Әлеуметтік норма
Адамның репродуктивті жүйесі
жүктеу/скачать 39.06 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Адамның жыныстық немесе репродуктивті қызметтері.
- Жыныстық дифференциация (жыныстың қалыптасуы)
| Адамның репродуктивті жүйесі жыныс бездерінен немесе гонадалардан және жыныс жол мүшелерінен тұрады.
Ер адамның жыныс жол ағзалары: ұрық шығаратын жол, қуықасты безі, ұрық көпіршіктері, жыныс мүшесі. Әйел жыныс жол ағзалары: жатыр түтігі, қынап, жатыр. Бұған тағы сүт бездерін де жатқызады. Адамның жыныстық немесе репродуктивті қызметтері. Жыныс әрекеттік жүйеге жатады: Ø Жыныс жасушаларының жетілуі, белгілі бір гормондардың әсерінде дамиды; Ø Жыныстық құштарлық (либидо); Ø Жыныстық дәстүрлі мінез-құлықтар, жыныстық құштарлық негізінде пайда болады; Ø Жыныстық қатынас (копуляция, коитус); Ø Ұрықтану үрдісі; жүктілік; босану, лактация; ұрпақ өсіру, тәрбиелеу. Жыныстық дифференциация (жыныстың қалыптасуы) Жыныстың қалыптасуы ұрықтану кезінде басталады. Х-хромосомалы аналық жасушасы (жұмыртқа жасуша) У-хромосомалы аталықпен (сперматозоидпен) қосылса, еркек жыныс типі бойынша дамиды. Х-хромосоманы алып келуші сперматозоидпен қосылса, әйел жынысты болады . Генетикалық жыныс болашақ ағзаның генетикалық бағдарламасын , әсіресе жыныс бездерінің –нағыз немесе гонадалық жыныстың қалыптасуын анықтайды. Эмбриогенездің бастапқы сатыларында тұқым гонадаларының жынысы қалыптаспаған болады. 7-8 аптада У-хромосоманың ықпалымен ұрықтың жынысының қалыптасуы еркек жыныс гормондарының бөлінуінен дамиды. Андроген әсерінен эмбрионның ер жынысты дамуы іске асады. Сыртқы жыныс мүшесі құрсақішілік дамудың 19-20 аптасында анықталады. Осы кезде УДЗ бойынша болашақ баланың жынысын анықтауға мүмкін болады. Аналық жыныс бездері эмбриональды кезеңде активті емес, дифференциациясы пассивті түрде өтеді. Ұрықтық әйел жыныс ағзаларының қалыптасуы еркек жыныс ағзаларына қарағанда кешірек жүреді. Туылу мерзімінен бастап жынысы сыртқы жыныс ағза құрылысымен анықталады. Жаңа туған балада: Қыздардың жыныс бездерінде біріншілік фолликулдары көп болады. Ұлдардың жыныс безінде – қалыптаспаған ұрықтық жасушалары болады. Балалық шағында (1 жастан 7 жасқа дейін) сыртқы және ішкі жыныс ағзалары гормондардың деңгейі төмен болуынан баяу дамиды. жүктеу/скачать 39.06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|