7.2 Стартердің және оның жетегінің қызметі мен құрылымы
Стартер СТ230-А1, СТ230-Б4, СТ-130-К4 автокөліктерді мәжбүрлі іске қосу дистанциялық басқару және номиналды кернеу қорегімен 12 В кең таралды. Олар құрылысымен және қимыл қағидатымен айтарлықтай өзгешілігі жоқ. Статердің құрылысы мен жұмысы СТ230-А1 стартернің үлгісімен (12.2 сурет), автокөлік ГАЗ 3307, -3302 қозғалтқышы «ГАзель» автокөлік қозғауыштарына орнатылған
Электроқозғалтқыш. Электрқозғалтқыштың негізгі бөліктері корпус 9 (12.2, а сурет) төрт полюстік біліктерімен оған орам 10 қоздырғыштарының катушкалары бекітілген, қақпа 13 және 30, аралық тіреуіштер 29 және якорь 8. Корпус және полюстік біліктер жұмсақ төменкөміртекті болаттан жасалған. Қоздыру орамы екі тармақтан тұрады, әрбір тармаққа жүйемен екі катушка қосылған, мыс сымнан тік бұрышты кесіктен жасалған. Тарам арасы изоляциясы кабельдік қағаздан жасалған.
Коллектор жағындағы қақпақ 13 - болат, штампталған, бір терезе мыс – графиттік электрощеткаларға 15 қолжетерлік, щетка ұстайтын төрт қорапқа бекітілген. Екі щетка ұстайтын («массаға») біріккен , ал екеуі гетинакс прокладкасымен корпустан оқшаланған. Оқшаланған щеткаұстайтындарға екі параллельдік қоздыру орамының тарамынан аяға қосылған, ал басқа екі аяғы бірге қосылған және контактілік болт 16 клеммасына шығарылған корпус саңлауы щеткаұстағыш жағы кожухпен 12 жабылған резіңке прокладкамен 11.
Аралық тіреу 29 якорь валын майысудан сақтайды. Қақпалар 13 және 30 және аралық тіректер корпуске қысқыш болттармен бекітіледі. Қақпа 30 шойыннан жасалған және фланеці бар, ол статердің картер маховигіне бекітеді . Осы фланецке қақпа 27 стартер сымының механизмі де бекітіледі. Қақпаларда және тіреу аралығында үш жылжымалы подшипник кондырылған, оның ішінде якорь валы 8 айналады. Валдың арналасуы осы бағытында реттік шайба 1 қалындығын өзгертеді,м тіреу сақинасымен 2 ұстап тұрады.
Сурет 2. Стартер СТ230-А1 және оның электрлік сызбасы:
а - көлденең тілім; б – электрлік сызбасы; 1 - реттеуші шайба; 2 -төзімдік сақинасы; 3 - шестерня; 4 - роликті муфта; 5 – буферлік пружина; 6 - шылбырлы муфта; 7 - якорь орамы; 8 – якорь; 9 - корпус; 10 - орамның қоздыру орамы; 11- прокладка; 12 - кожух; 13, 30 - стартер қақпалары; 14 - коллектор; 15 - электрщеткалар; 16 - контактілік болт; 17 - шығару; 18, 24 - реле пружинасы; 19 – реле қақпасы; 20 – контактілі диск; 21 – орам релесі; 22 – кожух; 23 – якорь релесі; 25 - палец (бармақ); 26 - рычаг; 27 - стартер сымының механизм қақпасы; 28 - ось; 29 - аралық тіреу; К3- оталу орауышының қысшқышы және басқалар. Оның номиналды күші 1,5 кВт, максимальды айналу моменті – 22.5Нм.
Якорь валдан, орам 7 және коллектордан 14 тұрады. Якорьдің білі пазалары , трансформаторлық болат беттерінен орам жасалған, төменгі жоғары жағы оқшоланған біреуі, басқасы коллектордың мыс пластинасына дәнекерленген. Коллекторға пружинамен төрт электрощетка 15 қыстырылған.
Тарту релесі. Рычагке 26 күш беру (2, а суретті қара) сымы және тұйықталған тарту релесіне қызмет етеді стартерлік шынжыр. Ол кожухтан 22, пластмассалық қақпақтар 19, якорьден 23 қайтару пружинасынан 24, контактілік диск 20 штогімен және пружина 18, тартатын және ұстайтын орамдан 21. Якорь релесі латунь құбырында орналасқан, оған жоғарыдан алдымен тарту орамы, оның үстінен – ұстайды. Тарту орамына жүйемен якорь орамы қосылған, ал ұстап тұратынға оған паралельді. Екі орам 21 соңғы жағы бірлескен, шығарушымен 17 қосылған, қақпаққа 19 бекітілген, басқа төмен жағы тарту орамы контактілік болтпен 16 қосылған, ал басқа орамның ұстап тұратын төменгі жағы корпуспен қосылған. Реле орамдары кожухпен 22 жабылған, ол магнит өткізгіш боліп есептеледі. Ол көрсетілген контактілерден басқа, стартерлік шынжырға К3 қысқашы кіреді; (12.2, б суреті), қозғаушты іске қосқан кездегі көмегімен тарамның біреуі қосымша резистормен оталу орауышының шынжырына кіріп қысқарады.
Якорьдің штогінде екі пружинаның арасында еркін контактілік диск 20 орнатылған пружинасымен 18, оны қалыпты жағдайда ажыратылған контактіде ұстап тұрады.
Стартерді іске қосқан кезде орам магнит өрісі якорь 23 релесін өзіне тартады, палец 25 рычаг 26 әсер етеді, оське 28 қондырылған. Осыған орай рычагтің төмен жағы тағылы муфта 6 арқылы және буферлік пружина 5 роликтік муфтаға 4 ауысады валдың спиральдік шлицісімен якорьдің валымен шестерня 3 сермердің тістеме ұшымен толық қосылғанша. Осымен бірге якорьдің жұмыс жүрісінің соңында контактілік дискінің көмегімен тұйықталады. Осы кезде тартушы реле орамы қысқарады, ал якорь латунь құбырының ішінде ұстап тұрады, магниттік өріс әсерімен орамды ұстайды. Стартер якорі айнала бастайды, қозғағышты іске қосуды қамтамасыз етеді.
Стартерді өшірген кезде орамды ұстап тұрған шынжыр ажырайды. Якорь релесі сым бөлшектерімен пружинаның 24 әсерімен қалыпты жағдайға қайтып келеді және стартер ажырайды. Қозғауышты іске қосқан кезде стартердің іске қосу тогінің күші 550...600 А, ал оның бос жүрісіндегі күші 70...80 А тең.
Тарту механизмі. Тарту механизмі муфтаның 9 еркін жүрісі, айналу моменті стартерден сермерке ауысады және сермерден стартер валына қозғалтқышты іске қосқаннан кейінгі айналымды болғызбайды, якорьдің быт-шыт болуын жібермейді
Муфта тығыны 3 шлицісінде тұрады, стартер якорінің валының шлицісінде орнастырлған, обойма 5, оның ішінде төрт (сауыт) сына тәрізді саңлаулар роликтер 6 плунжерлермен 11, тиелген пружиналармен 10, ступницалармен 7, шестернямен 8 бірге дайындалған. Плунжерлер пружинаның 10 көмегімен роликтерді обоймамен және ступница арасындағы беттікті қысады.
Қозғалтқышты іске қосқаннан кейін сермердің тістеме венеціне шестернядан айналу моменті беріледі, осыған орай роликтен сына тәрізді обойма пазына тар бөлігіне жылжыйды, шестерня ступницасының және олардың арасына қатты сыналып қалады.
Достарыңызбен бөлісу: |