Дәріс Сұйықтықтарды жылжыту. Сорғылардың әр түрлі түрлері және олардың сипаттамалары Гидравликалық машиналар
жүктеу/скачать 3.17 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өсімдіктер селекциясындағы қолдан сұрыптау мен табиғи сұрыпталу.
- Ұнтақтау дегеніміз
| Сұрыптаудың тиімділігі.Бастапқы материал неғұрлым алуан түрлі болса, сұрыптау да соғұрлым тиімді болмақ. Гибридтендіру, әр түрлі географиялық аймақтан шыққан өсімдіктерді пайдалану, әр түрлі сыртқы факторлармен әсер ету арқылы мутациялық өзгергіштікті жоғарылату селекцияға арналған материалдың алуан түрлілігін арттыруға себепші болады. Сұрыптаумен ұштастыра жүргізілген будандастыру – селекция жұмысының тиімді жолдарының бірі. Бастапқы материалдың тұқым қуалайтын алуан түрлілігі аз болса, сұрыптаудың тиімділігі де шамалы болмақ. Гендердің көбі гомозиготалы болып келетін таза линияларды сұрыптаудан іс жүзінде ешбір нәтиже шықпайды. Бұл жағдайда мутация ғана тұқым қуалайтын өзгерістің көзі болуы мүмкін.
Өздігінен тозаңданатын өсімдіктерде сұрыптау әдетте тұқым қуалайтын құрамы әртекті бастапқы популяциядан таза линия бөлініп алынғанға дейін ғана тиімді болады. Бара – бара оның әсері жойылады. Линия қасиеттерін өзгерту үшін гибридтендіреді, ол комбинациялық өзгергіштікке әкеп тірейді. Бұдан сорт генотиптерінің құрамы әртекті болып, сұрыптау қаййтадан тиімді болып шығады. Өсімдіктер селекциясындағы қолдан сұрыптау мен табиғи сұрыпталу.Тұқым қуалайтын өзгергіштіктің негізінде жүргізілетін қолдан сұрыптау сорт пен тұқымды өзгертудің басты жолы болып табылады. Бірақ табиғи сұрыпталудың да сортқа әсер ететінін естен шығармау керек. Мәдени өсімдіктерді (егісті жерлерде, тәлімбақта, т.б.) өсіргенде оларға көптеген сыртқы факторлар: температура, ылғалдылық, жарық және басқалар комплексі әсер етеді. Демек, табиғи сұрыпталу қолдан сұрыпталумен қатар жүріп отырады да, өсімдіктердің орта жағдайына бейімделушілігін арттырады.Жаңадан шығарылған сорт қашан да қатарынан әсер ететін екі фактордың, яғни адам еңбегі мен табиғи сұрыпталудың нәтижесі болып табылады. Ұнтақтау дегеніміз қатты заттар бөлшектерінің өлшемдерін механикалық әсер ету арқылы төмендету. Ұнтақтау: 1.Заттарды еріту, сығындау және т.б. процесстердің жылдамдығын қамтамасыз ету үшін көмекші операция болып келеді 2.Таблеткалар, ұнтақтар және т.б. өндірісінде негізгі (басты) операция болып келеді. Бұл процесстің негізгі сипаттамы – дисперстік дәрежесі. Ол бөлшктердің бастапқы орташа өлшемінің /Дб/ және процесстен кейін орташа өлшемінің /Дк/ қатынасы болып келеді: Дд=Дн:Дк. Құрылысы бойынша қатты заттар келесіге бөлінеді: жүктеу/скачать 3.17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|