«Фармация тарихы» пәні бойынша
Орта ғасырда Қазақ жерінде медицинаның дамуы
жүктеу/скачать 0.52 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Иллюстрациялы материалдар
| Орта ғасырда Қазақ жерінде медицинаның дамуы.
ІX ғасырдан XІІІ ғасырға дейін Византия және Парсы саяхатшыларына Қазақстанның орталық және шығыс аймақтарын мекендеген түркі тілдес тайпалардың мал шаруашылығымен айналысқанын жазған. Ал, оңтүстіктің халқы көбінесе диқанлылықты машық еткен, сондықтан отырықлышық белең ала бастаған. Ежелгі қалалар орынтадырда Тараз. Құлан, Ақтам, Ағатаяқ жүзімнен шарап жасау шеберханасы табылған. Сондай –ақ су жүргізетін каналдар –Ақыр Таста бұлақтардан су алатын 3 су құбыры табылған. Су жүргізілетін жүйесі қыштан жасалған құбырлар арқылы қалаларды жаза сумен қамтамасыз еткен. Қалалар өімірнде моншаның маңызы өте зор болған, олар Тазар, Яссы және т.б. жерлерде қазба жұмыстарын жүргізгенде табылған. Татар –Монғол шапқыншылығына дейінгі орта ғасырлар кезеңінде феодалдық қатынастар тамырланып, сауда, қол -өнер өрістейді және медицинаның дамуының негізі қаланады. Қазақ халқы ежелден –ақ түрлі ауру –сырқауға шипа табудың жолын білген. Мысалы, жүрек-қан тамыры жүйесінің қызметіне қуат беру үшін қызылша деген шөп, ұлшабар –ішек ауруларынан сақтандыратын, қымыздық, өкпе қабынғанда ішінен және қақырықты түсіретін қарааңдыз, тағы басқа өсімдіктерді пайдаланған. Медицина тарихында орта ғасырларда Шығыс және Орта Азия елдерінің ғалымдары бұрынғы дәуірден жиналған ғылыми жетістіктерді сақтап қалу, толықтыру, жетілдірумен қатар фармацияда және фармакопеяда, сондай-ақ жоғары дәрежеде ұйымдастырылған ауруханалар, емшілік көмекші бұқараға бірдей көрсету: оташылдықты арнайы медицина саласында бөліп шығару оны қалыптастыру жұмыстарын онықтырған. Аса бір көңіл аударатын мәселе ғылымның дамуына жол ашып, кейін Батыс Еуропада ғылым жетістіктеріне жетуге: оны жылдамдатуға әрес еткен. әрине қазақтардың халық медицинасы көп жағынан Орта Азия халықтарының медицинасына ұқсас, яғни әр түрлі кезеңдерде Қазақстардың және көрші елдерді мекендеген халықтардың мәдениеті мен дүниетану білімі өзара байланысты, бір-біріне қатысты дамыған. Иллюстрациялы материалдар: презентация жүктеу/скачать 0.52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|