Әдебиет теориясы



бет3/9
Дата09.02.2023
өлшемі1.16 Mb.
#469322
1   2   3   4   5   6   7   8   9
дебиет теориясы

Ілияс Жансүгірұлы

Жылдар

Оқиғалар

1894 жыл
14 мамыр

Талдықорған облысы, Ақсу ауданында дүниеге келген.

1919 жыл

Ташкенттің 2 жылдық мұғалімдік институтында оқиды.

1928 жыл

«Сағанақ» атты тұңғыш кітабы жарық көреді.

1925-1928
жылдар

Мәскеудегі журналистика факультетінде оқиды.

1928 жыл

«Еңбекші қазақ» газетіне қызметке жіберіледі.

1932 жыл

Жазушылар одағын ұйымдастыру комиссиясының төрағасы.

1934 жыл

Жазушылар одағының алғашқы төрағасы.

1934-1937 жылдар

«Қазақ» саяси баспасының редакторы.

1937 жыл

Саяси айыппен тұтқындалды.

1938 жылы 26 ақпан

Қуғын-сүргін құрбаны болды.

1958 жыл

Ақталды.


«Әнші» І. Жансүгірұлы
«Әнші» шығармасындағы жер – су аттары

Жер – су аттары

Сипаттамасы

Өзен- көлдер






Таулар






Елдер





Т оптастыру стратегиясы





Ілияс

Венн диаграммасы



Ұқсастығы

Жүсіпбектің
«Әнші» әңгімесі»

Ілиястың
«Әнші» өлеңі

Шығармадағы әдеби – теориялық ұғымдар

Метафора:



Теңеу:

Эпитет

Бұлбұлмын, ...

Үйректей, ..

Майда желіс, ...

Ілияс шығармаларын топтастыру



Шығармалары







Поэзиясы

Прозасы

Драмасы

Ілияс шығармаларына тән сөз қолданысына мысалдар келтіріп, сызбаны дәптерлеріңе толтырыңдар.

Бөбек бөлеу

Ағынды менің Ақсуым







Мағжан Жұмабаев

Жылдар

Оқиғалар

1893ж. 25. 06.

Мағжан Жұмабаев Солтүстік Қазақстан облысы, Булаев ауданы, Сасықкөл басында туған.

1909 ж.

Мағжан Абайдың Петербургте жарық көрген өлеңдерін оқып, содан сусындайды.

1910 - 1913жж.

Уфада Ғалия медресесінде оқиды.

1913 - 1917жж.

Омбыдағы мұғалімдер даярлайтын семинарияда оқып, оны алтын медальмен тәмамдайды.

1917 - 1923жж.

"Бостандық туы", "Ақжол","Шолпан" газет - журналдарында жұмыс жасай жүріп, халық ағарту ісіне белсене араласады.

1923 - 1926жж.

Мәскеуде көркем - әдебиет институтында оқиды.

1927 - 1929жж.

Бурабайда, одан соң Петропавлда оқытушылық қызмет атқарады.

1912ж.

Қазан қаласында алғашқы "Шолпан" атты өлеңдер жинағы басылды.

1922ж.

Келесі өлеңдер жинағы Қазанда, Ташкенде басылады. Атақты "Батыр Баян" дастаны дүниеге келеді.

1922 - 1923жж.

"Педагогика"

1925 ж.

"Бастауыш мектепте ана тілін оқыту жайы" еңбектері жарияланады.

1927 ж.

Қызылжар педагогикалық техникумы мен совет партия мектебінде сабақ беріп жүреді.

1929 ж.

Москвадағы Бутырка түрмесіне қамалады. Содан 10 жылға сотталып, Карелияда 10 жыл айдауда болады.

1935 ж.

М. Горькийге хат жазып, ұлы жазушының көмегімен абақтыдан босайды.

1937ж. 18. 03

С. Сейфуллиннің шақыруымен Алматыға келеді.

1937ж. 30. 12.

Бірақ қайтадан тұтқынға түседі. Сөйтіп аяулы ақын сталинизмнің құрбаны болады.



С
Мағжан Жұмабаев
кім?
ызбаларды дәптерлеріңе толтырыңдар.


«Сүйемін»

Өлеңнен троптың түрлерін табыңдар





Теңеу:

Эпитет







Салыстырмалы картаны толтырыңдар





Мағжан сөзі

Менің сөзім

Сол анамды сүйемін




Алаш деген елімді сүйемін




Сол Арқамды сүйемін





Мұхтар Әуезов





әлемге танымал, аса дарынды жазушы





шығармалары дүние жүзі халықтарының 60 –тан аса тілдеріне аударылған



М.Әуезов
«Көксерек»

Бұл М.Әукзовтің алғашқы әңгімелерінің бірі.

Автордың мақсаты:

  • Адам мен табиғат арасындағы байланысты көрсету.


Тұжырым кестесін толтырыңдар:





Тараулары

Бөлім аттары:

Болған оқиғалар:

І

Көксерек – Қараадыр ауылында.




ІІ

Көксерек – түз тағысы.




ІІІ

Жекпежек






Салыстырыңдар:



Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» романы




Мұхтар Әуезовтің «Көксерек» әңгімесі



Топтастырыңдар:



Адам

Қасқыр



Талқылаңдар :

№1


Берілген мағына

Оқушылар тауып жазатын мағынасы

Көксерек




Құрмаш




Қасен




Әже




№2


Мағынасы

Сөздер

Аңшылар ауылға әкелген жетім бөлтіріктің аты.




Көксеекті бастан теуіп еңіреген адам. Құрмаштың асыраушысы.




№3


Шығарма аты, авторы

Несімен ұнады

Сүйікті кейіпкерің

Жасаған қорытынды















Сұрақтарға жауап беріңдер.



  1. Көксерек неге адамдар арасына сіңісіп кете алмады?

  2. Неге Көксерек Құрмаштан гөрі ақ қасқырмен тез бауырласты?

  3. Қасқырды қолға үйретуге бола ма?

  4. Құрмаштың өліміне кім кінәлі?



Шығарма кестесін толықтырыңдар.



Шығарманың аты:


Авторы:


Идеясы:


Оқиға орыны:


Кейіпкерлері:


Оқиға туралы ой:



С. Мұқанов



Қазақтың әйгілі жазушысы, қоғам қайраткері, Қазақ КСР Ғылым академиясының академигі. 




С. Мұқанов – қазақ әдебиеттану ғылымына, фольклористикаға, этнографияға зор үлес қосқан ғалым.



Өлеңдері

Поэмасы

Романдары

Пьесалары



«Майға сәлем» (1933), «Сөз Советтік армия» (1934)



«Ақ аю»

«Сұлушаш» дастаны, «Адасқандар», «Жұмбақ жалау» романы (1938)

«Есіл бойында», «Саятшы Ораз» әңгімелері.



С. Мұқанов «Есіл бойында» әңгімесі
Үзінді мәтіннің өздерінің білетін ән туралы шығармалармен қандай ұқсастығы, өзгешелігі бар? Кестені дәптерлеріңе толтырыңдар.



Ж. Аймауытұлы,
«Әнші»

Ұқсастығы

Өзгешелігі







І. Жансүгіров,
«Әнші»







С. Мұқанов,
«Есіл тасып барады»







С. Мұқанов «Саятшы Ораз» әңгімесі



Кейіпкер

Портреті

Жазушы мінездемесі

Менің ойым















Әнгімені сатылай кешенді талдау

  1. Авторы:

  2. Тақырып:

  3. Әдеби жанр (әдебиеттің тектері)

  4. Негізгі идеясы:

  5. Шығарманың композициялық құрылысы:

Оқиғаның басталуы:
Байланысы:
Шиеленісуі:
Шарықтау шегі:
Шығарманың шешімі:

  1. Шығармадағы кейіпкерлер:

  2. Әдеби – теориялық ұғымдар:

Портрет-
Мінездеу-
Тұрақты тіркес-
Теңеу-

  1. Түсіндірме сөздік

  2. Тәрбиелік мәні :


Ғ. Мүсірепов



Академик, Қазақстанның халық жазушысы, қоғам қайраткері.



Әңгімелері

Повестері

Романдары

Пьесалары



 «Ананың анасы», «Ер ана», «Талпақ танау», т.б.

«Қос шалқар», «Тулаған толқында».



«Қазақ солдаты», «Оянған өлке», «Ұлпан».



«Қыз Жібек», «Қозы Көрпеш - Баян сұлу».





«Ананың анасы»
Шығарманың құрылысы:

Б асталуы

1. Әңгіме қалай басталады?



Б айланысуы

2. Әңгіме қалай байланысады?



Ш иеленісуі

3. Барымташылар қолында кеткен қыз тағдыры немен аяқталады?



Ш арықтау шегі

4. Ана сөзіне қарсы тұрған кім?



Шешімі

5. Жалпақ балуан қандай шешімге келді?



Шығармадағы кейіпкерлер бейнесін ашыңдар



Венн диаграммасы


Аңыздағы ана Ұқсастығы Бүгінгі ана





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет