Д. Р. Онтагарова, педагогика ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы «Химия және география»



Дата15.06.2016
өлшемі275.43 Kb.
#136889


КАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТ



3 деңгейлі СМЖ

құжаты


ПОӘК

ПОӘК

042-18-34.1.19

/01-2014


ПОӘК

Студенттерге арналған «Циклді қосылыстардың органикалық химиясы» пәнінің бағдарламасы



«11».09 2014ж.

№ 2 басылым




ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

«Циклді қосылыстардың органикалық химиясы»

5В011200 - « Химия» мамандығы үшін

СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей

2014


  1. ӘЗІРЛЕГЕН

ҚҰРАСТЫРУШЫ: ________ «_____» ___________ 2014 ж.


Д.Р. Онтагарова , педагогика ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы

«Химия және география» кафедрасы




  1. ТАЛҚЫЛАНДЫ:




    1. «Химия және география» кафедрасы отырысында

« 02 » 09. 2014 ж. №1 хаттама

Кафедра меңгерушісі Д.Р. Онтагарова
2.2 Жаратылыстық ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында
«03 » 09. 2014 ж. № 1 хаттама

Төрайымы, доцент __________________ З.В.Абдишева


3.БЕКІТІЛДІ :
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған « 11 » 09. 2014 ж., № 1 хаттама

ОӘК төрағасы, проректор _______________ Г.К.Искакова


4. №1 басылым орнына (18.09.13) енгізіліп отыр



Мазмұны


  1. Жалпы ережелер

  2. Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу

  3. Пәнді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар

  4. Курс форматы

  5. Курс саясаты

  6. Баға қоюдың саясаты

7. Әдебиеттер


  1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер

Лектордың аты-жөні: Онтагарова Динар Рахымовна – педагогика ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы

Кафедра Химия және география

Байланыс ақпараты – тел. 77-33-58, оқу ғимараты №3,

кабинет № 408, Сабақ өткізу орны № 408 дәрісхана

«Циклді қосылыстардың органикалық химиясы» пәні бойынша - 3 кредит.



1.2 Пәннің мазмұнын қысқаша сипаты «Циклді қосылыстардың органикалық химиясы»- көмірсутектер мен олардың туындыларын зерттейтін ғылым. Бейорганикалық қосылыстарға қарағанда органикалық қосылыстар ерекше қасиеттерге ие, адам мен жануарлар ағзасы үшін маңызы зор.

1.3 Аталмыш курстың мақсаты студенттерге органикалық химияның теориялық негіздерінен білім беру:

  • органикалық заттардың құрылыс теориясының негізгі қағидалары жайлы;

  • органикалық қосылыстардың негізгі кластары жайлы;

  • органикалық қосылыстардың қасиеттерінің олардың құрылысына тәуелді екенін;

  • органикалық реакциялардың заңдылықтары мен механизмі жайлы;

  • негізгі биологиялық маңызды органикалық қосылыстар мен олардың қызметі жайлы түсініктерді алуы табылады;

  • органикалық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын түсіндіру;

  • бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.

    1. Пәнді оқып-білудің негізгі міндеті:

    • органикалық қосылыстардың теориялық негіздерін білу;

    • алифатты және ароматты көмірсутектердің және олардың функционалды туындыларының синтезін білу;

    • органикалық қосылыстардың табиғатын білу.

1.5 Оқып-білудің нәтижесінде студент мыналарды :

  • органикалық химия реакциялар теңдеулерін (молекулалық, иондық, ионды-молекулалық, тотығу-тотықсыздану реакцияларының ) құрастыра білуі;

  • негізгі стехиометриялық және фундаменталды заңдарды меңгеруі;

  • зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;

  • зертханалық тәжірибелерді істей алуы;

  • органикалық қосылыстар номенклатурасының жіктелуінің теориялық негіздерін білуі;

  • зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай

білуі, кестелер мен сызба нұсқалар сала білуі ;

  • органикалық қосылыстарды синтездеу әдістерін білуі;

  • өздігінен ғылыми-зерттеу жұмыстарын қоюды ұйымдастыра білуге тиіс.

1.6 Курстың пререквизиттері:

1.6.1. Бейорганикалық химияның теориялық негіздері

1.6.2.Периодтық жүйенің элементтер химиясы

1.7 Курстың постреквизиттері:

1.7.1. Жоғары молекулалы қосылыстар химиясы

1.7.2. Педагогикалық практика барысында сабақ жоспарларын құрастыруда қолдану



2 ПӘН МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫҢ БӨЛІНУІ

1-кесте




Тақырыптар атауы
















Д

ЗС

СӨЖО

СӨЖ

Әдебиет

тер



1

Д Көмірсулар

3С №1 1Көмірсулар. Стереохимиясы. Моноздар

2

1

1

3

7.1.1-7.1.2;

7.2.3-7.2.4



2

Д Дисахаридтер.Полисахаридтер. 3С №2 Көмірсулар.Диоздар.Полиоздар


2

1

2

6

7.1.1-7.1.2;

7.1.4-7.1.5;




3

Алициклдіқосылыстар 3С №3 Алициклді көмірсутектер

2

1

1

3

7.1.1-7.1.2;

7.1.7-7.1.8



4

Д Бензол қатарының көмірсутектері, олардың жіктелуі.Бензол және оның алкил орынбасарлы туындылары

3С№4 4Ароматты көмірсутектер.

2

1

2

6

7.1.1-7.1.2;

7.1.7


7.1.4;


5

Д Бензол сақинасындағы электрофильді орынбасу реакциялары үшін бағыттау ережесі. 3С №5 Ароматты ядродағы электрофильді орынбасудың бағытталу ережелері


2

1

1

3

7.1.1-7.1.2;

7.1.4


7.2.4;

7.2.5


6

Д Бензол қатарының галоген-, сульфо- және нитротуындылары

3С №6 Бензол қатарының галоген-, сульфо-жэне нитротуындылары

2

1

2

6

7.1.1-7.1.2;

7.2.2


7.2.5

7

Д Бір атомды және көп атомды фенолдар

3С №7 Бір атомды фенолдар, физикалық-химиялық қасиеттері. Көп атомды фенолдар алынуы, физикалық-химиялық қасиеттері.


2

1

1

3

7.1.1-7.1.2;

7.1.5-7.2.2;

7.2.3


8

Д Ароматты қатардың карбонильді қосылыстары

3С№8 Ароматты қатарының карбонильды қосылыстары, алынуы,қасиеттері


2

1

2

6

7.1.1-7.1.2;

7.1.3 -7.1.5



9

Д Ароматты карбон қышқылдары және туындылары

3С№9 Ароматты қышқылдар,алынуы,қасиеттері

2

1

1

3

7.1.1-7.1.2

7.1.4


7.2.5

10

Д Ароматты аминдер.

3С№10 Ароматты қышқылдар,алынуы,қасиеттері


2

1

2

6

7.1.1-7.1.2

7.1.2


7.1.6


11

Д Ароматты диазо- және азоқосылыстар 3С№11 Ароматты аминдер


2

1

1

3

7.1.1-7.1.2;

7.1.3


7.2.1

7.2.2


12

Д Көп ядролы конденсирленбеген бензол сақинасынан тұратын ароматты көмірсутектер 3С№12 Диазоқосылстар Азоқосылыстар.


2

1

2

6

7.1.1-7.1.2

7.1.2


7.1.4


13

Д Көп ядролы конденсирленген бензол сақинасынан тұратын ароматты көмірсутектер 3С№13 Трифенилметан қатарының қосылыстары,бояғыштар


2

1

1

3

7.1.1-7.1.2

7.1.5


7.1.6


14

Д Бес мүшелі гетероциклді қосылыстар Алты мүшелі гетероциклді қосылыстар. Бірнеше гетероатомнан тұратын

гетероциклді қосылыстар



3С №14 Конденсирленген бензол сақинасынан тұратын көмірсутектер


2

1

2

6

7.1.1

7.1.2


7.1.7-7.2.5


15

Д Бензоидты емес ароматты жүйелер 3С№15 Бес мүшелі, алты мүшелі гетероциклді қосылыстар.


2

1

1,5

4,5

7.1.1-7.1.2

7.2.3


7.2.5

7.2.3






Барлығы

30

15

22,5

67,5







  1. ПӘНДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР

Курсты оқығанда студент алдымен теориялық негіздерді игеруі қажет. Пәннің теориялық сұрақтары дәрістерде қарастырылады, сонымен бірге күрделі не оқулықтарда жоқ сұрақтар туралы айтылады, сондықтан студент дәрістерге міндетті түрде қатысуға тиіс. Дәрістер конспектілері зертханалық сабақтарға дайындық кезінде, студенттің өз бетімен өздік жұмыстарын игеру кезінде негіз болады, әдебиетпен дұрыс жұмыс істеуге көмектеседі.

Сабақтың маңызды түрі – зертханалық сабақтар. Онда зертханалық тәжірибелерді істей алуы дағдысы үйретіледі.


4 КУРС ФОРМАТЫ

««Циклді қосылыстардың органикалық химиясы» - 3 кредит.

Курс бойынша 50 минуттық дәріс аптасына 2 рет ,100 минуттық зертханалық сабақ белгіленген. Студенттер бұл сабақтарға қатысуға міндетті. Босатылған сабақтар қайталанып оқылмайды.

Зертханалық сабақтарда студенттер алдын ала тәжірибелердің барысын үйден жазып алып келіп, сабақта тіжірибелердің байқауын жазады, оқытушымен берілген тапсырмаларға жауап береді . БӨЖ тапсырмаларын 4-ші, 6-шы, 10-ші,14-ші апталарда әр студент өзіне тиісті номер бойынша, электронды порталда орындайды.

БӨЖ тапсырмалары әр теориялық тақырып бойынша пәннің оқу-әдістемелік материалдарында берілген, әр студентоны электрондық портальдан ала алады.


5 КУРС САЯСАТЫ


  • Сабаққа кешігуге болмайды;

  • Сабақты босатуға болмайды, ауырған жағдайда дәрігердің анықтама қағазы болуы қажет;

  • Тапсырма уақытында орындалмаса, қорытынды баға нәтижесі төмендетіледі;

  • Оқу процесіне (үрдісіне) белсенді қатысу қажет;

  • Курстас студенттерге және оқытушыға қайырымдылық, ақ жарқындық, ашықтық, жарасымдылық көрсету қажет;

Сонымен бірге, студенттің өзі орындамаған жұмыстары қабылданбайды, студент ар кодексін сақтауға міндетті, алдауға жол берілмейді. Сабақта ұялы телефонмен байланыс жасауға, сағыз шайнауға болмайды.

6 БАҒА ҚОЮДЫҢ САЯСАТЫ

Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.

Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген

Студенттердің білімін бақылау келесі формада жүргізіледі:



  • Ағымдағы ( күнделікті) бақылау (әр апта сайын жүргізіледі);

  • Межелік бақылау (семестрдің 7-және 15-аптасында);

  • Қорытынды бақылау түрі – емтихан.

Күнделікті бағалаудың бірнеше түрі бар:

    • Ауызша сұрау;

    • Практикалық жұмысты қорғау;

    • Бақылау сұрақтарына жауап беру ;

    • БӨЖ өткізу


Пән бойынша баллдың бөлінуі

«Циклді қосылыстардың органикалық химиясы» Кесте 2




Аптасы

Бақылау түрі

Барлық баллдар

Ескерту

1

2

3

4

1-7

1-ден 7 аптаға дейінгі аудиториялық сабақтардың барлық түріне қатысу

30

Оқытушы сабаққ қатысу,қатыспау фактілерін белгілейді

Зертханалық жұмыстарды орындау (есеп беру,қорғау )

1

Тақырып: Көмірсулар.Стереохимиясы.Моноздар

Мақсаты: Моноздардың құрлысын, изомериясын, қасиеттерін оқып -үйрену

Тапсырма :

Т.77.Моноздардағы гидроксил топтарының реакциялар

Т.78 Моноздардағы карбонил топтарының реакциялар

Т.79. Моноздардың смолаға айналуы

Т.80. Моноздарға түсті реакциялар

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Қандай реакциялар глюкозаның көп атомды спирт екендігін дәлелдейді?

  2. Глюкозаны ацилдеу реакцияларын қандай реактивтермен жүргізеді?

  3. Глюкон қышқылы қандай тотықтырғыштармен түзіледі

  4. Фруктоза мен глюкоза ертінділерін қалай ажыратуға болады?

  5. Неліктен маноздардың шайыры ериді?







Зертханалық сабақта

2

Тақырып: Көмірсулар.Диоздар.Полиоздар

Мақсаты: Диоздар,полиоздардың құрлысымен химиялық қасиеттерімен танысу

Тапсырма :

Т.81Дисахаридтердің гидроксил топтарының реакциялары

Т.83 Сахароза инверсиясы

Т.84. Сахарозаның кобальт және никель сульфаттарымен реакциясы

Т.86 Көмірсуларға сапалық реакция

Т.87 Крахмалдың қышқылдық гидролизі

Т.88 Целлюлоза қасиеттері

Т.89 Мақта және жасанды талшықтардың қасиеті

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. Кальций сахараты қалай түзіледі, оның ерігіштігі қандай?

  2. Қандай дисахаридтер Фелинг реактивімен, фенилгидразинмен реакцияға түсе алады?

  3. Қандай реакция көмегімен сахарозаны мальтозадан ажыратуға болады?

  4. Сахарозаның инверсиясының өнімдерін қандай реакция көмегімен анықтауға болады?

  5. Мыс аммиакты талшықты неден алады,реакция теңдеуін жаз

  6. Крахмалға тән сапалық реакция қандай?




20

Зертханалық сабақта

3

Тақырып: Алициклды көмірсутектер.

Мақсаты:Алициклді қосылыстар туралы оқып-үйрену

Тапсырма :

Т.76.α-пиненнің (скипидардың) қасиеттері. α-пиеннің бром суымен реакциясы.Калий перманганатымен α-пиеннің тотықтыру.

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. α-пинен жіктеу негізі бойынша қандай терпенге жатады?

  2. Қандай терпендермен α-пиненге тән реакциялар жүреді?

  3. Хвой ағаштарының озонды бөлетіндігі немен байланысты ?

20

Зертханалық сабақта

4

Тақырып: Ароматты көмірсутектер

Мақсаты:Ароматты қосылыстар туралы оқып-үйрену

Тапсырма :

Т.92 Бензолды алу

Т.93 Бензолды бромдау (а,б)

Т.94. Толуолды бромдау (а,б)

Т.95. Ароматты қосылыстарындағы галогеннің қозғалғыштығың салыстыру (а,б)

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Зертханада бензолда неден алады және түзілген бензолдың түзілгенін немен дәлелдеуге болады?

  2. Бензолды катализатор қатысында және жарық әсерімен хлорлау реакциясының айырмашылығы?

  3. Толуолды бүйір тізбегі бойынша хлорлау реакциясының механизмі

  4. Ароматты қосылыстардағы галогеннің қозғалғышты немен дәлелденеді?

  5. Толуол мен бензолды қалай ажыратуға болады?




20

Зертханалық сабақта

5

Ароматты ядродағы электрофильді орынбасудың бағытталу ережелері

Мақсаты: Ароматты ядродағы электрофильді орынбасуды бағыттау ережелерін талдау

Тапсырма : Есеп –жаттығулар орындау

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. –І және +М электрондық әсерлер тән болатын орынбасарларды анықта

  2. +І және +М электрондық әсерлер тән болатын орынбасарларды анықта

  3. –І және -М электрондық әсерлер тән болатын орынбасарларды анықта

  4. +І және -М электрондық әсерлер тән болатын орынбасарларды анықта

  5. Келісілген ориетация тән болатын қосылыстарға мысалдар келтір




20

Зертханалық сабақта

6

Тақырып: Бензол қатарының туындылары

Мақсаты: Бензол қатарының туындыларының қасиеттерін оқып-үйрену

Тапсырма :

Т.96 Ароматты көмірсутектерді

нитрлеу (а-в)

Т.97 Ароматты көмірсутектерді сульфирлеу

Т.98 Бензолды алкилдеу

Т.99 Ароматты көмірсутектерді тотықтыру

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. м-динитробензолды алу реакциясының шарттары,реакция механизмі

  2. Алкилдеу реакциясында алюминий хлоридінің ролі неде?

  3. Бензол және толуоолдың калий перманганатына әр түрлі әсер көрсетуін немен түсіндіруге болады?

  4. Бензлол, толуол, ксилолды сульфирлеу реакциясының салыстырмалы сипатын бер




20

Зертханалық сабақта

7

Тақырып: Бір атомды фенолдар

Мақсаты: Біржәне көп атомды фенолдардың қасиетін оқып үйрену

Тапсырма :

Т.100 FеCI3 фенолдың реакциясы

Т.101 Азот қышқылымен фенолдың реакциясы

Т.102 Феноляттардың түзілуі және ыдырауы (а,б)

Т.103. Фенолды бромдау

Т.104. Фенолды нитрлеу (о-және нитрофенолдарды алу)

Т.105. Пикрин қышқылының алынуы және қасиеттері(а-д)

Т. 106. Фенолды сульфирлеу

Т.107. Фенолды бензоилирлеу

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Сілтімен және карбонаттармен реакциясында фенол қандай қасиет көрсетеді? Оны фенолдың құрлысымен байланысты түсіндірмесін бер.

  2. Фенолды нитрлеу реакциясының ерекшелігі неде?

  3. Фенолдың бензол, толуолмен салыстырғанда электрофильді орын басу реакциясына қабілетін салыстыр






Зертханалық сабақта

7

Межелік бақылау №1.

90

Сабақ кестесіне сәйкес

Студенттің өздік жұмысы

4

Төмендегі көрсетілген тақырыптар бойынша реферат,сызба –нұсқа, кроссворд, сөзжұмбақ, глоссарий т.б.түрде тапсырманы орындау

  1. Пектиндер, камеди, хитин, пентозандар.

  2. Стероидтар

  3. Бензол, толуол,ксилол,кумол практикада қолданылуы

  4. Ароматты спирттер

  5. Өсімдіктерді қорғау үшін қолданылатын химиялық заттар(пестицидтер).

40

Кестеге сәйкес

6

Төмендегі тақырыптар бойынша өздік жұмысқа арналған есеп-жаттығулар орындау

  1. Ароматты көмірсутектер.

  2. Бензол қатарынң туындылары.

  3. Ароматты ядродағы электрофильді орынбасудың бағытталу ережелері

  4. Фенолдар

40

Кестеге сәйкес

1-ден 7 аптаға дейінгі оқыту нәтижелерінің қортынды балы

300




8-15

8-ден 15 аптаға дейінгі аудиториялық сабақтардың барлық түріне қатысу

30

Оқытушы сабаққ қатысу,қатыспау фактілерін белгілейді

Зертханалық жұмыстарды орындау (есеп беру,қорғау )

8

Көп атомды фенолдар

Мақсаты: Біржәне көп атомды фенолдардың қасиетін оқып үйрену

Т.109. FеCI3 көп атомды спирттердің әрекеттесуі

Т.110.Гидрохинонды ацилдеу

Т.111. Фенолды тотықтыру

Т.112. Гидрохинонды тотықтыру

Т.113.Күміс тотығымен көп атомды спирттерді тотықтыру

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. Бір атомды және қөп атомды фенолдарға қандай түсті реакциялар тән?

  2. Пикрин қышқылымен матаның боялу себебі неге байланысты,неліктен фильтр қағазы боялмайды?

  3. Қандай фенол тотығу кезінде ауа сіңіргіштік қабілеттке ие?



15


Зертханалық сабақта

9

Тақырып: Ароматты қатарының карбонилді қосылыстары

Мақсаты: Ароматты қатарының карбонилді қосылыстардың қасиеттерімен танысу

Тапсырма :

Т.115. Альдегидтердің тотығуы (а,б)

Т.116. Ароматты альдегидтердің сітімен әрекеттесуі (Каннициаро реакциясы) (а,б)

Т.117.Ароматты альдегидтердің және кетондардың туындыларын алу

Т. 118.Кетондармен бензальдегидтің конденсациясы

Т.120.Нитрометанмен бензальдегидтің конденсациясы

Т.121. Анилинмен бензальдегидтің конденсациясы

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Бензальдегид пен ацетофенонның тотығуға қабілеті қандай ?

  2. Канниццаро реакциясы қандай карбонильді қосылыстарға тән? Реакция механизміне түсіндірме бер

  3. Ацетофенонның семикарбазидпен, 2,4-динитрофенилгидразинмен, гидроксиламинмен реакция теңдеуін жазБұл реакция типті қандай?

  4. Бензальдегидтің нитрометанмен реакция теңдеуін жазып, механизмін көрсет.




15

Зертханалық сабақта

10

Тақырып: Ароматты қышқылдар

Мақсаты: Ароматты қышқылдардың қасиетін оқып-үйрену

Тапсырма :

Т.122. Бензальдегидті тотықтыру арқылы бензой қышқылын алу

Т.123. КМпО4 бензой, салицил және корич қышқылдарының әрекеттесуі (а,б)

Т.124. Броммен бензой, салицил және қабық қышқылдарының әрекеттесуі (а,б)

Т.125. FеCI3 бензой, салицил қышқылдарының әрекеттесуі(а,б)

Т.126. Қыздыруға бензой және салицил қышқылдарының әрекеттесуі (а,б) Ароматты қыщқылдарының туындылары

Т.127. Ароматты қышқылдарының эфирлерінің түзілуі және қасиеттері(а-г)

Т.128. Бензоилхлоридтің алынуы, қасиеттері (а-в)

Т.129.Бензамидтің алыну және гидролизі (а-б)

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Бензой қышқылымен карбоксил тобы бойынша қандай реакцияларды жатқызуға болады?

  2. FеCI3 пен қандай ароматты қышқылдар реакцияға түсе алады?

  3. Бензой, салицил және қабық қышқылдарының боммен әрекеттесуінде лакмус қағазының өзгеруі қандай қосылыста байқалады, неліктен?

  4. Бензоилхлоридінің алынуы,химиялық қасиеттерін көрсет.

  5. Фтал ангидридінің түзілуі

  6. Глифтал смоласының алынуы, қолданылуы



15


Зертханалық сабақта

11

Тақырып: Ароматты аминдер

Мақсаты: Ароматты аминдердің химиялық қасиеттерін оқып-үйрену

Тапсырма :

Т.132. Анилинді алу (а,б)

Т.133. Изонитрилдің түзілуі

Т.134. Ароматты амин тұздардының түзілуі (а,б)

Т.135.Анилинді бромдау

Т.136.Анилинді ацилдеу (а,б)

Т.137. Анилинді бензоилирлеу

Т.138. Ароматты альдегидтермен анилинді конденсирлеу

Т.139.Анилинді тотықтыр

Т. 140. Дифениламаинді нитрозирлеу

Т.141. Диметиланилинді нитрозирлеу (а-в)

Т.142. Анилинді диазотирлеу Диметиланилинді нитрозирлеу (а-в)

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. Анилинді қышқылды және сілтілік ортада тотықсыздануының реакция теңдеуін, тотықсыздандырғыштарды көрсет.

  2. Анилиннің тұз түзуі оның қандай қасиетімен байланысты?

  3. Анилиннің амин тобы бойынша жүретін реакцияларын көрсет

  4. Қандай ароматты аминдер изонитрилдер береді?

  5. Анилиннің конденсация реакциясын , механизмін көрсет



15


Зертханалық сабақта

12

Тақырып: Диазоқосылстар. Азоқосылыстар

Мақсаты: Диазо-,азоқосылыстарды алу жолдарымен,химиялық қасиеттерімен танысу

Тапсырма :
Т.144.Диазоний тұздарын алу (а,в)

Т.145.Азот бөлінуімен диазоний тұздарының реакциялары.

Т.146.Азот бөлінуінсіз диазоний тұздарының реакциялары.

Т.147.Диазоаминобензолдың түзілуі

Т.148.Азоқосылыстар арқылы бояу(а,б)

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Диазоний тұздарын алу реакциясын көрсет Қандай аминдер диазоний тұзын береді?

  2. Диазотирлеу реакциясының жүруі үшін қандай шарттар орындалуы қажет?

  3. Диазоний тұздарының азот бөлінуімен жүретін реакциялары.

  4. Диазоний тұздарының азот бөлінуінсіз жүретін реакциялары.

  5. Азобіругу реакциясы ,механизмі

  6. Қандай қосылыстар бояу қабілетіне ие?



15


Зертханалық сабақта

13

Тақырып: Трифенилметан қатарының қосылыстар

Мақсаты: Трифенилметан қатарының қосылыстарының қасиеттерін оқып-үйрену
Тапсырма :

Т.149. Трифенилметанды бояушылар(а,в)

Т.149. Трифенилметанды бояушылар(г,ж)

Т.150. Фуксинмен бояу

Өзіндік бақылау сұрақтары :


  1. Фенолфталеин қалай алынады?Оның сілтілік ортада түсінің өзгеруі неге байланысты?

  2. Ауринге натрий гидроксидінің әсеріне түсініктеме бер

  3. Эозиннің сілтілік және қышқылды ортада түсінің өзгеруінің себебі?

  4. Фуксинмен матаның боялуын түсіндір




15

Зертханалық сабақта

14

Тақырып: Конденсирленген бензол сақинасынан тұратын көмірсутектер

Мақсаты: Конденсирленген бензол сақинасынан тұратын көмірсутектердің қасиеттерімен танысу

Тапсырма :

Т.152 Нафталин

Т.153 α – және β-нафтолдар

Т.154 Тікелей бояу

Т.155 Антрацен

Өзіндік бақылау сұрақтары :



  1. Нафталинді сульфирлеу реакциясының ерекшелігі неде?

  2. Темір хлоридімен(ІІІ) әрекеттесетін нафталин туындысы

  3. Конгоқызылын алуреакциясын және қышқылды, сілтілік ортада формасын көрсет.

  4. Антрахинонның тотықсыздану реакциясын, реакция шартын көрсет




10


Зертханалық сабақта

15

Тақырып: Гетероциклді қосылыстар.Бес және алты мүшелі гетероциклдер

Мақсаты: Гетероциклді қосылыстар.Бес және алты мүшелі гетероциклдердің қасиеттерімен танысу.

Тапсырма :

Т.156 Фурфуролдың түзілуі және қасиеттері(а-б)

Т.157 Индигоның қасиеттері

(а-г)


Т.158 Пиридин(а-д)

Т.160 Несеп қышқылы(а,б)



Өзіндік бақылау сұрақтары :

  1. Фурфурол ағаш ұнтағынан қалай түзіледі реакция теңдеуін көрсет

  2. Фурдуролдың функционалдық тобына тән реакцияларды жаз

  3. Индигомен матаның болу себебін түсіндір

  4. Пиридиннің тұз түзуі қандай қасиетіне негізделеді,не себептен?

  5. Несеп қышқылы қандай гетероциклдердің туындысы,оның тотығу реакциясын көрсет







Зертханалық сабақта

15

Межелік бақылау №2

90

Сабақ кестесіне сәйкес

Студенттің өздік жұмысы

10

Төмендегі көрсетілген тақырыптар бойынша реферат,сызба –нұсқа,кроссворд , сөзжұмбақ, глоссарий т.б.түрде тапсырманы орындау

  1. Тиазолдың биологиялық және медициналық маңызы (В1 және В12 витаминдер, пенициллин, норсульфазол).

  2. Имидазол туындыларының (гистидин, гистамин , нуклеин қышқылдары, биотин) биологиялық маңызы.

  3. Алколоидтар туралы түсінік: кофеин, теобромин, теофиллин.




40

Кестеге сәйкес

13

Төмендегі тақырыптар бойынша өздік жұмысқа арналған есеп-жаттығулар орындау

  1. Ароматты қатарының карбонильды қосылыстары

  2. Ароматты қышқылдар және туындылары.

  3. Ароматты аминдер

  4. Диазоқосылстар. Азоқосылыстар

  5. Трифенилметан қатарының қосылыстар

  6. Конденсирленген бензол сақинасынан тұратын көмірсутектер

  7. Гетероциклді қосылыстар

40


Кестеге сәйкес

15

8-15 аптадағы дәріс тақырыптары бойынша бойынша межелік бақылау

90 б.

Кестеге сәйкес

8-ден 15 аптаға дейінгі оқыту нәтижелерінің қортынды балы

300




Емтихан бойынша қортынды балл

400




Академиялық кезеңге сәйкес баллы

1000




Студенттердің білім бағалау шкаласы:


Әріптік жүйе бойынша баға

Балдардың сандық эквиваленті

Проценттік мазмұны

Дәстүрлі жүйе бойынша баға
А

4,0

95-100

Өте жақсы

А-

3,67

90-94

-«-
В+

3,33

85-89

Жақсы

В

3.00

80-84

75-79


-«-

В-

2,67

-«-

С+

2,33

70-74

Қанағаттанарлық

С

2,00

65-69

-«-

С-

1,67

60-64

-«-

Д+

1,33

55-59

-«-

Д

1,00

50-54

-«-

Ғ

0,00

0-49

Қанағаттанарлықсыз




  1. ӘДЕБИЕТТЕР

7.1 Негізгі әдебиеттер

7.1.1 Органическая химия. В 2-х кн.  Кн.1. Основной курс / В.Л.Белобородов / - 2008

7.1.2 Органическая химия. В 2 т.  Т.1. /Травень, В.Ф. - 2008

7.1.3 Органическая химия. В 2 т.  Т.2. /Травень, В.Ф. - 2008

7.1.4 Органикалық химия /Сейтжанов, Є.Ф. - 2005

7.1.5 Органикалық химия негіздері. 1-бөлім: оқулық / П.Ю. Бруис / - 2013

7.1.6 Утелбаева, А. Химия. Т.5 Органикалық химия. Гетерофункционалды қосылыстар .-Алматы, 2007

7.2 Қосымша әдебиеттер

7.2.1 Органикалық химиядан практикум /Кабдулкаримова, К.К. - 2013

7.2.2 Органическая химия /Шабаров, Ю.С. - 2000

7.2.3 Вопросы и задачи по органической химии / под ред. Н.Н. Суворова / - 1988

7.2.4 Современный курс общей химии. В 2-х т. Т.2. /Хаускрофт, К. - 2002

7.2.5 Начала органической химии. В 2-х кн. Кн. 1. /Несмеянов, А.Н. - 1974

7.2.6 Химия органических соединений серы /Сигэру, О. - 1975

7.2.7 Органическая химия /Нейланд, О.Я. – 1990

7.2.8 Определение строения органических соединений. Таблицы спектральных данных /Преч, Э. - 2006

7.2.9 Органикалық химия /Сейiтқалиев Қ. - 1993

7.2.10 Органикалық химиядан зертханалық жұмыстар /Қолұшпаева, А.Т. - 2000

7.2.11 Органическая химия /Грандберг И.И. - 1987



7.2.12 Органикалық химия негіздері /Ибраева М.И. , К.А. Сарманова - 1990



Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет