- алтымүшелі гетероциклдерді синтездеу әдістеріне тоқталу,
-пиридин және пиперидин негізіндегі реакцияларды сипаттау.
Дəрістің қысқаша мазмұны:
Алтымүшелі гетероциклдер. пиримидинді және пуриндік негіздер.
Пиридин. Құрылысы. Байланыстар сипаттамасы. Ароматтылығы.
Изомериясы және
орынбасарлы
пиридиннің
номенклатурасы.
Монометилпиридиндер-
пиколин,
диметилпиридиндер-
лутидиндер, үшметилпиридиндер-
коллидиндер.
Алыну жолдары. Пиридин және оның гомологтарын синтездеу. А.Е. Чичибабин
реакциясы.
Химиялық қасиеттері. Негізділігі және нуклеофильділік қасиеттері. Тұз түзу.
Галогеналкандармен реакциясы.
Орынбасу реакциялары. Пиридин сақинасы электрофильді,
нуклеофильді және радикалды реагенттермен орынбасу реакциясына түседі Электрофильді
ароматтық орынбасу реакциялары
: галогендеу, нитрлеу, сульфирлеу. Нуклеофильді орынбасу
(А.Е.Чичибабин реакциясы). Тотықсыздану.
Пиперидин, алуы, қасиеті. Пиридин
сақинасының ашылуы. Қосылу реакциялары.
Хинолин және изохинолин. Скраупа және Бишлер. Напиральский
реакциясы бойынша
алу. Химиялық қасиеттері
. Электрофильді және нуклеофильді
орынбасу реакцияларының
ерекшеліктері. Радикалдық реакциялар. Тотықтырғыштыр әсері қатынасы. Алкалоидтар
туралы түсінік.
Пиримидин жəне пурин.
Биологиялық процесстердегі ролі,
генетикалық мәлімдемені
беруге жауаптылық. Нуклеин қышқылдары.
Əдебиеттер:
1. . Грандберг, И. И. Органическая химия. Учебник / И.И. Грандберг, Н.Л. Нам. - М.: Юрайт,
2014. - 608 c.
2.
Физер, Л. Органическая химия. Углубленный курс (2 книга). - М.: Химия,
2015. - 186 c.
3
.
Петров А.А., Бальян Х.В., Трощенко А.Т. Органическая химия. – М.:
Издательство
Альянс, 2012. – 624 с.
