«білім берудегі 4к моделі: теория мен әдістеме» атты республикалық ғылыми-тәжірибелік



Pdf көрінісі
бет54/138
Дата08.10.2023
өлшемі2.86 Mb.
#480116
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   138
Bilim-berudegi-4K-zhina-y

Критерий 
Дескриптор 

ХVІІІ-ХІХғ. орт. халықаралық қатынастардағы 
өзгерістерді сипаттайды 

ХVІІІ-ХІХғ. орт. халықаралық қатынастардағы 
өзгерістерді атап бір-біріне түсіндіреді. 
ХVІІІ-ХІХғ. орт. Осман империясының дағдарысқа 
ұшырауының бірнеше себептерін көрсетеді 
-
ХVІІІғ.Осман империясының дағдарысқа ұшырауының 2 
себебін көрсетеді. 
-
ХІХғ. орт.Осман империясының дағдарысқа 
ұшырауының 2 себебін көрсетеді. 

«Шығыс мәселесі» саясатының мәнін ашады 
«Шығыс мәселесі» саясатының 2 мәнін анықтайды. 
Екінші тапсырманы орындау барысында «Венн диаграммасы» әдісін пайдалана отырып, 
мәтінмен жұмыс жасайды:
1-
қадам: Жеке жұмыс. Кестедегі ақпаратпен таныса отырып, Осман империясы мен 
Ресейдің экономикалық дамуын салыстырады. 
А) Кестедегі ақпараттарды пайдалана отырып, Осман империясы мен Ресейдің 
өнеркәсіптік даму сатысына өту процесіндегі айырмашылықтар мен ұқсастықтарды анықтап, 
астын сыз.
 
Осман империясы 
Ресей 
1. 1856 ж. Қырым соғысында жеңіске жетті. Бірақ, осы 
соғыста көмек көрсеткен Англия мен Франциядан өте 
көп несие алды, сол арқылы еуропалықтардың 
қанауына ұшырады. 
2. ХІХғ. Осман империясының ыдырауы жалғасып, 
Еуропалық бөлігіндегі иеліктерінен, Балқан, 
Кавказдағы жерлерінен айырыла бастады. 
Нәтижесінде, экономикалық ресурстарын да 
жоғалтты. 
1. 1856ж. Қырым соғысында жеңіліске ұшырады. 
Соғысты ауыр шығынмен аяқтады, әлеуметтік- 
экономикалық дағдарысты тереңдетті. 
2. Ресей ХІХғ. басында Финляндия, Польшаның бір 
бөлігін, ХІХғ. ІІ жарт. Кавказ, Бессарабия, Орта 
Азияны қосып алу арқылы жер кеңейтті, сол елдердің 
шикізат байлығын, апйдалы қазбаларын пайдалануға 
мүмкіндік алды. 
3. Мемлекеттің экономикалық өмірге күшті араласуы. 
Мемлекет өнеркәсіп орындарын құру үшін жаңа 


96 
3. 1856ж. шетелдіктерге жекеменшік жер және 
қозғалмайтын мүлік алуға рұқсат етті. Бұл шетелдік 
қаржының көптеп келуіне жол ашты. 
4. Жерге меншіктің енгізілуі шаруаларды жерді 
мұрагерлікпен пайдалану құқығынан айырды. 
Өйткені, жерді жекеменшікке сипахи алды. Ауыл 
шаруашылығы артта қалып, таптық жіктеліске түскен 
шаруалар түрік помещиктері мен шетел капиталының 
қанауына ұшырады. 
5. ХІХғ. темір жолдар мен байланыс тораптары 
салынды, алғашқы өнеркәсіп орындары пайда болды. 
Өнеркәсіп орындарында түрік емес халықтар грек, 
армяндар басым болды немесе шетелдіктің қолында 
болды. 
техникаларды шетелден қымбатқа сатып алып 
отырды. 
4.Дамудағы қарама-қайшылық: өнеркәсіпте ірі 
кәсіпорындар пайда болды, ал ауылда 1861ж. дейін 
әлеуметтік-экономикалық дамуға тежеу болған 
феодалдық сарқыншақ -басыбайлылық сақталды. 
5. Өнеркәсіптің жаңа салалары – көмір, мұнай өндіру 
тағы басқа пайда болды. 
2-
қадам: «Венн диаграммасы» әдісін қолдана отырып, Осман империясы мен Ресейдің 
өнеркәсіптік даму сатысына өту процесіндегі 1 айырмашылық, 1 ұқсастығын жазады.
В) «Венн диаграммасын» қолданып Осман империясы мен Ресейдің өнеркәсіптік даму 
сатысына өту процесіндегі 1 айырмашылық, 1 ұқсастығын жаз. 
3-
қадам.Танзимат саясаты Осман империясын күшейтуге әсер етті ме?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   138




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет