1. Пәннің мақсаты мен міндеттері, оның оқу процесіндегі ролі
Жыртқыштық-құрбан қатынасы
жүктеу/скачать 1.18 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- А. В.Радкевич
- ОБСӨЖ тапсырмалар мәтіні биология кафедрасының 28. 08. 2009 ж. мәжілісінде талқыланып және № 1 хаттамамен бекітілді.
Жыртқыштық-құрбан қатынасы
103. Өсімдік өсуіне әр түрлі факторлардың әсерін зерттеуде минимум заңын кім ашты? А. В.РадкевичВ. Ю.Либих С. В.Шельфорд Д. Ю.Одум Е. В.Вернадский 104. 1935 ж. Алғашқы рет “Экожүйе” түсінігін ұсынды: А. А.Тенсли В. Д.Н.Докучаев С. К.Мебиус Д. С.Форбс Е. Э.Геккель 105. Озондық қабат мынадай биіктікте орналасқан: А. 25-40 км. В. 10-12 км. С. 50-120 км. Д. 40-50км. Е. 12-25 км. 106. Атмосфералық жер бетінен 9-15 км қашықтықта орналасқан аумағы: А. Ионосфера. В. Мазосфера С. Тропосфера Д. Гидросфера Е. Стратосфера 107. Эрозиялар мынадай болады: А. Техногендік В. Тұздылық және техногендік С. Жел және су Д. Желдік және тұздылық Е. Улы.
108. Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты? А. 1900ж
В. 1904ж С. 1954ж
Д. 1854ж Е. 1860ж
109. Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым қалай аталады? А. Этология В. Токсикология С. Экология Д. Биология Е. Зоолгия 110. Ортаның фитогендік биотикалық факторына мыналар жатады А. Адамзат В. Вирустар мен бактериялар С. Жасыл өсімдіктер Д. Жан-жануарлар Е. Қоршаған орта 111. Папуляцияға тән қасиеттер: А. Азық мөлшерінің жеткілікті болуы В. Ылғал, жарық, қорек жасап шығару С. Тұрақты дене температурасның блоуы Д. Жыртқыштық, бәсекелестік, паразитизм Е. Өсу, даму, көбею, бейімделу, тіршілігін сақтау 112. Ағзаның табиғаттағы орнына және оның бүкіл тіршілік ету жағдайларына, қоректену түріне, уақыты мен әдісіне, көбейетінорнына, баспанасына т.б қатынасының жиынтығын қалай атайды? А. паразитизм В. зоохария С. биотикалық фактор Д. Энергия ағымы Е. экологиялық қойма (ниша) 113. Ортаның микробиогендік биотикалық факторларына мыналар жатады. А. Жасыл өсімдіктер В. Жан-жануарлар С. Адамзат Д. Миробтар мен вирустар Е. Қоршаған орта 114. Бір топ организмдердің тұрмыс жағдайларын, қоршаған ортамен қарым-қатынастарын зерттейтін экологияның түрін былай деп атаймыз: А. Демэкология В. Ғылыми экология С. Биоэкология Д. Синэкология Е. Аутэкология 115. Нейтрализация су тазалаудың келесі әдісіне жатады: А. Термиялық В. Биохимиялық С. Химиялық Д. Физикалық Е. Физико-химиялық 116. Тазалаудың электрохимиялық әдісі нені қолдануға негізделген ? А. Аниониттер мен катиониттерді В. катиониттерді С. Электр тогын. Д. Әк сүтін Е. Аниониттерді 117. Алғашқы қышқыл жауын – шашын қай жылы және қай жерде байқалды? А. Финляндия, 1978-79ж.ж. В. Англия, 1907-08ж.ж.+ С. Бельгия, 1910-11ж.ж. Д. Германия, 1900ж. Е. АҚШ,1945-46ж.