Дəрістердің ҚЫСҚаша конспектісі модуль I. Органикалық химияның теориялық негіздері №1 дəріс Тақырыбы


- орынбасарлардың индуктивті, мезомерлі эффектілерін түсіндіру,  -



Pdf көрінісі
бет13/15
Дата04.10.2023
өлшемі355.97 Kb.
#479780
түріКонспект
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Лекция-Орг. химия-1 (1)

- орынбасарлардың индуктивті, мезомерлі эффектілерін түсіндіру, 
- бензол сақинасындағы І және ІІ-ретті орынбасарлар туралы түсінік беру.
- ароматты қатардағы келісімді, келісімсіз бағытталу ережелерін сипаттау, 
- келісімді, келісімсіз бағытталу кезіндегі орынбасу реакцияларының механизмін 
көрсету. 
 
Дəрістің қысқаша мазмұны: Бензол сақинасындағы бағытталу ережесі.
Ароматты қосылыстарды алу және олардың түр өзгерістерінің негізгі ерекшеліктері ондағы 
жаңа орынбасардың алдыңғы орынбасарға қатысты бензол сақинасындағы белгілі бір орынға 
бағытталуы. Орынбасарлары жоқ бензол молекуласының өзінде 

-электрон тығыздығы 
біркелкі таралуынан болатын бензол полярсыздығы. Молекуладағы бір сутегі атомын 
радикалға (орынбасарға) алмастырса молекулада электрон тығыздығының қайта таралуы. 
Радикалдың табиғатына байланысты (нуклеофильді немесе электрофильді) сақинадағы 
электрон тығыздығы артуы немесе кемуі. Электрон бұлтының қайта таралуы жеке көміртегі 
атомдарына әсері.
Электрофильді орынбасу реакцияларының бағыттау ережесі. Бензол сақинасындағы С 
атомдарының реакциялық қабілеттілігін анықтайтын факторлар. Орынбасардың бірінші тобы:
активтеуші топ, орто-, пара-бағыттаушы. Бағыттау ережесін молекуланың электронды 
құрылысы тұрғысынан түсіндіру, шекаралық формулалар. Орынбасушы топтың бензол 
ядросының активтілігіне әсері. Электрофилді орынбасу реакцияларының бағытына және 
жылдамдығына орынбасарлардың әсері. Келісімді және келісімсіз бағдарлау. 
Бензол сақинасындағы келісімді және келісімсіз бағытталу ережесі.
Ароматты 
ядродағы 
электрофильді 
орын 
басу 
реакциясының 
механизмі, 
Орынбасарлардың бағыттау әсерінің себептері туралы қазіргі көзқарастар. 
Электрофильді орынбасу реакцияларының бағыттау ережесі. Бензол сақинасындағы С 
атомдарының реакциялық қабілеттілігін анықтайтын факторлар. Орынбасардың бірінші тобы:
активтеуші топ, орто-, пара-бағыттаушы.
Орынбасардың екінші тобы: активсіздендіруші топ, мета-бағыттаушы. Бағыттау 
механизмі. Орынбасарлардың индуктивті және косарлану эффектілері. Көп орын алмасқан
бензолдын электрофильді орынбасу реакциясы. Келісілген бағыттау. Келісілмеген бағыттау.
Акцепторлы және донорлы орынбасарлар. Белсендендіруші және белсенділікті 
төмендетуші топтар. 
Əдебиеттер: 
1. Травень В.Ф. Орг-я химия. М:ИКЦ. Академкнига, 2005, Т.2. 
3. Грандберг, И. И. Органическая химия. Учебник / И.И. Грандберг, Н.Л. Нам. - М.: Юрайт, 
2014. - 608 c.
4.
Физер, Л. Органическая химия. Углубленный курс (1-2 книга). - М.: Химия, 2015. - 186 c. 
5.  
Петров А.А., Бальян Х.В., Трощенко А.Т. Органическая химия. – М.: Издательство 
Альянс, 2012. – 624 с. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет