Ғ. м. қосимов менежмент ўзбекистоп Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги упиверситетлар ва олий техника
жүктеу/скачать 5.78 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4
. 4 . Ташкилотнинг ички ва ташқи муҳитларини таҳлил қилиш Ташкилотнинг асосий ички ўзгарувчанликларига тузилма, вазифалар, топшириқлар, технология, со циотехник йўллар ва одамлар киради. Барча ўзгарув- чан муҳитлар ўзаро бир бири билан боғлиқ. Чунки уларнинг тузилиши социал техник кичик тизим деб қаралади. Бунда социал (одам) компоненти ва тех ника компонентлар корхонанинг барча бўғинларида қатнашади. Улардан бирининг ўзгариши маълум да- ражада бошқаларига таъсир қилади. Бир ўзгарувчи- нинг такомиллашиши, чунончи технология, албатта унумдорликнинг ошишига олиб келиши шарт эмас, агар бу ўзгаришлар бошқасига салбий таъсир кўрсат- са, мисол учун, одамларда. Қуйида ички ўзгарувчанлар: мақсадлар, тузилма, масалалар, технология ва инсонларнинг ўзаро ало- қаларининг андозаси келтирилган (4-чизма). Бошқариш амалиётида ички ўзгарувчанларга ҳеч қачон бир-бирига боғлиқ бўлмаган ҳолда қараб бўлмаслигини тушуниш ўта муҳим. Масалан, ишнинг мазмуни билап технология сўзсиз бир-бирига бог- лиц. Ташкилотнинг муваффақияти ички муҳит билан бирга ҳал қилувчи даражада бошқа кучларга ҳам бог- лиц. Бу куч ташкилотга нисбатан ташқи ва катта таш- қи ўрамда таъсир этувчидир. Мураккаб иқгисодий вазиятда бошқариш функцияларини самарали бажар- моқ учун ташқи ўзгарувчанларнинг таъсирини тушу ниш зарур. Бошқариш назарияси ва амалиётининг тараққи- ётига ҳисса қўшган барча мактаблар ўз йўналишлари бўйича ташкилот раҳбарияти ташкилотнинг муваф- фақиятли ишлаши мақсадида маълум таъсирга эъти- 62 www.ziyouz.com kutubxonasi > Т е х н о л о г и я И нсонлар М ақсадлар -* М асалалар - 4 — Т А Ш К И Л О Т 4-чизма. И чки ўзгарувчанларнинг бир-бирига боғлиқликлари борни оширдилар, корхона ташқарисидаги омил- ларга эътиборни кам қаратдилар. Бугунги кунда бу ҳамма мактабларнинг ғоявий йўналишларининг кат та камчилигидир. Ҳар бир мактаб ташкилотнинг са- марали мақсадларига эришишини ошириш нуқтаи назаридан баҳоладилар. Ш унинг учун маълум маъно- да ҳар бир мактаб тўғри йўл тутган, чунки таш ки лотни сақлаб қолиш ва унинг самарадорлиги учун нисабатан улар муҳим эди. Аммо замонавий таш ки лотларнинг атроф муҳитдаги ўзгаришларга мосла- шишларига тўғри келади. Уларнинг андозалари қу- йидаги 5-чизмада келтирилган. Материаллар, меҳнат ресурслари ва маблағларни таъминловчилар, қонунлар ва давлатнинг бошқарув органлари, истеъмолчилар ва рақобатчилар таш ки лотларнинг мақсадларига тезда таъсир кўрсатади, технология, иқгисодиётнинг ҳолати, сиёсий аҳвол ва ижтимоий-маданий (маънавият) каби омиллар таш- килотларга аста-секин таъсир кўрсатади. Инсоний ва ижтимоий йўналишларни ҳисобга олиб ходимларга, истеъмолчиларга ва маҳаллий халққа таъсирларини ўйлашлари керак ҳамда ижтимоий муаммоларнинг ечилишига ижобий ҳисса қўшишлари лозим. Тузилма 63 www.ziyouz.com kutubxonasi Ўэгаришлар 5-чизма. Таш килотларга кутилмаган ҳолатларнинг таъсир этиш андозаси 64 www.ziyouz.com kutubxonasi |