Дәріс 1 Тақырыбы: Рекреация және туризм географиясы туралы жалпы түсінік. Рекреациялық туризмнің жіктелуі Мақсаты
Дәріс тақырыбын бекітуге арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 166.03 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекция -13 Тақырыбы
- Дәріс сұрақтары
| Дәріс тақырыбын бекітуге арналған сұрақтар:
1. Қазақстан аумағында рекреациялық аудандардың қандай топтары кездеседі? 2. Қазақстан аумағында қандай ТРЖ бар? 3. Рекреацияны дамыту үшін перспективалы Қазақстанның аудандарын атаңыз. Әдебиет: Ердавлетов с.р. Туризм Географиясы. - Алматы, 2000. Лекция -13 Тақырыбы: Қазақстанның кластерлік аудандастырылуы Мақсаты: Рекреациялық туризмнің қолжетімді нысандарының үйлесімі бойынша Қазақстанның кластерлік аудандастырылуыүйрену. Дәріс сұрақтары: 1. Туристік кластер дегеніміз не және оны құрудың мақсаты 2.Қазақстанныңтуризсті кластерінің қалыптасуның алғы шартары 3. Қазақстанның бес туристік кластеріне сипаттамасы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 14.12.2012 ж. "Қазақстан – 2050 "Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" атты Қазақстан халқына Жолдауында" оны іске асырудың негізгі құралы кластерлік тәсіл болуы тиіс "делінген [1]. Кластерлік саясаттың негізгі міндеті-кластерлік дамудың перспективалық моделін таңдау және жаңа буын кластерлерін қалыптастыру, олардың негізін инновациялар мен білім орталықтары құрайды. "Экономиканың басым секторларында пилоттық кластерлерді құру және дамыту жөніндегі жоспарларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 25 маусымдағы № 633 қаулысымен Алматы қаласы мен Алматы облысында "Туризм" пилоттық кластерін құру және дамыту жөніндегі жоспар (бұдан әрі – жоспар) бекітілді. Осы зерттеулерді жүзеге асыру үшін Қазақстан Республикасының Үкіметі қаржы бөлді, орындау үшін "INTERNATINAL cnsulting GRUP N turism "IPK" (бұдан әрі – "IPK Internatinal") компаниясы тартылды. Жүргізілген зерттеулердің қорытындысы бойынша Қазақстанның бәсекелестік артықшылықтарын және ұзақ мерзімді кезеңге арналған кластерлік бастамаларды ескере отырып, елдің туристік индустриясын дамыту стратегиясы бойынша ұсынымдар әзірленді, бірқатар жобаларды іске асыру көзделген, олардың бірі осы мемлекеттік бағдарламаны әзірлеу болып табылады. Қазақстан Республикасының туризм саласын дамытудың 2020 жылға дейінгі тұжырымдамасында туристік нарықтағы аумақтың бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатында бес туристік кластер: Астана, Алматы, Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан және Батыс Қазақстан бойынша дамудың кластерлік тәсілі ұсынылды. Туристік кластерді құру кезінде аумақтың орналасуы іс жүзінде анықталады, бұл аймақтың қолайлы имиджін қалыптастыруға әсер етеді, бұл тұтастай алғанда жоғары интеграцияланған туристік ұсыныстар мен бәсекеге қабілетті туристік өнімдерді жасауға ықпал етеді. Туристік кластер-бұл туристік өнімді әзірлеумен, өндірумен, жылжытумен және сатумен, сондай-ақ туризм индустриясымен және рекреациялық қызметтермен байланысты қызметпен айналысатын өзара байланысты ұйымдар мен кәсіпорындардың бір шектеулі аумағы шеңберінде шоғырлану. Астана кластері-бұл Астана қаласы, Ақмола облысы, Солтүстік Қазақстан облысының оңтүстік-батыс бөлігі, Павлодар облысының батыс бөлігі және Қарағанды облысының солтүстік-шығыс бөлігі кіретін кластер. Кластердің орталығы туристік қызығушылықтың мынадай негізгі орындары орналасқан Астана қаласы болып табылады: 1) "Көкшетау" мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 2) "Бурабай" мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 3) "Бұйратау" мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 4) Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 5) Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 6) Қарағанды қаласы. Болашақта кластерді ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне кіретін туристік қызығушылықтың жаңа орындарымен толықтыру көзделеді: Мегалит кезеңіне жататын Тасмола мәдениетінің бөлінген тастары бар қорғандар, Беғазы-Дәндібай мәдениетінің қорымдары, сондай-ақ "Жібек жолы" (Бозоқ қалашығы) сериялық трансұлттық номинациясына кіретін объектілер. Көшпенділер мәдениеті мен дала әртүрлілігінің орталығы айналасы мен Бурабай курорттық аймағы бар Астана болады. Бұл кластерде әзірленетін негізгі туристік өнімдер-бұл мәдени туризм, MICE-туризм, көлдер мен таулардағы демалыс, қысқа мерзімді демалыс. Алматы кластері-бұл Алматы қаласы мен Алматы облысының бір бөлігі кіретін кластер. Алматы қаласы туристік қызығушылықтың мынадай негізгі орындары айқындалған кластердің орталығына айналады: 1) петроглифтері бар Тамғалы археологиялық ландшафты( ЮНЕСКО объектісі); 2) ЮНЕСКО-ның алдын ала тізімі енгізілген "Алтынемел" мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 3) Қапшағай су қоймасы; 4) "Жаңа-Іле"туристік орталығы; 5) Шарын мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің аумағындағы Шарын каньоны; 6) ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген Илеалатау мемлекеттік ұлттық табиғи паркі бар Алматы қаласының маңындағы тау шаңғысы аймақтары. Болашақта кластерді кеңейту және Алматы облысының басқа бөліктерін қосу көзделеді, сондай –ақ туристік қызығушылықтың жаңа орындарын бөлу-ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне кіретін Ешкіөлмес петроглифтері бар Жетісу Алатауы тау жотасы мен Балқаш көлі, сондай-ақ "Жібек жолы" сериялық трансұлттық номинациясына кіретін Есік қорғандары мен объектілері (Боралдай сақ қорғандары, Талғар қалашығы). Алматы халықаралық іскерлік, тау және тау шаңғысы туризмінің орталығына айналады және "қалада және тауларда ойын-сауық"кластері ретінде орналасады деп болжануда. Осы кластерде ұсынылатын негізгі туристік өнімдер мәдени туризм, МІСЕ туризм және турнелер, қысқа мерзімді демалыс, сондай-ақ таулар мен көлдерде демалу болады. Шығыс Қазақстан кластері Шығыс Қазақстан облысының солтүстік және шығыс бөліктерін қамтиды. Өскемен қаласы туристік қызығушылықтың алты негізгі орны айқындалған кластердің орталығына айналады: 1) "Берел" мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің объектілері; 2) Ертіс өзені-Зайсан көлі; 3) Бұқтырма су қоймасы; 4) Қалжыр каньоны; 5) Катонқарағай мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; 6) Семей қаласы; 7) Алакөл көлі; 8) Иваново таулары және Риддер-Анатау; Шығыс Қазақстан облысының қалған бөлігін қосу есебінен болашақта кластерді кеңейту көзделіп отыр. Шығыс Қазақстан кластері "табиғат ғажайыптары әлемі" ретінде орналасады және экологиялық туризмді дамыту орталығына айналады. Осы кластерде әзірленетін негізгі туристік өнімдерге шытырман оқиғалы және белсенді туризм, таулар мен көлдердегі демалыс кіреді. Оңтүстік Қазақстан Қызылорда облысының шығыс және орталық бөліктерін, Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстік бөлігін және Жамбыл облысының оңтүстік-батыс бөлігін қамтитын кластер болып табылады. Кластердің орталығы Шымкент қаласы болады,ол туристік қызығушылықтың негізгі орындарына ие: 1) ежелгі Түркістан және "Әзірет-Сұлтан" мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің объектілері (ЮНЕСКО нысаны); 2) Сауран археологиялық кешені; 3) ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген Отырар ортағасырлық қалашығы мен Отырар оазисінің археологиялық объектілері; 5) Байқоңыр ғарыш айлағы; 6) палеолит учаскелері мен геоморфологиясы бар Қаратау мемлекеттік табиғи қорығы; ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген Арпа-Өзен петроглифтері; 5) Қызылорда, Сарыағаш, Тараз қалалары. 6) Сайрам-Өгем мемлекеттік ұлттық табиғи паркі; Болашақта барлық үш облыстың қалған бөлігін қосу есебінен кластерді кеңейту, сондай-ақ ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген Мерке түркі ғибадатханасы және "Жібек жолы" сериялық трансұлттық номинациясына енгізілген объектілер (Сығанақ қалашығы, Жетіасар оазисінің ескерткіштері) сияқты туристік қызығушылықтың жаңа орындарын ұсыну көзделеді. Оңтүстік Қазақстан кластері "Ұлы Жібек Жолының жүрегі"ретінде орналасатын болады. Осы кластерде әзірленетін негізгі туристік өнімдер мәдени туризм және Тур болады. Батыс Қазақстан бүкіл Маңғыстау облысы мен Батыс Қазақстан облысының бір бөлігін қамтитын кластер болып табылады. Бұл кластердің орталығы Ақтау қаласы болады, онда туристік қызығушылықтың мынадай негізгі орындары орналасқан: 1) Шопан-Ата, Қараман-Ата және Бекетат жерасты мешіттері,Омар және Тұр кесенесі; 2) Шеркала тауы; 3) Маңғышлақ түбегінің қорымдары; 4) Қарақия-Қаракөл мемлекеттік табиғи қаумалы; 5) "Кендірлі"курорты; 6) "Бөкей ордасы" ескерткіштер кешені. Батыс Қазақстан кластері "Каспий Ривьерасы"ретінде орналасатын болады. Осы кластерде әзірленетін негізгі туристік өнімдер мәдени туризм, жағажай туризмі турнесі болады. "Батыс Еуропа-Батыс Қытай халықаралық көлік дәлізін" іске асыру шеңберінде өңірлердің бірегей туризм объектілеріне және республиканың батыс және шығыс "шекара қақпаларында" тиісті жағдайларға байланысты туристерге қажетті сервистік қызметтерді орналастыру, демалу және алу үшін заманауи туристік инфрақұрылым құру көзделеді. Қазақстанның басқа бөліктері. Кластерлерге кірмеген өңірлер үшін, сондай-ақ аудандық деңгейдегі өңірлер үшін бірінші кезекте ішкі туризмді дамыту үшін перспективалы бағыттар мен туристік өнімдерді айқындау қажет. Бұл тиісті инфрақұрылымды дамыту бойынша шағын жобаларды әзірлеуді және іске асыруды көздейді. Экологиялық туризмді Қазақстанның барлық өңірлері үшін ең тартымды туристік өнімдердің біріне жатқызуға болады. Туризмнің бұл түрі осы аймақтың мәдени-этнографиялық және табиғи ерекшеліктері туралы түсінік алу мақсатында салыстырмалы түрде бұзылмаған табиғаты бар жерлерге саяхаттауды қамтитын туризмнің басым түрлерінің бірі болып саналады. Бұл ретте мұндай сапарлар экожүйелердің тұтастығын бұзбауға, керісінше, қоршаған ортаны және табиғи ресурстарды қорғау жергілікті тұрғындар үшін тиімді болатын жағдайлар жасауға тиіс. Елдің "жасыл экономика" қағидаттарына көшуге бағытталған бағытын ескере отырып, ауыл тұрғындарын баламалы Жұмыспен қамтудың генераторы болып табылатын агротуризмді дамыту, өңірлердің экономикасын қаржылай қолдауды қамтамасыз ету және экологиялық "таза" ауыл шаруашылығы өндірісін дамыту мүмкіндігі пайда болады. Агротуризм сонымен қатар табиғатты қорғаудың қуатты құралы болып табылады, соның арқасында бұл процеске жергілікті тұрғындар қатысады, олар үшін қоршаған ортаға ұқыпты қарау экономикалық тұрғыдан тиімді болады. Қазақстанның көптеген өңірлерінде ауылдық туризмді дамытудың елеулі перспективаларына байланысты туризм жөніндегі жергілікті атқарушы органдар қолданыстағы, А-ны жаңғыртуды, қажет болған жағдайда жаңа туристік инфрақұрылым құруды қамтамасыз етуді, туризммен айналысатын өңірдің шағын және орта бизнесін қалыптастыру мен дамыту үшін мемлекеттік қолдау тетіктерін айқындауды, әдістемелік құралдар әзірлеуді, туризмді ашатын кәсіпкерлерге консультациялық көмек көрсетуді қамтамасыз етуді талап етеді. қонақ үйлер, жергілікті және аймақтық деңгейде қонақ үйлерді ақпараттық қолдау мен жылжытудың тиімді құралын анықтаңыз. Көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасына кепілдік беру үшін ауылдық демалыс үйлерінің бірыңғай жіктемесін қалыптастыру жөніндегі мәселені шешу, осы жіктеменің өлшемшарттарын айқындау және ауылдық қонақ үйлер үшін бірыңғай стандарттарды белгілеу талап етіледі. Қазақстанның шекаралас облыстары үшін туризмді дамыту үшін де үлкен перспективалар бар. Халықаралық ынтымақтастықты тереңдету, бірлескен туристік маршруттарды, оның ішінде көрші елдердің азаматтары үшін бір/екі күндік экскурсияларды әзірлеу және дамыту, мәдениет фестивальдерін өткізу қажет. Тұтастай алғанда, жергілікті атқарушы органдар туризм саласындағы орталық уәкілетті органмен өзара іс-қимылды міндетті түрде нығайтуға, туризмді дамытудың қысқа мерзімді/ ұзақ мерзімді перспективаларға арналған өңірлік мастер-жоспарларын қайта қарауға/әзірлеуге, жұмыс істеп тұрған туристік ұйымдардың, түрлері бойынша орналастыру орындарын, ойын-сауық және өзге де объектілерді қамтитын туристік инфрақұрылым объектілерінің тізімін қамтитын дерекқорларды мерзімді жаңартып отыруға тиіс. Туристік бизнестегі кәсіпкерлермен жұмысты, сондай-ақ ілеспе қызмет салаларын күшейту, жергілікті жерлерде мемлекеттік қолдау құралдарының тиімді жұмысына ықпал ететін тетіктерді анықтау қажет. Өңірде туристік кадрларды даярлауды басымдықтардың бірі ретінде айқындау, туристік кадрларды даярлау бойынша оқу орындарымен тығыз байланыста болу қажет. Барлық облыстар үшін қызметтің тағы бір басым бағыты әлеуметтік туризмді дамыту болып табылады, ол халықтың белгілі бір санаттарының, оның ішінде егде жастағы азаматтар мен мүмкіндігі шектеулі адамдардың ел ішінде туристік қызметтерге қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін мүмкіндік береді. Салалық қауымдастықтармен және жеке сектормен серіктестікте инсентив-туризмді ілгерілету және қызметкерлерді ел ішінде демалуға арналған жолдамалармен көтермелеу тетігін енгізу жөніндегі жұмысты күшейту қажет. Әлеуметтік туризмді дамыту жөніндегі шаралар тізіміне әлеуметтік туризмді ұйымдастырушылар үшін экономикалық ынталандырулар және туристік қызметтер көрсету және алу, әлеуметтік туризм объектілерін құру, реконструкциялау және пайдалану кезінде оның қатысушылары үшін жеңілдіктер кіреді жүктеу/скачать 166.03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|