Психологиялық аурудың критерийлері.
Психологиялық денсаулықтың негізгі критерийлері ретінде мыналарды бөлуге болады.
– өзін-өзі позитивті қабылдау (көңіл-күйдің негізгі эмоционалды негізі), әлемді жағымды қабылдау.
– рефлексия дамуының жоғары деңгейі.
– негізгі қызмет түрлерінің сапасын жақсартуға ұмтылыстың болуы.
– жас дағдарыстарының сәтті өтуі.
–қоғамға бейімделу, негізгі әлеуметтік және отбасылық рөлдерді орындау мүмкіндігі.
Психологиялық сау денсаулық өлшемдеріне: оптимизм, сабырлық, өзіне деген сенімділік, әзілқойлық, креативтілік, қоршаған әлемді дұрыс қабылдау, зияткерлік әлеует, психологиялық жайлылық сезімі, өзін-өзі лайықты бағалау, жеткілікті психологиялық бейнелеу, өзін-өзі дұрыс қабылдау, басқаларға қызығушылық, стресске төзімділік, өзін-өзі дамытуға бағдарлау және шығармашылық қабілеті.
Психологиялық аурудың өлшемдеріне: иланушылықтың жоғарылауы, себепсіз ашулану, дұшпандық, пассивті өмір сүру жағдайы, жаман әдеттердің болуы, қатыгездік пен жүрексіздік.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) ұсынған психикалық денсаулық өлшемдері:
1) өзін-өзі тану және «Мен» тұрақтылығы»;
2) ұқсас жағдайларда тәжірибенің тұрақтылығы сезімі;
3) өзіне және өз қызметінің нәтижелеріне сын тұрғысынан қарау;
4) психикалық реакциялардың қоршаған ортаға әсер ету күші мен жиілігіне сәйкестігі;
5) жалпы қабылданған нормаларға сәйкес өзінің мінез-құлқын басқару қабілеті;
6) өз өмірін жоспарлау және өз жоспарларын іске асыру қабілеті;
7) өмірлік жағдайларға байланысты мінез-құлықты өзгерту мүмкіндігі.
Денсаулық психологияның проблемалары
1. Өмір ритмнің жеделдеуі. Адамның жүйке жүйесі мен психикасына жүктемелердің артуы, адамдар арасындағы қатынастардың теріс динамикасы эмоционалды шиеленістің қалыптасуына әкеледі. Бұл "асығыс ауруға" әкеледі және аурудың даму факторларының бірі болып табылады
2. Белгісіздік жағдайында өмір сүру мәселесі Өмірдің болашағына уайымдау, балалар және жақындар үшін. Мазасыздықтың тұрақты деңгейінің жоғарылауы психосоматикалық патологияға айналады. Психологтар жүргізген зерттеулер белгісіздікке әртүрлі жауап беретін адамдардың 2 полярлық тобы бар екенін көрсетті. Бірінші топ қорқынышпен, шаршаумен, немқұрайлылықпен және шатасумен жауап береді (интроверттелген интерндер). Екінші топ-ашуланшақтық пен агрессивтілікке жауап беретін адамдар (экстраверттелген сыртқы)
Достарыңызбен бөлісу: |