Әубәкір Зәмзәгүл Молдыраманқызы ХХ ғасыр басындағЫ Қазақ



Pdf көрінісі
бет15/49
Дата31.03.2024
өлшемі0.87 Mb.
#497101
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   49
tleubekova bt omartai e moldiramanakizi az xx gasir basindagi kazak adebieti

Ж. Аймауытов шығармалары 
Жүсіпбектің қаламынан туған мол мұраны М.О. Әуезов 
атындағы Әдебиет және өнер институтының ғалымдары жинастырып, 
ғылыми зердеден өткізіп, 1996-1999 жылдары бес том етіп жарыққа 
шығарды. Сөйтіп, қазақ оқырманы әйгілі суреткердің шығармалары-
мен арада 60 жылдан астам уақыт өткенде қайта табысты. Ол қазақ 
әдебиетінде көркем прозада алғаш лиризм әкелген, сондай-ақ пейзаж-
дың үздік үлгісін, психологизмнің терең иірімдерін тамыршыдай дәл 
басқан нәзік стилист суреткер. 1918 -1919ж. М.Әуезовпен  бірге
Семейде «Абай»журналын шығарып, «Екеу» деген бүркеншік атпен, 
Әуезовпен бірлесіп, «Абайдың өмірі және қызметі» (1918, №2), 
«Абайдан кейінгі ақындар» («Абай», 1918, №3) деген мақалалар 
жазды. А-тың көркем шығармалары эстет. бояуының қашықтығымен, 
көркемдік қуатымен, стильдік даралығымен қазақ әдебиетінде соны 
бағыт қалыптастырды. А. пед. оқу орындарында қызмет істей жүріп, 
жас ұрпақтың жан-жақты білім алуын көздеген еңбектер, оқу құрал-
дарын жазды. Оның пед., псих. және методика саласында жазған ірі 
еңбектері өз уақытында елеулі рөл атқарды. Олардың ішінде «Тәр-
биеге жетекші»(1924), «Психология» (1926), «Жан жүйесі және өнер 
таңдау» (1926) т.б. бұл бағыттағы ғылымның бастауында тұрған ірі 
ғылыми еңбектер Жүсіпбек аз ғана ғұмырында әдебиеттің әр түрлі 
жанрларында өнімді еңбек етіп, құнарлы шығармалар қалдырған. Бес 
томдық шығармалар жинағында оның өлеңдері мен «Нұр күйі» поэ-
масы, «Рабиға», «Мансап қорлар», «Сылаң қыз», «Ел қорғаны», 
«Қанапия Шәрбану», «Шернияз» атты пьесалары, көптеген әңгімелері 
мен «Қартқожа», «Ақбілек» романдары, «Күнікейдің жазығы» повесі, 
балаларға арналған ертектері, сын мақалалары мен аудармалары енген. 
Бұлардың сыртында «Тәрбиеге жетекші» (1924 ж.), «Психо-
логия» (1926 ж.), «Жан жүйесі және өнер таңдау» (1926 ж.), т.б. ірі 
ғылыми еңбектері бар. Жүсіпбек Аймауытов қаламынан туған мұра-
лардың қай қайсысы да оның кесек дарын иесі екендігінің, гуманист 


51
суреткерлігінің, жалтақсыз ұлтжандылығының жарқын айғағы. Оның 
шығармалары өзі ғұмыр кешкен заманның, өзі араласқан қоғамның 
мұқтажын өтеуге, оның ақ қарасын парықтауға арналған. Сөйте тұра 
көркемдік тегеуріннің қуаттылығы, идеялық ұстанымдарының соны-
лығы, сөз қолданудағы шеберлігі Жүсіпбек шығармаларының өмір-
шеңдігіне кепіл болмақ. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   49




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет