К. У. Сулейманова Жануарлардың инвазиялық аурулары
жүктеу/скачать 5.37 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Емі және алдын алу шаралары.
- 3.10 Жануарлар кокцидидоздары Кокцидиоздар
| Клиникалық белгілері де пироплазмоз ауруына ұқсас. Жасырын
кезеңі - 13-14 күн. Франсаиеллез ауырырақ өткеңімен, пироплазмоздан ерекшелігі – гемоглобинурия сирек жағдайларда кездеседі. Емі және алдын алу шаралары. Франсаиеллезді емдеу мақсатымен азидин (беренил) және осы топтағы дәрілер қолданылады. Мөлшері және қолдану әдістері пироплазмоздағыдай. Азидин, беренил, батризин сияқты дәрілер франсаиеллез ауруының жасырын кезеңінде ғана жақсы әсер береді. Клиникалық белгілері шыға бастаған малдарға әсері болмауы мүмкін. Сондықтан, мал басын дәрілегеннен кейін де франсаиеллез шыға беруі мүмкін. Кенелермен күрес және симптоматикалық ем де қосымша жүргізіледі. 3.10 Жануарлар кокцидидоздары Кокцидиоздар – Coccіdіa отрядында, споровиктер тобына жататын қарапайымдылар қоздыратын мал мен құстың көбінесе ішек кілегей қабатының эпителий торшаларын зақымдайтын протозоидтық аурулар тобы. 145 Жеке мал түлігіне бұл ауруларды Eіmerіa туысына жататын қарапайымдылар түрлері қоздыратын болғандықтан, оларды эймериоз деп атаған жөн, ал кокцидиоз дегеніміз отряд атауынан шығатын жалпылама аты. Кокцидиозбен, әсіресе үй қояны мен тауық көбірек және қатты ауырады. Сондай-ақ, ірі қара, қой, ешкі, күркетауық та ауырады. Кокцидиялар ооциста сатысында ішектен клиникалыққа шығады. Олардың түрін айыру үшін ооцисталардың пішінін, түсін, тұрқын, микропилесінің (кішкентай тесік) бар-жоғын, споруляция мерзімін және т.б. сипаттамаларын білу шарт. Eimeriinae тұқым тармағына жататын паразиттер, тек бір организмде ғана көбейіп, дамуын эймериоидтық ооциста түзумен аяқтайды. Ондай ооцисталар ішінде екі-екіден келген спорозоиттары бар, 4 споробласталар орналасқан. Мал мен құс организмінде кокцидиялар жыныссыз көбею немесе шизогония және жынысты даму немесе гаметогония сатыларынан өтіп ооцисталар түзейді де, ооцисталар ішектен нәжіске араласып клиникалыққа шығып, спорогония сатысынан өтеді. Спорогония сатысынан өткең ооцисталарды мал мен құс инвазия- ланған жеммен не сумен жұқтырады, ішекке жеткең соң ооцисталардан спорозоидтар бөлініп шығады, себебі ішек сөлдерінің әсерінен ооцисталар қабығы ыдырап кетеді. Сонан соң спорозоидтар үшкір жағымен тесіп, эпителий торшалары ішіне енеді де трофозоитқа айналады. Онда олар өсіп, дөңгеленіп көп ядролы шизонтқа айналады. Бұл шизонттардың бірінші ұрпағы. Олардың ішінде сопақша мерозоиттар пайда болады. Мерозоиттар түзіліп болған соң шизонттар ядро саны қанша болса, сонша мерозоитқа бөлініп, эпителий торшаларын ыдыратып, ішек ішінен шығады. Босанған мерозоиттар эпителий торшаларына қайта еніп, шизонттардың екінші, үшінші, ал эймериялардың кейбір түрлерінде, төртінші және бесінші ұрпағын түзейді. жүктеу/скачать 5.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|