Философия тарихындағы жан, ақыл, парасат, рух мәселелері


Жайнизм екі бағытқа бөлінді



бет4/11
Дата04.12.2023
өлшемі1.58 Mb.
#485397
түріПрезентация
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Дәріс 3.Философия тарихында жан мен рух, сана мен ақыл

Жайнизм екі бағытқа бөлінді:
1.Шветамбар (ақ кигендер)
2.Дигамбар (ауа кигендер)
Жайнизм
Жайнизм философиясы
-жанды да материяны да ешкім жасамаған, олар мәңгі
- екі мәңгілік бастама бар: джива (тірі) және аджива (өлі )
- бірде-бір затты толығынан танып білу мүмкін емес

Шветамбар (ақ кигендер)

Дигамбар (ауа кигендер)

Жайнизм іліміндегі жанның үш маржаны

- Дұрыс сенім

- Дұрыс білім

  • Дұрыс мінез-құлық
  • Жанды кармадан босатудың жолы:

    Апариграха - байланбау

    Сатья - өтірік айтпау

    Астея - ұрламау

    Ахимса - тірі нәрсеге зиян жасамау


Қол: “тоқта, асықпа, ойлан”. сансара дөңгелегінің ортасында «ахимса» («өлтірме») деген сөз жазылған
Свастика джайнистер қауымының төрт тірегі
Үш нүкте - “үш маржан” :
Бір нүкте - «сиддх” деңгейі, яғни кармадан босатылған қалып
Жайнизмнің символы
Чарвака-локаята
Негізін қалаушы – Брихаспати
«Чарвака»- материалисттік мектеп. «Чарвака» термин-нің мағынасы: 1)«чар» - «жағымды», «вак»-сөз, («іш, же, көңіл көтер» ұранымен байланыстыры-лады);
2) «чар» - төрт, «вак»- бастама (дүниенің төрт бастамасын мойындауы-мен байланыстырылады)

Чарвака-локаята философиясы

Онтологиясы:

барлық объектілер төрт бастамадан тұрады : от, ауа, су, жер. Адам санасы материяның жемісі.

Гносеологиясы: танымның сенімді көзі- тікелей, сезімдік қабылдау.


Ежелгі Қытай философиясындағы (б.д.д.VII ғ.-III ғ.) жан мен ақыл-ойдың космологизмі
Жан мәселесін қарастырған мектептер:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет