42
қабылдауды қамтамасыз ету, табиғи ресурстарды тиімді пайдалануды
көздейді.
Қоршаған ортаны ластағаны үшін төленетін
ақы қоршаған ортаны
ластайтын заттарды шығарғаны және тастағаны, өндіріспен тұтыну
қалдықтарын орналастырғаны үшін ұйымдармен азаматтардан алынады.
Қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемдердің жарналарын қоршаған ортаны
қорғау саласындағы орталық атқарушы органмен келісе отырып,
облыстық,
ауданлық әкімдер бекітеді. Табиғи ресурстарды қорғау мен жақсарту үшін
төленетін ақы табиғат пайдаланушылардан аталған қызметті жүзеге асыруға
жұмсалған бюджеттік шығындардың орнын толтыру өтемі ретінде алынады.
Қоршаған ортаның ластануы екіге бөлінеді:
1. Табиғи әсерге-вулкандардың атқылауы, жел, су эрозиясына ұшырауы,
жер сілкінісі, сел жүруі және т.б. жатады.
2. Антропогендік әсер–адамның қоршаған ортаға тигізетін тікелей әсері
арқылы ластануы [5, 19-22 бет]
Қоршаған ортаны ластаушы көздер:
-пайдалы қазбалар және кен орындары;
-өнеркәсіптік өндіріс;
-ауыл шаруашылығы;
-коммуналдық шаруашылық.[32]
Ластаушы заттар мыналар бойынша сипатталады:
1. Негативтік әсер дәрежесі бойынша:
-қауіптілігі жоғары (мышьяк, сынап, кадмий, цинк, қорғасын, селен,
фтор)
-қауіптілігі орташа (кобальт, бор, никель, молибден, сурьма, мыс, хром)
-қауіптілігі төмен (стронций, вольфрам, барий, марганец)
Басымдылығы жоғары химиялық ластаушы заттарды анықтау, және
олардың қауіптілік класы МЕСТ 17.4.1.02-83 сәйкес «Табиғат қорғау»
анықталады. Ластануды қадағалау үшін химиялық
заттар классификациясын
білу қажет.
2. Әсердің ұзақтылығы бойынша:
- үздіксіз
- периодты.
Зерттелетін аудан жерінің жағдайына антропогендік әсер етудің
сипатына жан-жақты талдау жасалады.
Достарыңызбен бөлісу: