Физика және техникалық пәндер кафедрасы
жүктеу/скачать 1.12 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
| ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келе, ХХІ ғасырда жер бетіндегі халықтың өсуіне байланысты энергияға деген сұранысты арттырып, оны өндіруге талап күшейгені белгілі. Ғалымдардың болжауынша, қазіргі таңда кеңінен қолданылатын негізгі энергия көздері, атап айтқанда мұнай-газ, көмір қоры шамамен 40 ары кетсе 100 жылдан кейін сарқылуы мүмкін. Өкінішке қарай, бүгінде өндірілетін энергияның 85 пайызы осындай органикалық отын түрлерінен алынады екен. Сондықтан бүгіннен бастап, "жасыл" экономикаға көңіл бөліп, баламалы энергия көздерін іздеудің қажеттілігі туындап отыр. Жалпы айта кетсек, энергия қорларын үнемдеу бүгінгі күннің аса маңызды міндеттерінің біріне айналып отыр, өйткені әлемнің өнеркәсібі дамыған мемлекеттерінде энергияны үнемдеу ісі дұрыс жолға қойылған. Себебі, көмір және көмірсутегін пайдалану арқылы энергия өндіретін жылу электр станциялары экологияның бүлінуіне әсерін тигізбей қоймайтыны белгілі. Осыны есепке алған елдер экологиялық проблемалар тудырмайтын, қайта қалпына келетінжаңағы айтып кеткендей, баламалы энергия көздерін дамытуға көңіл бөліп отыр. Әлемдегі осы үдерістің тиімділігін ерте байқап, оны Қазақстан жағдайында қолдануды көздеген Елбасы «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты жолдауында: «Біз энергияның баламалы түрлерін өндіруді дамытуға тиіспіз»,– деген еді. Бүгінде бұл тарапта елімізде істеліп жатқан істер өз нәтижесін көрсете бастады. Біз қарастырып отырған баламалы энергия көздерінің бірі- геотермалдық энергия. Геотермалдық энергия-бұл ондаған жылдар бойы әлемнің көптеген бөліктерінде үнемді қолданылатын жаңартылатын, дамыған және үнемді болып табылатын энергия көзі. Бүкіл әлемде геотермалдық энергияны пайдалануды едәуір арттыру үшін үлкен потенциал дәлелденді. Бұл тікелей пайдалану үшін де, электр энергиясын өндіру үшін де қызмет ететін сенімді энергия көзі. Мұнай мен газ сияқты ресурстар болған кезде геотермалдық энергияға толық көшу туралы айтуға әлі ерте. Бірақ ойлануға және дамытуға уақыт келді. Өйткені, атмосфераға зиянды қоспалардың шығарындылары артып келеді, ал геотермалдық энергия бұл мәселені өзінің экологиялық тазалығымен шеше алады. Африкада геотермалдық энергия негізінен суық мезгілдердің болмауына байланысты тікелей пайдалану үшін кеңінен қолданылмады, бұл төмен температурада қолдануды қажет етеді. Алайда, бұл қазба отындарының бағасы өсіп келе жатқан сайын өзгереді және климаттың өзгеру мәселесін шешу үшін жаңартылатын энергияны пайдалануға көбірек көңіл бөлінеді. Геотермалдық кен орындарын игеру ісінде біздің ойымызша, энергия көздерін орнату өте маңызды олардың тектоникалық арналармен және жер қойнауының тереңдігінен келетін жылумен қоректенетін жарықтармен байланысы. Орынды білу арналардың орналасуын ұлғайтуға қол жеткізе отырып, оларды кеңейту және тереңдету үшін роботтарын жүргізу техникалық мүмкін жылу ағыны, бұл геотермалдық көздердің энергетикалық әлеуетінің күрт өсуіне әкелуі мүмкін. Біздің еліміз жер асты термалды сулары кен орындарының орасан зор ресурсына ие бола отырып, барлық мүмкіндіктерге ие экономиканы арзан энергия көзіне ауыстыру. Соңғы жылдарда еліміздегі энергия көздері арқылы өндіруге болатын электр энергиясының ресурстары есептеліп, оны өндіру мен пайдалануға байланысты жобалар жүріп жатыр. Геотермалдық энергия жаңартылатын энергия көздері үшін жалғыз шешім болып табылмаса да, ол Қазақстанның барлық аумағындағы ң жылыту, салқындату және энергия қажеттіліктерін қанағаттандыруға жәрдемдесуде маңызды рөл атқаруы мүмкін. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ «Геотермалдық энергия. Қазақстандағы ресурстар эәне технологиялық даму сұлбасы» Т.Н.Мендебаев. «Камчаткадағы Мутновский геотермалдық энергетикалық кешені» https://www.mgri.ru/science/scientific-and-innovative-activity/dissertation-council/download/dissertation_Cherkasov.pdf https://rfc.kz/media/Geothermal%20resources.pdf https://official.satbayev.university/download/document/11326/Калитова%20А.Д..pdf жүктеу/скачать 1.12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|