Дәріс №6 Дәріс тақырыбы: Жеңіл атлетиканың секіру түрлерінің орындалу техникасы негіздемесі Дәріс жоспары
Итермелеуге дайындалу. Негізгі міндеттері
жүктеу/скачать 378.37 Kb.
|
1 2
Д ріс №6 Д ріс та ырыбы Же іл атлетиканы секіру т рлеріні оры| Итермелеуге дайындалу. Негізгі міндеттері:
жүгіру жылдамдығын жоғарлатуды жалғастыру; екпінде ие болған кинетикалық энергияны және денені жоғары қарай лақтыру үшін тірек-қимыл аппаратының мүмкіндіктерін пайда- лануға рүқсат ететін жағдайларды қүру; ұшу фазасында қажетті итермелеуде үйымдастыру үшін денені айналдыру. Денені еңкейту спортшының жалпы орталық массасы табанға қарағанда, Бұрылыстың ең кіші радиусы бойынша қозғалысына әкеледі, сондықтан жылдамдықты әрі қарай жоғарлату үшін қадамдардың екпінін жоғарлату қажет, Бұл кезде қадам ұзындығы қысқарады. Екінші тапсырманы шешу үшін жалпы орталық масса қалпын төмендету және топыраққа жалпы орталық массаның тік проекция- сының алда итермелеу аяғын қою мүмкіндігі пайда болатындай дененің көлденең осінің бағытын өзгерту қажет (39 сурет). 39 сурет. «Фосбери-флоп» тәсілімен биіктікке секірудің орындалуы Жалпы орталық массаның 15-20 см-ге төмендеуі дененің еңкеюінің арқасында жетеді. Одан басқа, итермелеу орнына жүгіріп келу дене буындарында бүгілу бұрыштарын жоғарлатумен бірге жүреді. Жүгіру екпінін жоғарлату жалпы орталық массасы тік проекциясын алға қарай тіректі ұстап алуға әрекет етеді: спортшы иықтарының астынан аяқтарымен алшақтайды. Әрбір қадамда тірек фазасының уақытына салыстырмалы түрде ұшу фазасының уақыты қысқарады және екпіннің соңғы қадамында тек қана 0,05-0,08 сек. құрайды. Салыстыру үшін мынан белгілейік, яғни екпін қадамда- рының ұшу фазасы ұзақтығының орташа уақыты 0,17 сек. құрайды. ¥шу фазасының уақытын қысқарту жалпы орталық массасының тік ауытқуының мөлшерін қысқартады, осының арқасында итермелеуіш аяққа соққы жүктемесі төмендейді. Әрбір қадамда спортшы 7-10°-қа қозғалыс бағытын өзгертеді. Алға қарай бетімен қозғалуды қамтамасыз ету үшін көлденең осіне салыстырмалы түрде дененің бұрылысы ауырлық күшінің сәтімен өзара байланысының арқасында механизм бойынша жүреді. Мысал ретінде еденде домалап бара жатқан тиынды келтірейік: қозғалыс бағытын өзгертіп, тиын сәйкесті түрде алға қарай қырымен әрдайым қозғалып, өзінің бағытын өзгертіп отырады. Доға бойынша жүгірудің бірінші қадамдарында көлденең осіне салыстырмалы түрде дене Бұрылысының шамасы қозғалыс бағытын өзгерту шамасымен сәйкес келеді. Бірақта тірекпен өзара әрекетінің үшінші кезеңінде дене Бұрылысының шамасы 20 - 400- қа қозғалыс бағытының өзгерісінен асып түседі. Осының арқасында итермелеу орнына аяқтарды қою кезінде спортшы қозғалыс бағытына қатынасы бойынша жартылай жанымен бағытталған, ол дененің айналуын үйымдастыру үшін тиімді жағдайларды қамтамасыз етеді. Итермелеу. Осы фазаның негізгі қозғалу міндеттері жалпы секірудің қозғалу міндеттерімен сәйкес келеді. Ол былай түсіндір- іледі, яғни итермелеу секірудің басты элементі болып табылады. Мүнда екпіннің кинетикалық энергиясын пайдалануға болады және жоғары қарай денені лақтыру үшін тірек-қимыл аппаратының мүмкіндіктерін пайдалану және жалпы орталық массаны салыстыр- малы түрде ұшуда қажет етілетін айналуды үйымдастыру қажет (39 сурет). Итермелеу топыраққа планкінің тік проекциясынан 0,8-1,2 метр қашықтықта планкіден алыс аяқпен жүзеге асырылады және 0,15-0,22 сек. созылады. Жоғары қарай денені лақтыру екі механизмнің арқасында жүзеге асырылады. Біріншіден, топыраққа жалпы орталық масса тік проекциясының алдында итермелеуіш аяқты алыс қоюының арқасында, дененің көлденең өсі вертикалдан 35-40о-қа ауытқиды, ол тірекпен байланыс нүктесімен салыстырмалы түрде дененің айналуына және жоғары қарай жылдамдатылған қозғалысқа әкеледі. Екіншіден, кинетикалық энергияның жартысы бұлшықеттердің бүрыштық деформациясының энергиясына түрлендіріледі және итермелеуіш және сермеуіш қозғалыстардың арқасында жоғары қарай денені лақтыру үшін пайдаланылады. Дененің ұшу фазасында қажетті айналысын үйымдастыру үшін спортшы қалыпта иетрмелеуге келеді, онда дененің саггиталды жазықтығы 30-450 бүрышымен қозғалыстың тік жазықтығымен қиыстырылады. Бұл айналуды үйымдастыру үшін екі негізгі факторды пайдалануға рүқсат етеді. Біріншісі ретінде тірекпен өзара байланысы жағдайында төменгі буындарды тежеу салдарынан қозғалыстың тік жазықтығында денемен алынатын екпіннің жүрісі бойынша айналысы алға шығады. Екінші фактор дененің саггиталды жазықтығында басқарушы қозғалысын үйымдастыру есебінен қалыптасады. Динамикалық келбеттің элементі ретінде мүнда итермелуіш аяқтың балтыр және тізе буындарының серпімді жағдайлары алға шығады. Негізгі басқарушы қозғалыстар - жамбас және омыртқа буындарында бүгілу, олар саггиталды жазықтықта артқа қарай дененің айналысын үйымдастыруға көмектеседі. Жазықтықтарда денені айналдыру жинақталады, дене аяқ артында ұшуда қозғалады және планкіге арқасымен бағытталады. Ұмтылыс. Итермелеуден кейін жалпы орталық масса доға сызық бойынша қозғалады, оның формасы үшып шығудың бүрышына (48- 520) және жылдамдығына (5 м/сек. дейін және одан астам) байланысты болады. Парабола жазықтығы 35-420 бүрышымен планкімен және тіректермен қалыптасатын жазықтықпен қиылысады. Жалпы орталық масса салыстырмалы түрде спортшы планкіні денемен асып өтуіне әрекет ететін. жүктеу/скачать 378.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2