Дофаминергиялық дәрілер
Дофамин - а-тирозиннен түзетін биогенді амин болып табылады. Ол норадреналиннің серігі. Нейромедиатор ретінде ол ОЖЖ-нің қызметінде маңызды қызмет атқарады. Дофаминергиялық процеске әсер етуі, бірқатар нейротропты, соның ішінде психотропты препараттардың әсер ету механизмімен байланысты. Дофаминергиялық рецепторлардың әртүрлі подтиптері бар: Д1 және Д2, Д1-рецепторларының қызметі дофаминнің аденилатциклазаның белсенділігі мен циклді АМФ-тың түзілуіне қуаттандырғыш әсерімен байланысты. Д2-рецепторлар бул әсермен байланысты емес. Дофамин шок жағдайында (кардиогенді, травмалық, эндотоксикалық, операциядан кейінгі, гиповолемиялық т.б. шокта) қолданылады. Тек күре тамырға тамшылатып енгізеді. Әсері тез басталып 5-10 мин. кейін (енгізіп болғаннан соң) аяқталады.
Dophaminum - дофамин (Б); 0,5%; 4% 5 мл еріт. амп.; 125 мл немесе 400 мл 0,9% NaСІ, глюкоза ерітіндісімен араластырып, күре тамырға 2-3 сағат тамшылатып, 1-4 күн бойы енгізіледі.
Орталыққа әсер ететін тікелей дофаминомиметиктер - ОЖЖ-ң Д2 рецепторын қуаттандыратын.
Бромокриптин (парлодел) - гипоталамустың дофаминді рецепторларын қуаттандырып, гипофиздің алдыңғы бөлігінің гормонының әсіресе пролактин мен соматотропиннің синтезін тежейді. Лактацияны төмендету үшін, эндокринді ауруларында (акромегалия, Иценко-Кушинга), паркинсонизмде қолданылады.
Апоморфин гидрохлориді - сопақша мидың триггерлі аумағының дофаминді рецепторын қуаттандырып, қозуында күшті қустыратын әсері байқапады («Асқорытужүйесіне әсер ететін дәрілер» тақырыбына қараңыз).
Тікелей емес дофаминомиметиктер: мидантан (амантадин), глудантан - орталыққа әсер ететін дофаминомиметикалық препарат, деподан дофаминнің бөлінуін күшейтіп, дофаминге дофаминді рецепторлардың сезімталдығын жоғарылатады. Паркинсонизм ауруында қолданылады. Депренил (селегилин, юмекс) леводопамен бірге паркинсонизмде қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
