Пысықтау сұрақтары:
Биологияны оқыту әдістемесінің нысаны мен пәні қандай?
Экологияның ғылым ретіндегі манызын дәлелдеңіз?
14 такырып Зертханалық және танымжорық сабақтар Мақсаттар:
- адам және оның денсаулығы пәнінен сабақ өткізудегі білімдік және тәрбиелік маңызы және ерекшеліктерімен таныстыру;
- адам ағзасын зерттеу және оқыту барысындағы қолданылатын әдістер мен сабақ өткізу формаларын белгілеу
Жоспар:
1 Зертханалық және танымжорық сабақтарға тән ерекшеліктері
1 Биология ғылымының өзіне тән ерекшелігінің мектептегі биология пәнінде тапқан көршісінің бірі - ол осы ғылымның зерттеу әдістерінде кең колданылатын зертханалық зерттеу жұмыстары мен табиғаттағы тірі нысандарды бақылау. Осы зерттеудің екі әдісі де биолог студенттердің алғашқы күнінен басталып әрі қарай кәсіби мамандығында жалғасып жататын ғылыми танымның негізгі жолы. Мектеп биологиясындағы бағдарламалар мен жоспарларда осы зертханалық жұмыстар мен танымжорықтарға арнайы сағат бөлініп немесе тақырыптарда қоса өтілуі көрсетіледі.
Сабақ түрлері. Зертханалық сабак -бұл да негізінен жаңа материал өтілетін сабақ түрі. Басқа сабақ түрлерінен біраз айырмашылығы бар. Зертханалық сабақта пәндік көрнекілік пайдаланылады, уақыттың көп бөлігін оқушылардың биологиялық нысандарымен жұмысы алады (бақылау, тәжірибе). Зертханалық сабақтар кезінде окушылардың практикалық және интеллектуалдық біліктігі әсіресе пәрменді қалыптасады, өйткені олар табиғи нысандармен немесе олардың нобайларымен жұмыс үрдісі кезінде пәндік талдау, құрау және тұжырым жасайды. Зертханалық сабақтың тиімділігі көпшілік жағдайда жаңа білім игеруде және біліктілікті қалыптастыруда оқушылардың жоғары белсенділігін қамтамасыз ететін дербестік дәрежесіне, ұстаздың балалардың танымдық әрекетін шебер басқаруына байланысты.
Зертханалық сабақ әдістемесінің өзіне тән біраз ерекшеліктері бар. Ол негізінде тақырыбы, мақсаты және жұмыс мазмұны анықталатын кіріспе
әңгімеден басталады. Мұғалім балаларды тапсырмалармен таныстырады, оқу әрекетін ұйымдастыруға көмектеседі, бақылаулар мен тәжірибелердің мақсаты бағытталуын қамтамасыз етеді, жұмысты орындау және нәтижелерді дайындау ретін бакылап оларды талдайды. Зертханалық сабақтың табысты болуы тақтада немесе қиықшада (карточкада) жазылаттын тапсырманың анықтығына, нақты-лығына байланысты. Онда жұмыстың жүргізілу әдістері мен кезеңдерінің реті көрсетіледі. Сұрақтарды қою арқылы оқушылардың тапсырманы түсінгендігі тексеріледі.
Танымжорық сабақ - білім беруде және тәрбиеде маңызы зор сабақ түрі болып есептеледі.
Пән ретінде биология оқушыларды тірі табиғаттың әртүрлілігі жөніндегі біліммен қаруландыруы қажет, сондықтан осы қиын міндетті шешуде тірі нысанды, олардың табиғи айналасында, тіршілік орнында таныстырусыз мүмкін емес. Сол себепті ұстаз биология пәніндегі оқу-тәрбие үрдісінің маңызды формасының бірі - танымжорықты пайдаланады. Танымжорықтар окушыларды мектептегіден басқа жағдайда, ерекше таным әрекеті кезінде тәрбиелейді.
Мектеп танымжорығы - мектептен тыс бір нысаннан келесісіне, олардың табиғи ортасында немесе қолдан жасалған жағдайда, бағдарламамен байланысты тақырып бойынша және мұғалімнің таңдауымен, танымдық мақсатпен жылжып отыру арқылы сыныппен немесе бір топ оқушылармен жүргзілетін оқу-тәрбие жұмысының формасы.
Табиғатқа танымжорыкқа шыкқанда оқушылар әртүрлі биологиялық нысандармен танысып, нақты түсініктері байи түседі, сыныптағы сабақтан алған тірі табиғат жөніндегі білімдері кеңейіп, тереңдей түседі. Тұрған жерін, табиғаттағы күрделі байланысты анықтауға, табиғаттағы аусымдық жағдайды оқып білуге жағдай осы танымжорық кезінде тудырылады. Балалар мұғалімнің тапсырмасы бойынша табиғи нысандарды табуды, табиғат құбылыстарын салыстыруды үйреніп натуралистік дағды игере бастайды.
Танымжорықтың тәрбиелік мәні де зор. Табиғи нысандарды тіке табиғат ортасында бақылау сезімді оятады.
Әсемдік, имандылық тәрбиеде, оқушылардың табиғаттың сұлулығы үйлесіміне шаттануы және әсерленуіне, табиғатты корғау кажеттігіне көзде жеткізуде танымжорыктардың маңызы зор екендігі күмән туғьзбайды. Әй де, сабақтың баска түріне зияны тиетіндей дәрежеде танымжорықтарды аса өткізуге болмайды, өйткені тек танымжорықтар арқылы оқушыларды білім жүйесімен қаруландыру мүмкін емес.
Достарыңызбен бөлісу: |