Буын. Зерттелуі және түрлері


Ғалымдар Буын түрлері



бет13/13
Дата27.10.2023
өлшемі38.3 Kb.
#481667
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Сөж буынн

Ғалымдар

Буын түрлері

1

Ахмет Байтұрсынов

1914жылы "Тіл құралы": ашық және бітеу 1928жылы "Тіл жұмсарында":ашық, тұйық, бітеу
Мақалалары: «Буын һәм дыбыс», «Сөз һәм буын»

2

Құдайберді Жұбанов

1934 жылы «Ауыл мұғалімі» журналында жарық көрген «Буын жігін қалай табуға болады?» атты мақаласында: Буын ішіндегі дыбыстардың түзілу тәртібіне қарай таптастырғанда 6 түрлі буын болады.

  • жалаң буын (тек дауысты)

  • ашық буын (дауыссыз-дауысты)

  • жеңіл тұйық буын (дауысты - дауыссыз)

  • жеңіл бітеу буын (дауыссыз-дауысты-дауысыз)

  • ауыр тұйық буын (дауысты-созылыңқы дауысты-қатаң дауыссыз)

  • ауыр бітеу буын (дауыссыз-дауысты-созымды дауыссыз-қатаң дауыссыз).

3

Ж. Аралбаев

«Қазақ тілі бойынша этюдтер»:
1)Ашық буын
2)Тұйық буын:
а)жай тұйық;
ә) ауыр тұйық;
3)Бітеу буын:
а) басы ауыр бітеу буын;
ә) аяғы ауыр бітеу буын.

4

Н.Сауранбаев

«Қазақ тіл білімінің проблемалары» еңбегінде: жалаң, ашық, тұйық, бiтеу

5

М. Томанов

«Қазақ тілінің тарихи грамматикасы» еңбегінде: ашық буын және бітеу буын

6

I.Кеңесбаев

1954 жылы "Қазақ ССP Ғылым академиясының Хабаpшысы" жуpналының бipiншi нөмipiнде "Қазақ тiлiнiң буын құpылысы" деген мақаласына: Қазақ тілі буынның нормасы бойынша буынның үш түрін көрсетеді:

  • Ашық буын

  • Тұйық буын

  • Бітеу буын

7

Б. Қалиев

«Қазақ тілінің фонетикасы»:

  • Ашық буын

  • Тұйық буын

  • Бітеу буын

8

С.Мырзабеков

«Қазіргі қазақ тілінің фонетикасы»: буынның 2 түрі бар: ашық буын және тұйық буын.



Пайдаланылған әдебиет:
1.Байтұрсынов А. Тіл тағылымы.-Алматы, 1992
2.Жұбанов Қ. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер.-Алматы, 1991
3. Ж. Аралбаев «Қазақ тілі бойынша этюдтер» 1977ж
4.Сауранбаев Н. Қазақ тіл білімінің проблемалары.-Алматы, 1982
5. М.Томанов Қазақ тілінің тарихи грамматикасы , 1981
6.Кеңесбаев I., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі /лексика, фонетика/.-Алматы, 1975
7.К.Бейсенбаева «Қазіргі қазақ тілінің фонетикасы» , 1973 ж.
8. Ә. Хасеновтың «Тіл білімі»
9. Қазақ грамматикасы.-Астана, 2002
10. К. Аханов «Тіл білімінің негіздері»
11. Б. Қалиев «Қазақ тілінің фонетикасы» , 2014
12.Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы.-Алматы, 1993

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет