ДЖАЗЫКЪСЫНЫГЪЫЗ АДАМНЫ...
Не барыу этеди заман.
Къараб къарагъынчы, адам,
кесин этиб турса да нарт,
ёледи. Ёлмесе да, болады къарт.
Не барыу этеди заман.
Адам —
къараб къарагъынчы ,
джашаудан тансыгъын да алгъынчы,
этгинчиннге айтылырча джукъ,
бериден ары болады джуууукъ.
Бара джаяу, учсам да — джертин,
Ол чекге мен да джетдим.
Узакъда халкъымдан, Элимден,
джылым атлады къыркъдан, эллиден...
Таулу абынады тюзде...
Къобан сууну излей тенгизде,
таула таба, джурт таба къарайма.
Ангылайма:
Минги Таусуз джокъду Къобан.
Ата джуртсуз джокъду Адам.
Таулуну джутады тюз,
къобанны джутханча тенгиз.
Джол джокъду артха.
Тюшеди баргъан да атдан.
Тауусулса болджал,
къайда да джетеди аджал.
Алай а, этеме умут,
ёлюмден къутхарыр деб Джурт.
Джашлыкъгъа кесилибле джолла.
Къайытмаздан кетгенле джылла.
Джазыкъсыныгъыз адамны
тенгизде излеген къобанны.
КИЙИК, ТАУ, ТАШ, ТЕРЕК
Ташда да кёбдю джара эмда таб —
ташны да барды джаны.
Къайсын Къулий билгенди аны:
«Джаралы таш» деб да, джазгъанды китаб.
Иги сёзю бла Кязим хаджи да
джаралы джугъутурну къутхаргъанды.
Джырчы Сымайылны да Акъ сёзю
«Минги Тау» болуб, агъаргъанды.
Джарым моллала юрселе да,
Джангыз Терекни да сауду руху.
Фыргъауунла тёнгегин кесселе да,
Ол бурунча сакълайды Джуртну.
Джуртну Ташы, Тереги, Тауу, Кийиги да
саудула — аямаса да аланы ёмюр.
Хаджи, Джырчы, Шайыр, Азанчы да —
саудула. Алагъа да джокъду ёлюм.
Дин-Тил-Джурт ючюн — Халкъ ючюн —
кюрешгенлЕ, ёлселе да — саула.
Алагъа разыдыла
таш да, терек да, кийик да, тау да.
Кийикге, Таугъа, Ташха, Терекге да
адамгъача къайгъыра поэтле,
хакъсызлыкъ бла кюреше Джерде,
болалла джууукъ джети къат Кёкге да.
«Джаралы джугъутуру» Кязимни,
«Минги Тауу» Сымайылны,
«Джаралы ташы» Къайсынны,
«Джангыз Тереги» Билалны
кюрешедиле къутхарыб
Джуртну, халкъны, адамны,
табигъатда хар бир джанны,
кесин да табигъатны.
Джаралы джугъутур — Кязимни джаныды,
Джырчы Сымайылны рухуду Минги Тау,
Джаралы таш — Къайсынны джюрегиди,
Джуртда Джангыз Терек — кесиди Билал.
Кючю бла сёзюбюзню
биз къутхарабыз ёзюбюзню.
Ёзюбюз а байламлыды не бла?
Кийик бла, тау бла, таш бла, терек бла...
Аладан да алгъа — джети къат Кёк бла.
Ма ол Кёкден келген буйрукъну
толтура Джерде поэтле,
Джерни, джердегилени да
зулмудан къоруйдула ёлгюнчю.
Кеслери ёлгенден сора да,
сёзлери бардырадыла кюрешни.
Хар джанны кесин да,
Аны тилин, джуртун-джерин да
сакъларгъа кюрешеди шайыр.
Иннети, сёзю, иши бла да
Тюзлюкню хорларына болады хайыр.
Шайыргъа Кёк салгъан борч — алайды.
Шайырны сёзюнде Кёк кюкюрейди, джашнайды.
Къарагъыз да кийикге, таугъа, ташха, терекге —
тюз багъа беригиз поэтге.
БАРАМА ТЕРСЛЕЙ КЕСИМИ
Аллах кишини тебермейди джаргъа —
адам кесиди кесин этген джарлы.
Аллах келечилеринден билдириб Сёзюн,
кёргюзтгенди Джолну кертисин, тюзюн.
Тюзелир ючюн аджашхан, джангылгъан,
сакълар ючюн адамны чынгылдан,
Аллах келечилеринден къайтара Сёзюн,
кёргюзтгенлей тургъанды Джолну тюзюн.
Ахыр файгъамбарын да ийгенден сора,
Хакъ динни джангыдан билдиргенден сора,
Болгъанны, боллукъну да салыб эсине,
джол сайлауну къойгъанды адамны кесине.
Хакъ джолну барыргъа унамаса адам,
башын сакъламаса гюнахдан, харамдан,
халкъын сакъламаса гюнахдан, харамдан —
келмей не этерикди ахырзаман?!
Джашауума къарасам да кесими,
тинтсем нек джетгенин манга палахны —
джангыз бир затда кёреме аны:
чыкъгъанма джолундан Аллахны.
Джаныма, саныма да джетдиргенме къыйынлыкъ:
дуниялыкъгъа, дуния малгъа ийиб эсими,
харамдан, гюнахдан да тыймай кесими,
замансыз табханма ауруу, сакъатлыкъ, къартлыкъ.
Терслемейме джууукъну не узакъны,
Терслемейме джерни не да Кёкню:
шайтаннга уя этиб джюрекни,
кесимме джарлы этген кесими.
Хар адам кеси джазады джазыуун,
бир да салмасын гюнахны башхагъа.
Джюрегимде бюгюн кёбдю джарсыуум...
боллукъ эдим Ол айтханча джашаргъа.
Джашамадым. Кетди кюнюм бошуна.
Джан болурму бу дунияны башында
менича — айырылгъан замансызлай джашаудан?
Да не хайыр тыхсыгъандан, джылаудан.
Аллах кишини тебермейди джаргъа —
адам кесиди кесин этген джарлы.
Абдез алыб чыкъгъанма джолгъа —
билмейме къайда джетерин аджалым.
Тыйыншлы болмадым эсе да Джашаугъа,
Ёлюмге тюбейим тыйыншлы.
Анга джолуму этгенме къысха —
Алайды болсанг зауаллы, къыйынлы.
Бошму берилген эди манга ангы,
Фахмуну да бошму берген эди Кёк?
Билмейме, не айтырма, тюбесем Анга —
Ол берген джанны къыйнагъанма кёб.
Тёнгегими, джанымы да дауларындан
къалай къутулур Соруу кюн башым?
Ол кюн мени джанлы болмазламы
Джангыз Терегим бла Ташым?
Абдез алыб чыкъгъанма джолгъа —
узакъ тюлдю, сеземе, ёлюм.
Къарангы да, джарыкъ да сакълайла алда —
керекди энди сабырлыкъ, тёзюм.
Этгеним, этмегеним да талай джюрекни,
узая барама Элден, Халкъдан...
«Кеси джыгъылгъан — джыламайды» дей,
джыгъыла, тура барама джолда...
БИЯГЪЫ ТЕРЕКДЕН АЛАМА КЮЧ
Онглай, хорлай тебреселе
къара къайгъыла джюрекни,
Эс джыяма эсге тюшюрюб,
мийик къаяда терекни.
Къыш чиллеге да, джай чиллеге да,
бораннга, джелге да тюбей сабыр,
Ол таш башында да этеди джашау,
къысыр къаягъа ийиб тамыр.
Джашау-Ёлюм чегинде да,
Кёгергенлей турады ол.
Эркишиликге, адамлыкъгъа да
адамланы юретеди ол.
Терек юретеди адамны
бой бермезге палахха, къайгъыгъа.
Сермешеме зулму бла, терслик бла,
Къарай терекге къаяда.
Аякъ тюбде джер тебренеди,
тюз башымда чартлайды Кёк.
Джан тёнгекде илгенеди...
Терек а... терек
айыб да эте, кёл да бере,
къарайды манга мийикден.
Джашауну джашил байрагъычады ол,
узатылгъан джети къат Кёкден.
Огъесе джерден ёрге кёлтюрюлген
хорлам байрагъымыды ол?
Джерден Кёкгемиди, Кёкден джергемиди
Терек баргъан джол?
Къайдан къайры эсе да,
Джашау кючю кёбдю терекни.
Аныча кёллендирген джюрекни
джер джюзюнде джокъду бир джан.
Акъ булут къонса анга,
Къууанчдан шашыб къалмайды ол.
Къара булут басса юсюн,
саудан ёлюб къалмайды ол.
Биледи: хар не да кёзюудю.
Джашау, ёлюм да — хакъ.
Нарат терек мени ёзюмдю,
аны ючюндю сёзюм да — акъ.
Онглай, хорлай тебреселе
къара къайгъыла джюрекни,
Эс джыяма эсге тюшюрюб,
мийик къаяда терекни.
МЁЛЕКЧАДЫ АКЪ СЁЗ
Мёлекчады Акъ сёз.
Асры терк баргъандан-учхандан,
Къанатлары кюе, тютюнлей,
Джан къыйналгъан джерге ашыгъады.
Чыгъады Кёкню башына да
Излей, тилей изин Аллахдан,
къутхарыр ючюн халкъны палахдан.
Мёлекчады Акъ сёз.
СЁЗЛЕДЕ ДЖОКЪДУ АМАН
Сёзледе джокъду аман.
Аланы алай кёргюзтген
кесиди адам.
Халкъда барды иги-аман,
тилде уа — огъай.
Гюнахсыз тилге джалкъа къайыргъан,
Сёзлени игиге-аманнга айыргъан —
адам гюнахлыды къалай.
Джарлы тилин бай этген,
барды насыблы къауум.
Бай тилин джарлы этген,
барды насыбсыз къауум.
Ёлген тилин тирилтген —
аллай миллет да бар.
Сау тиллерин ёлтюрген
аллай къауумла да бар.
Джыймаса ангысын, эсин,
къалай сакълар халкъ кесин:
тас этер Ана тилин,
тас этер Ата джуртун,
къалыр тарихсиз, джолсуз.
Итден да болур сыйсыз.
СУУАБ-ГЮНАХ ДЕФТЕРЛЕНИ ДЖАЗГЪАНЛА
Сууаб-гюнах дефтерлени
джазадыла мёлекле.
Сууаб-гюнах дефтерлени
джазадыла поэтле.
Аланы тенглешдириб,
къарарыкъды да Баш Тёре,
Сора, алагъа кёре,
этерикди тюз оноу.
Джер джюзюнде адамны
Сууаб-гюнах этгенин
джазадыла мёлекле.
Нек этгенин а —
джазадыла поэтле.
Шайыр дегенинг — ол:
Джерде да,
Джети къат Кёкде да —
Къайда да, къачан да —
ёкюлюдю адамны.
Шайыр тыйыншлыды
Кёкден тюшген къаламгъа,
джарай эсе аны бла
тюз джашаргъа адамгъа,
джаза эсе аны бла
халкъны, адамны джазыуун,
халкъны, адамны кёлюн да
джаза эсе аны бла.
Мёлекле бла поэтле
джазадыла тохтаусуз.
Къайсысыны сёзюне
бегирек къарар Аллах?
Тёре боллукъ заманда —
Мёлеклери джазгъанмы,
Поэтлери джазгъанмы —
къайсы дженгер базманда?
Мёлекленикинден ауурду
шайыргъа салыннган борч:
джакъларгъа, къутхарыргъа
ол керекди инсанны.
Джер джюзюнде адамны
Сууаб-гюнах этгенин
джазадыла мёлекле.
Нек этгенин а -
джазадыла поэтле.
Ма андады башхалыкъ
ишлеринде аланы.
Адам ёкюлюд поэт
аллында да Аллахны.
МИНГИ ТАУГЪА ДЖУУУКЪДУ ДЖАНГЫ АЙ БЛА ДЖУЛДУЗ
Джашаргъа къой, ёлюрге да
Минги Тауда излей эдим мен:
чырмалсам къарына, кебиннгеча,
джаным сакъланныгъед эсен.
Ол Кёкге кетерге излесе да,
Минги Тау — Кёкге да джууукъ.
«Къалама, кетеме»,- десе да,
джаныма айтмаз эдим джукъ.
Алай а, джаным ёмюрде да,
Акъ таудан кетерге излемез.
Джан кючлюдю къурчдан, темирден да...
Сойкъырымдан, сюргюнден да
сау къалгъанды — энди Кёкге да,
Джуртну къоюб, кетерге излемез.
Джурт ючюн ёлгенлени джанлары
бу Акъ тауда джашайдыла бары.
Сен да алагъа къошуллукъса, джаным,
бирлери боллукъса аланы.
Ким не ючюн ёлсе —
анда къалады руху аны.
Поэтге ахыр кюн келсе,
Ана тилге кёчеди джаны.
Тёнгеги уа — къалады джуртда
(Насыбы тутса, насыбы тутса).
Тил бла джуртдан джаратылады шайыр.
Ёлген тёрем болса,
Джаным — Сёзге, саным а — Таугъа
кёчерле деб, этеме умут.
Джаным, ёзге, кёчмей Сёзге,
бу Акъ тауда къалама десе да,-
тюз боллукъду — Ол:
Джурт, Тил ючюн да
Бирча сермешгенди, аямай кесин...
...Къол аяздача кёрюнеди Кавказ.
Бютеу дунияны аулайды эсим.
Къычырама азан, къылама намаз,
келлик эсе, Азраил да, келсин.
Джанымы тёнгекден, джуртдан да
айыраллыкъ эсе, кёрсюн къарыуун.
Мен кесиме къоркъмайма джукъдан да —
Тил бла, Джурт бла бирди джазыуум.
Ана тилге, тугъан джерге къоркъама джангыз,
аладыла ахыр сагъышым, тилегим да.
Минги Таугъа джууукъду джангы Ай бла джулдуз —
анга аманат джуртум, миллетим да.
ЭЛ
Кюн къысылгъанды батаргъа,
Заман къысхагъа айланнганды.
Кёб джюрюдюм Шаркъда, Батыда —
табмадым хайыр аладан да.
Тыймады мени не тенгиз, не тау —
ауругъан халкъыма изледим дарман.
Ауругъанны юсюнде ёледи сау —
«Джуртум-Халкъым» дей, болдум аман.
Адамы ёлген — ол да аманды,
фаджия уа — ёлседи халкъынг.
Халкъ сакълагъан дуа да, дарман да
къайда болурла — табалмай къалдым...
...Дининден-Тилинден-Джуртундан айырылмаса халкъ,
Бир киши да аны эталлыкъ тюлдю талкъ.
Аны ючюн айтылгъанды: «ючден дагъан таймаз».
Душман ол ючюсю бла къазауатын къоймаз.
Ол ючюсюнден тайдырса да бирин,
душман биледи халкъны ёлюрюн.
Душман биледи, халкъ а — огъай:
Ангысы-Эси седирегенди къалай.
Миллет ангысы, тарих эси болса уа аз —
Халкъ динин, тилин, джуртун да сакълаялмаз.
Тюненесине таянмагъанны тамбласы болурму?
Къара танымагъан джукъ джазармы, окъурму?
Къара танымагъан — ташаны, туруну да ангылаялмаз,
Китаб ачалмаз, джазыуун да джазалмаз.
Буруу болур ючюн къартлыкъгъа, ауруугъа, ёлюмге —
халкъ айырылмазгъа керекди окъуудан, билимден.
Кенгди, теренди, мийикди магъанасы Элни.
Дин-Тил-Джурт бирлигинде сюеледи ол.
Аласыз — болмагъанды, джокъду, боллукъ да тюлдю Эл.
Элсиз — сакъланныкъ тюлдюле ала да.
«Диним, Тилим, Джуртум» дей, къайгъырыб миллет,
Элин къураргъа эте эсе иннет,
сора, мийикдеди аны ангысы-эси,
ол сакълаяллыкъды халкълыгъын-кесин.
Къояйыкъ къара дегенни акъгъа.
Эл, ЭЛ керекди халкъгъа.
Эли болмагъанны болурму кюню?
Элди сакъларыкъ джуртну, динни, тилни.
Не ючюн кюрешелле халкъла къураргъа Эллерин?
Сакълар ючюн джуртларын, динлерин, тиллерин.
Джуртубузда тирилтиб эллерибизни, ЭЛибизни,
сакъларбыз биз да динибизни, тилибизни.
Аллах айтса. Инша Аллах.
АЛЛАХ БИРДИ
Биз ийнаныр, биз ышаныр, биз таяныр,
Биз къуллукъ этер,
Бир Аллахдан башха джокъду илях.
Ля иляха илляллах.
БАШЛЫГЪЫМ — АКЪ, ДЖАМЧЫМ А — КЪАРА
Барама джаяу. Кюздю.
Озалла къатым бла атлыла.
Ётелле башым бла къанатлыла.
Алай а, белгисизди:
сыйрат кёпюрден ким ётер,
ол бир джагъагъа ким джетер?
Къучагъымы эки дуниягъа да джая,
барама джаяу.
Тёгерекде — сабанла, бачхала.
Кюз берекетден толудула ала.
Саргъалгъан нартюх, будай сабанла —
ушайдыла кюн таякълагъа.
Мен бек разыма джерге —
туз-дамын къызгъанмады менден.
Алай разыма Кёкге да.
Кёк бла джерденди небиз да.
Мен Кёкге тутханма джол.
Узакъды-джууукъду ол.
Башым — Кёкде, аягъым — джерде.
Къыйналама айырылалмай джерден.
Бютеу джашауум байламлыды джер бла —
тауу, сууу, ташы, тереги бла...
джерде кёрюннгенди мёлек да,
джерде джарылгъанды джюрек да.
Кёре къан джугъу тюшлени,
бычакъ да илгенеди къында.
Къууанч, бушуу да сынай мени,
ёле, тириле, джашагъанма мында.
Джашау байракъ ёрге кёлтюрюлсе да,
юсю аны — таб бла джара.
Акъ башлыгъым, къууаншча кёрюнсе да,
джамчым а — бушууча — къара.
Дуния — кёзюудю: джашау, ёлюм да — хакъды,
тирилирме деб да этеме джора.
Джамчым къара болса да, башлыгъым а — акъды,
Кёкден тутуб, атлайма джолда.
Болмайды артха да къарамай —
кёбдю таб, кёбдю джара...
Джуртдан, сизден да узая барама,
башлыгъым — акъ, джамчым а — къара...
НЕ САКЪЛАЙ БОЛУР АНЫ?
Туруда Ибилисге,
Ташада Аллахха
къуллукъ эте эди.
Ол белгили болду да,
Ибилис башын кесди аны.
Къыямат кюн ол адамгъа
Аллах не оноу этерик болур?
ПОЭТ — СЁЗДЮ
Поэтни
Юйю-бачхасы да, Тереги-Ташы да,
кёзю-къашы да, сёзю-башы да —
Назмусуду.
Поэтни ёзю да —
Сёзюдю.
Поэт — Сёздю.
Акъ Сёз.
ХАЛКЪСЫЗ, ДЖУРТСУЗ — ДЖАНДЕТ МАНГА КЕРЕК ТЮЛДЮ
«Если крикнет рать святая:
«Кинь ты Русь, живи в раю!»,
Я скажу: «Не надо рая,
Дайте родину мою». С.Есенин
Айтадыла поэтге:
«насыблыды къадарынг -
джанынг саулай джандетге
тюшерге бард мадарынг».
Айтад поэт Аллахха:
«аллай насыб бер меннге -
халкъым бла джуртуму
алыр кибик биргеме.
Буюрмасанг а алай —
къаллыкъма халкъым бла.
Къара кюн да, Акъ кюн да
боллукъма аны бла.
Халкъым, джуртум болмаса,
джандет болурму джандет?
Джандет джуртну бергенсе,
анга тыйыншлы да эт».
Джаратхан чамланмады:
«Къайгъыраса адамгъа.
Хакъ кертисин айтаса —
тыйыншлыса Къаламгъа.
Поэт, тюзсе антынга,
Сен кертисе атынга.
Да алай эсе, кюреш,
Джетерге муратынга.
Халкъынга эм джуртунга
кюреш этерге мадар.
Мадар этген сен болсанг,
мен да этерме къадар».
АЛЛАХ БЛА БОЛСА...
Сёзюнден айырылса,
Джырдан не къалыр?
Джуртундан айырылса,
Халкъдан не къалыр?
Джерин, Тилин, Элин —
таб аладан бирин —
тас этгенлей халкъ,
болуб тебрейди талкъ.
Алай а,
Къара таныгъан болса,
Дини-иманы болса,
эси-ангысы болса,
миллет сакълар кесин.
Тас этиб къоймаз
Джуртун, Тилин, Элин.
Тас этиб къойса да,
хорлаб къоймаз ёлюм.
Айырылмаса халкъ
Китаб бла Къаламдан —
Джерин, Тилин, Элин
табар ол джангыдан.
Аллах бла болса,
сынауладан ётер.
Джандет джуртунда ол
Миллет Юйюн сюер.
Миллет джырын джырлар,
джарыкъ бола кёлю.
Ана тилин сакълар,
сакълар Джуртун, Элин.
ДЖАРАЛЫДАЛ, АЛАЙ А — САУЛА...
1
Басыныбды. Джауарыкъ болур.
Кюкюреб, джашнаб башларчады Кёк да.
Тюрленнигин хауаны, дунияны
сезеди терек да.
Терекде къанатлы да сезеди аны —
къайгъылы къарайды Кёкге, джерге да.
Джангур къайгъысын этген — джелге да
тынч тюлдю: къуугъун этиб, сызгъырады ол да.
Басыныбды, кюн тюрленник болур —
билдиреди джюрек да аны.
Тюрленнигин хауаны, дунияны
кимден да бек, кимден да алгъа —
сезеди табигъат.
2
Къысыкъкёз бола барады Европа,
акъ бети да саргъала, къарала.
Элле, халкъла да чачыла, къурала,
къалюбаладан бери келеди алай.
Ёсдюре билген ангысын, санын да,
айырылмагъан къаламдан, Китабдан —
ол халкъ — сакълаяллыкъды тилин, Джуртун да,
толса да тарихи джарадан, табдан.
Къумурсха тёбе да къозгъалгъанды —
эшта, кюн тюрленник болур.
Адам улу да тынгысыз болгъанды,
бюгюннгю дуния тюрленник болур.
3
Адамны кесинден неда табигъатдан
тынчлыкъны бузгъан чыгъады палах.
Дуния базманы чайкъалады —
тартылады салах.
Болгъанла къалам бла, Китаб бла,
къутуладыла, аджашмай джолдан.
Табыннганла уа дуния малгъа —
кетедиле, кетедиле джардан.
Сызгъырады джел, джауады джангур,
кюкюрейди, джашнайды Кёк да.
Джаралыдыла, алай а — саула
джугъутур да, таш да, терек да.
4
Кязимни джугъутуру, Къайсынны ташы,
Джангыз Тереги Билялны да,
кюрешедиле къутхарыб зулмудан
адам улуну, дунияны да.
Акъ къанатлы учады джертин,
къанат тауушу уята халкъны.
Харам джукъудан уята халкъны,
азан тауушча, учады Акъ сёз.
Келеди Акъ сёз мийикден, Кёкден,
джараларын багъаргъа кийикни, ташны, терекни да,
къанатлы этерге кёлню-джюрекни да...
Къарангыны чача, учады Акъ сёз.
5
Хакъ сёзню кёлеккеси — Акъ сёз.
Хакъ сёз кеси да, кёлеккеси да
къарангылыкъдан, джахилликден
къутхарыб кюрешедиле адамны, дунияны.
Сёз ангыламагъан бирле,
сангырау, сокъур джюреклилеге болалла башчы,
аланы да Хакъ сёзге, Акъ сёзге этелле къаршчы.
Кюрешде ётедиле ёмюрле.
Сызгъырады джел, джауады джангур,
кюкюрейди, джашнайды Кёк да.
Джаралыдыла, алай а — саула
джугъутур да, таш да, терек да.
КЕТГЕН ЁМЮРДЕН КЕРТИ ХАПАР
Джыйылгъанды эл. Юй ичи къарангыды.
Илгеннгенча, неда, келгенча
Хахай-тууайдан шыбыла кюч,
чыракъ джанды. «Джанды чыракъ»,-
деб, гюрюлдеди халкъ.
«Джыйылыуну боллукъду бардырыргъа,» -
бир джандыракёз чыкъды сахнагъа.
Сёз берилгенлей бир Аллахсызгъа —
чыракъ джукъланды. Ол къара адам
къара сёзюн къарангыда айтды.
Абына, джыгъыла орнуна къайытды.
Хаджиге берилди сёз.
Джанды джукъланыб тургъан кёз.
Хайран болду халкъ.
Хар бир адамны кёлюн-джюрегин
джарыта, джанды чыракъ.
Адамланы бетлери кибик,
иннетлери болду ачыкъ.
«Чыракъны джукълатыгъыз»,- деб,
къычыргъанла болдула.
Адам джандырмагъан чыракъны
адам джукълаталыр къалай?
Сериуюн болду хахай.
«Хаджини кёзбауундан халкъны
Къутхарыргъа керекди»,- деб,
биреу сахнагъа мыллык атды.
Олсагъатлай юй къарангыгъа батды.
Ийманлы чыкъса — джана,
иймансыз чыкъса — джукълана,
халкъны хайран этди чыракъ.
Бир-бирлени бетлери — къара,
бир-бирлени бетлери — акъ
болгъанлай турду: иннетлерине кёре.
Мурдар, тоноучу, тилчи —
бары ачыкъ болду.
Къалабалыкъ болду
Эл Советни ичи.
Экинчи кюн
Хаджи тутулду.
Ол кюн — Кюн тутулду,
кече — тутулду Ай.
Чыракъ да турду
джукълана, джана.
Эс советдегиле анга,
не айтыргъа билмей,
къарагъанлай турдула къоркъуб.
Эм ахырында
Эл Советни тамадасы
чыракъны герох бла уруб,
чачыу-къучуу этди.
«Социалист хазнаны зыраф этгени ючюн,
Хаджини кёзбауу бла халкъны да шагъырей этгени ючюн,
Сексотланы да халкъгъа баям этгени ючюн» -
кеси да тутулуб кетди.
Бу хапарны —
Къызыл-Къала элде
1970-чи джыл апрел айны 12-де —
Хаджини иги таныгъан,
аны биргесине кёб айланнган
бир дин ахлусундан джазыб алдым.
БИЛМЕЙМЕ АНЫ УА
Аурумайды джугъум,
къыйнамайды джаным да.
Нек келмейди джукъум —
билмейме аны уа.
Кече да — тюз кюндюзча:
джарыкъды тёгерек.
Тенгиз башы — кюзгюча,
андан къарайды Кёк.
Ол бир джагъада — Тау,
аны аты — Минги.
Джетдирчи анга сау,
акъджал толкъун, мени.
Кёлюм алай рахатды,
узакъма къайгъыдан.
Дуниямыд бу, ахратмыд —
къыйынды айыргъан.
Кёлюм болса да тау,
къалгъанчама эриб.
Джаным болса да сау,
тургъанчама ёлюб.
Мен къоркъмайма джукъдан:
ёлгенме, тирилгенме.
Джангыз Терек Джуртда
манга рухун бергенди.
Балта, мычхы да неди?
Къоркъутмагъыз ала бла.
Саным мени ёлгенди,
джокъду ёлюм джаннга уа.
Джангыз Терек — ёзюмдю,
кёзден ташады ол.
Сизге туру — сёзюмдю,
Къадау ташчады ол.
Джокъ эсем да — барма:
Таш бла Терек — шагъат.
Ана тилде джашайма,
кёлюм болуб — рахат.
Аурумайды джугъум,
къыйнамайды джаным да.
Нек келмейди джукъум —
билмейме аны уа.
ШАЙЫР БЛА КИТАБ
Сёзле, сёзле, сёзле
айланалла учуб.
Къонар джер излейле...
къарайма джунчуб.
Джуртда Джангыз Терек
тюшеди эсге.
Аны чапракълары
кёрюнелле кёзге.
Къанатлыланы
кёреме Кёкде.
Ала къонуучу
Терек джокъду джерде.
Сёзле, чапракъла
эмда къанатлыла
айланалла учуб
кёкде, хауада.
«Джангыз Терек джокъду —
кесгенле аны...».
Къычырыкъларындан
титирей, аланы,
дейме: «Кёрмеймисиз —
Джангыз Терек сауду.
Ёлгендиле
амантиш да, джау да.
Джуртда Джангыз Терек а —
ёлюмсюздю, сауду».
Къоналла юсюме
сёзле, чапракъла, къанатлыла да.
Кетген замандача,
терк саркъады къобан.
Къарайды джагъадан
Джангыз Терек — адам.
Къона, уча, эсинден, юсюнден
сёзле, чапракъла, къанатлыла,
алагъа болгъанлай ышыкъ, уя, ёкюл,
Ахырзаманнга дери турлукъду алай.
Соруу кюн этмезле айыб:
шагъатларынг — джюз джара бла таб.
Джуртда Джангыз Терек — шайыр.
Джуртда Джангы Терек — китаб.
Достарыңызбен бөлісу: |