Әож 35. 07 (574+71) Т. С. Нұрышева, заң ғылымдарының кандидаты, А.Қ. Балабекова
жүктеу/скачать 402.78 Kb.
|
Үш құрастырушы бойынша әр көрсеткіш, өз кезегінде көптеген параметрлерді қамтиды, оның ішінде ақпараттық қызмет көрсету және мемлекеттік қызметтің веб-сайттары, сондай-ақ азаматтардың оларға қолжетімділігі, интернет-пайдаланушылардың салыстырмалы саны, мобильдік телефондық байланысты пайдаланушылар, тұрғындардың сауаттылығы деңгейі, реттейтін нормативтік құқықтық база және өзге де факторлар.3-ші кестеде – Электрондық үкіметтің даму деңгейі бойынша әлем елдерінің рейтінгісі беріледі (193 мемлекет)*
Осы кестеде берілген көрсеткіштерден Канада 2008 жылға қарағанда (7 позиция) өзінің позициясын төмендетіп алғанын байқауға болады. Ол 2012 жылы 193 мемлекеттердің арасынан электрондық үкіметті дамыту деңгейі индексі бойынша - 0,8430, яғни 11 орынға тұрақтаған. Соған қарамастан онлайн-қызмет көрсету және телекоммуникациялық инфрақұрылым индексі сәйкесінше 0,7659 және 0,6966-ден 0,8889 және 0,7163-ке дейін ілгері жылжыған. Сондай-ақ адами капитал индексі 0,9908-ден 0,9238-ге дейін төмендеген. Қазақстандағы е-үкімет БҰҰ жоғары бағасына иеленді. Электрондық үкіметке жаһандық дайындық бойынша БҰҰ-мен жүргізілетін жыл сайынғы рейтингісі көрсеткіштеріне сай, Қазақстан 2010 жылға 46 орыннан 2011 жылы 38 позицияға көтерілді, яғни электрондық үкіметті дамыту деңгейі индексі - 0,6844. Содай-ақ онлайн-қызмет көрсету және телекоммуникациялық инфрақұрылым индексі сәйкесінше 0,3211 және 0,1306-дан 0,7843 және 0,3555-ке ілгерілеген. Бірақ адами капитал индексі 0,9759-дан 0,9134-ке дейін кері жылжыған. Transparency International халықаралық ұйымы 1996 жылдан бастап, жыл сайын мемлекеттік сектордың сыбайлас жемқорлығы деңгейіне зерттеу жүргізіп келеді [7]. Жыл сайынғы Сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі (одан әрі - СЖҚИ), ең алғаш 1995 жылы жарияланған, және осы уақытқа дейін жоғарыда аталған ұйымның танымал өнімі болып табылады. Сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі елдердегі (183 ел) мемлекеттік қызметшілер және саясаткерлердің арасында сыбайлас жемқорлықтың таралуы деңгейін бағалау бойынша бөлінеді. Бұл кешендік индекс, себебі ол әр түрлі өкілді ұйымдармен жүргізілген, әрі сыбайлас жемқорлыққа қатысты сараптамалық сұрауларға және зерттеулерге негізделген. Индекс әлемдегі әр мемлекеттің кәсіпкерлері және аналитиктерінің, сонымен қатар зерттеу жүргізілген елге қатысты елде тұрып жатқан сарапшылардың пікірлерін білдіреді. Қазақстан Республикасы 1999 жылы зерттеуге қосылды.
4-ші кестеге сәйкес, Канада 8,4 сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексімен 9-шы орында екенін байқауға болады. Қазақстан 176 елдердің ішінен 2,8 сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексімен 133 орында тұрақталған, яғни мемлекеттік сектордың өте жоғары сыбайластанғанын білдіреді. Қазақстанның алдында 50 ең дамыған бәсекелестікке қабылетті мемлекеттердің қатарына ену стратегиялық міндеті қойылған болатын [8]. Сондықтан Қазақстан үшін бәсекеге қабылеттілік аясындағы рейтинг те қызығушылық танытады. Осындай рейтингтердің бірі ретінде Бүкіләлемдік экономикалық форумның әдістемесі қарастырылады, бұл зерттеулер 2004 жылдан бері өткізілуде [9]. Жаһандық бәсекеге қабылеттілік индексі 113 өзгермеліктерден құрастырылған, ол әр түрлі деңгейде экономикалық дамудағы әлемдік елдердің бәсекеге қабылеттігін сипаттайды. Өзгермелі элементтер жиынтығының үштен екісі компаниялардың басшыларына жаһандық сұрақ қою нәтижелерінен (зерттеліп жатқан мемлекеттердегі бизнес-климатқа әсер ететін факторлардың кең шеңберін қамту мақсатында), ал үштен бірі жалпыға қолжетімді қайнар көздерден (халықаралық ұйымдармен тұрақты негізде жүргізілетін зерттеулердің нәтижелері мен статистикалық көрсеткіштер) құралады. Өзгермелі элементтер ұлттық бәсекеге қабылеттікті айқындайтын 12 бақылаушы көрсеткіштерге біріктірілген (5-ші кесте). Қорытынды рейтингте зерттеу объектісі болып табылатын барлық мемлекеттер біріншіден соңғы орынға дейін орналастырылады, бірінші орын – ең жоғары болып табылады. 5-ші кесте – Жаһандық бәсекеге қабылеттілік рейтингісі (144 ел)*
жүктеу/скачать 402.78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||