ж. 118. Көмір қышқыл газы және басқа газдардың әсерінен жылулық балансының өзгеруі нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламдық артур: А. концентрация В. Озон қабатының “тесігі” С. Альбедо Д. қышқылдық жауын – шашын Е. Парниктік эффект 119. Адам денсаулығына зиянды әсер ететін факторлар арасында 1- орында тұр: А. Қоршаған орта В. Тұқым қуалайтын аурулар С. өмір сүру салты Д. әртүрлі ластаушы заттар Е. психологиялық және әлеуметтік жағдай. 120. Табиғатты қорғау дегеніміз: А. Экологиялық системада тепе-теңдікті сақтау. В. Қоршаған ортаның тазалығын айтамыз. С. Биосфера мен атмосфераны ластанудан қорғау. Д. Қоршаған ортан ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы. Е. Тазалағыш аппараттарды қолдана отырып қоршаған ортаны қорғау 121. Биогеоценоздарда органикалық заттарды ыдырататын организмдер: А. Паразиттер В. Автотрофтар С. Продценттер Д. Консументтер Е. Редуценттер 122. Шағын аймақтық климат қалай аталады? А. Атмосфера В. Микроклимат С. Жел
Д. Рельеф Е. Температура 123. Транспирация коэффициенті дегеніміз не? А. Оттекті транспирациялау коэффициенті. В. Экожүенің суды атмосфераға бөлуін айтады. С. Физикалық ылғалдану коэффициенті Д. Затты ылғалдандыру кезіндегі транспирациялайтын заттың су мөлшері. Е. Бір мезгіл ішінде 1 кг құрғақ затты жасау үшін транспирациялайтын су мөлшері. Затты ылғалдандыру кезіндегі транспирациялайтын заттың су мөлшері. 124. “Ноmo sapiens” денген пікір нені көрсетеді: А. Саналы адам В. Маймыл адам С. Маймыл Д. Питеконтроп Е. Синантроп 125. Қоршаған ортанның антропогендік өзгерілуі: А. Жануарлармен әсері В. Өсімдіктер әсерімен. С. Өндіріс ластарымен Д. Өндірістің әсерімен. Е. Адам әрекетімен өзгеруі. 126. Бейорганикалық заттарды органикалық затқа айналдыра алатын автотрофты организмдер: А. консументтер В. продуценттер С. Редуценттер Д. Сапрофиттер Е. капрофиттер 127. Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығын сақтау қаблеті: А. Гомеостаз В. Сукцессия С. Адгезия Д. Агротенк Е. Адаптация 128. Дайын органикалық заттармен қоректенетін организмдер: А. Гетеротрофтар және автотрофтар В. Сапрофагтар және гетеротрофтар С. Биофагтар және автотрофтар Д. Автотрофтар және гетеротрофтар Е. Биофагтар және сапрофагтар 129.Адамдардың биосфераға оң әсері: А. Табиғи ресурстарды қалпына келтіру, жерді рекультивациялау, жер асты суының қорын қалпына келтіру шаралары. В. Ормандарды кесу, тұщы судың азаюы, жердің көбеюі мен тұздануы т.б. С. Жерді рекультивациялау, тұщы судың азаюы. Д. Жердің көбеюі мен тұздануы, жер асты суының қорын қалпына келтіру. Е. Табиғи ресурстарды қалпына келтіру, ормандарды кесу. 130. Биосфера ғылымының авторы: А. В.И.Вернадський. В. Дарвин С. Тунелли. Д. Э.Геккель. Е. Зюсс.
131. Біздің республикасында 1976 ж. тағы бір қорық ашылды. Ол қалай аталады? А. Қорғалжын В. Ақсу-Жабағылы С. Марқакөл Д. Наурызым Е. Алматы 132. Эколоия ғылымының зерттеу нысаны: А. Биологиялық және географиялық микро және макрожүйелер мен оның уақыт пен кеңістікке қатысты тіршілік ырғағы В. Табиғи ресурстарды пайдалану С. Адамның қоршаған ортамен байланысы Д. биоценоздағы өзгерістер Е. организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы 133. Ортаның антропогендік факторна мыналар жатады: А. Вирустар. В. Жан- жануарлар С. Адамзат Д. Жасыл өсімдіктер Е. Микробтар 134. Продуценттер немесе өндірушілерге жатады: А. жануарлар В. саңырауқұлақтар С. микроағзалар Д. жасыл өсімдіктер Е. паразиттер 135. Қазақстан дүние жүзі бойынша қандай пайдалы қазбалар жөнінен 1- орында тұр: А. Темір, мырыш, Мыс В. мыс С. Алтин, күміс, платина Д. вольфрам, қорғасын барий Е. Мұнай, газ 136. Рекультивация- қандай маңызды шараларға жатады. А. Топырақ улануын болдырмау шаралары. В. Жер өнімділігін қарғау және сақтау С. Топырақ ылғалдылығын болдырмау Д. топырақ тозандырылғандығын жою Е. Топырақ эрозиясын болдырмау шаралары 137. Радиациялық, жылулық, жарықтық, электромагниттік, шулық ластанулар ластанудың қай түріне жатады? А. геологиялық В. Физикалық С. химиялық Д. Биологиялық Е. географиялық 138. Өндірістік кәсіп орын шегіндегі монитринг: А. Болжамдық В. Локальды С. Аумақтық Д. Ұлттық Е. Глобальды 139. Экололгиялық монитринг денгейлрі келесілер: А. Глобальды және экспериментальды В. Ұлттық және зерттеулік С. Глобальды және ұлттық Д. Зеттеулік және аймақтық Е. Экспериментальдік және эерттеулік 140. Зиян құрт-құрмырысқаларға қарсы пайдаланатын пестицидтерді қалай атайды? А. Гербициттер В. Фунгицидттер С. Зооциттер Д. инсектицидтер Е. Дефолианттар 141. Қалдық сулар иісін жою процесс қалай аталады? А. Коагулияция В. Дезодорация С. Сорбция Д. Кристализация Е. Флотация 142. Экологияның үш негізгі бағыттары: А. Зоо-, фито-, антропоэкология В. Физикалық, химиялық, биологиялық С. Био-, гидро-, дцемэкология Д. Гидро-, атом-, литоэклогия Е.Аут-, сим-, демэкология 143. Біріншілік периодтты түрде ықпал ететін экологиялық факторларға келесілер жатады А. Стихиялық құблыстар В. Ылғалдылық, жарықтық С. Жердің айналуы, жыл мезгілдерінің ауысуы Д. Адам зат баласының қоршаған ортаға әсері Е. Суда ері ген газ құрамы, температура 144.”Табиғатта барлығы бір – бір імен байланысты – табиғат барлығынан жақсы біледі ”- заң кім ашты? А. Каммонер В. Олли С. Либих
Д. Зюс Е. Шварц
145. Толық ландшафт түзуге қатысатын жануарлар: А. Қабандар В. қоңыздар С. бүргелер Д. жыртқыштар Е. термиттер 146. В.И.Вернадскийдің бөліп қарастырған екінші функциясы қалай аталады. А. Тотығу-тотықсыздану В. Биохимиялық С. Концентрлік Д. Газды Е. Адамдардың биогеохимиялық іс -әрекеті 147. “Парниктің эффект”бұл А. Оттегінің атмосферадағы мөлшерінің азаюы В. Жардің климатының сууы С. Ауадағы оттегі баланыстың бұзылуы Д. СО2- ң ауада көбеюі Е. Ауадағы СО-ң көбеюі 148. Қоршаған ортанның химиялық ластануы: А. Жылулық,микробиологиялық В. Ауыр металдар, гендік инжинерия С. Жылулық,шу, радиоактивті, электромагнитті Д. Биогенді, микробиологиялық, гендік инжинерия Е. Аур металдар, пестицид тер, пластмасса 149. Ағзаға беімдеушілік реакциялар, не адаптациялар арқылы жауап беретін қоршаған ортаның кез-келген элементі немесе жағдайы: А. Физикалық фактор В. Химиялық фактор С. Биологиялық фактор Д. Экологиялық фактор Е. Антропогендік фактор 150. Бірге тіршілік ететін және бір-бірімен байланысқан түрлердің комплексі: А. Популяция В. Биосфера С. Биоценоз Д. Экожүйе Е. Биогеоценоз 151. Жануарлар қауымдастығы қалай аталады? А. Биогеоценоз В. Зооценоз С. Микробиоценоз Д. Биоценоз Е. Микоценоз 152. Продуцент тер немесе өндірушілерге жатады: А. саңырауқұлақтар В. микроағзалар С. паразиттер Д. жануарлар 153. Ауа құрамындағы ең мөлшері көп элемент: А. Алтын
В. Аргон С. Азот + Д. Оттегі Е. Сутегі 154. Иониттер көмегімен қалдық судытазалау қалай аталады? А. Каогуляция В. Ион алмасу С. Тұну
Д. Нейтрализация Е. Тотығу 155. Халықаралық байланыс деңгейінде орындалатын мониторинг: А. Глобальды В. Болжамдық С. Аумақтық Д. Ұлттық Е. Локальды 156. Бөлек мемлекет шегіндегі мониторинг: А. Аймақтық В. Локальды С. Глобальды Д. Ұлттық Е. жүйелік 157. Биосферадағы су айналымы жылдамдығы: А. 300 ж. В. 1 млрд. С. 2 млн. Д. 2000 ж. Е. 100 ж. 158. Биологиялық әдісінің ішінде өсімдіктерді қорғау үшін кең қолданылатын әдіс түрі: А. микробиологиялық В. физиологиялық С. Фитонцидтерді пайдалану Д. генетикалық Е. энтомологиялық 159. Өте жарыққа төзбейтін, тек көлеңкеде өсетін өсімдіктер. А. Сциофиттер В. мезофиттер С. гелиофиттер Д. ксерофиттер Е. склерофиттер 160. “Экологиялық қуыс” терминін ұсынған: А. Э.Геккель В. В.Н.Сукачев С. Ч.Элтон Д. Дж.Гриннель Е. К.Мебиус 161. Тұрақты динаикалық бірқалыптылықты сақтайтын экожүйе немесе организм қаблеттілігі аталады? А. флуктуация В. гомеостаз С. Тең салмақты емес Д. Бірқалыптылықты принципі Е. эмерджентті 162. Атмосфералық ауаны негізгі ластаушы заттар: А. Формальдегид В. Радиоактивті изотоптар С. Қышқыл жаңбырлар Д. Күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, қатты бөлшектер Е. Мұнай өнімдері 163. Барсакелмес қорығы қайда орналасқан? А. Павладар облысында В. Таулы Алтайда С. Шымкент облысы Д. Атырау облысы Е. Арал теңізі 164. Экологиялық ғылымының зерттеу нысаны: А. Организмдердің бір-бірімен және ортамен қарым – қатынасы В. Биоценозды өзгерістер С. Биологиялық және географиялық микро және макрожүйелер мен оның уақыт пен кеңістікке қатысты тіршілік ырғағы Д. Табиғи ресурстарды пайдалану Е. Адамның қоршаған ортамен байланысы 165. Жарық сүйгіш өсімдіктердің түрлері қалай аталады.А. гигрофиттер В. сциофиттер С. гелиофиттер Д. гидрофиттер Е. ксерофиттер 166. Жеке организмдер (особь) арасындағы қарым-қатынастарды оның табиғи ортасымен байланыстыра отырып зерттейтін экологияның саласы: А. Аутэкология+ В. эйдэкология С. дэмэкология Д. нооэкология Е. синэкология 167. Энергия пирамидасы нені анықтайды? А. Жалпы құрғақ салмақты В. Энергия ағынының қуатын немесе жылу энергиясын С. Организмдердің жеке сандық көршеткішін Д. ярустылығы Е. Уақыт пен кеңістікті 168. Зат және энергия айналымы жүретін, барлық организмдер бірге қызмет ететін, бір-бірімен және қоршаған ортамен әррекеттесетін орта келесідей аталады: А. Экологиялық ниша В. Экологиялық жүйе С. Биоценоз Д. Ареал
Е. Биогеоценоз 169. Ақыл-ой сферасы деп мына сфераны айтқан. А. Тропосфера В. Боисфера С. Гидросфера Д. Атмосфера Е. Ноосфера 170. Жер климатын құрастыратын атмосфера қабаты. А. Стратосфера В. Ионосфера С. Магннтосфера Д. Мезосфера Е. Тропосфера 171. Планета су қорлары мынадан құралады: А. Теңіз, өзен, су, қоймалары. В. Жер ылғалдылығынан, беткі сулардан С. Жардің беткі, асты сулары, мұздықтар, атмосфераның және жердің ылғалдылығын Д. мұздықтар, атмосфералық ылғалдылығын Е. Жер асты бұлақтар, теңіздер, мұхиттар, өзен, су қоймалары 172. Қалдық суды биологиялық тазалағанда не қолданылады? А. Аэротенк В. Катионит С. Нейтролизация Д. Абсорбенттер Е. Адсорбер 173. Қай жылы “мониторинг” термині пайда болады? А. 1994 В. 1984
С. 1991 Д. 1972 Е. 1965 174. Өндірістік қалдықтар тасталу режіміне байланысты қалай бөлінеді? А. Қыздырылған және суытылған В. Тазаланып тасталынатын С. Ұйымдастырылған және ұйымдастытымаған Д. тазаланбай тасталынатын Е. Проиодтық және проиодтық емес 175. Поллютанттар - бұл А. Жануарлар - паразиттер В. Ластайтын заттар С. Вирустар Д. Өсімдіктер-жыртқыштар Е. Қарапайымдылар 176. Жер шарындағы атмосфераның салмағы: А. 10.4* 1015 тн. В. 5.9* 1015 тн. С. 4.3 * 1015 тн. Д. 8.5* 1015 тн. Е. 4.8* 1015 тн. 177. Биологиялық тазартуды қандай қондырғылар қолданылады? А. Екстрактор және электрсезгіш В. Аератор және дозатор С. Циклонды аппарат Д. Аэротенктер және боифильтрлер Е. Вентилятор 178. Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі себебі: А. Оттегінің көбеюі В. Азоттың көбеюі С. Күкірттің қос тотығымен ластануы Д. Темір қосылыстарымен ластану Е. Көмірқышқыл газының көбеюі 179. Халықтың құрылымын, құрамын динамикасы мен көбеюін қоғамдық тарихи тұрғыдан зерттейтін ғылым А. Демография В. Демократия С. География Д. Биология Е. Экология 180. Табиғат ресурстары қаншаға бөлінеді? А. 1 В. 2
С. 6 Д. 7
Е. 8 181. Сарқылмайтын ресурстарға қандай ресурстарды жатқызамыз? А. Қазба байлықтар В. Тірі табиғат ресурстарын С. Мұнай байлықтарын Д. Шексіз ұзақ уақыт пайдалануға болатын ресурстар Е. Барлығы 182. Қазақстан дүние жүзінің 186 елінің ішінде мұнай бойынша нешінші орында? А. 10 В. 8
С. 12 Д. 13
Е. 21 183. Оңтүстік Қазақстан облысы республикада қорғасын өндіру бойынша 3 орын, ал мырыш өндіру бойынша нешінші орында тұрады? А. 1
В. 6 С. 4
Д. 8 Е. 14
184. Уран кендері дамыған аудандарды табыңыз А. Сайрам, Төлеби В. Түркістан, Алғабас С. Созақ, Отырар Д. Арыс, Ленгр Е. Шардара, Келес 185. Жер күн шығаратын энергияның қанша бөлігін алып жатыр? А. 5х102 В. 5х103 С. 5х104 Д. 5х1010 Е. 5х1015 186. Аграрлық кезеңге адамның мәдени жер өңдеуге көшуінен басталатын қай дәуір жатады? А. Неолит В. Полиолит С. Мезолит Д. Орта полеолит Е. Барлығы 187. Уақыт бойынша бірізділікпен кезектесіп келетін ағзаның қандай да бір жағдайын қандай ырғақ деп атайды? А. Биологиялық В. Гидросфералық С. Атмосфералық Д. Трофесфералық Е. Химиялық 188. Қолайсыз жағдайда бейімделудің ерекше түрін не деп атайды? А. Анабиоз В. Табиғат С. Популяция Д. Биотикалық Е. Барлығы 189. Қазақстанда ең кеңінен қолданылатын зиянсыздандыру әдістерінің бірі А. 1 – ші қалдықтың түрін 2-ші қалдықпен зиянсыздандыру В. 50 – дей түрі С. Ешқандай түрі жоқ Д. Жаппай көму Е. Жаппай жағу 190. Қалдықтарды жағуда қанша 0 С шамасында жүргізу керек? А. 10000С -12000 С В. 800-9000 С С. 1000С – (-1000С) Д. 3000С -10000С Е. 5000С -6000С 191. Қалдықтарды зиянсыздандырудың неше жолы бар? А. 4
В. 5 С. 3
Д. 2 Е. 7
192. Қазіргі кезде қолданылатын технологияларға байланысты алынған шикізат мөлшерінің қанша % қалдық А. 30%
В. 20% С. 10%
Д. 5% Е. 0,5%
193. Адам баласы әр түрлі іс - әрекеттермен шаруашылық қалдықтармен нені ластайды? А. Атмосфера В. Биосфера С. Тропосфера Д. Ионосфера Е. Планктон 194. Урбанизация қандай мағынаны білдіреді? А. Қалалық В. Ауылдық С. Селолық Д. Демографиялық Е. Реакреация 195. Қайта құнарландыру нешеге бөлінеді? А. 2
В. 3 С. 4
Д. 5 Е. 6
196. Рекультивация объектілеріне жатады А. Жер асты су В. Ойпаңдар, қазба жыныстары, өндіріс қалдықтардың үйінділері, шлак, күл, эллектр желісі, құбырлар С. Жер үсті таза су Д. Санитарлық – гигиеналық тазалық Е. Эстетикалық шаралар 197. Адам қызметіне қатысты 2 аспект бар ол қайсылары? А. Қорғасынмен улану және денсаулық В. Қала және ауру С. Жоғарғы қабаттың бұзылуы және жер маңы кеңістігі концентрациясының артуы + Д. Қышқылды жаңбыр Е. Биогендер 198. Вернадский бойынша биосферадағы қозғаушы күш не? А. Күн В. Су С. От
Д. Ауа Е. Жер
199. Ноосфера ұғымын кім ашқан? А. Леруа, Тейяр Шарден В. Ломаносов С. Ешкім ашпаған Д. Вернадский Е. Сукачев 200. Табиғи суларды ластайтын компоненттер қандай қасиеттеріне қарай топқа бөлінеді? А. Ылғалдық қасиеті В. Құрғақтық қасиет С. Биологиялық, физико – химиялық қасиеті Д. Тұздылық қасиеті Е. Химиялық элементтер қасиеті Бақылау сұрақтары.
ОБСӨЖ тапсырмалар мәтіні биология кафедрасының 28. 08. 2009 ж. мәжілісінде талқыланып және № 1 хаттамамен бекітілді.Кафедра меңгерушісі, аға оқытушы Кукиев С.С. Құрастырған: “Биология” кафедрасының магистрі Н. Нұрмағанбетов жүктеу/скачать 1.18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|