Билингвизм жјне интерференция
жүктеу/скачать 319 Kb.
|
| сез[ы]м дұрысы сез[і]м
етед[ы] дұрысы етед[і] Фонетика үшін сөздің жазылуы емес, айтылуы, естілуі маңызды екені даусыз. Еріндіктердің орнына езуліктерді, жазу орфографиялық норма, бірізді жазу үшін қажет. ы, і, е дыбыстары сөздің барлық буындарында жазылады, бірақ олар ылғи да ы, і болып дыбыстала бермейді [20,771]. Бұлардың еріндіктермен қатар тұрып айтылу мүмкіндіктері жоққа тән. Осыған байланысты инофондармен жіберілген интерференциялық қателер жиі кездеседі: туйс[ы]г[ы] дұрысы түйс[ү]г[ү] сөйт[ы]п дұрысы сөйт[ү]п жүй[е]с[и] дұрысы жүй[ө]с[ү] ұм[ы]т дұрысы ұм[ұ]т дост[ы]н дұрысы дост[ұ]ң үш[і]н дұрысы үш[ү]н жел[е]у дұрысы жел[ө]у туз[е]п дұрысы түз[ө]п өзг[е]р[і]п дұрысы өзг[ө]р[ү]п көзд[ө]н дұрысы көзд[ө]н Қазақ тілінде дыбыстардың бір-біріне әсер етіп, өзара үйлесетін, үндесетін тұстарының бірі – қатаң дыбыстардың ұяңдайтын жерлері. Ырғақтық топ құрайтын сөздердің алғашқысы дауысты а, е, ы, і, у, (ұу, үу), и, (ый, ій) дыбыстарының біріне аяқталса, екінші сөз қ, к дыбыстарынан басталса, соңғылар ұяңдап, ғ, г болып айтылады: болғаннан кейін дұрысы болғаннангейін жай-күйін дұрысы жайгүйін көңіл құсы дұрысы көңілғұсұ адамның көңілі дұрысы адамныңгөңүлү жалғыз қалады дұрысы жалғызғалады аса қымбатты дұрысы асағымбатты қарым-қатынас дұрысы қарым-ғатынас қайта-қайта дұрысы қайта-ғайта Инофондармен жіберілген интерференциялық қателердің қатарына қазақ тілінің ерін үндестігіне қатысты тағы бір ережеге қатысты болып келеді. Сөздің басындағы немесе бірінші ашық буындағы ө дыбысы келесі буындағы е дыбысын өзіне жуықтатыңқырай естіртеді, бұл әсердің де күші үшінші, тіөртінші буындарда әлсірей түседі. Бұл ережені ескермеген информанттар сөйленісінде келесідей қателер көрініс тапты: жүктеу/скачать 319 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|