Бухгалтерлік есепке заңнамалы- нормативтік құжаттардың әдістемелік жинағы 0705002 «Бухгалтерлік есеп және аудит»

      Маусымдық жұмыстарда iстейтiн қызметкерлермен еңбек шарты, осы Кодекстiң 54-бабында көзделген негiздерден басқа:
      1) жұмыс берушiдегi жұмыстар өндiрiстiк сипаттағы себептер бойынша екi аптадан артық мерзiмге тоқтатылған;
      2) қызметкер еңбекке уақытша жарамсыздығы салдарынан қатарынан бiр ай бойы жұмысқа шықпаған жағдайларда жұмыс берушiнiң бастамасы бойынша бұзылуы мүмкiн.

      209-бап. Маусымдық жұмыстарда iстейтiн қызметкерлермен еңбек шартын бұзу тәртiбiнiң ерекшелiктерi

      1. Маусымдық жұмыстарда iстейтiн қызметкер, бұл туралы жұмыс берушiнi күнтiзбелiк жетi күн бұрын жазбаша түрде ескерте отырып, еңбек шартын өз бастамасы бойынша бұзуға құқылы.
      2. Жұмыс берушi маусымдық жұмыстарда iстейтiн қызметкердi еңбек шартының осы Кодекстiң 54-бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген негiздер бойынша бұзылатыны туралы күнтiзбелiк жетi күн бұрын жазбаша ескертуге мiндеттi.
      3. Маусымдық жұмыстарда iстейтiн қызметкермен еңбек шарты бұзылған кезде, жұмыс берушi пайдаланылмаған демалыс үшiн өтемақы төлемiн жұмыс iстелген уақытқа барабар төлейдi.
      4. Маусымдық жұмыста iстейтiн қызметкермен еңбек шарты ұйымның таратылуына, қызметкерлер санының немесе штатының қысқаруына байланысты тоқтатылған кезде екi апталық орташа жалақы мөлшерiнде демалыс жәрдемақысы төленедi.

 21-тарау. ВАХТАЛЫҚ ӘДIСПЕН ЖҰМЫС IСТЕЙТIН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДIҢ

      210-бап. Вахталық әдiспен жұмыс iстеу ерекшелiктерi

      1. Вахталық әдiс, қызметкерлердiң тұрақты тұратын жерiне күн сайын қайтып келуi қамтамасыз етiле алмайтын кезде, олардың тұрақты тұратын жерiнен тысқары жерде еңбек процесiн жүзеге асырудың ерекше нысаны болып табылады.
      2. Жұмыс берушi вахталық әдiспен жұмыс iстейтiн қызметкерлер жұмыс өндiрiсi объектiсiнде болған кезде оларды тыныс-тiршiлiгiн қамтамасыз ету үшiн тұрғын үймен, жұмыс орнына және одан керi жеткiзiп салуды, сондай-ақ жұмыс орындау жағдайларымен және ауысымаралық демалыспен қамтамасыз етуге мiндеттi.
      Жұмыс берушi қызметкердiң жұмыс өндiрiсi объектiсiнде болу жағдайларын еңбек шартына, ұжымдық шартқа сәйкес қамтамасыз етедi.

      211-бап. Вахталық әдiспен жұмыс iстеуге қойылатын  шектеулер

      Вахталық әдiспен орындалатын жұмыстарға он сегiз жасқа толмаған қызметкерлер, жүктi әйелдер, бiрiншi және екiншi топтардағы мүгедектер жiберiлмейдi. Өзге қызметкерлер, егер мұндай жұмыстар медициналық қорытынды негiзiнде олардың денсаулығына қайшы келмесе, вахталық әдiспен орындалатын жұмыстарға тартылуы мүмкiн.

      212-бап. Вахтаның ұзақтығы

      1. Объектiде жұмыс орындау уақытын және ауысымаралық тынығу уақытын қамтитын кезең вахта деп есептеледi.
      2. Вахтаның ұзақтығы күнтiзбелiк отыз күннен аспауға тиiс.

      213-бап. Вахталық әдiспен жұмыс iстеу кезiнде жұмыс уақытын және тынығу уақытын есепке алу

      1. Жұмыстың вахталық әдiсi кезiнде айлық, тоқсандық немесе өзге де неғұрлым ұзақ, бiрақ бiр жылдан аспайтын кезең iшiндегi жұмыс уақытының жиынтық есебi белгiленедi.
      2. Есептiк кезең жұмыс уақытын, демалыс уақытын, жұмыс берушi
орналасқан жерден немесе жиналатын жерден жұмыс орнына дейiнгi және одан керi қайту жолының уақытын қамтиды. Бұл ретте, есептiк кезеңдегi жұмыс уақытының жалпы ұзақтығы осы Кодексте белгiленген нормалардан аспауға тиiс.
      3. Жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын вахтааралық тынығу кезеңiнде бөлiп беруге жол берiлмейдi.
      4. Жұмыс берушi вахталық әдiспен жұмыс iстейтiн әрбiр қызметкердiң жұмыс уақыты мен тынығу уақытының есебiн ай бойынша және барлық есептiк кезең бойынша жүргiзуге мiндеттi.

 22-тарау. ҮЙ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРIНIҢ ЕҢБЕГIН РЕТТЕУ ЕРЕКШЕЛIКТЕРI

      214-бап. Үй қызметкерлерiмен еңбек шартын жасасу және тоқтату ерекшелiктерi

      1. Үй қызметкерлерi деп жұмыс берушi - жеке тұлғалардың үй шаруашылығында жұмыстар (қызмет көрсетулер) орындайтын қызметкерлер танылады.

      215-бап. Үй қызметкерлерiнiң жұмыс уақыты мен тынығу  уақытының режимi

      1. Үй қызметкерлерiне осы Кодексте белгiленген жұмыс уақыты мен тынығу уақыты ұзақтығының нормалары қолданылады.
      2. Үй қызметкерiнiң жұмыс режимi, оларға демалыс күндерiн, жыл сайынғы ақылы еңбек демалысын беру, оларды үстеме жұмыстарға, түнгi уақытта, демалыс және мереке күндерi жұмысқа тарту тәртiбi еңбек шартында айқындалады.

      216-бап. Тәртiптiк жазаны қолдану және алып тастау  тәртiбi

      Үй қызметкерiне қатысты тәртiптiк жазаны қолдану және алып тастау тәртiбi еңбек шартымен айқындалады.

      217-бап. Жеке еңбек дауларын шешу

      Үй қызметкерi мен жұмыс берушiнiң арасындағы жеке еңбек даулары тараптар келiсiмiмен және (немесе) сотта шешiледi.

      218-бап. Үй қызметкерiмен еңбек шартын бұзу

      Үй қызметкерiмен еңбек шартын бұзу еңбек шартында көзделген негiздер бойынша жүргiзiледi.

 23-тарау. ҮЙДЕ ЖҰМЫС IСТЕЙТIН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДIҢ ЕҢБЕГIН РЕТТЕУ

      219-бап. Үйде жұмыс iстейтiн қызметкерлер

      1. Жұмыс берушiмен жұмысты өз материалдарымен және өзiндiк немесе жұмыс берушi бөлiп беретiн не жұмыс берушi қаражаты есебiнен сатып алынатын жабдықтарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдаланып, үйде жеке еңбегiмен орындау туралы еңбек шартын жасасқан адамдар үйде жұмыс iстейтiн қызметкерлер деп есептеледi.
      2. Қызметкердiң жұмысты үйде орындауы еңбек шартын жасасқан кезде, сол сияқты еңбек шартының қолданылу мерзiмi iшiнде еңбек шартына тиiстi өзгерiстер енгiзе отырып белгiленуi мүмкiн.

      220-бап. Үйде жұмыс iстейтiн қызметкерлердiң еңбек жағдайлары

      1. Үйде iстелетiн жұмыс қызметкердiң денсаулық жағдайына қайшы келмейтiн және оларды орындау үшiн еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау жөнiндегi талаптар қамтамасыз етiлген жағдайда ғана орындалуы мүмкiн.
      2. Үйде iстелетiн жұмыстарды орындауға арналған еңбек шартында:
      1) жұмысты қызметкерге меншiк құқығымен тиесiлi немесе жұмыс берушi бөлiп беретiн не жұмыс берушiнiң қаражаты есебiнен сатып алынатын жабдықтарды, материалдарды, құрал-саймандар мен құрылғыларды пайдаланып орындау;
      2) қызметкердi жұмысты орындау үшiн шикiзатпен, материалдармен, жартылай дайын өнiмдермен қамтамасыз ету тәртiбi мен мерзiмдерi;
      3) дайын өнiмдi алып шығу тәртiбi мен мерзiмдерi;
      4) қызметкерге төленетiн өтемақы және өзге де төлемдер туралы талаптар мiндеттi түрде көзделуге тиiс.

      221-бап. Үйде жұмыс iстейтiн қызметкерлердiң жұмысуақыты мен тынығу уақытының режимi, еңбек  қауiпсiздiгiн және еңбегiн қорғауды қамтамасыз  ету жағдайлары

      Жұмыс уақыты мен тынығу уақытының режимi, жұмыс берушiнiң қызметкердiң жұмыс уақыты режимiн сақтауын бақылау ерекшелiктерi, еңбек қауiпсiздiгiн және еңбектi қорғауды қамтамасыз ету және үйде жұмыс iстейтiн қызметкер үшiн осы талаптардың сақталуы жөнiндегi жағдайлар еңбек шартында белгiленедi.

 24-тарау. МҮГЕДЕКТЕРДIҢ ЕҢБЕГIН РЕТТЕУ ЕРЕКШЕЛIКТЕРI

      222-бап. Мүгедектердiң еңбек ету құқығын iске асыруы

      1. Мүгедектер әдеттегiдей еңбек жағдайлары бар не мүгедектер еңбегiн пайдаланатын мамандандырылған ұйымдарда оңалтудың жеке бағдарламасын ескере отырып, жұмыс берушiлермен еңбек шарттарын жасасуға құқылы.

      223-бап. Мүгедек қызметкерлердiң еңбек жағдайлары

      1. Еңбектi нормалау, еңбекке ақы төлеу және еңбектi қорғау жағдайлары, жұмыс режимi, кәсiптердi (лауазымдарды) қоса атқару тәртiбi, техникалық, санитарлық, гигиеналық, өндiрiстiк-тұрмыстық жағдайлар, сондай-ақ тараптар келiсiмi бойынша еңбек шартының, ұжымдық шарттың өзге де жағдайлары басқа қызметкерлермен салыстырғанда мүгедек қызметкерлердiң жағдайларын нашарлата немесе құқықтарын шектей алмайды.
      2. Мүгедектер еңбегiн ауыр жұмыстарда, зиянды (ерекше зиянды), қауiптi еңбек жағдайлары бар жұмыстарда пайдалануға тыйым салынады.
      3. Жұмыс iстеп жүрген мүгедектерге осы Кодексте, келiсiмдерде, жұмыс берушiнiң актiлерiнде, сондай-ақ еңбек шартында, ұжымдық шартта белгiленген қосымша кепiлдiктер берiлуi мүмкiн.
      4. Жұмыс берушi жұмыс iстеп жүрген мүгедектердiң толық емес жұмыс уақыты режимi, жүктеменi азайту және басқа еңбек жағдайлары туралы медициналық қорытындыларды орындауға мiндеттi.

      224-бап. Мүгедек қызметкерлердiң жұмыс уақытының қысқартылған ұзақтығы

      1. Бiрiншi және екiншi топтағы мүгедек қызметкерлерге аптасына 36 сағаттан аспайтын ұзақтығы қысқартылған жұмыс уақыты белгiленедi.
      2. Бiрiншi және екiншi топтағы мүгедек қызметкерлердiң күнделiктi жұмысының (жұмыс ауысымының) ұзақтығы жетi сағаттан аспауға тиiс.

      225-бап. Мүгедек қызметкерлерге жұмыс уақытының жиынтық  есебiн қолдануды шектеу

      1. Бiрiншi және екiншi топтағы мүгедек қызметкерлерге жұмыс уақытының жиынтық есебiн қолдануға жол берiлмейдi.
      2. Егер үшiншi топтағы мүгедек қызметкерлерге медициналық
көрсетулер бойынша жұмыс уақытының жиынтық есебi белгiленетiн
режимге тыйым салынған болса, оларға мұндай есеп белгiленбейдi.

