Мәдениеттану ғылым ретінде дамыды:
20 ғ.басында
17 ғасырдың соңында
19 ғ.соңғы үштен
16 ғ.бірінші жартысында
18 ғ-дың ортасында
Мәдениеттану пәні:
Құқық
Адамзат тарихы
Ритуал
Өнер
Мәдениет
Мәдениеттану білімнің қай саласына жатады?
Жаратылыстану ғылымдары
Гуманитарлық ғылымдар
Саяси ғылым
Әлеуметтік ғылымдар
Тарихи ғылымдар
«Мәдениет» термині қай тілден шыққан?
Латын
Орыс
Грек
Ағылшын
Араб
«Мәдениет» терминінің бастапқы мағынасы қандай?
Тәрбие
Ағарту
Өнер
Татуировка
Жерді өңдну
Мәдениет, тұтас жүйе ретінде, әдетте, формаларға бөлінеді:
дін, өнер, білім
биологиялық және рухани
биологиялық және физикалық
физикалық және материалдық
материалдық және рухани
|
1
|
№ 2
дәріс
|
Мәдениет, адам тәрбиесінің маңызды құралдарының бірі.
Қарастырылатын мәселелер (дәріс жоспары):
1. Мәдени антропология. Мәдени философия.
2. Адамның үш мәдени-рухани жағдайы. Адамды мәдени-рухани реформалау жолдары.
3. Адамгершілік сезімдер, олардың адамдардың рухани әлеміндегі рөлі.
Осы дәрістің қысқаша мазмұны:
Мәдениет туралы Білім ұзақ уақыт философияда қалыптасты. Мәдениеттану философиядан басқа ғылымдармен - физика, химия, биология, әлеуметтанумен бірдей" шықты". Бірақ ғылым тәуелсіздікке ие бола отырып, философиямен байланысын жоғалтпайды. Кез-келген ғылымда философиялық проблемалар бар. Олар оның дүниетанымдық негіздеріне және ғылыми білімнің әдіснамалық принциптеріне қатысты. Бұл Мәдениеттанудың мәдениет философиясымен арақатынасына да қатысты. Физика философиясы немесе Биология философиясы осы ғылымдардың философиялық мәселелерінің саласы болғандықтан, мәдениет философиясы Мәдениеттанудың философиялық мәселелерінің саласы болып табылады. Соңғысы мәдениеттің мәні, болашағы, оның дамуының мақсаттары мен тағдырлары, оның қоғамдық өмірдегі рөлі және адамзаттың тарихи прогресі және т. б. туралы мәселелерді қамтиды. Мәдениет философиясына мәдениетті ғылыми зерттеу құрылуы керек алғышарттарды негіздеу, мәдениеттің дамуындағы оң және теріс сәттерді бағалау, қоғам мен жеке тұлғаның мәдени дамуы бағдарлануы керек мұраттарды қалыптастыру, осы мұраттарға жетудің жолдары мен әдістерін анықтау үшін жүгіну керек. Қазіргі мәдениеттануда философиялық ойлар жаратылыстану ғылымдарына қарағанда әлдеқайда маңызды рөл атқарады.
Мәдени антропология адамның өмірін белгілі бір мәдени ортада қарастырады және оның тұлғаның қалыптасуы мен дамуына әсерін зерттейді. Адамдардың психикасы мен рухани әлемінің олар өмір сүретін мәдениеттің ерекшеліктеріне тәуелділігі басты назарда. Әр түрлі мәдени факторлардың рөлі зерттеледі – отбасы, білім мәдениетінде бар білім, нормалар мен құндылықтар, адамның өмір жолының әр кезеңіндегі өмір мен еңбек жағдайлары. Мәдени антропологияның жеке және жалпы, ерекше және әмбебап адамның мәдени өмір салтының арақатынасына жарық түсіретін деректері мәдениеттану теориясы үшін үлкен маңызға ие.
Қазіргі уақытта мәдениетті оның әртүрлі аспектілерінде зерттеу мәдени білімнің саралануының одан әрі өсуіне әкеледі. Мәдени зерттеулердің жаңа бағыттары пайда болады, олар арнайы ғылымдар мәртебесіне ие болады: Мәдениет психологиясы, мәдени лингвистика, отбасы мәдениеті, балалық шақ мәдениеті, еңбек мәдениеті, бос уақыт мәдениеті және т.б. мәдени ғылымдар философиямен, тарихпен, этнографиямен және басқа да әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдармен пәнаралық байланыста дамиды.
Мәдениеттану мәселелері жан-жақты болғандықтан, оларды түсінудің бірыңғай тәсілі бола алмайды. Басқа әлеуметтік ғылымдарға сүйене отырып, олардың тәжірибесін алу және дамыту арқылы мәдениеттану ғылыми танымның әртүрлі әдістерін қолданады – байқау, эксперимент, ұқсастық, модельдеу, талдау және синтез, индукция және дедукция, гипотезалар, мәтіндерді талдау. Мәдениеттануда мәдениетке енуді түсінумен, оның құбылыстары мен құндылықтарының ішкі мағынасына енумен байланысты әдістер қолданылады.
Осы дәріске ағымдық, аралық және аралық бақылауға арналған тест тапсырмалары мен сұрақтары
|
Достарыңызбен бөлісу: |
