Жылдар
|
Ер
|
Әйел
|
Ер адамдар % есебімен
|
Әйел адамдар % есебімен
|
1000 еркекке шаққанда әйел адам саны
|
1999
|
298 200
|
319 200
|
48,3
|
51,6
|
1072
|
2009
|
288 467
|
309 875
|
48,2
|
51,7
|
1075
|
Сурет 7. Батыс Қазақстан облысының 1999 және 2021 жылғы санақ қорытындылары бойынша ұлттық құрамы.
|
1999 жылы
|
%
|
2009 жылы
|
%
|
2021 жылы
|
%
|
Қазақтар
|
399030
|
64,69%
|
432517
|
72,22%
|
498034
|
76,35%
|
Орыстар
|
174018
|
28,21%
|
135813
|
22,68%
|
125613
|
19,26%
|
Украин
|
19634
|
3,18%
|
11594
|
1,94%
|
9210
|
1,41%
|
Татар
|
10104
|
1,64%
|
8632
|
1,44%
|
8406
|
1,29%
|
Белорус
|
3577
|
0,58%
|
2146
|
0,36%
|
1806
|
0,28%
|
Әзербайжан
|
940
|
0,15%
|
1102
|
0,18%
|
1668
|
0,26%
|
Неміс
|
2434
|
0,39%
|
1280
|
0,21%
|
1257
|
0,19%
|
Кәріс
|
731
|
0,12%
|
843
|
0,14%
|
957
|
0,15%
|
Өзбек
|
251
|
0,04%
|
412
|
0,07%
|
677
|
0,10%
|
Шешен
|
714
|
0,12%
|
579
|
0,10%
|
609
|
0,09%
|
Армян
|
484
|
0,08%
|
433
|
0,07%
|
516
|
0,08%
|
Басқалар
|
2872
|
0,47%
|
2209
|
0,37%
|
2439
|
0,37%
|
Батыс Қазақстан облысының 1999 және 2009 жылғы санақ қорытындылары бойынша ұлттық құрамы.
Батыс Қазақстан облысы аймағында негізінен алтай және үндіеуропалық тілдерге жататын қазақтар, орыстар, украиндар, татарлар, беларустар, немістер және басқа да ұлт өкілдер мекендейді. 1989 және 2009 жылдардағы халық санағы бойынша, жалпы, Батыс Қазақстан облысында қазақтардың саны 56,8% -дан 71,6% -ға дейін өскен, ал басқа ұлттардың саны әсіресе орыстар (35,4% -дан 22,8% -ға дейін) азайған. Орыстар, украиндар, беларустар, немістер үлесінің төмендеуі олардың 1990 жылдардағы дағдарыс кезеңіндегі эмиграциясымен және қазақ отбасыларының салыстырмалы түрде жоғары табиғи өсуімен, көші-қон мобильділігінің төмендігімен және оралмандардың оралуымен байланысты .
Оңтүстікте, оңтүстік-батыста, батыста және шығыста ( Шыңғырлаудан басқа ) аумағында орналасқан аудандарда қазақтардың саны 2009 жылы 90-98,9% аралығында өзгерді. [16]
Сурет 8. Батыс Қазақстан облысы халқының 1999 жылғы санақ қорытындысы бойынша ұлттық құрамы.
|
|
Барлығы
|
Қазақ
|
Орыс
|
Украин
|
Татар
|
Белорус
|
Әзербайжан
|
Немістер
|
|
Облыс бойынша
|
598880
|
432517
|
135813
|
11594
|
8632
|
2146
|
1102
|
1280
|
1
|
Ақжайық
|
41777
|
39735
|
1689
|
68
|
119
|
22
|
26
|
6
|
2
|
Бөкейорда
|
16668
|
16539
|
52
|
0
|
46
|
0
|
0
|
0
|
3
|
Бөрлі
|
53235
|
35952
|
11151
|
3572
|
959
|
416
|
76
|
185
|
4
|
Жаңғала
|
16896
|
16446
|
344
|
11
|
19
|
25
|
0
|
0
|
5
|
Жәнібек
|
23505
|
22972
|
102
|
12
|
336
|
3
|
1
|
6
|
6
|
Бәйтерек
|
55420
|
29175
|
21968
|
1500
|
905
|
511
|
161
|
253
|
7
|
Казталов
|
32908
|
32446
|
193
|
29
|
186
|
10
|
9
|
1
|
8
|
Қаратөбек
|
16879
|
16853
|
9
|
1
|
9
|
0
|
0
|
1
|
9
|
Сырым
|
21575
|
21203
|
136
|
27
|
135
|
3
|
0
|
51
|
10
|
Тасқала
|
17202
|
15072
|
1677
|
93
|
197
|
46
|
7
|
4
|
11
|
Теректі
|
39463
|
31654
|
5029
|
1590
|
305
|
285
|
70
|
106
|
12
|
Шыңғырлау
|
16116
|
13646
|
1237
|
547
|
569
|
27
|
12
|
18
|
13
|
Орал қаласы
|
247236
|
140824
|
92226
|
4144
|
4847
|
798
|
740
|
649
|
Сурет 9. Батыс Қазақстан облысы халқының 2009 жылғы санақ қорытындысы бойынша ұлттық құрамы.
|
|
|
Барлығы
|
Қазақ
|
Орыс
|
Украин
|
Татар
|
Белорус
|
Әзербайжан
|
Немістер
|
|
Облыс Бойынша
|
652325
|
498034
|
125613
|
9210
|
8406
|
1806
|
1668
|
1257
|
1
|
Ақжайық
|
40574
|
38855
|
1387
|
51
|
119
|
22
|
31
|
8
|
2
|
Бөкейорда
|
15222
|
15105
|
46
|
1
|
33
|
0
|
2
|
0
|
3
|
Бөрлі
|
56086
|
39764
|
10705
|
2988
|
975
|
394
|
89
|
190
|
4
|
Жаңғала
|
16147
|
15839
|
235
|
10
|
4
|
17
|
0
|
1
|
5
|
Жәнібек
|
24029
|
23555
|
78
|
11
|
304
|
0
|
0
|
7
|
6
|
Бәйтерек
|
57762
|
33910
|
20148
|
1104
|
856
|
404
|
181
|
245
|
7
|
Казталов
|
29129
|
28774
|
148
|
27
|
136
|
6
|
9
|
3
|
8
|
Қаратөбек
|
15467
|
15435
|
8
|
0
|
5
|
9
|
0
|
1
|
9
|
Сырым
|
18924
|
18709
|
74
|
17
|
96
|
2
|
0
|
8
|
10
|
Тасқала
|
16701
|
14858
|
1450
|
67
|
157
|
42
|
10
|
2
|
11
|
Теректі
|
38086
|
31173
|
4689
|
1170
|
261
|
218
|
70
|
93
|
12
|
Шыңғырлау
|
14744
|
12612
|
1091
|
422
|
511
|
19
|
8
|
19
|
13
|
Орал қаласы
|
309454
|
209445
|
85554
|
3342
|
4949
|
673
|
1268
|
680
|
2.3. Батыс Қазақстан облысы халқының миграциясы
Негізінен халық санының үлесі көбеюіне табиғи өсім үлкен ықпалын тигізеді. 1991-1999 жылдар аралығында халық саны екі есе азайған. Ал 1999 жылдардан кейін Батыс Қазақстан облысы бойынша халық саны көбейіп келе жатқаны байқалады. Сондай-ақ өлім-жітім көрсеткіші ең бірінші өмір сүрудің материалдық жағдайына тәуелді: халықтың жағдайы мен денсаулық сақтау қызметі жоғары болған сайын, өлім деңгейі төмендеп, туу көрсеткіші жоғарлайды. Тұрып жатқан халықтың денсаулық жағдайы мен өлім деңгейі медицина жетістіктеріне және медициналық көмек алу мүмкіндіктеріне байланысты. Батыс Қазақстан облысынды халықтың өлім деңгейі 1991 және 2003 жылдары аралығында көбейіп, ал 2004 және 2012 жылдары төмендеп, қазіргі уақытта табиғи өсім басым көрсеткіштерге ие. [4]
Сурет 10. Батыс Қазақстан облысы халқының миграциясы.
Достарыңызбен бөлісу: |