      226-бап. Мүгедек қызметкерлердiң түнгi уақыттағы жұмысын, үстеме жұмысын, демалыс және мереке  күндердегi жұмысын, оларды iссапарға жiберудi шектеу

      Мүгедек қызметкерлердi үстеме жұмысқа, түнгi уақытта, демалыс және мереке күндерiндегi жұмысқа тартуға, iссапарға жiберуге, егер олар үшiн мұндай жұмыстарға медициналық көрсетулер бойынша тыйым салынбаған болса, олардың жазбаша келiсiмiмен ғана жол берiледi.

      227-бап. Мүгедек қызметкерлерге жыл сайынғы ақылы еңбек  демалысын беру

      Мүгедек қызметкерлерге жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы олармен келiсе отырып, жұмыс берушi бекiтетiн демалыс кестесiне сәйкес берiледi.

      228-бап. Мүгедек қызметкерлерге жыл сайынғы ақылы қосымша демалыс беру

      Жыл сайынғы ақылы қосымша демалыс - жыл сайынғы ақылы еңбек демалысымен бiр мезгiлде не мүгедек қызметкердiң қалауы бойынша жұмыс жылының басқа уақытында берiледi.

 25-тарау. АЗАМАТТЫҚ ҚЫЗМЕТШIЛЕРДIҢ ЕҢБЕГIН РЕТТЕУ

      229-бап. Азаматтық қызметке кiру

      1. Азаматтық қызметке кiру тағайындау тәртiбiмен немесе конкурс бойынша жүзеге асырылады.      2. Конкурсты бос лауазымы бар мемлекеттiк мекеме, қазыналық кәсiпорын ұйымдастырып, өткiзедi.
      3. Азаматтық қызметке кiру және азаматтық қызметшiнiң бос лауазымына орналасуға арналған конкурсты өткiзу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.      4. Азаматтық қызметке қабылдау еңбек шартын жасасу және жұмыс берушiнiң актiсiн шығару жолымен жүзеге асырылады.

      230-бап. Азаматтық қызметшiлер лауазымдарының тiзбесi

      Азаматтық қызметшiлер лауазымдарының тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.

      231-бап. Азаматтық қызметте болумен байланысты шектеулер

      Азаматтық қызметшi:      1) материалдық-техникалық, қаржылық және ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсатта пайдалануға;      2) азаматтық қызметтiң қалыпты жұмыс iстеуiне және лауазымдық мiндеттердi атқаруға кедергi келтiретiн iс-әрекеттерге қатысуға;
      3) қызмет жағдайын азаматтық қызметпен байланысты емес мақсатта пайдалануға;  

    4) азаматтық қызметтi өткеру кезеңiнде белгiлi болған мемлекеттiк құпияны, қызметтiк және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәлiметтердi жария етуге құқылы емес.

      232-бап. Азаматтық қызметшiнi басқа мемлекеттiк мекемеге (қазыналық кәсiпорынға) жұмысқа  ауыстыру

      Азаматтық қызметшi өзiнiң жазбаша өтiнiшi бойынша тиiстi ұйымдардың басшылары арасындағы келiсiм бойынша басқа мемлекеттiк мекемеге (қазыналық кәсiпорынға) жұмысқа ауыстырылуы мүмкiн.

      233-бап. Азаматтық қызметшiлердi аттестаттау

      Азаматтық қызметшiлер кәсiптiк және бiлiктiлiк даярлығы деңгейiн, iскерлiк қасиеттерiн айқындау мақсатында аттестаттаудан өтедi.

      234-бап. Азаматтық қызметтегi жоғарылату

      1. Азаматтық қызметшiлердiң қызметтегi жоғарылауы оларды жоғары лауазымға ауыстыру жолымен жүзеге асырылады.
      2. Бiлiктiлiк деңгейi жоғары және жұмыс тәжiрибесi бар, өзiнiң кәсiптiк, бiлiктiлiк деңгейiн үнемi арттырып отыратын азаматтық қызметшiлер азаматтық қызмет бойынша жоғарылатуда басым құқықты пайдаланады.

      235-бап. Азаматтық қызметшiлердiң бiлiктiлiгiн арттыру  және оларды қайта даярлау

      1. Азаматтық қызметшiлер кәсiптiк бiлiмi мен дағдыларын тереңдету, кәсiптер мен мамандықтар алу мақсатында тиiстi бiлiм беру ұйымдарына жiберiлуi мүмкiн.      2. Азаматтық қызметшiнiң оқуы, қайта оқуы, тағылымдамадан өтуi, өндiрiстен (жұмыстан) қол үзбей оқу жағдайындағы ғылыми тағылымдамасын қоса алғанда, жiберушi ұйымның қаражаты есебiнен төленедi.
      Азаматтық қызметшiнiң оқуы кезiнде оның атқаратын лауазымы, кепiлдiктерi мен өтемақы төлемдерi сақталады.
      3. Бiлiктiлiгiн арттырудан немесе азаматтық қызмет бейiнiне сәйкес келетiн мамандық бойынша қайта даярлаудан өтiп жатқан азаматтық қызметшiлерге ақылы оқу демалысы берiледi.

      236-бап. Азаматтық қызметшiлердi көтермелеу

      Лауазымдық мiндеттерiн адал атқарғаны, жұмысты, оның iшiнде айрықша күрделi және шұғыл жұмыстарды өте сапалы орындағаны үшiн, бастамашылдығы, шығармашылық белсендiлiгi және жұмыстағы басқа да жетiстiктерi үшiн азаматтық қызметшiлер:      1) азаматтық қызметтегi жоғарылатумен;      2) ақшалай сыйақымен;      3) алғыс жариялаумен көтермеленуi мүмкiн.      Ұжымдық шартта көтермелеудiң басқа да шаралары көзделуi мүмкiн.

      237-бап. Азаматтық қызметшiлерге басқа жерге жұмысқа ауысуы кезiнде берiлетiн кепiлдiктер мен  өтемақы төлемдерi

      Азаматтық қызметшiлерге мемлекеттiк мекемемен (қазыналық кәсiпорынмен) бiрге қолданыстағы әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiс бойынша басқа жерге (басқа елдi мекенге) жұмысқа ауысу кезiнде:
      азаматтық қызметшiнiң өзiнiң және оның отбасы мүшелерiнiң жұмыс орнына дейiнгi жолақысының құны (мемлекеттiк мекеме (қазыналық кәсiпорын) тиiстi қозғалыс құралын беретiн жағдайлардан басқа);
      мүлiктi тасымалдау шығыстары;      жолда болған әр күн үшiн тәулiктiк шығыстар;      атқаратын лауазымы бойынша алты лауазымдық жалақысы мөлшерiндегi бiржолғы жәрдемақы;      жолға жиналу және жаңа орынға орналасу күндерi үшiн, бiрақ алты күннен аспайтын, сондай-ақ жолда болған уақыты үшiн жалақысы төленедi.

      238-бап. Азаматтық қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу

      1. Мемлекеттiк бюджет есебiнен ұсталатын азаматтық қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу жүйесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайды.
      2. Ауылдық (селолық) жерде жұмыс iстейтiн денсаулық сақтау, әлеуметтiк қамсыздандыру, бiлiм беру, мәдениет және спорт саласының азаматтық қызметшiлерiне, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгiленбесе, жергiлiктi өкiлдi органдардың шешiмi бойынша бюджет қаражаты есебiнен қызметтiң, осы түрлерiмен қалалық жағдайда
айналысатын азаматтық қызметшiлердiң жалақыларымен және ставкалармен салыстырғанда кемiнде жиырма бес процентке жоғары лауазымдық жалақылар мен тарифтiк ставкалар белгiленедi.
      3. Ауылдық (селолық) жерде жұмыс iстейтiн денсаулық сақтау, әлеуметтiк қамсыздандыру, бiлiм беру, мәдениет және спорт мамандары лауазымдарының тiзбесiн жергiлiктi өкiлдi органмен келiсiм бойынша жергiлiктi атқарушы орган айқындайды.

      239-бап. Азаматтық қызметшiлерге берiлетiн демалыс

      1. Мемлекеттiк бюджет есебiнен ұсталатын азаматтық қызметшiлерге лауазымдық жалақысы мөлшерiнде сауықтыруға арналған жәрдемақы төлене отырып, ұзақтығы күнтiзбелiк отыз күннен кем болмайтын жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы берiледi. Азаматтық
қызметшiлерге сауықтыруға арналған жәрдемақы күнтiзбелiк жылда бiр рет төленедi.
      Азаматтық қызметшiлердiң жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының заңдарымен неғұрлым ұзақ мерзiмдi жыл сайынғы ақылы еңбек демалысы белгiленуi мүмкiн.
      2. Жоғары оқу орындарында оқитын азаматтық қызметшiлерге жұмыс берушiмен келiсiм бойынша емтихандар тапсыру, диплом жобасын (жұмысын) дайындау мен қорғау, оқу бiтiру емтихандарын тапсыру кезеңiне ақылы оқу демалыстары берiледi.
      Ескерту. Осы Кодекстiң 239-бабы 1-тармағы 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi.

      240-бап. Азаматтық қызметшiлермен еңбек шартын  тоқтатудың қосымша негiзi

      1. Қызметкерлермен еңбек шартын тоқтату үшiн осы Кодексте белгiленген негiздермен қатар азаматтық қызметшiлердiң Қазақстан Республикасының заңында белгiленген зейнеткерлiк жасқа жетуi олармен еңбек шартын тоқтатудың қосымша негiзi болып табылады.
      2. Мемлекеттiк мекеменiң (қазыналық кәсiпорынның) басшысы не жауапты хатшысы немесе Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын өзге де лауазымды адам зейнеткерлiк жасқа жеткен, кәсiптiк және бiлiктiлiк деңгейi жоғары қызметкермен оның еңбекке қабiлеттiлiгiн ескере отырып, еңбек шартын жыл сайын ұзартуы мүмкiн.
      Ескерту. 240-бапқа өзгерту енгiзiлдi - Қазақстан Республикасының 2007.07.27. N 315 (ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

 26-тарау. ШАҒЫН КӘСIПКЕРЛIК СУБЪЕКТIЛЕРI ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРIНIҢ

      241-бап. Өздерiне қатысты еңбек қатынастарын реттеу  ерекшелiктерi белгiленетiн шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi

      Осы тарауда белгiленген еңбектi реттеу ерекшелiктерi қызметкерлерiнiң орташа жылдық саны 25 адамнан аспайтын шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне қолданылады.

      242-бап. Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi үшiн еңбек шарттарының мерзiмдерi

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi қызметкерлермен еңбек шарттарын осы Кодекстiң 29-бабы 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген шектеусiз белгiлi бiр мерзiмге жасаса алады.

      243-бап. Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң еңбек  тәртiптемесiнiң ережелерi

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi еңбек тәртiптемесiнiң ережелерiн дербес бекiтедi.

      244-бап. Жұмыс режимi

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң жұмыс берушi бекiтетiн кестеге сәйкес демалыс және мереке күндерi жұмысқа тартуды көздейтiн жұмыс режимiн белгiлеуге, сондай-ақ жұмыс уақытының ұзақтығы жөнiндегi жалпы талаптарды сақтай отырып, жұмыс уақытының жиынтық есебiн немесе жұмыс күнiн бөлiктерге бөлудi пайдалануға құқығы бар.

      245-бап. Еңбекке ақы төлеу шарттары

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi қызметкерлерiнiң еңбегiне ақы төлеу шарттарын жұмыс берушi белгiлейдi немесе өзгертедi және еңбек шартын жасасу кезiнде немесе оларды бекiтуге кемiнде бiр ай қалғанда қызметкерлер назарына жеткiзедi. Жұмысқа ақы төлеу шарттарын бекiту кезiнде жұмыс берушiнiң еңбек шартының талаптарын бiржақты тәртiппен өзгертуге құқығы жоқ.

      246-бап. Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнiң әлеуметтiк әрiптестiкке қатысуы

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерi қатысатын еңбек қатынастарына, егер жұмыс берушiлер мен қызметкерлер келiссөздер жүргiзу және осындай келiсiмдерге қол қою үшiн тиiстi ұйымдарға бiрiккен болса, келiсiмдердiң күшi қолданылады.

      247-бап. Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнде еңбек  қауiпсiздiгiн және еңбектi қорғауды ұйымдастыру ерекшелiктерi

      Шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiнде еңбек қауiпсiздiгiн және еңбектi қорғауды ұйымдастыруды жеке немесе заңды тұлғалар шарт негiзiнде жүзеге асыруы мүмкiн.

27-тарау. ЗАҢДЫ ТҰЛҒАНЫҢ АЛҚАЛЫ АТҚАРУШЫ ОРГАНЫНЫҢ БАСШЫСЫ МЕН МҮШЕЛЕРIНIҢ ЕҢБЕГIН РЕТТЕУ ЕРЕКШЕЛIКТЕРI

      248-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының еңбегiн реттеудiң құқықтық негiздерi

      Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек қатынастары осы Кодекске, Қазақстан Республикасының заңдарына, құрылтай құжаттары мен еңбек шартына сәйкес жүзеге асырылады.

      249-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек шартын жасасу

      Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек шартын заңды тұлға мүлкiнiң меншiк иесi немесе ол уәкiлеттiк берген тұлға (орган) не заңды тұлғаның уәкiлеттi органы Қазақстан Республикасының заңдарында, құрылтай құжаттарында немесе тараптар келiсiмiнде белгiленген мерзiмге жасасады.

      250-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының қоса атқаратын жұмысы

      Заңды тұлғаның атқарушы органының басшысы заңды тұлғаның уәкiлеттi органының не заңды тұлға мүлкiнiң меншiк иесiнiң, не ол уәкiлеттiк берген тұлғаның (органның) рұқсатымен ғана басқа ұйымдарда ақы төленетiн лауазымдарды атқара алады.

      251-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының  материалдық жауапкершiлiгi

      Заңды тұлғаның атқарушы органының басшысы заңды тұлғаға келтiрген залалы үшiн осы Кодексте немесе Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгiленген тәртiппен материалдық жауаптылықта болады.

      252-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек шартын тоқтатудың қосымша негiздерi

      Заңды тұлға мүлкiнiң меншiк иесiнiң не ол уәкiлеттiк берген тұлғаның (органның) немесе заңды тұлғаның уәкiлеттi органының еңбек қатынастарын мерзiмiнен бұрын тоқтату туралы шешiмi осы Кодексте көзделген негiздермен қатар заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек шартын тоқтатуға қосымша негiз болып табылады.
      Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысымен еңбек шарты тоқтатылған жағдайда, оның қолданылу мерзiмi өткенге дейiн еңбек шартын мерзiмiнен бұрын бұзғаны үшiн оған еңбек шартында айқындалатын мөлшерде өтемақы төлемi төленедi.

      253-бап. Заңды тұлғаның атқарушы органы басшысының бастамасы бойынша еңбек шартын мерзiмiне  бұрын бұзу

      Заңды тұлғаның атқарушы органының басшысы заңды тұлға мүлкiнiң меншiк иесiн не ол уәкiлеттiк берген тұлғаны (органды) немесе заңды тұлғаның уәкiлеттi органын бұл жөнiнде жазбаша түрде кемiнде екi ай бұрын ескерте отырып, еңбек шартын мерзiмiнен бұрын бұзуға құқылы.

      254-бап. Заңды тұлғаның алқалы атқарушы органы мүшелерiнiң еңбегiн реттеу ерекшелiктерi

      Осы тарауда белгiленген атқарушы орган басшысының еңбегiн реттеу ерекшелiктерi, егер Қазақстан Республикасының заңдарында, құрылтай құжаттарында өзгеше белгiленбесе, заңды тұлғаның алқалы атқарушы органының басқа да мүшелерiне қолданылады.

 28-тарау. МЕМЛЕКЕТТIК ҚЫЗМЕТШIЛЕРДIҢ, ПАРЛАМЕНТ ЖӘНЕ

      255-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң, Парламент және  мәслихаттар депутаттарының, Қазақстан  Республикасы судьяларының еңбегiн реттеу

      Мемлекеттiк қызметшiлердiң, Парламент және мәслихаттар депутаттарының, Қазақстан Республикасы судьяларының еңбегi қызметке кiрудiң, оны өткеру мен тоқтатудың ерекше жағдайлары мен тәртiбiн, еңбектiң ерекше жағдайларын, еңбекке ақы төлеу жағдайларын, сондай-ақ қосымша жеңiлдiктердi, артықшылықтар мен шектеулердi белгiлейтiн Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнде көзделген ерекшелiктермен бiрге осы Кодексте реттеледi.