Білім беру бағдарламасы «Физика» пәні бойынша тест спецификациясы 10-сынып

-емтихан жұмысы: В бөлімі сұрақтар үлгісі

жүктеу/скачать 1.03 Mb.

бет	5/7
Дата	21.06.2016
өлшемі	1.03 Mb.
	#150939

1 2 3 4 5 6 7

1-емтихан жұмысы: В бөлімі сұрақтар үлгісі

Екі параллелді көлденең металл пластиналар бір-бірінен 4.0 мм ара қашықтықта орналасқан. (Сурет 1.1) Үлкен ішкі кедергісі бар ЭҚК-і 480 В тұрақты тоқ көзі пластинаға кілт арқылы қосылған.

+ 480 V

– тоқ көзі

өзара параллель металл (пластина) тілімшелері

Сурет 1.1
(a) Екі тілімше арасындағы потенциалдар айырымы 480 В тең.

Тоқ көзінің ішкі кедергісінің өте үлкен болғандығына қарамастан, екі тілімше арасындағы

потенциалдар айырымының неге ЭҚК-не тең екенін түсіндіріңіз



	[2]

(b) Екі тілімше арасында электр өрісі пайда болды.
(i) Электр өрісі ұғымын түсіндіріңіз.



	[2]

(ii) 1.1 суретте электр өрісінің сызығы мен бағытын көрсетіңіз. [2]
(iii) Екі тілімше арасындағы электр өрісінің көрнеулігін есептеңіз

Электр өрісінің көрнеулігі =

В / м

[2]

(c) Тілімшелер арасындағы бос ауа кеңістігінде электр заряды өте аз массасы

9.6 × 10^–15 кг май тамшысы орналасқан. Оның көтерілу деңгейі өзгеріссіз қалғаны байқалған.

(i) Май тамшысының салмағын есептеңіз.

салмақ =

[1]

(ii) Тілімшелер арасындағы электр өрісінің көрнеулігін қолданып, май тамшысындағы электр зарядының шамасын анықтаңыз.

заряд =

Кл

[2]

(iii) Май тамшысындағы артық электрондардың санын анықтаңыз.

саны =

[1]

(d) Берілген пластиналар сыйымдылығы 3.6 × 10^–12 Ф конденсатор болып табылады.
(i) 480 В тоқ көзіне қосылған конденсатордағы жинақталған заряд шамасын анықтаңыз.

заряд =

Кл

[2]

(ii) Конденсатордың атқаратын қызметін бір мысалмен жазыңыз.


	[1]

(e) Бета-бөлшектерін шығаратын радиоактивті тоқ көзін қозғалмайтын май тамшысының қасына орналастырған. Тамшы вертикаль жоғары қозғала бастайды.
(i) Бета-бөлшек ұғымына анықтама беріңіз.

[1]

(ii) Май тамшысы неліктен жоғары қарай қозғалатынын сипаттап, түсіндіріңіз.


	[2]

[Барлығы: 18]

2 Радон

- табиғи изотыпты газ

Бұл изотоптың бейтарап атомының құрылымы мен құрамын жан-жақты сипаттаңыз.





	[4]

(b)

изотопы радиоактивті және өзінен альфа-бөлшектерін (α-бөлшектер) ыдыратып, полоний (Ро) изотопын түзеді.
(i)

ыдырау теңдеуін жалғастырыңыз.

→

[3]
(ii) Салыстырыңыз

Альфа мен бета сәулеленуінің иондау эффектілерін



2.Альфа мен гамма-сәулеленудің өтімділік қабілеттілігін
	[2]

(iii) 2.1 суретте парақ жазықтығына бағытталған магнит өрісінің кеңістік аймағы кескінделген . Альфа-бөлшектер шоғы парақ жазықтығы арқылы өтіп, магнит өрісіне енеді.

× × × × × × ×
× × × × × × ×
× × × × × × ×
× × × × × × ×
× × × × × × ×

Жазықтыққа бағытталған магнит өрісі

Альфа-бөлшектер

Сурет 2.1
2.1 суретінде магнит өрісіндегі альфа-бөлшектердің қозғалысын кескіндеңіз. [2]

(c) Радиоактивті изотоптардың ыдырауы кездейсоқ болады.
Тұжырымдаңыз

кездейсоқ сөзінің мағынасын


	[1]

(ii) Кездейсоқ болып табылатын радиоактивтік ыдыраудың екі себебін атаңыз.



	[2]

(d)

радиактивті изотоптың жартылай ыдырау периоды 3,8 күнді қамтиды.

Анықталған радонның үлгісі 6,4 × 10⁹ атомды құрайды.

19 күннен кейін үлгіде қалатын радон атомының санын есептеңіз.

саны =

[2]

(e) Атмосфералық радон табиғи фондық радиациялық көздерінің бірі болып табылады.
Табиғи фондық радиациялық көздерінің тағы басқа екі түрін көрсетіңіз.

1

2

[2]
[Барлығы: 18]

Сұрақ			Жауап	Балл		Қосымша нұсқаулық
1	(a)		Тізбекте ток жоқ / кедергі шексіз/ электр көрнеу максималды болады	B1
				B1	[2]
	(b)	(i)	кеңістік аймағы, зарядталған бөлшекке (дене) әсер ететін күш	M1
				A1	[2]
		(ii)	Кем дегенде 5 вертикаль сызық (бұрыштың аз ғана ауытқу рұқсат етіледі)	B1
			Барлық түзулер бірдей бөлінген және бағыты төмен көрсетеді	B1	[2]
		(iii)	E = U/d немесе 480/0.004 немесе 120·10³ немесе	C1
			1.2 × 10⁵ (В / м)	A1	[2]
	(c)	(i)	9.6 × 10^–14 (Н)	B1
		(ii)	q = F/E немесе 9.6 × 10^–14/1.2 × 10⁵	C1
			8.0 × 10^–19 (Кл)	A1	[2]
		(iii)	5	B1
	(d)	(i)	q= CU немесе 3.6 × 10^–12*480	C1
			1,73 × 10^–9 (Кл)	A1	[2]
		(ii)	Энергия сақталады, зарядтайды, жүріп тұрған тоқты тегістейді, белгілі бір уақытта тізбекке энергия береді, калькулятордың жады сияқты жұмыс істейді және т.б.	B1
	(e)	(i)	электрон	B1
		(ii)	Электрондар ағымы (бета-бөлшектер) есебінен май тамшысының заряды ұлғаяды және жоғары бағытталған Кулондық күш артады	C1
				A1	[2]

2	(a)		86 протон	B1
			136 нейтрон	B1
			Ядродағы нейтрондар мен протондар	B1
			Ядро айналасындағы орбитасында 86 электрон	B1	[4]
	(b)	(i)		B1
				B1
				B1	[3]
		(ii)	(альфа-сәулелену) қатты иондайды	B1
			(альфа-сәулелену) өтімділігі аз (мысал, гамма өтімділігі жоғары, альфа –мен салыстырғанда)	C1	[2]
		(iii)	қисық бағыты-жоғары (парақтың жоғары жағына қарай бағытталған)	M1
			Бастапқыда көлденең немесе кері жаққа қисық немесе (көзге шеңбер тәріздес көрінеді)	A1	[2]
	(c)	(i)	Болжам жоқ немесе кенеттен немесе сыртқы факторлармен анықталмаған	B1
		(ii)	Кез келген екі себеп: уақыт, бағыты, қай ядро ыдырайтынын болжау мүмкін емес	B2	[2]
	(d)		19/3.8 немесе 5 (жартылай ыдырау периоды) немесе 5 рет екіге бөлу	C1
			2.0 × 10⁸	A1	[2]
	(e)		Кеңістіктен/жұлдыздардан/галактикадан/ғарыш сәулелерінен	B1
			тастар/жер/ғимараттар	B1	[2]

жүктеу/скачать 1.03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7