философиясы діни және моральдық құндылықтарды нығайтып, қоғамдағы мәдени нормаларды анықтауда маңызды рөл атқарды.
- **Аристотельдің әсері**: Аристотельдің рационализмге негізделген философиясы орта ғасыр мәдениетінде білім беру мен ғылымды дамытуға зор ықпал етті. Оның ғылыми әдістемелері мәдениет пен ғылымның прогрессивті дамуына ықпал етіп, мәдениетте логика мен зерттеудің рөлін арттырды.Орта ғасыр ойшылдары тек саяси философия мен дінге ғана емес, мәдениетке де үлкен ықпал жасады. Олардың философиялық идеялары қоғамдағы моральдық және діни құндылықтарды қалыптастырып, ғылым мен өнердің дамуына ықпал етті. Әл-Фараби, Августин, Аквинский, Ибн Рушд және ежелгі грек философтарының идеялары мәдениетте адамзаттың рухани және зияткерлік дамуына бағытталған құндылықтар мен идеалдардың қалыптасуына негіз болды.
Достарыңызбен бөлісу: |