Дәріс №1 Тақырыбы: Жұлынның, сопақша, артқы мидың физиологиясы

Дәріс №1 Тақырыбы: Жұлынның, сопақша, артқы мидың физиологиясы.

Мақсаты: жұлынның, сопақша, артқы мидың морфо-функционалды ерекшеліктерін оқып үйрену.

Жоспары:

Жоспары:

1. Жұлынның физиологиясы.

2. Жұлынның негізгі өткізгіш жолдары .

3. Сопақша мидың негізгі қызметі.

4.Варолий көпірінің қызметі.

Жұлынның ортасында сұр заты (substantio grisea), шетiнде ақ заты (alba) жатады.

Жұлынның ортасында сұр заты (substantio grisea), шетiнде ақ заты (alba) жатады.

Ақ заты төменгi бөлiгiне қарағанда жоғары бөлiгiнде көп болады.

Сұр заты көлденең кесiндісінде көбелек тәрiздi, а) қос алдыңғы,

Сұр заты көлденең кесiндісінде көбелек тәрiздi, а) қос алдыңғы,

б) артқы,

в) бүйiрлiк ашалардан (cornu ventrale, dorsale, laterale) тұрады.

Жұлынның тең екi бөлiгiндегi сұр заттың ашалары бiр-бiрiмен орталық сұр комиссуральды жабыспа аймағында қосылады.

Жұлынның тең екi бөлiгiндегi сұр заттың ашалары бiр-бiрiмен орталық сұр комиссуральды жабыспа аймағында қосылады.

Ақ зат жүйке талшықтарынан, сұр заттар нейрондар денесiнен тұрады.

Нейрон денелерiнiң арасында жүйке талшықтары мен глия жасушалары өсiндiлерiнен құралған тор - нейропиль орналасады.

Нейрон денелерiнiң арасында жүйке талшықтары мен глия жасушалары өсiндiлерiнен құралған тор - нейропиль орналасады.

Жұлынның сұр затында айқын шектелген нейрондар тобын көру қиын.

Адамның жұлынында 13,5 млн-ға жуық нейрондар болады. Олардың 97%-ы сезгіш және аралық, 3%-ы қозғалтқыш нейрондар.

Адамның жұлынында 13,5 млн-ға жуық нейрондар болады. Олардың 97%-ы сезгіш және аралық, 3%-ы қозғалтқыш нейрондар.

Жұлын ганглийлерінің нейрондары қарапайым униполярлы немесе жалған униполярлы нейрондарға жатады.

Олай аталу себебі алғашқы афферентті нейрондар эмбриондық даму кезінде биополярлы жасуша-лардан пайда болады. Сұр зат рефлекстік, ақ зат қозу өткізу қызметін атқарады. Жұлын ганглийлерінің нейрондарын үлкен(диаметрі 60-120 мкм) және кіші мөлшерлі(14-30 мкм) жасушаларға бөлуге болады.

Олай аталу себебі алғашқы афферентті нейрондар эмбриондық даму кезінде биополярлы жасуша-лардан пайда болады. Сұр зат рефлекстік, ақ зат қозу өткізу қызметін атқарады. Жұлын ганглийлерінің нейрондарын үлкен(диаметрі 60-120 мкм) және кіші мөлшерлі(14-30 мкм) жасушаларға бөлуге болады.

Жұлынның сезгіш нейрондарына афферентік жүйкелер тері, ет, сіңір, ішкі ағзалар қабылдағыштарынан серпіністер әкеледі. Сезгіш және қозғалтқыш нейрондар, аралық нейрондар арқылы немесе бір-бірімен тікелей байланысып рефлекстік доға құрады.

Жұлынның сезгіш нейрондарына афферентік жүйкелер тері, ет, сіңір, ішкі ағзалар қабылдағыштарынан серпіністер әкеледі. Сезгіш және қозғалтқыш нейрондар, аралық нейрондар арқылы немесе бір-бірімен тікелей байланысып рефлекстік доға құрады.

Жұлын мидың қатысынсыз-ақ өзінің жұлын рефлекстерін атқара алады, бірақ бәрібір қызметі миға бағынышты болады.

Жұлын мидың қатысынсыз-ақ өзінің жұлын рефлекстерін атқара алады, бірақ бәрібір қызметі миға бағынышты болады.

Сезгіш нейрондар жұлын ганглийінде топталған. Бұл жасушалардың талшығы ганглийден шыға берісте 2-ге бөлінеді. Оның бірі қабылдағыштарда туған қозуды сезгіш нейронның денесіне жеткізеді.

жүктеу/скачать 2.53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: